Δημόσια Βιβλιοθήκη Βέροιας / Μια ζεστή & ανθρώπινη βραδιά αφιερωμένη στη Γιώτα Φωτιάδου – Μπαλαφούτη
Πώς είναι να έχεις φύγει από την πόλη που μεγάλωσες, να ζεις μισό αιώνα στην Αθήνα, να διαπρέπεις ως λογοτέχνιδα κι ύστερα να ξαναγυρίζεις στην πόλη σου και να σε τιμούν εκεί; Σίγουρα συγκινητικό!
Η Γιώτα Φωτιάδου – Μπαλαφούτη έζησε μια αφιερωματική βραδιά στο χώρο της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Βέροιας, χώρο γνώσης και πνευματικής επικοινωνίας, μια βραδιά ζεστή, ανθρώπινη, έτσι όπως θα της ταίριαζε και μαζί της τη ζήσαμε κι εμείς.
Η βραδιά, που ήταν μια βραδιά Λόγου με τη Μουσική να τον ενισχύει και να κάνει έναν άκρως συναισθηματικό επίλογο, στήθηκε άψογα, όπως άξιζε στη συγγραφέα, ισορροπώντας ανάμεσα στο λογοτεχνικό της έργο και τη ζωή της, φωτίζοντας και τη γραφή της αλλά και το πρόσωπό της. Ένα πορτρέτο!
Με τη δημοσιογράφο Δέσποινα Βογιατζόγλου να συντονίζει την εκδήλωση, τη Διευθύντρια του ΚΕΜΑΕΔ Μελίνα Δαμιανίδου να προλογίζει, τη φιλόλογο Κούλα Αδαλόγλου και τη μουσικό Ελένη Αναγνώστου να μιλούν γι’ αυτήν, τα αποσπάσματα από το έργο της που διάβασαν η νομικός Ελένη Αμανατίδου και ο Εκπαιδευτικός Μάνος Βαρακλής, με όλα μαζί ολοκληρώθηκε η εικόνα της συγγραφέως με μια επιπρόσθετη πινελιά, αυτήν που έδωσε η ερασιτέχνιδα ηθοποιός Όλγα Κιουρτζίδου με ένα απόσπασμα από θεατρικό έργο της Γιώτας.
Και δεν είναι τυχαίο που όλοι θέλουμε να την αποκαλούμε Γιώτα… Είναι αυθόρμητο γιατί τη νιώθουμε τόσο δική μας… Είναι τόσο σεμνή και αθόρυβη ως άνθρωπος και τόσο δυναμική παρουσία ως λογοτέχνιδα!
Η Κατερίνα Σίμου εκπροσώπησε τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη, διοργανώτρια της εκδήλωσης, απευθύνοντας χαιρετισμό και δίνοντας στη συνέχεια το λόγο στην Διευθύντρια του ΚΕΜΑΕΔ.
Στον πρόλογό της η Μελίνα Δαμιανίδου είπε με συγκίνηση για τη συγγραφέα:
“Η Γιώτα εκπροσωπεί τους ανθρώπους που αγωνίζονται να ξεπεράσουν τις αντιξοότητες και το καταφέρνουν. Τα βιβλία της είναι απλά και κατανοητά για τον καθένα κι αυτό είναι το ζητούμενο, αφού ένα βιβλίο πρέπει να φτάνει και στον τελευταίο αναγνώστη.
Ζηλεύω την οικογένειά της, που την περιβάλλει μ’ έναν υπέροχο κλοιό αγάπης
Τη “Μέριμνά” μας τη βοήθησε με βιβλίο της που μας χάρισε. Το τύπωσε με δικά της έξοδα, μας το χάρισε κι όταν δεν είχε αντίτυπο γι’ αυτήν το αγόραζε από μας. Αγόραζε τη δωρεά της. Δεν μπορώ να την προσφωνήσω με το επώνυμό της είναι η αδελφή όλων μας, μια αδελφή που κρατά την παιδικότητά της και μας βοηθά με το έργο της να κάνουμε την προσωπική μας ενδοσκόπηση”.
