Ένας άξιος … “γιος” μιας μεγάλης… “Μάνας”!

Ο Σταύρος Ξαρχάκος καθήλωσε το κοινό της Βέροιας στο Θέατρο Άλσους

Γράφει ο Κωστής Χαλάτσης

Είναι ίσως λίγα ή αδύναμα τα λόγια,

ώστε να περιγράψουν και να αξιολογήσουν

«άρρητα» μουσικά δρώμενα

, σχεδόν …γεγονότα θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε, όπως αυτά που ζήσαμε,

(όχι απλώς είδαμε κι ακούσαμε) στην οπτικο-ακουστική πανδαισία που χάρισε στο κοινό της Βέροιας (28-07-14) ο παγκοσμίου βεληνεκούς, δεξιοτέχνης Συνθέτης και Μαέστρος Σταύρος

Ξαρχάκος, στη συναυλία που έλαβε χώρα στο Θέατρο Άλσους «Μελίνα Μερκούρη», στο πλαίσιο του καλοκαιρινού κύκλου συναυλιών με τίτλο «Μάνα μου Ελλάς».

Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΙ ΣΚΗΝΗΣ
Μια διαχρονική «παρέλαση» ήχων και εικόνων, καθηλωτικής αίσθησης , υψηλής αισθητικής, δοσμένης με την απόλυτη ενορχηστρωτική, ερμηνευτική και εκτελεστική δεξιοτεχνία του Ξαρχάκου και των εφάμιλλης αξίας συνεργατών του, σε μια άρρηκτη ταύτιση της ιστορίας του Έλληνα δημιουργού με την Ιστορία της Ελλάδας.

Μια παράσταση που λειτούργησε ως… αναπαράσταση ζωής, ξεκλειδώνοντας τους ήχους, οπτικοποιώντας συνειρμούς, μέσα από τα δεκάδες αντιπροσωπευτικά, πασίγνωστα στο σύνολό τους, τραγούδια της μισού και πλέον αιώνα, πορείας του Συνθέτη, από τις πιο χαρακτηριστικές του αναφορές στον ελληνικό κινηματογράφο, το θέατρο, την τηλεόραση και τη δισκογραφία.

Με τα … «ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα», ο Ξαρχάκος άνοιξε το πρόγραμμα, ανοίγοντας και ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια στο «Βιβλίο Ασθενείας» της νέο-ελληνικής ιστορικής πραγματικότητας, όπως αυτό αποτυπώθηκε μοναδικά στην ταινία «Ρεμπέτικο» του Κώστα Φέρρη, για να ρίξει την «αυλαία» της βραδιάς, με την επιτακτική επιμονή του κοινού για παράταση στο τέλος, με το γνωστό και πολυαγαπημένο «Δίχτυ» από την ίδια κινηματογραφική παραγωγή.

Καλλιτέχνες και κοινό διήνυσαν σπουδαία μουσικά χιλιόμετρα δεκαετιών του 21ου αιώνα, μέσα σε μια δίωρη περιεκτική αλλά και χορταστική διαδρομή, σ’ έναν «χάρτη» αποκαλυπτικής συμπόρευσης της Τέχνης με την Ιστορία, του Πολιτισμού με την Πολιτική, ενώ η επιλογή των τραγουδιών ξεδίπλωνε παράλληλα, ένα ευρύ φάσμα εναλλασσόμενων συναισθημάτων, στον απόηχο της ήττας και της νίκης, της πτώσης και της ανέγερσης, της φτώχιας, της αρχοντιάς και του φιλότιμου, της χαρμολύπης ενός ολόκληρου λαού, στοιχείων – υποστατικών ιδιωμάτων, που συνέχουν την εθνική μας ταυτότητα και βρίσκουν ιδανικό κέντρο αναφοράς, στο πολυποίκιλο έργο του Σταύρου Ξαρχάκου.

Ο «ΜΑΓΟΣ» ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΗΧΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΟΗΜΑΤΩΝ
Η ενορχηστρωτική ευφυΐα του Ξαρχάκου και η υπέρ θεαματική διεύθυνση της 11μελούς ορχήστρας των Δρογκάρη Βασίλη στο ακορντεόν, Ζάκκα Ηρακλή στο μπουζούκι – μαντολίνο, Κακουλίδου Σοφίας στα κρουστά, Καλαντζή Δημήτρη στα πιάνο- keyboards, Μέρμηγκα Χάρη στο κοντραμπάσο, Νεοφυτίδη Νεοκλή στο πιάνο και την ερμηνεία, Ορφανού Νίκου στα πνευστά, Σαμπαζιώτη Νίκου στην κιθάρα, Σιάμπου Δημήτρη στις κιθάρες (κλασική – ηλεκτρική), Σιδερίδη Διαμαντή στο μπουζούκι, το μπαγλαμά και το τζουρά, καθώς και του Χατζή Γιάννη στα ντραμς, καθήλωσε σαγηνευτικά από την πρώτη στιγμή το κοινό.

