Σοφή αυτή η ρήση του λαού.
Εν αρχή ην ο λόγος… Λόγος γραπτός, λόγος προφορικός, λόγος του σώματος. Ο προφορικός, λίγο πιο σκληρός λόγος, κατά την άποψή μου, πιο ισχυρός. Σε πολλές περιπτώσεις ο προφορικός λόγος, έχει καταλυτική δύναμη, αν σκεφτεί κανείς, πόσα πολιτισμικά στοιχεία έχουν παραδοθεί από γενιά σε γενιά προφορικά. Αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντικός είναι.
Ο προφορικός λόγος μπορεί να σε ανεβάσει στα ουράνια ή να σε συντρίψει, να σε κατεβάσει στα τάρταρα.
Μπορεί να ανάψει τη φλόγα της επανάστασης και να αλλάξει τον ρου της ιστορίας. Όπως ο Θούριος του Ρήγα Φεραίου που εμψύχωνε τον αγράμματο τότε λαό , ανέβαζε το ηθικό των Ελλήνων και τους προετοίμασε για την επανάσταση του γένους, έχοντας ως λόγο συνθηματικό το «Ελευθερία ή θάνατος».
Δονούσε τα χιονισμένα βουνά της Πίνδου, στο αλβανικό μέτωπο, η λέξη «αέρα» το 1940 και αυτή η λέξη ένωνε τους Έλληνες στρατιώτες που ορμούσαν στη μάχη ξεγελώντας τον φόβο του θανάτου…
Ο λόγος νουθετεί, ο λόγος αγαπά, ο λόγος ημερεύει, παρηγοράει, χαϊδεύει, τολμάει την αλήθεια, αλλάζει τη ζωή.
«Βούτα τη γλώσσα στο μυαλό σου και ύστερα μίλα», λέει επίσης ο λαός μας.
Τα λόγια δεν είναι έπεα πτερόεντα…
Τα λόγια που υποτιμούν, τα λόγια που βασανίζουν, που πυροβολούν με συνεχή ειρωνεία, που τάχα αστειεύονται, εκπέμπονται από εγωιστικά ανώριμα άτομα, δια μέσου των οποίων προβάλλουν το εγώ τους κι έχουν τη δύναμη, ιδιαίτερα σαν βρουν πρόσφορο έδαφος, να κάνουν τον άνθρωπο ανίσχυρο ανθρωπάκι. Επηρεάζουν τον συναισθηματικό μας κόσμο και όταν η λεκτική βία συχνάζει στην καθημερινότητά μας, τότε μεγαλώνει το άγχος μας τόσο πολύ… που ακολουθεί πολλές φορές η μελαγχολία, η θλίψη και η απογοήτευση… Ιδιαίτερα όταν ο πομπός είναι οι γονείς μας, ο συμμαθητής μας, ο σύντροφός μας.
Η λεκτική βία μπορεί να μη φαίνεται πάνω μας όπως η σωματική βία. Την κουβαλάμε όμως για πάντα, χαραγμένη στον εγκέφαλό μας και στην ψυχή μας. Ακόμη κι αν μας ζητήσει συγνώμη αυτός που μας μιλάει υβριστικά και υποτιμητικά και την αποδεχτούμε, για όλη μας τη ζωή θα βρίσκονται κάπου στον εγκέφαλό μας αυτά τα λόγια που μας πλήγωσαν. Όσο πιο ώριμοι είμαστε τόσο πιο ικανοί γινόμαστε στο να ελέγχουμε την παρορμητικότητά μας. Σήμερα ζούμε πιεστικές καταστάσεις και εξαιτίας του τρόπου ζωής στα αστικά κέντρα όπου η επικοινωνία είναι επιφανειακή, έχουμε συσσωρευμένη πίεση και για αυτό υπάρχει η ανάγκη να εκτοξεύσουμε το Έσω μας.
Είναι σοφοί τελικά όσοι μπορούν να διαχειριστούν τον λόγο με ψυχραιμία. Πάρε βαθιά ανάσα, μέτρα ως το δέκα και θα περάσει, συμβουλεύουν κάποιοι ειδικοί.
Η λεκτική όμως βία έχει κι έναν άλλο σκοπό… να ασκήσει, αυτός που την υιοθετεί, εξουσία. .. Να υποβιβάσει και να «ψαρώσει» το θύμα του, που συνήθως είναι ένα αδύναμο συναισθηματικά άτομο, που ακόμη κι αν είναι ευφυές, καταρρέει αφού είναι συναισθηματικά ευάλωτο. Συμβαίνει συχνά στις φαλλοκρατικές κοινωνίες. Ο σύζυγος, ως άντρας και μάλιστα ως «άντρας παλαιάς κοπής» που άκουσα να χαρακτηρίζει κάποιος τον εαυτό του, σε πρόσφατη συζήτηση δικαιολογώντας τα αδικαιολόγητα, κουβαλάει απωθημένα και στερεότυπα.
