Αθηνά Πλιάτσικα Τσιπουρίδου. Μια δυναμική γυναίκα στο τιμόνι του Εμπορικού Συλλόγου Βέροιας

Συνέντευξη στη Δήμητρα Σμυρνή

Παιδί μεταναστών της Γερμανίας από την Καστοριά, ζει στη Βέροια χρόνια, πετυχημένη επιχειρηματίας, ενεργό μέλος του Εμπορικού Συλλόγου για μια δεκαετία και πρόεδρός του τα δύο τελευταία χρόνια.

Συναντιόμαστε σε μικρό cafe στην καρδιά της Αγοράς. Πληθωρική στο λόγο της, με σιγουριά για όσα λέει, κερδίζει το συνομιλητή της με το έντονο χάρισμα της επικοινωνίας που διαθέτει.

Μιλά στη faretra για το δύσκολο ρόλο της γυναίκας επιχειρηματία και συνδικαλίστριας, για την κρίση και το αποτύπωμά της στην αγορά της Βέροιας, για τα σχέδια αλλά και τις άμυνες που πρέπει να αναπτύξει ο εμπορικός κόσμος, για το καινούργιο κύμα της μετανάστευσης των νέων, για την ελπίδα, που θα πρέπει να είναι το όπλο αντίστασης στις δυσκολίες των καιρών.

Πόσα χρόνια ασχολείστε ενεργά με τον Εμπορικό Σύλλογο της Βέροιας;

Δέκα ολόκληρα χρόνια. Οχτώ χρόνια μέλος και τα δύο τελευταία πρόεδρος. Ο Μέντοράς μου, ο προηγούμενος πρόεδρος, ο Ιορδάνης ο Χατζόγλου, πίστευε πολύ σε μένα και επέμενε να θέσω υποψηφιότητα. Κατάφερε να με πείσει, λέγοντάς μου πως οι όποιες επιφυλάξεις μου για έλλειψη στηριγμάτων -λόγω του ότι δεν είμαι από δω- θα αντισταθμίζονταν με άλλα θετικά που με χαρακτήριζαν, όπως έλεγε.

Πώς αντιμετώπισαν οι άντρες συνάδελφοί σας την εκλογή σας ως προέδρου του Συλλόγου;

Σαν κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Για να μην σας πω ότι το χαίρονται κιόλας! Μάλιστα, επειδή συμμετέχω και στην Ομοσπονδία μας -είμαι η μόνη γυναίκα ανάμεσα σε δέκα άντρες- με αντιμετωπίζουν κι εκεί με τον ίδιο τρόπο, ισότιμα και με ιδιαίτερη εκτίμηση.

Ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που πρέπει να διακρίνουν έναν τέτοιο ρόλο, πολύ περισσότερο όταν το ρόλο τον έχει μια γυναίκα;   

Τεράστια υπομονή, αντοχές, αλλά πάνω απ’ όλα να έχει … το μικρόβιο! Να είναι διατεθειμένος κανείς να ξοδέψει ώρες χωρίς να προσδοκά οποιαδήποτε αμοιβή και φυσικά να θέλει και να επιδιώκει τη  βελτίωση των συνθηκών των ανθρώπων που αγωνίζονται δίπλα του στο σκληρό στίβο του εμπορίου. Πρέπει να πιστεύει σ’ αυτό που κάνει και στόχος του πρέπει να είναι πάνω απ’ όλα η ανάδειξη του ελληνικού εμπορίου.  Πρέπει να πείσουμε το αγοραστικό κοινό να ψωνίζει ελληνικά προϊόντα και να στηρίζει τα μικρά μαγαζιά.

Πόσο είναι δύσκολο για μια γυναίκα να είναι έμπορος, να προεδρεύει των εμπόρων και ταυτόχρονα να είναι μητέρα, σύζυγος και νοικοκυρά;

Είναι πάρα πολύ δύσκολο, σχεδόν ακατόρθωτο, αν δε σε στηρίζει η οικογένειά σου. Εγώ είχα αμέριστη στήριξη και συμπαράσταση. Κι έτσι κατάφερα να τα συνδυάσω όλα, προχωρώντας σ’ έναν δρόμο εξαιρετικά δύσκολο αλλά και γεμάτο από καθημερινή δράση, που χαρίζει οπωσδήποτε ικανοποίηση.

Κι ας έρθουμε στα σημερινά προβλήματα. Ποια ήταν η εικόνα της Αγοράς τις γιορτές σε σχέση με προηγούμενες χρονιές;

Καθόλου καλή. Είχαμε μείωση 15%. Η κίνηση ήταν πολύ μειωμένη. Καλύτερα πήγαν τα πράγματα τις δύο τελευταίες μέρες. Όταν έπεσαν οι μισθοί, τότε καταλάβαμε ότι έχουμε Χριστούγεννα.

Τι πρέπει να γίνει για να βελτιωθεί η κατάσταση; Τι πιστεύετε ως κλάδος; Ποια θα είναι η λύση στο αδιέξοδο;

Η κυριότερη λύση είναι η μείωση των φόρων. Άλλη λύση είναι η αναμενόμενη ανάπτυξη.

Αυτή η περιβόητη ανάπτυξη θα ωφελήσει τις μικρές επιχειρήσεις;

Όχι. Ο όρος ανάπτυξη είναι μια σφαιρική και ασαφής έννοια. Μπορεί κάτι να κατασκευάζεται στην Κίνα και να εισάγεται στην Ελλάδα. Αλλά ανάπτυξη είναι να κατασκευάζεται εδώ και να πουλιέται εδώ.

Ποια είναι η άποψή σας για το άνοιγμα των μαγαζιών τις Κυριακές;

Είμαι κάθετα αντίθετη κι εγώ και όλος ο εμπορικός κόσμος. Η Κυριακή βοηθά μόνο τα πολυκαταστήματα, δε βοηθά τους μικρούς. Ο μικρός θα πρέπει να έχει μια μέρα για να ξεκουραστεί. Οι αυτοαπασχολούμενοι είναι πάρα πολλοί στον κλάδο μας, κι άλλωστε γι αυτό έγιναν και οι σύλλογοι, για να προστατέψουμε τον μικρό και τον ανυπεράσπιστο, σε αντίθεση με τις πολυεθνικές που μπορούν να διαθέσουν πλήθος υπαλλήλων, με τους οποίους μάλιστα δεν έχουν αναπτύξει καμία σχέση, οπότε δεν τους ενδιαφέρει αν έρθουν την Κυριακή να δουλέψουν οι απρόσωποι γι αυτούς υπάλληλοί τους.

Έρευνα που έκανε το τριτοβάθμιο όργανό μας, η ΕΣΕΕ, έδειξε ότι ο κόσμος βγαίνει τις Κυριακές για βόλτα και όχι για να ψωνίσει.

Ακούστηκε ότι μια πιθανή ανάπλαση της Αγοράς στο μέλλον θα βοηθούσε. Ποια είναι η άποψή σας;

Είμαστε θετικοί στη δημιουργία ενός Ανοιχτού Κέντρου Εμπορίου, του λεγόμενου open mall. Προσπαθούμε με την Περιφέρεια και το Δήμο να το υλοποιήσουμε. Θα είναι κάτι ανάλογο με το κλειστό, αλλά θα προσφέρει περισσότερα. Θα έχει πρόσβαση για ΑμεΑ, εύκολη πρόσβαση για τους πεζούς, τις μαμάδες με τα καρότσια… Η παρούσα Δημοτική Αρχή μάς υποσχέθηκε ότι θα φτιάξει το πεζοδρομημένο κέντρο. Θα θέλαμε να υπάρχουν δημόσιες τουαλέτες, εύκολο παρκινγκ, φωτισμός, καθαριότητα, πράσινο, παγκάκια κι όλα αυτά μέσα στην καρδιά της σημερινής Αγοράς.

Η Αγορά της Βέροιας ήδη είναι όμορφη, όμως με όλα τα παραπάνω θα πάρει άλλη ζωή. Ειδικά η  Κεντρικής θέλουμε να ξαναζωντανέψει. Στο δρόμο αυτό, που χτυπούσε κάποτε η καρδιά της Αγοράς, το 22% των μαγαζιών της είναι ξενοίκιαστα.

Ελπίζουμε ότι αν πραγματοποιηθεί αυτή η ανάπλαση θα έχουμε πελάτες κι από όμορους νομούς. Ήδη έχουμε κάποιους πελάτες από Έδεσσα, Κοζάνη… Ελπίζουμε ότι έτσι θα γίνουν περισσότεροι.

Το τρενάκι των Χριστουγέννων έφερε το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα; Δημιούργησε κλίμα θετικό στην αγορά;

Ήταν μια νότα χριστουγεννιάτικη, μια νότα χαράς μέσα στην πόλη. Μ’ αυτήν την κίνηση δεν περιμέναμε περισσότερους πελάτες, αλλά οπωσδήποτε δημιουργούσε ένα ευχάριστο κλίμα, που επιδρούσε θετικά στην ψυχολογία του καταναλωτή. Οι εντυπώσεις του κόσμου ήταν θετικές. Ούτε πρόβλημα με την κυκλοφορία υπήρξε και έδινε επιπλέον  και μια εικόνα της Βέροιας, αφού περνούσε από εφτά τουριστικά σημεία.

