Η άδεια άνευ αποδοχών στηρίζεται μόνο στην αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων
Η άδεια άνευ αποδοχών δεν προβλέπεται από τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας αλλά στηρίζεται στην αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων.
Για τη χορήγηση αδείας άνευ αποδοχών απαιτείται συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου. Η άδεια άνευ αποδοχών δε μπορεί να χορηγηθεί υποχρεωτικά από τον εργοδότη, αφού τέτοιου είδους μονομερής χορήγηση άδειας άνευ αποδοχών εξισώνεται με άρνηση της αποδοχής των υπηρεσιών του εργαζόμενου και επομένως καθιστά τον εργοδότη υπερήμερο.
Η εργασιακή σύμβαση αναστέλλεται κατά τη διάρκεια της άδειας άνευ αποδοχών, αφού ούτε ο μισθωτός παρέχει υπηρεσίες, ούτε ο εργοδότης καταβάλλει αποδοχές ούτε όμως και ασφαλιστικές εισφορές. Μετά το πέρας το διαστήματος για το οποίο έχει χορηγηθεί άδεια άνευ αποδοχών, ο εργαζόμενος θέτει και πάλι τις υπηρεσίες του στη διάθεση του εργοδότη και ο τελευταίο υποχρεούται να τις αποδεχτεί, όρος που θα πρέπει να αναφέρεται ρητά στη συμφωνία χορήγησης άδειας άνευ αποδοχών, για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του εργαζόμενου.
Σε περίπτωση σύμβασης ορισμένου χρόνου, η χορήγηση της άδειας άνευ αποδοχών στο πλαίσιο σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου, δύναται να θεωρηθεί ότι παρατείνει τη διάρκεια της σύμβασης για χρονικό διάστημα ίσο με το χρονικό διάστημα της εν λόγω άδειας.
Αφού δεν υπάρχουν διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας που να διέπουν την άδεια άνευ αποδοχών, δεν καθορίζεται αριθμός ημερών (ανώτατος ή κατώτατος) της άδειας αυτής, ενώ δεν υπάρχουν ιδιαίτερες διατυπώσεις για την χορήγησή της, αλλά θα πρέπει να αποδεικνύεται με στοιχεία όπως αίτηση εργαζομένων, έγκριση του εργοδότη ή έγγραφη συμφωνία για τη χορήγηση της άδειας κ.λ.π.
Δεδομένου ότι η άδεια άνευ αποδοχών αποτελεί αναστολή της εργασιακής σχέσης, καθώς ο εργασιακός δεσμός μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου δεν διακόπτεται και η σχέση εργασίας παραμένει ενεργή, ο χρόνος απουσίας του εργαζόμενου λόγω άδειας άνευ αποδοχών θεωρείται ως χρόνος υπηρεσίας και συνεπώς υπολογίζεται για τον καθορισμό των δικαιωμάτων του μισθωτού που σχετίζονται με την προϋπηρεσία, καθώς και το ποσό της αποζημίωσης λόγω απόλυσης.
Κατά τις αρχές της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών, είθισται ο εργοδότης να γνωστοποιεί στις αρμόδιες αρχές υπηρεσίες (ΣΕΠΕ, ΙΚΑ κ.λ.π) την χορήγηση-συμφωνία της άδειας άνευ αποδοχών, μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, και αυτό για να διευκολυνθεί ο ουσιαστικός έλεγχος των οργάνων των υπηρεσιών.
Η ενημέρωση αυτή δεν προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, αντικειμενικό σκοπό έχει τον αποτελεσματικότερο, συνεπή και αδιάβλητο έλεγχο σχετικά με την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας.
Οι μισθωτοί που έλαβαν άδεια άνευ αποδοχών, δικαιούνται να λάβουν και κανονική άδεια (αναψυχής) κατά την κρατούσα άποψη και σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 557/63 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, με την οποία συμφωνεί και το Υπ. Εργασίας με το αριθ. 1332/86 έγγραφό του.
Εξάλλου, διατάξεις περί άδειας αναψυχής των μισθωτών αποβλέπουν στην ανάπαυση του μισθωτού με αυξημένα οικονομικά μέσα (αποδοχές και επίδομα αδείας) προς αναπλήρωση των σωματικών και πνευματικών του δυνάμεων που απώλεσε κατά την εργασία του.
Ο μισθωτός που έλαβε άδεια άνευ αποδοχών είναι δυνατό να έχει αναλώσει περισσότερες πνευματικές ή ψυχικές δυνάμεις κατά τον χρόνο αυτής, και συνεπώς επανερχόμενος από την άδεια αυτή δικαιούται τόσο την κανονική άδεια με αποδοχές, όσο και το επίδομα αδείας.
Κλείνοντας υπογραμμίζουμε ξανά ότι η μονομερής χορήγηση άδειας άνευ αποδοχών δεν επιτρέπεται, ενώ δύναται η δυνατότητα αυτή να διευθετείται με ατομική σύμβαση σύμφωνα με το άρθρο 361ΑΚ (ελευθερία συμβάσεων) και εντός του πλαισίου του Νόμου.
Το Δίκτυο Παροχής Υπηρεσιών Πληροφόρησης, Συμβουλευτικής και Ενδυνάμωσης Εργαζομένων των ΙΝΕ – ΓΣΕΕ στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του, συνεχίζει την προσπάθεια ενημέρωσης των εργαζομένων, με τη δημοσίευση κειμένων που αφορούν θέματα εργατικού δικαίου και δικαίου κοινωνικής ασφάλισης. Η δράση αυτή συνεχίζεται με την παροχή πληροφοριών σχετικά με την ΑΔΕΙΑ ΑΝΕΥ ΑΠΟΔΟΧΩΝ
Για ερωτήματα και αιτήματα που άπτονται των εργασιακών δικαιωμάτων, της ασφαλιστικής νομοθεσίας και των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης καθώς και θεμάτων απασχόλησης και κατάρτισης μπορείτε να απευθύνεστε στο παράρτημα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ Κ.Μακεδονίας στη Βέροια. Στοιχεία επικοινωνίας: Σωτήρη Πέτρουλα 5, Βέροια Τ.Κ. 59100
Τηλέφωνο : 23310-71890,e-mail: veroiainediktio@inegsee.gr, webpage: www.inegsee.gr, www.ergasiaine.gr, πρόσωπα επικοινωνίας: Μπαρμπαρούση Στέλλα, Φουτσιτζόγλου Κορνηλία, Σιδηροπούλου Δήμητρα