Οι επιβλητικές και ταυτόχρονα υποβλητικές ερμηνείες από τις πολυφασματικές φωνές με τα πλούσια, πότε ανάλαφρα και πότε αυστηρά, ακριβοζυγισμένα και καλοκουρδισμένα ηχοχρώματα των Ηρώς Σαΐα, και Ζαχαρία Καρούνη κρέμονταν στην κυριολεξία από τα χείλη αλλά και τα δάκτυλα του «αεικίνητου» Μαέστρου που προσδιόριζε σχεδόν ηγεμονικά την εξέλιξη της παράστασης, με μια ιδιαίτερη γλώσσα του σώματος, όπως ο ίδιος μοναδικά γνωρίζει, ως άλλος «μάγος» διαχείρισης των ήχων αλλά και «μύστης» των νοημάτων που αυτά κρύβονται πολύ καλά κωδικοποιημένα στο ατέρμονο πεντάγραμμο της έμπνευσης και της εκφραστικής της διατύπωσης.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΘΕΤΗ
Θεωρήσαμε χρήσιμο να αναδημοσιεύσουμε το προσωπικό σημείωμα του Σταύρου Ξαρχάκου, που συνοδεύει την καμπάνια επικοινωνίας της φετινής καλοκαιρινής του περιοδείας, ως ένα συμπληρωματικό κομμάτι της αναφοράς του έργου αλλά και της 50χρονης ιστορίας του:

“Τα πρωτογενή μουσικά «υλικά» αντλούνται από τη μυθική, μεταφυσική και ρεαλιστική υπόσταση του «οργανισμού» Ελλάδα.
Τα αποτελέσματα αυτών των «υλικών» είναι άλλοτε αφηγηματικά, άλλοτε επικά, άλλοτε κοινωνικά, άλλοτε πολιτικά, δημιουργώντας προοπτικές και αξιοποιώντας διαστάσεις και δυναμικές που δομούν το ηχητικό περιβάλλον της κοινωνικής συλλογικότητας.

Το ζητούμενο, το οποίο δεν γνωρίζω πόσο μπορεί να πραγματοποιηθεί ή αν θα παραμείνει ζητούμενο, είναι να επικοινωνηθεί ο πλούτος της Ελληνικής μουσικής στο ευρύ κοινό. Δεν μπορώ να βρω άλλους τρόπους έκφρασης και επικοινωνίας παρά μόνο μέσα από την μουσική και την ποίηση. Οι συναυλίες είναι μια απευθείας επαφή με τον κόσμο που γνωρίζει και θέλει να αποσπαστεί από το καθεστώς της ιδιωτείας που του έχουν επιβάλλει και τον κρατά εγκλωβισμένο μακριά από τα προβλήματα της κοινωνικής συλλογικότητας, τις τέχνες και τον πολιτισμό.

Τα τραγούδια της συναυλίας παραπέμπουν σε εικόνες, σε πρόσωπα, σε κείμενα και σε πάθη μιας ατελείωτης Μεγάλης Εβδομάδας του ελληνικού λαού. Αν ζούσαμε σε άλλες εποχές, που η δισκογραφία έπαιζε ένα μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση της επικοινωνίας με τον κόσμο, θα μπορούσαμε τότε ίσως να ελπίζουμε. Αυτή η δισκογραφία δεν υπάρχει. Εννοώ τη δισκογραφία που δεν ήταν μεταλλαγμένο είδος, ούτε κλωνοποιημένο τραγούδι. Η θάλασσα, το ελληνικό φως και η μουσική φέρνουν ελπίδες. Χρέος μας είναι τις ελπίδες να τις επενδύσουμε με φαντασία και με όνειρα που θα τα κάνουμε πράξη για να ξαναβρούμε την πατρίδα που χάσαμε.

Η μουσική μου πορεία, λοιπόν, 50 και πλέον χρόνων με τα πιο αντιπροσωπευτικά τραγούδια από τον κινηματογράφο, το θέατρο, την τηλεόραση και την δισκογραφία θα αποτελεί το πρόγραμμα αυτής της περιοδείας το Καλοκαίρι του 2014. Συνταξιδιώτες μου σε αυτή την περιοδεία θα είναι η Ηρώ Σαΐα, μόνιμη συνεργάτιδά μου τα τελευταία χρόνια, ο Ζαχαρίας Καρούνης, με τον οποίο συνεργάστηκα στις παραστάσεις, «Αμάν – Αμήν» και «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» και ο Νεοκλής Νεοφυτίδης”.

ΣΤΑΥΡΟΣ ΞΑΡΧΑΚΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΤΟ VIDEO: