Στέλιος Ζαχαρούδης «Ένας ζωγράφος – Τρεις ενότητες». Εγκαίνια μιας εντυπωσιακής έκθεσης
Θεσσαλονίκη, Govedarou Art Gallery. Ο Στέλιος Ζαχαρούδης εκθέτει από χθες 25 Φεβρουαρίου τη δουλειά του, τρεις θεματικές ενότητες, σ’ έναν χώρο που την αναδεικνύει, πολλαπλασιάζοντας τη δυναμική της.
Ο Ζαχαρούδης παντρεύει σ’ αυτήν την έκθεση τη ματιά των πρώτων χρόνων της δουλειάς του, παλιά αυτοκίνητα και καράβια, με πορτρέτα και γυμνά, που αποτελούν έκφραση των τελευταίων αναζητήσεών του, αποτελώντας όλα μαζί τα χνάρια μιας διαδρομής, όπου ο ζωγράφος αποδεικνύεται κάτοχος μιας τεχνικής που σέβεται και αναγνωρίζει τις επιρροές των δασκάλων του, αλλά τις μετατρέπει σε προσωπικό κτήμα, χάρη στην έντονη δική του ματιά.
Η πρώτη ενότητα, τα καράβια του, διακρίνεται όχι μόνο από την ικανότητά του να δαμάζει το χρώμα, που φορές-φορές με εκρήξεις του κόκκινου τού αντιστέκεται και πάει να ξεφύγει από τον ζωγραφικό του καμβά, αλλά διακρίνεται ταυτόχρονα κι από μια διαπάλη ανάμεσα στη στατικότητα των αραγμένων μοντέλων και την κίνηση που αυτά αναδίδουν, καθώς είναι φορτισμένα με ένα άρωμα ταξιδιού που θα ήθελαν να κάνουν δεμένα καθώς είναι, ή μνήμες ταξιδιών που έκαναν, νοσταλγώντας τα.
Στη δεύτερη ενότητα, τα παλιά αυτοκίνητα, μέσα από έναν χρωματικό χείμαρρο, ο επισκέπτης εισπράττει το σχέδιο του ζωγράφου ικανό να μετατρέπει τις άψυχες λαμαρίνες σε ζώντα όντα. Η ματιά του, διαθέτοντας μια απίστευτη παιδικότητα, εκπλήσσει με την αθωότητα και τη δροσιά της. Μια νοσταλγία για ό,τι χάθηκε, μαζί τις αναμνήσεις μας, ξεπηδά μέσα από τα «πορτραίτα» των αυτοκινήτων του, σηματοδοτώντας ήδη από την αρχή της καλλιτεχνικής του καριέρας μια προσωπικότητα ιδιάζουσα.
Η ανθρωποκεντρική θεώρηση της ζωγραφικής του Ζαχαρούδη, ακόμη και των άψυχων, με την εξπρεσιονιστική του ματιά έντονη μέσα από φιλτραρισμένο φωβισμό, βρίσκει την πληρέστερή της έκφραση στην τελευταία ενότητα, αυτήν των πορτραίτων και κυρίως των γυμνών της τελευταίας περιόδου.
Εδώ η εκφραστική δεινότητα του ζωγράφου σπάει τις όποιες δεσμεύσεις και μετατρέπει σχέδιο και χρώμα σε μια καταιγιστική αποτύπωση της γυναικείας μορφής, που κυριολεκτικά τινάζεται μέσα από τα μεγάλα τελάρα του, εντυπωσιάζοντας τον επισκέπτη.
Οι μορφές του, με σπάνιες εξαιρέσεις, βρίσκονται σε καθολική κίνηση, ή μερική κίνηση του κορμού. Ακόμη κι όταν υπάρχει μια φαινομενική στατικότητα, η κίνηση, έστω στα μαλλιά, αποπνέει έναν ηλεκτρισμό που παραπέμπει σε έκρηξη ψυχική.
Γυναικείες φιγούρες που εκφράζουν ερωτισμό, αγωνία, έκπληξη, ή ακόμη και αλαζονεία, που πηγάζει από την επίγνωση της γοητείας τους, εναλλάσσονται στους τοίχους της γκαλερί, υποβάλλοντας με τη μορφή τους πλήθος συναισθημάτων στον επισκέπτη.
Στο βάθος μια αυτοπροσωπογραφία του καλλιτέχνη, ένα flash back στα νεανικά του χρόνια, μαζί με φωτογραφίες που αναφέρονται σε κείνα τα χρόνια και ανθρώπους που τον επηρέασαν, όπως ο Ιόλας ή ο Χατζιδάκις, δένουν μαζί με αναφορές στις πολλές του εκθέσεις, ατομικές και συλλογικές στην Ελλάδα και το Εξωτερικό, αλλά και σε κριτικές που εισέπραξε όλα αυτά τα χρόνια.
