Σε ηλικία 87 ετών, έφυγε από τη ζωή ο οδηγός του Ολύμπου Κώστας Ζολώτας
Έφυγε, χθες 14 Απριλίου, από τη ζωή ο Κώστας Ζολώτα οδηγός του Ολύμπου και φύλακας του Καταφυγίου Σπήλιος Αγαπητός μέχρι το 2001. Αναρριχητής και διασώστης.
Ο Δήμαρχος Δίου – Ολύμπου, Βαγγέλης Γερολιόλιος, μόλις έγινε γνωστός ο θάνατός του είπε σχετικά: «Πέρα από την προσωπική και ανθρώπινη σχέση, που συνέδεσε τον Κώστα με τους περισσότερους από τους συνδημότες μας, ο Δήμος κατευοδώνει τον άνθρωπο που για εξήντα χρόνια έδειχνε με το δικό του τρόπο το δρόμο για μια άλλης μορφής ανάπτυξη, σε όλους όσοι ζούμε στις παρυφές ενός ανυπέρβλητου βουνού.
Με συνέπεια και επαγγελματισμό, από τα μέσα της δεκαετίας του ΄50, ανέδειξε τον Όλυμπο στους τουριστικούς παράγοντες της Ευρώπης, με οργανωσιακή συμπεριφορά πρωτόγνωρη για την τότε μεταπολεμική Ελλάδα. Ως φύλακας και διαχειριστής για δεκαετίες του ορειβατικού καταφυγίου στο “Μπαλκόνι” Ολύμπου, το ταύτισε στη συνείδηση και τη γλώσσα των χιλιάδων επισκεπτών του, με το όνομά του.
Τώρα που, κατά τον ποιητή, «ο ήλιος τ’ Απριλιού λιώνει τα χιόνια στα βουνά, κι ανθίζει η οξυά κι ο γαύρος» ο Κώστας πήρε για τελευταία φορά το σακίδιο με τις αναμνήσεις και τις ιδέες μιας ολόκληρης ζωής και τράβηξε τ’ αψήλου.»
Ο Κώστας Ζολώτας περπατούσε στα μονοπάτια και στις διαδρομές του Ολύμπου ως επίσημος οδηγός του βουνού από το 1959 που πήρε την πρώτη μεταπολεμική άδεια, ως αναρριχητής και διασώστης.
Βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1995 για την προσφορά του αυτή φέρνοντας σε πέρας πάνω από 110 διασώσεις.
Διαχειρίστηκε το καταφύγιο «Σπήλιος Αγαπητός» που βρίσκεται σε υψόμετρο 2100 μ. από το 1954 έως το 2001 με τη γερμανίδα σύζυγό του Ίρμχιλντ.
«Ήρθα στον κόσμο το ’34. Από τα γεννοφάσκια μου άρχισα την ορειβασία – μεγάλωσα στο Λιτόχωρο, μπροστά στο φαράγγι του Ενιπέα, ψάχνοντας για πουλιά, σκαρφαλώνοντας. Αντικριστά τα σπίτια μας με του Χρήστου Κάκαλου, του πρώτου επίσημου οδηγού του Ολύμπου. Οι σχέσεις μας στενές, οικογενειακές. Οι ιστορίες του, πολλές και συναρπαστικές. Ο μπάρμπα Χρήστος ήταν ο πρώτος που το 1913 κατέκτησε τον Μύτικα, την κορυφή στα 2.918 μέτρα, μαζί με δύο Ελβετούς, τους Baud-Bovy και Boissonas».
Από την πρώτη του ανάβαση στην κορυφή, ο Ζολώτας θυμάται: «Ήταν Αύγουστος του 1952, με μία παρέα συχωριανούς. Τα εφόδιά μας; Άλλος, ένα κομμάτι φλοκάτη, άλλος, ένα κιλίμι της μάνας του. Πέντε “ξυπόλητοι” ήμασταν, τα καταφέραμε με πολλή υπομονή. Τότε έπεσε η ιδέα να δημιουργήσουμε μία ορειβατική ομάδα, μετέπειτα τμήμα ΕΟΣ Λιτοχώρου».
