Οι εργαζόμενοι στον τομέα υγειονομικής περίθαλψης στον θάλαμο Covid του Κεντρικού Νοσοκομείου Päijät-Häme δίνουν καθημερινά μάχη με την απογοήτευση, τη μοναξιά και τον θάνατο σε τρεις διαφορετικές βάρδιες.
Οι πρώτες στιγμές ενός μωρού που γεννιέται από μητέρα με Covid είναι χαραγμένες στο μυαλό της Eerika Puolitaival, νοσηλεύτριας στον θάλαμο πνευμονικών παθήσεων του Κεντρικού Νοσοκομείου Päijät-Häme στην πόλη Lahti.
“Ένα μωρό που γεννήθηκε με καισαρική αποχωρίστηκε αμέσως από τη μητέρα του και μεταφέρθηκε στον θάλαμο νεογνών, η μητέρα πήγε στον θάλαμο Covid και ο πατέρας ήταν άρρωστος στο σπίτι”, είπε για τις στιγμές που της έχουν μείνει στο μυαλό κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η μονάδα της Puolitaival έγινε ο θάλαμος Covid του νοσοκομείου της κατά τη διάρκεια της πανδημίας, μερικές φορές μάλιστα φρόντιζε ολόκληρες οικογένειες. Η ηλικιακή κατανομή των ασθενών, είπε στο ”Yle”, μπορεί να ποικίλλει από νεογέννητο μωρό έως ηλικιωμένο παππού και γιαγιά – και το εύρος των διαφορετικών ασθενών μπορεί να οδηγήσει σε πλήθος διαφορετικών προκλήσεων.
Οι ηλικιωμένοι με προβλήματα μνήμης δεν γνωρίζουν πάντα πού βρίσκονται και ορισμένοι από αυτούς γράφουν στενάχωρα γράμματα στους φροντιστές τους, ζητώντας βοήθεια.
Οι τοξικομανείς, από την άλλη πλευρά, έπρεπε να κρατούνται σε απομόνωση στον θάλαμο, συχνά παρά τη θέλησή τους, σύμφωνα με τους όρους του νόμου της Φινλανδίας για τις μεταδοτικές ασθένειες.
Η Puolitaival περιέγραψε πώς η μονάδα χωρίζεται σε “βρώμικες” και “καθαρές” πλευρές. Οι ασθενείς μπορούν να μεταβούν στην “καθαρή” πλευρά, όταν δεν θεωρούνται πλέον μεταδοτικοί ή περίπου 20 ημέρες μετά τη μόλυνση.
Υπάρχουν συνολικά 20 κρεβάτια στη βρώμικη πλευρά: δέκα δωμάτια απομόνωσης και τρία αεροστεγή δωμάτια. Αυτή τη στιγμή νοσηλεύονται 19 ασθενείς σε αυτή την πλευρά.
Στη βρώμικη πλευρά δεν γίνονται δεκτοί επισκέπτες, με εξαίρεση άτομα που έχουν αναρρώσει από τον ιό.
Η Puolitaival περιέγραψε πώς η ίδια και οι συνάδελφοί της πάντοτε μεταβαίνουν από την καθαρή πλευρά στη βρώμικη ακολουθώντας το ίδιο μοτίβο προετοιμασίας: πρώτα απολυμαντικό χεριών, μετά μάσκα FFP3, προστατευτικό κάλυμμα κεφαλής, πλαστική φόρμα και πάλι απολυμαντικό χεριών. Φορούν επίσης λαστιχένια γάντια στα χέρια τους, ίσως και περισσότερα του ενός ζευγάρια, και καθόλου δαχτυλίδια.
Αφού ο ασθενής έχει υποβληθεί σε θεραπεία, ο προστατευτικός ρουχισμός αφαιρείται στον απομονωμένο χώρο μεταξύ των δύο πλευρών και απορρίπτεται. Οι μάσκες αλλάζονται πάντα μόνο στην καθαρή πλευρά. Παρ’ όλα αυτά, παρά όλες αυτές τις προσεκτικές προετοιμασίες, εξακολουθεί να υπάρχει έκθεση στον ιό.
Κατά τη διάρκεια μιας βάρδιας, η Puolitaival μπορεί να χρειαστεί να αλλάξει μέσα προστασίας έως και δέκα φορές και κάνει περίπου 10.000 βήματα.
Ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών της Covid-19 στο Päijät-Häme είναι ανεμβολίαστοι. Ο κίνδυνος νοσηλείας τους είναι 19 φορές υψηλότερος από αυτόν των ατόμων που είναι διπλά εμβολιασμένοι. Ο τυπικός ασθενής Covid στο νοσοκομείο είναι ο υπέρβαρος άνδρας παραγωγικής ηλικίας.
Η μόλυνση από την Covid συχνά αποτελεί έκπληξη για τους περισσότερους ασθενείς, όπως συνέβη στην περίπτωση του 57χρονου Jouni Marttinen. Εξέλαβε τον παρατεταμένο πυρετό σαν συνηθισμένο σύμπτωμα της φθινοπωρινής γρίπης.
Ο Marttinen δήλωσε στο ”Yle” ότι είχε καλή υγεία, ασκούνταν πολύ για την ηλικία του και αστειευόταν με το εμβόλιο κατά του κοροναϊού. Στη συνέχεια αρρώστησε και μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο με ασθενοφόρο τον Νοέμβριο.
Τα επίπεδα φλεγμονής του Marttinen ήταν υψηλά και ο κορεσμός οξυγόνου χαμηλός και μεταφέρθηκε στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Αναφερόμενος στον προστατευτικό ρουχισμό των νοσηλευτών, ο Marttinen αποκαλεί τη μονάδα “μονάδα νοσηλείας αστροναυτών”.
Του χορηγήθηκε συμπληρωματικό οξυγόνο, το οποίο εξακολουθεί να λαμβάνει, και περιέγραψε την αίσθηση ασφυξίας ως την πιο τρομακτική πτυχή της λοίμωξης από Covid.
“Προσπαθούσα να ηρεμήσω το μυαλό μου σιγοτραγουδώντας τα παιδικά τραγούδια που τραγουδούσε η μητέρα μου τα βράδια πριν από τον ύπνο. Έτσι κατάφερα τελικά να κοιμηθώ λίγο. Αισθανόμουν επίσης απερίγραπτη ευγνωμοσύνη που με φρόντιζαν τόσο καλά”, είπε.
Όταν η Eerika Puolitaival φτάνει για να ξεκινήσει τη βάρδια της, δεν ξέρει πάντα πότε θα τελειώσει τη δουλειά της και θα γυρίσει στο σπίτι στα παιδιά της, αν και η υπερωριακή εργασία είναι εθελοντική. Ωστόσο, συχνά λείπουν ένας ή ακόμη και δύο νοσηλευτές από το θάλαμο κορωνοϊού ανά βάρδια, ενώ κατά μέσο όρο λείπουν τρεις νοσηλευτές κάθε μέρα.
Η Puolitaival δήλωσε ότι προσπαθεί να αποφύγει τις υπερωρίες, αλλά συχνά εργάζεται σε διπλές βάρδιες: μια βραδινή βάρδια πάνω σε μια πρωινή βάρδια ή μια νυχτερινή βάρδια μετά από μια βραδινή βάρδια.
Οι νοσηλευτές λαμβάνουν έκτακτη αμοιβή για τις υπερωρίες, αλλά οι προϊστάμενοι του νοσοκομείου θεωρούν ότι πρόκειται για δίκοπο μαχαίρι. Πολλοί νοσηλευτές μπορεί να βρεθούν να εργάζονται πάρα πολύ, επειδή ο βασικός μισθός στον τομέα της υγείας είναι χαμηλός.
Οι ασθενείς δεν αντιλαμβάνονται πάντα πότε τα επίπεδα οξυγόνου τους πέφτουν και μπορεί ακόμη και να αισθάνονται καλά, οπότε αποσυνδέουν τους σωλήνες οξυγόνου τους, σύμφωνα με την Puolitaival. Σε αυτού του είδους τις καταστάσεις, ο νοσηλευτής πρέπει να είναι ένα βήμα μπροστά, εξήγησε, καθώς οι ανεμβολίαστοι ασθενείς μπορεί να καταρρεύσουν πολύ γρήγορα.
Η ένταση των συναισθημάτων φτάνει στα ύψη. Οι ασθενείς εκνευρίζονται όταν οι νοσηλευτές εργάζονται γύρω τους αδιάκοπα.
