ART Γράμματα & Τέχνες Εικαστικά Παρενθέσεις

Ο Σπύρος Παπαλουκάς και η αύρα της Βυζαντινής Αγιογραφίας στο έργο του

06/04/2025, 14:28

Σίγουρα ο Παπαλουκάς ανήκει στους ανανεωτές της Ελληνικής Ζωγραφικής των αρχών του 20ου αιώνα, σίγουρα οι σπουδές του στο Παρίσι φέρνουν έναν άλλο αέρα στην οπτική του, όμως, η μελέτη και ο θαυμασμός του για την Βυζαντινή Αγιογραφία, καθορίζουν χαρακτηριστικά την καλλιτεχνική του πορεία.

Ξεκινώντας από τη Δεσφίνα, ένα μικρό χωριό της Άμφισσας, το ταλέντο του τον οδηγεί στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας κι από κει στο Παρίσι, όπου δεν μπορεί να μην επηρεαστεί από τα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής.

Όταν έχεις προσεγγίσει τον Σεζάν, τον Ματίς, τον Βαν Γκογκ, πώς μπορείς να ενσωματώσεις στην πορεία σου και την Βυζαντινή Αγιογραφία; Ο Παπαλουκάς προχώρησε δημιουργώντας το δικό του δρόμο.

Μετά από ένα ανεπούλωτο συναισθηματικό τραύμα, το τραύμα της καταστροφής των έργων, που είχε δημιουργήσει ακολουθώντας τη Μικρασιατική Εκστρατεία, τα οποία έργα μεταφέρθηκαν στη Σμύρνη για έκθεσή τους, (χωρίς να υπολογιστεί η επικείμενη καταστροφή), και κάηκαν εκεί μαζί με την πόλη, στρέφεται στη μελέτη της Βυζαντινής Αγιογραφίας, παραμένοντας στο Άγιο Όρος για έναν ολόκληρο χρόνο, μαζί με τον Στρατή Δούκα.

Τα έργα του τώρα, παρόλο που η χρωματική του βεντάλια εξακολουθεί να ανοίγει στα τέσσερα βασικά που χρησιμοποιεί, μπλε, κόκκινο, κίτρινο και λευκό και φυσικά τις διαβαθμίσεις τους,( και οι ευρωπαϊκές του καταβολές είναι ακόμα στέρεες και αμετακίνητες), αποκτούν άλλο χαρακτήρα και άλλη πνευματικότητα.

Τοπιογράφος κυρίως, χωρίς να λείπουν και επιλογές προσώπων, σπανιότερα βέβαια, αποδίδει ειδικά το θρησκευτικό κλίμα του Όρους με τον δικό του χρωστήρα περισσότερο οικείο για τον καθημερινό άνθρωπο, με ιδιαίτερη χρωματική τρυφερότητα, μακριά από οποιαδήποτε απωθητική αυστηρότητα.

Ο Παπαλουκάς χαρακτηρίζεται από το πνεύμα της ενσωμάτωσης των τάσεων της Ευρωπαϊκής Ζωγραφικής στην Ελληνική Παράδοση, κάτι που επηρέασε του συγχρόνους του, αλλά και τους μεταγενέστερους ζωγράφους.

………………..

*Οι «Παρενθέσεις» είναι μικρά κείμενα, μικρές πινελιές σε θέματα πολιτισμού ή ζωής, που φωτίζουν γωνιές από μεγαλύτερα θέματα, λειτουργώντας σαν παρ-εν-θέσεις

………………….