Για την τελευταία του έκθεση στην γκαλερί Govedarou η Έφη Σκυλίτση, Ιστορικός Τέχνης, ΜΑΑrtsCritism, έγραψε:
«Ερχόμαστε, λοιπόν, σήμερα να δούμε τον καλλιτέχνη να επανεφευρίσκει το πορτραίτο και το γυμνό μοντέλο, με επιπρόσθετη pop art φωτεινότητα, με τη διαφάνεια μιας υδάτινης διάθεσης, συμπληρώνοντας το μοτίβο με μικρές δόσεις κυβισμού και μια ανανεωμένη αφοσίωση στη φόρμα […]
Η ματιά του Ζαχαρούδη παραμένει, εις πείσμα των καιρών, αισιόδοξη και διαυγής, καλώντας μας να μοιραστούμε κι εμείς λίγο από το δικό του φως.»
Ο Στέλιος Ζαχαρούδης είπε χθες στα εγκαίνια της έκθεσής του στη faretra.info:
«Η παλιότερη από τις τρεις ενότητες είναι τα καράβια. Ξεκινούν από το ’80 και φτάνουν μέχρι το ’98, σχεδόν μία εικοσαετία. Μέσα απ’ αυτήν την ενότητα αναδίδεται η αγάπη μου για τη θάλασσα και το ταξίδι, είτε τα καράβια μου είναι μέσα στο νερό είτε είναι σε ναυπηγεία. Πάντα το καράβι για μένα συμβολίζει τη διάθεση για φυγή.
Τα αυτοκίνητα γεννιούνται σχεδόν παράλληλα και συμπορεύονται με τα καράβια, συμπληρώνοντας η μία ενότητα την άλλη. Η γοητεία της αποτύπωσης των παλιών αυτοκινήτων ξεκινά από την εποχή που καθρεφτίζουν και που έχει χαθεί για πάντα. Τα συναισθήματα που προκαλούν αυτοκίνητα παρατημένα σε χωράφια, σε μάντρες, είναι πολύ ιδιαίτερα. Μέσα απ’ αυτήν την ενότητα, λοιπόν, προσπαθώ να διασώσω αυτό που έφυγε.
Με την τρίτη ενότητα αρχίζει μια περίοδος που εγώ την ονόμασα new figurative. Ο χαρακτήρας της είναι η εξπρεσιονιστική απόδοση με τη δυνατή χρωματική εντύπωση, κάποια στοιχεία κυβιστικά και κάποιες παραμορφώσεις.
Στα πορτραίτα μου και στα γυμνά επιδιώκω κυρίως την απόδοση συναισθημάτων, έντονος θυμός, έκπληξη… Έκφραση της ζωής της πόλης και της εποχής μας. Κυρίαρχα στοιχεία της εποχής μας είναι το μόνιμο άγχος που οδηγεί στην απόγνωση, αλλά και η απώλεια των παλιών αξιών, που χάνονται σιγά-σιγά.
Η φιγούρα της γυναίκας σαφώς και δίνει περισσότερες δυνατότητες στο ζωγράφο να εκφραστεί, γι’ αυτό και την επιλέγω, χωρίς να απορρίπτω το ανδρικό πορτραίτο, με το οποίο ασχολούμαι αυτόν τον καιρό. Σ’ αυτήν την έκθεση περιλαμβάνονται και δύο αντρικά πορτραίτα.
Το χρώμα, το δυνατό χρώμα, είναι κι εδώ η γραφή μου. Το χρώμα κάνει και σχέδιο, κάνει τις παραμορφώσεις, δημιουργεί μια ποικιλία συναισθημάτων και στο ζωγράφο και στον αποδέκτη της τέχνης του. Φυσικά, όμως, ενώ το χρώμα μπορεί να κάνει και σχέδιο, δεν μπορεί να αντικαταστήσει το ίδιο το σχέδιο. Ακόμη και στον αφηρημένο εξπρεσιονισμό το σχέδιο είναι υπαρκτό και σηματοδοτεί κατά το ήμισυ την πορεία του έργου.»