Αυτό συνέβη και στην περίπτωση του Marttinen.
“Δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Ήμουν σε μια κατάσταση σύγχυσης σαν μέσα σε ομίχλη. Ήμουν θυμωμένος με τις νοσοκόμες. Ήταν πολύ ενοχλητικό, παρόλο που μου κρατούσαν το χέρι και προσπαθούσαν να με βοηθήσουν”, θυμήθηκε ο Marttinen.
Ένας υγιής άνθρωπος αναπνέει περίπου 12 φορές το λεπτό, ένα άτομο με σοβαρή λοίμωξη Covid αναπνέει 30 έως 40 φορές. Αυτό συμβαίνει επειδή αναπτύσσεται μια φλεγμονώδης κατάσταση στους πνεύμονες. Όταν η αναπνοή γίνεται συριγμός είναι ένα σαφές σημάδι για τους νοσηλευτές ότι η κατάσταση του ασθενούς επιδεινώνεται.
Σε σοβαρές λοιμώξεις Covid-19, η μεταφορά οξυγόνου στον οργανισμό γίνεται πιο δύσκολη και επομένως απαιτείται επιπλέον οξυγόνο, ακόμη και μέσω αναπνευστήρα.
Ο Marttinen παρομοίασε την αίσθηση της έλλειψης οξυγόνου με εκείνη που είχε όταν ως νεαρός βουτούσε κάτω από τον πάγο στο εξοχικό των γονιών του. ”Δεν μπορούσα να δω το φως και η αίσθηση του προσανατολισμού μου εξαφανίστηκε. Έψαχνα στο σκοτάδι αναζητώντας την τρύπα στον πάγο. Η έλλειψη οξυγόνου είναι παρόμοια, αλλά διαρκεί περισσότερο. Έχεις την εντύπωση ότι αυτό δεν θα περάσει ποτέ”, περιέγραψε.
Ο αριθμός των ασθενών με Covid στα νοσοκομεία της Φινλανδίας είναι σήμερα υψηλότερος από ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο στάδιο κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Οι περισσότεροι από τους ασθενείς βρίσκονται στην περιοχή ευθύνης του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Ελσίνκι, η οποία περιλαμβάνει επίσης το Κεντρικό Νοσοκομείο Päijät-Häme στο Lahti.
Το κόστος της θεραπείας των ασθενών της Covid είναι δαπανηρό για τους φορολογούμενους. Το κόστος ενός φαρμάκου, το οποίο χορηγείται στους ασθενείς με Covid ως έγχυση, κοστίζει 1.000 ευρώ ανά δόση. Παρέχεται επίσης ένα άλλο ακριβό φάρμακο, η ηπαρίνη – η οποία προλαμβάνει τους θρόμβους στο αίμα.
Ο Marttinen, για παράδειγμα, έχει λάβει σχεδόν όλη τη γκάμα των φαρμάκων που διατίθενται για τη θεραπεία ενός ασθενούς Covid.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρέχονται από την νοσοκομειακή περιφέρεια του Ελσίνκι και της Uusimaa, η νοσοκομειακή περίθαλψη για έναν ασθενή Covid κοστίζει κατά μέσον όρο 16.000 ευρώ.
Ο Marttinen πέρασε πέντε ημέρες στην εντατική. Από εκεί μεταφέρθηκε σε ένα απομονωμένο τμήμα της πτέρυγας Covid του νοσοκομείου και τελικά, λίγες ημέρες αργότερα, μεταφέρθηκε στην “καθαρή” πλευρά.\
Πραγματοποίησε τη διαδρομή των 30 μέτρων από τη βρώμικη πλευρά στην καθαρή πλευρά σε αναπηρικό καροτσάκι, συνδεδεμένος διαρκώς με παροχή οξυγόνου. Για έναν άνθρωπο που θεωρούσε τον εαυτό του υγιή, η κατάρρευση της φυσικής του κατάστασης και η απώλεια της μυϊκής του μάζας αποτέλεσαν σοκ. Η πτώση των επιπέδων οξυγόνου του, καθώς περιέγραφε τη μεταφορά, έδειξε ότι ακόμη και η ομιλία απαιτούσε προσπάθεια.
