Γενικά

Σαγιονάρες, μια σκοτεινή ιστορία παγκοσμιοποίησης

Aπαραίτητο αξεσουάρ όταν πακετάρετε τη βαλίτσα των διακοπών ή όταν πάτε στην θάλασσα, είναι οι σαγιονάρες. Μπορεί να φαίνονται «ασήμαντες» και φθηνές, αλλά αποτελούν μέρος μιας μεγαλύτερης και πιο περίπλοκης ιστορίας…

Οι σαγιονάρες σημειώνουν ρεκόρ πωλήσεων και αγοράζονται παραπάνω από κάθε άλλο είδος παπουτσιού στον κόσμο, ξεπερνώντας ακόμα και τα αθλητικά.  Οι επιχειρήσεις και τα εργοστάσια κερδίζουν αμέτρητα δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο. Κι όπως είναι επόμενο οι πωλήσεις της σαγιονάρας αυξάνονται μαζί με τον παγκόσμιο πληθυσμό.

Πολλοί από εμάς μπορεί να τις θεωρούν ως ένα αξεσουάρ της παραλίας, αλλά σε ορισμένα μέρη είναι ένα πολύτιμο ζευγάρι παπούτσια για καθημερινή χρήση, δεδομένου ότι ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως εξακολουθούν να περπατούν ξυπόλυτοι. Παράλληλα «εξηγούν» πώς η ακριβώς λειτουργεί η παγκοσμιοποίηση.

Ας το πάρουμε όμως από την αρχή. Οι σαγιονάρες κατασκευάζονται από πλαστικό και έτσι η ιστορία τους ξεκινά από την οικονομία υδρογονανθράκων στις περιοχές πετρελαίου της Μέσης Ανατολής. Οι πρώτες ύλες από τις οποίες φτιάχνονται, εξάγονται από εργάτες που είναι μετανάστες από τη Συρία και τη νότια Ινδία. Αυτοί ζουν σε σκηνές στην έρημο και εργάζονται σε γεωτρήσεις, κάνοντας δωδεκάωρες βάρδιες κάτω από πολύ υψηλές θερμοκρασίες.

Ορισμένα από τα πετροχημικά προϊόντα που εξάγονται από το αργό πετρέλαιο μετατρέπονται σε μικρά πλαστικά σφαιρίδια σε τεράστιες ακατοίκητες εκτάσεις στην πόλη Daesan της Νότιας Κορέας, ένα μεγάλο παραγωγικό κέντρο  όπου κατασκευάζουν όλα τα είδη πλαστικών.

Τα πλαστικά σφαιρίδια αγοράζονται από εκατομμύρια εργοστάσια σαγιονάρας σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά κυρίως σε μέρη όπου η εργασία είναι φτηνή, όπως το Βιετνάμ και η κεντρική Αφρική. Αλλά και στη νοτιοανατολική Κίνα υπάρχουν πολλοί μετανάστες που εργάζονται σε μικρά εργοστάσια σε «αναδυόμενα» βιομηχανικά χωριά. Μόνο που τα πλαστικά απόβλητα που συσσωρεύονται στην ύπαιθρο θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή των εργαζομένων.

 Σαγιονάρες σε «χρήση»

Οι μεγαλύτερες αγορές σαγιονάρας βρίσκονται σε χώρες χαμηλού εισοδήματος. Η Αιθιοπία στην Ανατολική Αφρική, είναι ένας από τους μεγαλύτερους καταναλωτές φθηνών σαγιοναρών. «Ακολουθώντας τα κοντέινερς από την ακτή της Σομαλίας μέχρι τα σύνορα της Αιθιοπίας ανακάλυψα ότι πολλές από τις διαδρομές έχουν σχεδιαστεί για να παρακάμψουν τους εισαγωγικούς δασμούς», αναφέρει η Caroline Knowles στο Conversation.

Ένα κύκλωμα λαθρεμπόρων κινεί τα νήματα, με ανθρώπους να θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο καθημερινά. Στην τεράστια κεντρική αγορά της Αντίς Αμπέμπα, οι λαθραίες και οι «αυθεντικές» σαγιονάρες δεν διαφέρουν σε τίποτα, πέρα από την τιμή. Και καθώς οι λαθραίες είναι πιο φθηνές, προσελκύουν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού που ζει με λιγοστούς πόρους.

