Το Μουσείο του Άγγελου Σικελιανού στη Λευκάδα. Μια συναρπαστική πορεία προσέγγισης του ποιητή
Πώς να χωρέσει ένας τόσο μεγάλος ποιητής σαν το Σικελιανό σ’ ένα τόσο μικρό μουσείο; Τα μεγέθη εδώ παύουν να υπάρχουν κι οι διαστάσεις αυξομειώνονται, καθώς το πατρικό σπίτι του ποιητή στη Λευκάδα, όπου γεννήθηκε και έζησε μέχρι τα εφτά του χρόνια, γίνεται ένα πολύτιμο κέλυφος, που χωρά μέσα του – και συνάμα αποκαλύπτει- όχι μόνο το έργο αλλά και την πληθωρική του προσωπικότητα.
Ο Σικελιανός είναι έξω από το μέτρο. Ό,τι γράφει κι ό,τι ζει δεν υπόκειται στο μέτρο αλλά σε μια βαθύτατη συμπαντική αρμονία, της οποίας είναι αιχμάλωτος και την υπηρετεί. Γιγάντιος λόγος, τολμηρές πράξεις και ιδέες, όπως βιώθηκαν στην πορεία της ζωής του, έρχονται εδώ στο μουσείο του γενέθλιου τόπου να γίνουν μια κατάθεση ιστορικής συνέπειας από τη μεριά των ανθρώπων που έστησαν το μουσείο και ταυτόχρονα υψηλής αισθητικής!
Η Ενική Τράπεζα έστησε το Μουσείο πριν από ένα χρόνο σχεδόν και το απέδωσε σ’ εκείνους που ανήκει ο Σικελιανός, στο Δήμο της Λευκάδας, στους ανθρώπους που κατοικούν το νησί αλλά και στους επισκέπτες του, που είναι αδύνατον να λένε πως πέρασαν από κει χωρίς ένα πνευματικό προσκύνημα σ’ αυτόν τον ιδιαίτερο χώρο.
Με μια μεγάλη φωτογραφία του ποιητή έξω από το σπίτι να σηματοδοτεί την ορμητική νιότη των πρώτων χρόνων του, που τη χαρακτήριζε μια πέρα από τα ανθρώπινα δεδομένα ομορφιά, το σπίτι σε υποδέχεται με μια μοναδική οικειότητα.
Κυριαρχεί παντού το ξύλο και η μυρωδιά του προδιαθέτει παράξενα, καθώς οδηγεί από το ισόγειο στον πρώτο όροφο, μ’ ένα τεράστιο πορτρέτο στο τέλος της σκάλας να ντύνεται με τη φωνή του ποιητή που απαγγέλει…
Ήδη στο ισόγειο δύο εξαιρετικά προσεγμένα video προετοίμασαν τον επισκέπτη για τον άνθρωπο και τον ποιητή Σικελιανό. Έτσι, κι όσοι τον διάβασαν και τον αγάπησαν αλλά κι όσοι δεν τον γνώρισαν είχαν την ευκαιρία να έχουν μια πρώτη προσέγγιση ποιότητας.
Οι χώροι του πρώτου ορόφου -με συνοδό μας την υπάλληλο του Μουσείου, Αποστολία Ταβουλάρη, να προσθέτει με την καλύτερη διάθεση πληροφορίες πολύτιμες- οδηγούν αρχικά στους διαμορφωτικούς παράγοντες του έργου του, δηλαδή εκείνες τις προσωπικότητες που επηρέασαν την πορεία του.
Στη συνέχεια ακολουθούν τα πρόσωπα του ποιητή. Ο λυρικός ποιητής, ο μύστης, ο παγκόσμιος ταγός, ο εθνικός ποιητής και ο ποιητής πράττων. Στο κέντρο του χώρου κυριαρχεί το μελανοδοχείο του με φόντο τη μεγαλογράμματη γραφή του.