Ο νεαρός Κώστας παίρνει μαθήματα ορειβασίας και αναρρίχησης από τον Γιώργο Μιχαηλίδη, ενώ η πρώτη του οδήγηση έρχεται το 1955. Επίσημος οδηγός γίνεται το 1959. Ως ανήσυχο πνεύμα, ο Ζολώτας συμμετέχει ενεργά στη θεμελίωση του τουρισμού στην περιοχή τη δεκαετία του ’50: «Δημιουργήσαμε γραφείο εξυπηρέτησης ορειβατών. Κάποιοι ξενόγλωσσοι βοήθησαν με τα τιμολόγια διανυκτερεύσεων αγωγιατών – ποιος να κουβαλήσει τα πράγματά του έως πάνω, στο καταφύγιο;
Αν και υποτυπώδης η κίνηση τότε, όχι πάνω από 250 άτομα τον χρόνο, τα πράγματα δεν άργησαν να εξελιχθούν». Το πραγματικό «άνοιγμα» στην Ευρώπη, όμως, το κάνει η Irmhild: «Γνωριστήκαμε το ’58, πήγα κι εγώ τρία χρόνια εργάτης στη Γερμανία – ήταν τα χρόνια της μετανάστευσης τότε… Ερχόμενη η Ζολώταινα το 1962, αναλαμβάνει να ενημερώσει τους ορειβατικούς συλλόγους, τους τουριστικούς οδηγούς της Ευρώπης. Έστειλε χιλιάδες γράμματα, επιπλέον πληροφορίες όποτε χρειαζόταν. Δύσκολη δουλειά, δικτυωθήκαμε όμως σε όλη την Ευρώπη» λέει.
Όσο για το καταφύγιο; Από τον ορειβατικό κόσμο θεωρείται υποδειγματική η λειτουργία του με την ανάληψη καθηκόντων από τον κ. Κώστα. Το πρώτο καταφύγιο στον Όλυμπο, θεμελιώνεται το 1930 στη θέση «Μπαλκόνι», κατόπιν υπόδειξης του Χρήστου Κάκαλου. Το 1959 ο Ζολώτας αναλαμβάνει την πρώτη επέκταση και το 1960 λειτούργησε για πρώτη φορά σαν φυλασσόμενο καταφύγιο, με δυνατότητα φιλοξενίας σήμερα έως 110 ατόμων.
«Είμαι άνθρωπος της τάξης. Τα πρώτα χρόνια έδωσα μάχη να καταργήσω τον “ετσιθελισμό” του Ελληνα – δεν ήταν εύκολο να του κόψεις το τσιγάρο, να του στερήσεις το ραδιόφωνο, να τον πείσεις να αφήνει τα άρβυλα έξω για να βάλει παντόφλες. Θέσαμε κανόνες, ωράρια. Τώρα έχουν όλοι καταλάβει ότι έτσι είναι καλύτερα για όλους. Σήμερα έχουμε μεγάλη προσέλευση οικογενειών – το καλοκαίρι γίνεται επάνω σωστό “παιδολίβαδο”».
Πρόοδο στην αντιμετώπιση του φυσικού περιβάλλοντος από τους επισκέπτες έχει διαπιστώσει με την πάροδο των ετών; «Οι ξένοι ξεκίνησαν με το περιβάλλον πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι εμείς. Παλιότερα, όταν κατέβαινα από το Καταφύγιο για προμήθειες, είχα μαζί μου δύο τσουβαλάκια από ρύζι και μάζευα μπουκάλια, σκουπίδια κ.ά. από τον δρόμο. Τώρα, κατεβαίνοντας, ζήτημα να βρει κανείς κανένα κουτάκι αναψυκτικού».
Οι διασώσεις, δύσκολο και πολλές φορές τραγικό κεφάλαιο, στη ζωή του: «Σοβαρό είναι το πρόβλημα της μεταφοράς. Δεν μπορείς να βάλεις το ελικόπτερο στη χαράδρα, πρέπει να μεταφέρεις το θύμα αλλού για να τον παραλάβουν. Ευτυχώς, σήμερα είμαστε τέλεια οργανωμένοι. Παλιά όμως, όταν πήγαινα για διάσωση, συχνά μάζευα και ανθρώπους από τον δρόμο, λέγοντας “ελάτε να βοηθήσετε!”». Είναι, λοιπόν, επικίνδυνο βουνό ο Όλυμπος; «Όχι, είναι δύσκολο βουνό. Εμείς κάνουμε τον Όλυμπο επικίνδυνο. Με την υπεροψία και τον εγωισμό μας».