“Ακόμη και ένα ταξίδι στην τουαλέτα με αναπηρικό καροτσάκι είναι τόσο δύσκολο όσο ήταν το ‘τεστ Cooper’ όταν ήμουν νέος. Είναι δύσκολο να το εκφράσω με λόγια. Έχεις την αίσθηση πως, ενώ βάζεις τα δυνατά σου, τελικά δεν καταφέρνεις τίποτε”, είπε.
Ενώ βρισκόταν στον θάλαμο, ο Marttinen τηλεφώνησε σε κάποιους ανθρώπους που είχε γνωρίσει πριν διαγνωστεί η λοίμωξή του. Τον προβλημάτισε το γεγονός ότι μπορεί εν αγνοία του να έχει μεταδώσει τον ιό.
Ο Marttinen πρόσθεσε ότι πιστεύει πως οι λόγοι που οι άνθρωποι δεν εμβολιάζονται δεν είναι απαραίτητα ξεκάθαροι. Μπορεί να υπάρχει κατάθλιψη, μοναξιά ή κοινωνική απομόνωση πίσω από τους λόγους που οι άνθρωποι αρνούνται να εμβολιαστούν.
“Κανείς δεν μολύνει σκόπιμα κάποιον άλλο. Ποτέ δεν ήμουν τύπος και υπογραμμός, αλλά νιώθω ντροπή και αμηχανία που δεν εμβολιάστηκα. Συνιστώ ιδιαίτερα στους νέους να παίρνουν στα σοβαρά αυτά που λένε οι γιατροί”, δήλωσε.
Στον θάλαμο Covid του Κεντρικού Νοσοκομείου Päijät-Häme, η ημέρα ήταν πολύ γεμάτη. Ένας άνδρας ασθενής έχει μεταφερθεί στον θάλαμο που ήταν προηγουμένως απομονωμένος ο Marttinen. Ο ηλικιωμένος άνδρας στον διπλανό θάλαμο παλεύει για τη ζωή του όλη την ημέρα, ενώ ένας άλλος ετοιμάζεται να επιστρέψει στο σπίτι του με ταξί, που καλύπτεται από τον φινλανδικό οργανισμό κοινωνικής ασφάλισης ”Kela”.
“Το γεγονός ότι βρίσκομαι εδώ τώρα είναι πιο σπουδαίο κι από το αν κέρδιζα το λαχείο. Είμαι βαθιά ευγνώμων στο υγειονομικό προσωπικό που με βοήθησε”, είπε ο Marttinen.
Παρά το βαρύ τίμημα που πληρώνει όποιος δουλεύει μέσα στην καρδιά της πανδημίας, οι νοσηλευτές του Κεντρικού Νοσοκομείου Päijät-Häme εξακολουθούν να χαμογελούν πίσω από τις μάσκες τους. Σύμφωνα με την Puolitaival, η ειλικρινής ευγνωμοσύνη που εκφράζουν οι ασθενείς τούς βοηθά να συνεχίσουν. Το χιούμορ βοηθά επίσης.
Ωστόσο, υπάρχουν φορές που οι καλύτερες προσπάθειες των εργαζομένων στον θάλαμο δεν αρκούν και ο ασθενής πρέπει να μεταφερθεί αλλού – αλλά δεν έχει πού να πάει.
“Είμαι μόνη στο θάλαμο με τον ασθενή. Χωρίς υπολογιστή, χωρίς τηλέφωνο. Πατάω τον συναγερμό για βοήθεια. Τότε είναι που δεν με χωρούν τα ρούχα μου και ο ιδρώτας αρχίζει να τρέχει”.
Μερικές φορές ένας ασθενής πεθαίνει στον θάλαμο χωρίς κανένας να του κρατάει το χέρι. Αυτό συμβαίνει ιδίως όταν οι αγαπημένοι του βρίσκονται σε καραντίνα στο σπίτι.
”Το χειρότερο είναι όταν ξέρεις ότι ακόμα κι αν κάνεις το καλύτερο δυνατό, αυτό δεν είναι αρκετό”, είπε η Puolitaival.
[αυτόματη μετάφραση www.DeepL.com/Translator (free version), με αρκετές διορθώσεις]
https://yle.fi/news/3-12209545
