Κινηματογραφική Λέσχη εργαζομένων ΕΡΤ3: “Ο βαρυποινίτης του Αλκατράζ” του Τζον Φρανκενχάιμερ

«Ο βαρυποινίτης του Αλκατράζ» (Birdman of Alcatraz, ΗΠΑ, 1962, διάρκεια 147´) σε σκηνοθεσία Τζον Φρανκενχάιμερ είναι η επόμενη προβολή της κινηματογραφικής λέσχης των εργαζομένων της ΕΡΤ3 και του Κέντρου Μελετών και Ερευνών για το Σινεμά (ΚΕΜΕΣ), τη Δευτέρα 4 Νοεμβρίου στις 21:00 στο σινέ ΒΑΚΟΥΡΑ, στο πλαίσιο του αφιερώματος «Περί ηθικής». Πωταγωνιστεί ο Μπαρτ Λάνκαστερ και παίζουν ακόμα οι Καρλ Μάλντεν, Θέλμα Ρίτερ,Τέλι Σαβάλας. Η ταινία ήταν υποψήφια για 4 βραβεία Όσκαρ, α’ ανδρικού ρόλου (Λάνκαστερ), β’ γυναικείου (Ρίτερ), β’ ανδρικού (Σαβάλας) και φωτογραφίας, ενώ απέσπασε και δύο βραβεία στο φεστιβάλ της Βενετίας (San Giorgio για τον Φρανκενχάιμερ και ερμηνείας για τον Λάνκαστερ).

Αφηγείται την πραγματική ιστορία ενός ανθρώπου που, αν και βίαιος και φονιάς, μένοντας στην φυλακή ισόβια, στην κυριολεξία ξαναγεννήθηκε και έγινε ένας διάσημος ορνιθολόγος. Ο Τζον Φρανκενχάιμερ σκηνοθετεί με σταθερά μεγάλα πλάνα, με ράθυμους ρυθμούς, για να δείξει το χρόνο που απαιτείται για αυτήν τη χαρακτηριολογική εξέλιξη.

Ο σπουδαίος ρόλος του Μπαρτ Λάνκαστερ και η εξαιρετική ασπρόμαυρη φωτογραφία του Μπαρνέτ Γκάφεϊ μας μεταφέρουν κάτι από τις θρησκευτικές τελετουργίες των Μπρεσόν και Ζ.Π. Μελβίλ.

Την ταινία θα προλογίσουν οι κριτικοί κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης και Αλέξης Δερμεντζόγλου, στο κοινό θα διανεμηθεί έντυπη κριτική του Γιάννη Ζουμπουλάκη, ενώ το προς συζήτηση θέμα, με το τέλος της προβολής, θα είναι: Το άλλο αμερικανικό σινεμά.

Η κριτική που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:
«Ενώ εκτίει ποινή για φόνο, ο κατάδικος Ρόμπερτ Στράουντ δολοφονεί ένα φύλακα στις φυλακές του Λίβενγουορθ, πράγμα που τον φέρνει στα πρόθυρα της εκτέλεσης. Χάρη στην προσπάθεια της υπερπροστατευτικής μητέρας του όμως, η ποινή του θα μετατραπεί σε ισόβια. Η ζωή -αλλά και ο χαρακτήρας του- θα αλλάξουν, όταν ένα μικρό πουλάκι εγκλωβίζεται στο κελί του. Ο Στράουντ θα το περιποιηθεί, σώζοντάς του τη ζωή και στη συνέχεια θα αφιερώσει τη δική του ζωή στη μελέτη όλων των ειδών των πτηνών, θα γίνει ένας από τους σημαντικότερους γνώστες της ορνιθολογίας και θα δημιουργήσει ειδικό νοσοκομείο για πουλιά μέσα στη φυλακή.

Παρά την τραχύτητα μέσα στην οποία εκτυλίσσεται η ιστορία του, πρόκειται για ένα έργο τρομερής ευαισθησίας και ελπίδας. Ο Στράουντ, τον οποίο υποδύεται υποδειγματικά ο Μπαρτ Λάνκαστερ, είναι πρόσωπο υπαρκτό, το οποίο έγινε διάσημο από την επιμονή του στη μελέτη και την έρευνα σε ό,τι έχει σχέση με τα πουλιά. Ο συμβολισμός είναι εμφανής: το πουλί, που με τα φτερά του έχει αυτήν τη θαυμάσια ιδιότητα να πετά ελεύθερο, θα γίνει το φετίχ ενός ανθρώπου καταδικασμένου να μη γνωρίσει ποτέ ξανά την ελευθερία.

Από τις πάρα πολύ καλές στιγμές του Τζον Φρανκενχάιμερ, που στη δεκαετία του 1960 διένυσε την πιο δημιουργική περίοδό του, με ταινίες όπως η «Σατανική επιχείρηση» («Seconds») και το «Επτά μέρες του Μαΐου».

Ταινίες που πλησιάζουν το στιλ του «Βαρυποινίτη του Αλκατράζ» είναι: «Ο μεγάλος δραπέτης» και «Μπρουμπέικερ» του Στιούαρτ Ρόζενμπεργκ, «Τυφώνας: Η αληθινή ιστορία» του Νόρμαν Τζούισον, «Το εξπρές του μεσονυχτίου» του Άλαν Πάρκερ, «Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ» του Φρανκ Ντάραμποντ, «Το ημερολόγιο ενός δολοφόνου» του Τιμ Μέτκαλφ, «Οι 12 ένορκοι» του Σίντνεϊ Λουμέτ, «Απόδραση από το Αλκατράζ» του Ντον Ζίγκελ και «Ο δήμιος των κολασμένων» του Ζιλ Ντασέν.

Την επόμενη Δευτέρα, 11 Νοεμβρίου, θα προβληθεί το βραβευμένο αριστούργημα του Λουίς Μπουνιουέλ, «Βιριδιάνα».

Για οποιαδήποτε επικαιροποιημένη πληροφορία σχετικά με τις ταινίες, τους συντελεστές και το πρόγραμμα, ανατρέχετε στο kemes facebook ή στο kemes.wordpress.com