Η ιστορία της σαγιονάρας συνεχίζεται σε ένα χώρο υγειονομικής ταφής που ονομάζεται Koshe στα περίχωρα της Αντίς Αμπέμπα. Εδώ υπάρχουν πολλοί εργάτες που μαζεύουν απορρίμματα από μέταλλο, ξύλο και πλαστικό τα οποία μπορούν να πωληθούν σε εργοστάσια ανακύκλωσης. Πρόκειται για μια τεράστια έκταση με συσσωρευμένα σκουπίδια και εξαιρετικά κακές συνθήκες υγιεινής.

Καθώς τα φορτηγά φθάνουν από διαφορετικά μέρη της πόλης για να εκφορτώσουν τα σκουπίδια τους, υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός μεταξύ των εργατών προκειμένου να αρπάξουν τα καλύτερα κομμάτια. Ανάμεσα στα σκουπίδια υπάρχουν και πολλές πλαστικές σαγιονάρες, που θα χρειαστούν πάνω από εκατό χρόνια πριν αποσυντεθούν.

Οι «δρόμοι της σαγιονάρας» συνθέτουν ένα άγνωστο μέχρι στιγμής μωσαϊκό της παγκοσμιοποίησης. «Συνδέοντας τους λαθρεμπόρους, τους συλλέκτες απορριμμάτων και τους φτωχότερους καταναλωτές, αυτή είναι μία από τις σκοτεινότερες ιστορίες της παγκοσμιοποίησης», αναφέρει η Knowles.

Το τραγικό υστερόγραφο

Η ιστόρια δεν τελειώνει εδώ, καθώς πέρυσι το Koshe, ο χώρος υγειονομικής ταφής έξω από την Αντίς Αμπέμπα, ένα τεράστιο βουνό από απορρίμματα, κατέρρευσε, σκοτώνοντας περισσότερους από 113 ανθρώπους και τραυματίζοντας πολλούς ακόμα. Η περιοχή είχε κλείσει το 2016 ώστε να δημιουργηθούν μεγαλύτερα ιδιωτικά κέντρα ανακύκλωσης, αλλά άνοιξε την περίοδο της καταστροφής λόγω αναταραχών, που έγιναν για αποζημιώσεις και για τις επιπτώσεις στις γύρω περιοχές.

Αυτή η κατάσταση είναι μέρος μιας μεγαλύτερης ιστορίας. Η πόλη αναπτύσσεται και αποκτά περισσότερες γεωργικές εκτάσεις καθώς μεγαλώνει. Το γενικό σχέδιο της πόλης, το οποίο εφαρμόστηκε πιο επιθετικά από τα τέλη του 2015, είναι καταστροφικό για ανθρώπους που μοιράζονται τις ίδιες επισφαλείς συνθήκες με τους εργάτες του Koshe. Οι ανεπίσημοι οικισμοί και οι γεωργικές εκτάσεις βρίσκονται εκεί που οι κατασκευαστές  χτίζουν πολυτελή σπίτια. Καθώς η πόλη επεκτείνεται, η γη γίνεται όλο και πιο πολύτιμη για τους φτωχούς κατοίκους.

Σημειώνεται, ότι η Αιθιοπία έχει μία από τις πιο αναπτυσσόμενες οικονομίες στον κόσμο, που εκτιμάται ότι αυξάνεται από 7% έως 10% ετησίως μετά το 2000. Και όμως, οι ερευνητές αναφέρουν ότι αυτό δεν έχει μειώσει τα επίπεδα της φτώχειας. Το 33,5% των κατοίκων εξακολουθούν να ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας.

«Η έρευνα για τις σαγιονάρες, που λόγω κόστους είναι πολύ σημαντικές για τους χιλιάδες ανθρώπους που ζουν ξυπόλυτοι στον κόσμο, με οδήγησε σε ένα τοπίο εξαθλίωσης και εκτόπισης. Συνεπώς αντιμετωπίστε τις καλοκαιρινές σας σαγιονάρες με σεβασμό. Υπάρχουν πολλά περισσότερα πίσω από αυτό το ασήμαντο αξεσουάρ για την θάλασσα», καταλήγει η  Knowles.

tvx

banner-article

Ροη ειδήσεων