Η γκαλερίστα Αναστασία Γκοβεδάρου, καλλιτέχνης και η ίδια, απόφοιτος της international Ρωσικής Ακαδημίας στη Φλωρεντία, είπε για την γκαλερί και τον Στέλιο Ζαχαρούδη:
«Η γκαλερί μας φιλοξενεί έλληνες αλλά και ξένους καλλιτέχνες, από Γερμανία, Βέλγιο, Ρωσία, μέχρι και από Ινδία, δίνοντας στο κοινό της Θεσσαλονίκης την ευκαιρία να παρακολουθήσει παγκόσμια καλλιτεχνικά ρεύματα. Κάθε χρόνο συμμετέχουμε και σε φιλανθρωπικές καμπάνιες, διαθέτοντας έσοδα της γκαλερί σε ανάλογους σκοπούς και ιδρύματα.
Επιλέξαμε τον Στέλιο τον Ζαχαρούδη όχι μόνο γιατί έχει πολύχρονη εμπειρία στο χώρο της Τέχνης, είναι παλιός γνωστός ζωγράφος, αλλά και γιατί πάντα είναι άκρως ποιοτικός.
Εκείνο που γοητεύει τον επισκέπτη στα έργα του είναι το εκρηκτικό του χρώμα, αλλά και κάθε θεματική του ενότητα ξεχωρίζει για τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της. Εδώ το κλασσικό σαν σύλληψη αποδίδεται με μοντέρνα ματιά και η τελευταία του δουλειά, τα γυμνά, αποδίδονται με ιδιαίτερη πρωτοτυπία.»
Ανάμεσα στους επισκέπτες των χθεσινών εγκαινίων, που αποτελούσαν ένα μυημένο στην Τέχνη κοινό, ο ζωγράφος και χαράκτης Νίκος Τερζής, βραβευμένος σε παγκόσμιους διαγωνισμούς, που ζει μόνιμα στη Σουηδία, αλλά εκθέτει και στην Ελλάδα, καθώς και σε πολλές χώρες της Ευρώπης, και η υπ. Διδάκτωρ στην Ιστορία της Τέχνης, Γεωργία Κουρκουνάκη, είπαν στη faretra:
Νίκος Τερζής: «Βλέπουμε έναν μεγάλο καλλιτέχνη, καλό χειριστή του πινέλου, των χρωμάτων και της φόρμας. Δεν μας ενδιαφέρει τι ζωγραφίζει ο καλλιτέχνης ή το πώς είναι ο ψυχικός του κόσμος. Αυτό που βλέπουμε είναι ένα ολόκληρο κοντσέρτο μουσικής! Και βλέπεις τα μπάσα, βλέπεις την τρομπέτα, το βιολί, το βιολοντσέλο… Βλέπεις έναν τέλειο συνδυασμό, εξπρεσιονιστικό, όπως συμβαίνει και με τη μουσική.
Βλέπεις καράβια, που δεν είναι καράβια, είναι όγκοι, κι όμως «πλέουν» με το ρυθμό του μπάσου ή του βιολοντσέλου. Αυτή είναι η αληθινή ζωγραφική.
Μ’ ενδιαφέρει το φως που ζωγραφίζει. Φως και ρυθμός τον χαρακτηρίζουν απόλυτα. Και ολοκληρώνοντας θεωρώ πως ο Ζαχαρούδης είναι από τους λίγους ενδιαφέροντες καλλιτέχνες που είδα μέσα στην τελευταία δεκαετία. Αυθορμητισμός, ευαισθησία και ταλέντο!»
Γεωργία Κουρκουνάκη: «Πραγματικά στην έκθεση των τριών ενοτήτων παρατηρείται μια κλιμάκωση του εξπρεσιονιστικού χρώματος. Ξεκινάει από την απόδοση του φωτός στα τοπία του λιμανιού και προχωρεί στο αυτοκίνητο, που αποκτά το δικό του χαρακτήρα, τη δική του προσωπικότητα, ανακαλώντας με το χρώμα αναμνήσεις από τη χαμένη παιδικότητα του καθενός μας. Στον Ζαχαρούδη το τοπίο ή το αντικείμενο αποκτούν χαρακτήρα, προσωποποιούνται.
Στη συνέχεια, περνά στις μορφές που εκφράζουν ορμή, με κίνηση που φέρνει σε απόλυτη αρμονία τη φόρμα σε σχέση με το χρώμα, αλλά και την ανθρώπινη ψυχή.»
Η έκθεση, που εμφανώς παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για τον επισκέπτη, αφού συνδυάζει διαφορετικές ενότητες, διαφορετικές χρονικές περιόδους αλλά σε μια κοινή συνισταμένη, διατυπωμένη με χρωματικές εκρήξεις και προσωπικό σχεδιαστικό ρυθμό, θα είναι ανοιχτή μέχρι και τις 16 Μαρτίου του 2019.
Φωτογραφίες: faretra. info