Τη διαδρομή του, με έργα τομές, συνδυασμένα με τα πρόσωπα του ποιητή που αλλάζει μορφή μέσα στο χρόνο, καθώς από την εφηβεία περνά μέσα από τις φωτογραφίες στα γεράματα, με φόντο σημαντικά γεγονότα της νεότερης Ελλάδας, τη διαδέχεται η απήχηση του έργου με όλες τις εκδόσεις του, όσο ζούσε και μετά το θάνατό του, που εκτίθενται στο χώρο από το δάπεδο μέχρι την οροφή.
Στον τελευταίο χώρο του ορόφου η υπόμνηση της Δελφικής Ιδέας, που πραγματώθηκε μέσα από τις Δελφικές Γιορτές, παίρνει σάρκα και οστά μέσα όχι μόνο από το φωτογραφικό υλικό αλλά κι από τη σκευή που χρησιμοποιήθηκε σε παραστάσεις που δόθηκαν, υλοποιώντας την ιδέα της παγκόσμιας αδελφοσύνης, στην οποία ιδέα ο Άγγελος και η αμερικανίδα γυναίκα του Εύα Πάλμερ αφιέρωσαν, πέρα από το κοινό τους πάθος γι’ αυτήν, χρόνο αλλά και χρήμα, οδηγώντας τους τελικά στην οικονομική καταστροφή.
Στον δεύτερο όροφο η Οδύσσεια της Δημιουργίας για τον ποιητή, που αναλύεται μέσα από το εμβληματικό του ποίημα «Το Κατορθωμένο Σώμα» σ’ ένα μικρό αλλά αφάνταστα περιεκτικό video, οδηγεί και στην προσωπική του οδύσσεια, καθώς ο χώρος εδώ είναι αφιερωμένος στον άνθρωπο Σικελιανό και στις δύο γυναίκες του, την Εύα και την Άννα, τις υφάντρες της ζωής του.
Ο ανυποχώρητος δημιουργός αλλά και ο άνθρωπος, που στην Κατοχή και την Αντίσταση στέκεται στο πλάι των αγωνιστών, με κόστος να του αρνηθούν το βραβείο Νόμπελ, για το οποίο είναι για πέντε συνεχή χρόνια υποψήφιος, μέσα από φωτογραφίες και αντικείμενα με ιδιαίτερο συναισθηματικό βάρος, έρχεται πιο κοντά σου εδώ και οι αποστάσεις τώρα λειτουργούν διαφορετικά, χωρίς να χάνεται το ποιητικό ανάστημα.
Τα κομμένα μαλλιά της Εύας, ο χιτώνας της, υφασμένος από την ίδια στον αργαλειό της, τα πολυφορεμένα σαντάλια της, εκτίθενται δίπλα σε μια αριστοκρατική αστική φορεσιά και ανάλογα τακούνια, για να συμβολίσουν τον κόσμο της δύναμης και του πλούτου που απαρνήθηκε η Εύα, για να ακολουθήσει τον Σικελιανό και να υλοποιήσουν μαζί τη Δελφική Ιδέα.
Πιο πέρα το νυφικό της Άννας και τα στέφανα που την ένωσαν με τον Άγγελο, τα σύνεργα του αργαλειού που παρέλαβε από την Εύα, για να γίνει αυτή η δεύτερη υφάντρα της ζωής του και στο κέντρο του χώρου το παλτό του ποιητή και το κασκόλ του, να τον φέρνουν ακόμη πιο κοντά.
Θέλεις να φύγεις, αλλά μια παράξενη δύναμη σε κρατά ακόμα εκεί. Η μικρή κουζίνα του σπιτιού, με στίχους του να προβάλλονται στον τοίχο της, τα ζεστά γήινα χρώματα σ’ όλο το σπίτι, η αύρα του σπιτιού, η φωνή του, σε συνοδεύουν κατεβαίνοντας τα σκαλιά. Πρέπει να φύγεις, να ξαναγυρίσεις από τον κόσμο της ποίησης και του ποιητή στην καθημερινότητα. Και το κάνεις… Άλλωστε πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά;
Φωτογραφίες: faretra.info
