«Η γενοκτονία είναι πιο ακραία από την αυτοπυρπόληση»: Το μήνυμα του Άαρον Μπούσνελ / γράφει ο Διονύσιος Σκλήρης

Παγκόσμια αίσθηση έχει προκαλέσει η αυτοθυσιαστική πράξη του Άαρον Μπούσνελ, ο οποίος αυτοπυρπολήθηκε μπροστά από την πρεσβεία του Ισραήλ στην Ουάσινγκτον, προκειμένου να διαμαρτυρηθεί για τους φόνους αμάχων στη Γάζα. Καθώς προέβη στην αυτοπυρπόληση φώναζε «Λευτεριά στην Παλαιστίνη», έχοντας εξηγήσει σε βίντεο τους λόγους της πράξης του. Η φωτιά έκαιγε το σώμα του για πάνω από ένα λεπτό, μέχρι να μπορέσουν να τη σβήσουν τα μέλη του προσωπικού ασφαλείας και οι αστυνομικοί. Ο Μπούσνελ διακήρυξε ότι δεν ήθελε να είναι άλλο συνένοχος σε γενοκτονία κατά τη διάρκεια της αυτοπυρπόλησης, η οποία βιντεοσκοπήθηκε.

Ο Άαρον Μπούσνελ ήταν εν ενεργεία στέλεχος της Αεροπορίας με βάση στο Σαν Αντόνιο του Τέξας και ακολουθούσε σπουδές στη μηχανική λογισμικού ηλεκτρονικών υπολογιστών. Διέθετε διαπιστευτήριο δεξιοτήτων για εκτέλεση βασικών λειτουργιών ασφάλειας και ασχολείτο με την κυβερνοασφάλεια. Κατά την αυτοπυρπόληση φορούσε στρατιωτική στολή και δήλωνε στο μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του ότι είναι μέλος της Αεροπορίας των Ηνωμένων Πολιτειών και δεν επιθυμεί πλέον να είναι συνένοχος σε γενοκτονία. Ο Μπούσνελ σύγκρινε αυτό που επρόκειτο να υποφέρει ο ίδιος με όσα υποφέρουν κάθε μέρα οι Παλαιστίνιοι, λέγοντας ότι αυτό που θα επέφερε στον εαυτό του δεν είναι καθόλου ακραίο σε σχέση με όσα υφίστανται τα θύματα της αποικιοκρατίας στην Παλαιστίνη, τα οποία η άρχουσα τάξη θεωρεί ως κανονικότητα. Στο βίντεο που έχει τραβηχτεί παρακολουθούμε έναν μη ορατό άνδρα να ρωτάει αν μπορεί να βοηθήσει, ενώ μετά ο Μπούσνελ φωνάζει και πάλι «Λευτεριά στην Παλαιστίνη», καθώς οι φλόγες τυλίγουν το κεφάλι του. Παρόλο που η φωνή του λύγιζε, συνέχισε όσο μπορούσε να λέει «Λευτεριά στην Παλαιστίνη», αντέχοντας για ένα λεπτό πριν την κατάρρευση, οπότε μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο σε κρίσιμη κατάσταση.

Έχουν διαπιστωθεί πνευματικές καταβολές του χριστιανικές και αναρχικές, καθώς εργαζόταν για τις εκδόσεις Paraclete Press στη Μασαχουσέτη, όπου δούλευε και η μητέρα του, ενώ ο πατέρας του είναι μαραγκός. Ο Μπούσνελ συνδέεται με την κολεκτίβα Burning River Anarchist στο Οχάιο και έπαιζε και στη φιλαρμονική Spirit Winter Percussion. Ήταν πάρα πολύ ευαίσθητος με το πρόβλημα των αστέγων και αγόραζε κουβέρτες και ρουχισμό, ενώ επίσης πρόσφερε τακτικά φαγητό στους αστέγους της πόλης του Σαν Αντόνιο. O Άαρον Μπούσνελ έχει περιγραφεί από ανθρώπους που τον ήξεραν ως ένας άνθρωπος κοινωνικός με αγάπη για τη ζωή. Τα κίνητρά του διαφαίνονται και από αναρτήσεις του σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου διερωτάτο «τι θα κάναμε αν ζούσαμε στην εποχή όπου υπήρχε δουλεία ή το απαρτχάιντ ή σε μια περίοδο όπου η χώρα μου διαπράττει γενοκτονία» και κατέληγε ότι η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα βρίσκεται στο εδώ και τώρα.