Στο χώρο των εμπορικών καταστημάτων, τα οποία εκπροσωπείτε, ποια είναι η αναλογία ανάμεσα σ ’αυτά που κλείνουν και σ’ αυτά που ανοίγουν;

Αυτό το διάστημα είμαστε σε μια ισορροπία, γιατί ούτε άνοιξαν ούτε κλείσαν. Πριν όμως από μερικά χρόνια  έκλειναν δέκα και άνοιγε… μισό! Βέβαια, κάποια στιγμή έκλειναν και μαγαζιά, που δεν έπρεπε ν’ ανοίξουν. Παράδειγμα, έπαιρνε κάποιος μια επιδότηση χωρίς να έχει γνώση του αντικειμένου. Άνοιγαν χωρίς να κάνουν μια έρευνα αγοράς, τι λείπει από τη συγκεκριμένη αγορά, τι τιμές θα είναι συμφέρουσες, πόσο γνωρίζουν το είδος του εμπορεύματος… Άνοιγαν το μαγαζί, το οποίο έπρεπε να κρατήσουν 2-3 χρόνια, καταλήγοντας όμως στο  τέλος να το κλείσουν.

Εκείνο όμως που ήταν πολύ στενάχωρο ήταν ότι έκλειναν και μαγαζιά με εμπειρία χρόνων στην αγορά. Τεράστιο ρόλο έπαιξαν μέσα στην κρίση και τα υψηλά ενοίκια, που γονάτιζαν τους καταστηματάρχες. Βέβαια, πολλές φορές, πέρα από την κρίση, κάποια έκλειναν και γιατί δεν υπήρχε διάδοχη κατάσταση, γιατί τα παιδιά κάποιων δε συνέχιζαν το επάγγελμα αλλάζοντας στόχους ή κάποια δεν είχαν τα προσόντα των πατεράδων τους, για να συνεχίσουν την επιχείρηση. Γιατί, κακά τα ψέματα, και το εμπόριο είναι θέμα ταλέντου. Μπορεί να μην υπάρχει… έδρα Εμπορίου στο Πανεπιστήμιο, αλλά δυστυχώς δεν είναι εύκολο να ασκείς ένα τέτοιο επάγγελμα, που καθορίζεται από τόσους παράγοντες.

Ο μεγαλύτερος εχθρός της αγοράς ποιος είναι σήμερα;

Αναμφισβήτητα η βαριά φορολογία και το ότι δεν υπάρχει ένα σταθερό φορολογικό πλαίσιο στην αγορά. Ξεκινάς τη χρονιά και δεν ξέρεις τι κοστολόγιο θα βγάλεις. Σου έρχονται φόροι που δεν τους περιμένεις. Αλλά και οι πολίτες φορολογούνται σκληρά, με αποτέλεσμα να μειώνεται η αγοραστική τους δυνατότητα. Δεύτερος εχθρός οι πολυεθνικές, που δεν μπορούμε να τις συναγωνιστούμε, και φυσικά η ανεργία, που εξοντώνει την ελληνική οικογένεια.

Επομένως, κλείνοντας, μπορούμε να μιλάμε για ελπίδα;

Περάσαμε, πιστεύω, κι άλλες δύσκολες καταστάσεις ως λαός και τα καταφέραμε. Κοιτάξτε εδώ –μου δείχνει μια σπάνια φωτογραφία του 1940  με συγκίνηση και περηφάνια- αυτός είναι ο παππούς μου, πρόεδρος τότε στο ιστορικό και ηρωικό Επταχώρι της Καστοριάς, και δίπλα του ο Δαβάκης, με τους άντρες του. Το Επταχώρι ήταν τότε στις επάλξεις του Ελληνισμού, πρωτοπόρο. Ο Συνταγματάρχης Δαβάκης είχε το αρχηγείο  του αποσπάσματος Πίνδου στην πλατεία του χωριού. Στη φωτογραφία οι στρατιώτες ετοιμάζονται να χορέψουν μέσα στα πεύκα, στο Γράμμο. Περιμένοντας την ιταλική επίθεση ο Δαβάκης εμψύχωνε τους ντόπιους, για να κρατήσουν ψηλά το ηθικό τους. Πώς άντεξαν τότε οι παππούδες μας; Έτσι θ’ αντέξουμε κι εμείς σ’ αυτόν τον οικονομικό πόλεμο. Μέσα από τις στάχτες μας θα ξαναγεννηθούμε. Δε θα χαθούμε. Πρέπει να ελπίζουμε.

Οι νέοι μας εγκαταλείπουν την πατρίδα τους, στερημένοι από ελπίδες. Ας σταματήσουν να το κάνουν. Είναι πολύ λυπηρό φαινόμενο.

Εγώ είμαι παιδί μεταναστών. Γεννήθηκα στο Επταχώρι. Οι γονείς μου έφυγαν για να δουλέψουν στη Γερμανία και τους στερήθηκα σαν παιδί μέχρι τα έξι μου χρόνια. Μετά με πήραν κοντά τους, έχασα όμως πολύτιμα χρόνια, αυτά που διαμορφώνουν την ψυχολογία ενός παιδιού. Όχι, λοιπόν, στη μετανάστευση. Πρέπει ν’ αντισταθούμε. Να κρατήσουμε τα παιδιά μας.

Είμαι, όπως βλέπετε, από τη φύση μου αισιόδοξη και θέλω να ελπίζω πως θα έρθουν καλύτερες μέρες. Πρέπει να αντέξουμε!