Αφιερωμένο στην καλλιτεχνική ομάδα του 1ου ΓΕΛ Βέροιας
Την κατάσταση στα Λύκεια της χώρας λίγο – πολύ τη γνωρίζουμε όλοι. Παρόλο που, όσες προσπάθειες μεταρρυθμίσεων γίνονται, λέγεται πως στοχεύουν στην ποιοτική αναβάθμιση των σχολείων και έχουν στο επίκεντρο το μαθητή, τον εκπαιδευτικό και τη σχολική μονάδα, λίγοι είναι αυτοί που θα συμφωνούσαν πως οι αλλαγές αυτές κάνουν τα πράγματα καλύτερα.
Ίσα – ίσα η σημερινή παρακμιακή εικόνα της πλήρους επικυριαρχίας μιας στενά χρησιμοθηρικής λειτουργίας της εκπαίδευσης προσανατολισμένης είτε στις πανελλαδικές εξετάσεις για την Γ΄ Λυκείου, είτε στην προετοιμασία τους για τις άλλες τάξεις Α΄ και Β΄ απογοητεύει μαθητές και δασκάλους.
Το σημερινό Λύκειο, δυστυχώς, δεν είναι σχολείο ευρείας παιδείας και μόρφωσης. Δεν διαμορφώνει διαδρομές ουσιαστικής μόρφωσης και δεν ωθεί τους μαθητές να γευτούν τη μαγεία της ελεύθερης σκέψης , που μόνο η διαρκής επιθυμία για την εξασφάλιση της κατά κεφαλήν καλλιέργειας μπορεί να προσφέρει. Δεν μπορεί το σημερινό Λύκειο να έχει έναν και αποκλειστικό προσανατολισμό στο μονόδρομο που οδηγεί στις Πανελλαδικές εξετάσεις. Δεν μπορεί να θεωρούμε ως δείγμα εκπαιδευτικού θριάμβου μόνο την εισαγωγή των μαθητών στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Το σχολείο έχει ανάγκη από τη δημιουργία μιας ευρύτερης κουλτούρας με την αξιοποίηση της τέχνης και του πολιτισμού. Έχει ανάγκη να εστιάσει στο μαθητή – άνθρωπο. Στις ευαισθησίες, τα ενδιαφέροντα, την καλλιέργεια της ψυχής, σε κάποιες ανησυχίες πνευματικές για ό,τι ομορφαίνει τη ζωή του και της δίνει νόημα και άλλες διαστάσεις, όχι ποσοτικές, όχι οικονομικές, όχι καταναλωτικές, όχι υλικές. Όλα αυτά είναι εκτός Παιδείας και δεν ανήκουν στους σκοπούς της σχολικής μόρφωσης.
Ωστόσο, μέσα στην τόση αρρυθμία και την αγροικότητα που βασιλεύει στο σημερινό σχολείο υπάρχουν στιγμές που το μετατρέπουν σε σχολείο χαράς και δημιουργίας. Ο δάσκαλος καλείται να βρει τον τρόπο, τη θέληση και την αντοχή να εφεύρει αυτές τις στιγμές και να εμπνεύσει τον μαθητή στην αντίληψη ότι η ομορφιά της ζωής κρύβεται στην ομορφιά της μάθησης, ότι ο αγώνας της γνώσης είναι ο ίδιος με τον αγώνα της καλλιέργειας του εσωτερικού του κόσμου, που τον οδηγεί στην κατάκτηση της αγάπης για την καθημερινή σχολική πράξη. Απόδειξη ότι ο τρόπος αυτός υπάρχει είναι η αθρόα συμμετοχή των παιδιών σε εκδηλώσεις με αντικείμενο την ποίηση την εβδομάδα που διανύσαμε.
Μετά από αυτές τις εκδηλώσεις το ξέρει πολύ καλά ο δάσκαλος, πως, αν και ο μαθητής του είναι ο πιο σκληρός κριτής, στην ουσία η σκληρότητα αυτή δεν έχει ταπεινά ελατήρια. Γιατί αυτή ακριβώς η σκληρότητα δείχνει πόση δημιουργικότητα κλείνει μέσα του ο νέος, και με πόση αφοσίωση χαρίζει στο δάσκαλό του το άρωμα της, που πρώτος αυτός έχει την τιμή και χαρά να απολαύσει. Αφιερώνω το ποίημα που ακολουθεί σε όλους τους εμπνευσμένους δασκάλους και στους μαθητές του 1ου Λυκείου Βέροιας που με ψυχή μεγάλη και αισθαντική υπηρετούν την ποίηση.
Ο απόηχος της μέρας
Ξέρω πως είσαι ο πιο σκληρός κριτής μου.
Ξέρω πως συχνά την πίστη σου σε μένα
την αρνείσαι.
Βαρέθηκες πια τα λόγια του δασκάλου
για γνώσεις και αλήθειες
που το μέλλον σου
καλύτερο θα κάνουν.
Όμως, όταν εσύ, ανθέ της άνοιξης,
την ψυχή σου απλόχερα τη δίνεις
σμιλεύοντας με μάτια γεμάτα φως και μουσική
στίχους των ποιητών
και των τραγουδιών λόγια
τότε μόνο ξέρω καλά
πως αυτή η πρώτη σου απιστία
ήταν για να μου κρύψεις
πόσο βαθιά πιστεύεις
και πόσο εύκολα -χωρίς να το καταλαβαίνεις-
με κάνεις την περηφάνια μου για σένα
να μην μπορώ να κρύψω.
Αλέξανδρος Ζαφειρόπουλος