Ο Μπούσνελ ήρθε να προστεθεί σε μια μακρά χορεία ακτιβιστών που έριξαν το κορμί τους στις φλόγες, για να διαμαρτυρηθούν για μια πολιτική κατάσταση και να πυροδοτήσουν αλλαγές στις συνειδήσεις αλλά και στο ιστορικό πεδίο. Στις 11 Ιουνίου του 1963 ο βουδιστής μοναχός Thích Quảng Đức αυτοπυρπολήθηκε στη Σαϊγκόν, για να ευαισθητοποιήσει το κοινό για τις διώξεις των Βουδιστών από την κυβέρνηση τουNgô Đình Diệm του Νοτίου Βιετνάμ. Το παράδειγμά του μιμήθηκαν και οι βουδιστές μοναχοί Thích Nguyen Huong, Thích Thanh Tucd, Thích Tieu και η μοναχή Diet Quảng μέχρι την τελική ανατροπή και δολοφονία του πρωθυπουργού στις 2 Νοεμβρίου του ίδιου έτους.

Στις 19 Ιανουαρίου του 1969 ο φοιτητής Jan Palach είχε αυτοπυρποληθεί στην Πράγα, για να διαμαρτυρηθεί για την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στην Τσεχοσλοβακία, η οποία έθεσε τέρμα στην άνοιξη της Πράγας. Αίτημά του ήταν η άρση της λογοκρισίας και η ελευθερία του τύπου, με έκκληση για μαζική απεργία πείνας των πολιτών. Όπως και ο Μπούσνελ, ο Πάλαχ είχε αρνηθεί την κατηγορία του «ακραίου» για την πρακτική του και για τα αιτήματά του. Μετά την κηδεία του, άλλοι δύο νέοι ακολούθησαν το παράδειγμά του, βρίσκοντας ηρωικό θάνατο, ο φοιτητής Jan Zajíc στις 25 Φεβρουαρίου και ο εργάτης Evžen Plocek στις 9 Απριλίου. Πρόδρομος των αυτοπυρπολήσεων αυτών θεωρείται αυτή του Πολωνού Ryszard Siwiec στις 12 Σεπτεμβρίου του 1968, για την οποία είχε γίνει μια ανεπιτυχής προσπάθεια συγκάλυψης.

Στις 19 Σεπτεμβρίου του 1970 ο φοιτητής Κώστας Γεωργάκης είχε διαπράξει το ίδιο στην πλατεία Ματεότι Γένοβα, για να προβληματίσει τους ανθρώπους έναντι της δικτατορίας στην Ελλάδα. Κατά το γεγονός φώναζε: «Το έκανα για χάρη της Ελλάδας, ζήτω η δημοκρατία, όλοι οι Ιταλοί ας αναφωνήσουν: Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα». Αυτή η πράξη θυσίας ενέπνευσε ποίημα στον Νικηφόρο Βρεττάκο.

Στις 21 Φεβρουαρίου του 1994 η ψυχίατρος Homa Darabi Χόμα Νταραμπί, η οποία είχε αποβληθεί από το πανεπιστήμιο στο Ιράν λόγω υποχρεωτικού χιτζάμπ έγινε σύμβολο του αγώνα για γυναίκεια χειραφέτηση. Αφού έβγαλε τελετουργικά τη μαντίλα περιλούστηκε με πετρέλαιο.

Στις 17 Δεκεμβρίου του 2010 ο μικροπωλητής Μοχάμεντ Μπουαζίζι ξεκίνησε με την αυτοπυρπόλησή του την «επανάσταση των γιασεμιών» στην Τυνησία, η οποία έγινε καταλύτης για ολόκληρη την Αραβική Άνοιξη. Πολλοί στην Τυνησία μιμήθηκαν το παράδειγμά του, αποσκοπώντας στον τερματισμό των δικτατορικών καθεστώτων.

Σημειωτέον ότι και αρκετά πρόσφατα στις 2 Δεκεμβρίου 2023 είχε συμβεί αυτοπυρπόληση μπροστά από το προξενείο του Ισραήλ στην αμερικανική πολιτεία της Γεωργίας με αίτημα την κατάπαυση της πολεμικής βίας στην Παλαιστίνη.

Μόνο δέος μπορεί να προκαλέσει η στάση ανθρώπων να πάνε με τόσο εμβληματικό τρόπο ενάντια στο ένστικτο της αυτοσυντήρησης, γεγονός που αποτελεί τον πιο γνήσιο αναρχισμό, καθώς στρέφεται ενάντια στην ίδια την αρχή της επιβίωσης, επί της οποίας βασίζεται κάθε πολιτική δειλία και συμβιβασμός με την εξουσία. Όταν μάλιστα το κάνουν για μακρινούς συνανθρώπους τους με τους οποίους αισθάνονται αλληλεγγύη, μην αντέχοντας να λάβουν μέρος σε ένα συνεχιζόμενο έγκλημα, στο οποίο συναινεί πλειάδα κρατών.