Αντί λοιπόν να συζητηθεί πολιτισμένα κα επί ίσοις όροις ένα θέμα της καθημερινότητας ώστε να βρεθεί λύση, όταν ο άντρας σύντροφος έχει άλλην άποψη από αυτήν της συντρόφου του και η σύντροφός του επιχειρηματολογεί – πώς τολμάει να του «βγαίνει»- φωνασκεί, βρίζει, την εξευτελίζει και αρκετές φορές παρουσία των παιδιών, τα οποία γίνονται μάρτυρες μιας εφιαλτικής για αυτά εμπειρίας. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι προσπαθεί να παρουσιάσει τον εαυτό του ως θύμα που το εκμεταλλεύονται, ενώ είναι… τόσο τέλειος!
Αυτό δε σημαίνει ότι αφορά μόνο τους άνδρες, αλλά και τις γυναίκες, μόνο που είναι αρκετά πιο σπάνιο… Η γυναίκα γνωρίζει καλά ότι εξακολουθεί να αδικείται και ότι είναι κοινωνικά ευάλωτη, αν και η ίδια τόσα έχει πετύχει.
Γνωρίζει, επίσης, τη μυϊκή υπεροχή του άντρα!
Τα στερεότυπα επίσης που εξακολουθούν να υφίστανται, ως απόρροια άλλων εποχών, πείθουν τη γυναίκα ότι είναι κατά τι κατώτερη του άντρα, ο οποίος μεγαλωμένος ως ον πιο ξεχωριστό, επιβάλλει συχνά και πολλές φορές εύκολα την άποψή του, ως την πλέον ορθή.
Η λεκτική βία έχει να κάνει και με την αντικοινωνικότητα του ατόμου που τη χρησιμοποιεί αδιαφορώντας και για τον ευρύτερο περίγυρό του. Το άτομο αυτό γίνεται χειριστικό και αργά και σταθερά τον αποδέχεται το θύμα, αφού η συνήθεια στη συμβίωση είναι ο πιο τυφλός συμβιβασμός.
Έχουμε μελαγχολήσει πολλές φορές ιδιαίτερα τα τελευταία πέντε χρόνια, από ειδήσεις που βαραίνουν τις μέρες μας.
Τα χρόνια εγκλεισμού του Κόβιντ, η οικονομική αβεβαιότητα από την άλλη, εκτίναξαν τις καταγγελίες σεξουαλικής και λεκτικής κακοποίησης, εις βάρος κυρίως γυναικών.
Τραγικά γεγονότα που οδήγησαν και δυστυχώς εξακολουθούν να οδηγούν γυναίκες στον θάνατο από χέρια συντρόφων που κάποτε υποτίθεται πως τις αγάπησαν πολύ, ξεσκέπασαν ένα άλλο είδος κοινωνικής κρίσης, που γίνεται κι αυτή εικόνα στα Μέσα, που διαρκεί και διαρκεί μέχρι που απομυθοποιείται η εικόνα η πραγματική.
Πραγματικά αυτό πιστεύω ότι γίνεται… Η πραγματική εικόνα, μεταλλάσσεται σε εικονική πραγματικότητα, που δεν μας επιτρέπει να δούμε ξεκάθαρα τι κρύβεται πίσω από αυτήν, αφού σύντομα παύει να μας ενδιαφέρει, ως το επόμενο συνταρακτικό νέο που και αυτό με τη σειρά του θα εκπέσει.
Μας ευχαριστεί, μας τέρπει η εικόνα, για παράδειγμα, ενός διάσημου των Μέσων της σύγχρονης εποχής. Εξιδανικεύουμε την εικόνα αυτή, την κάνουμε άκριτα πρότυπο…
Ο Πύργος των προσωπικοτήτων, των ιλουστρασιόν θυτών, αποδείχτηκε όμως πως δεν ήταν μόνο της Βαβέλ, αλλά ήταν και χάρτινος και τα θεμέλια σαθρά…
Όλο αυτό που εκτυλίσσεται είναι εκδήλωση μιας κοινωνίας που παραπαίει, όπου η ανεργία βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα, οι συνθήκες εργασίας αβέβαιες ιδιαίτερα για τις γυναίκες και το ανθρωποφάγο στρες διαγράφει την ελπίδα…
Ο λόγος πνίγεται ή γίνεται άνθος του κακού σε άτομα μειωμένης εν συναίσθησης που νιώθουν ότι τακτοποιούν την αυτοεκτίμηση τους, όταν γίνονται με προκλητικό τρόπο χειριστικά, πράγμα αυτονόητο γι’ αυτά, δημιουργώντας προβλήματα στην στον σύντροφό τους, αλλά κι έμμεσα στους ίδιους τους εαυτούς τους.
«Οι λέξεις εμπεριέχουν τη δική τους δύναμη. Τη δική τους ζωή και το δικό τους θάνατο. Η γνωστική μας συνείδηση οφείλει από μόνη της να περιορίσει τη δράση τους στο να επιλύουν προβλήματα και όχι να δημιουργούν άλλα (« Μεταξύ μας» Παντελής Χατζηκυριάκου 7 / 02 / 2018)
Εύχομαι ο κάθε άνθρωπος να μπορεί να βρίσκει τη δύναμη και να χρησιμοποιεί άφοβα τον προσωπικό του λόγο, διεκδικώντας την αξιοπρέπειά του, πριν να είναι αργά για οτιδήποτε…
καλή εβδομάδα με υγεία!
Ει. Δα
–