Η Δέσποινα Βογιατζόγλου έδωσε την πορεία της συγγραφέως από το το 1973, που εκδίδει το πρώτο της βιβλίο στον Κέδρο, μέχρι και το τελευταίο της “Στο βράχο της Ακροναυπλίας”, που κυκλοφορεί το 2023, μαζί με βιογραφικά της στοιχεία που την προσδιορίζουν ως άνθρωπο.
Με απόδοση θεατρικού αποσπάσματος από την Όλγα Κιουρτζίδου στην ποντιακή γλώσσα και λογοτεχνικού που αποδόθηκε από τον Μάνο Βαρακλή, δόθηκε στη συνέχεια και η ουμανιστική της διάσταση, με την προσφορά της σε ανθρωπιστικές οργανώσεις στις οποίες ήταν μέλος τα 50 χρόνια που ήταν στην Αθήνα.
Η Κούλα Αδαλόγλου, που συνέχισε, έκανε το πορτρέτο της Γιώτας όχι με χρώματα, αλλά με εικόνες, εικόνες που συγκράτησε στη μνήμη και την καρδιά της από εκείνην.
Ξεκίνησε λέγοντας:
“Γνωριζόμαστε πάρα πολλά χρόνια και για μας είναι η οικογενειακή μας φίλη, Πρώτη δεξαμενή για τη γραφή της η Κατοχή και ο Εμφύλιος. Δεύτερη ο Πόντος και η Προσφυγιά.
Ο λόγος της είναι βιωματικός, η ματιά της ευαίσθητη.”
Τα στιγμιότυπα που κατέθεσε η Κούλα Αδαλόγλου από τη φιλία τους, με εικόνες, σαν κινηματογραφική ταινία, ήταν συναντήσεις σε διάφορους χώρους και εποχές, που χτίζουν το χαρακτήρα ενός ανθρώπου χαρισματικού, δοτικού, με περίσσευμα αγάπης.
“Ο λόγος της είναι λόγος κοινωνικού προβληματισμού και όχι κήρυγμα, λόγος που ενώνει τα διαφορετικά, οδηγώντας στη συμφιλίωση.
Από τα παιδικά της βιβλία και τα πεζογραφήματά της μέχρι τα ποιήματά της αναδεικνύεται ένας άνθρωπος που κοιτάζει τη ζωή κατάματα και με αισιοδοξία. Λόγος παραμυθητικός, παρηγορητικός, σαν τα παραμύθια της γιαγιάς, για να βλέπουμε και να αντέχουμε καλύτερα τον κόσμο… “
Η Ελένη Αναγνώστου, έκανε τη δική της περιδιάβαση, με το δικό της τρόπο στο έργο και τη ζωή της Γιώτας, αφού τη συνδέουν μ’ εκείνην συγγενικοί δεσμοί αλλά και η κοινή καλλιτεχνική τους αύρα.
Ξεκινώντας από το “Ποτέ ξανά”, και συνδέοντάς το με τα αντιστασιακά της βιώματα, πέρασε στη ζωή της , που ήταν ένας σκληρός αγώνας, για να στηρίξει τα μικρότερα αδέλφια της, παίζοντας το ρόλο του πατέρα και της μάνας μαζί, αφού εκείνος ήταν για χρόνια στη φυλακή κι εκείνη Έξω, μετά τον Εμφύλιο.
Με αναφορές σε σημαντικά έργα της, που τα περισσότερα ακουμπούν στο βίωμα ή σε αφηγήσεις ανθρώπων που τις εμπιστεύτηκαν στη συγγραφέα και με πολλά χαρακτηριστικά αποσπάσματα, η Ελένη Αναγνώστου πέρασε σε κείνο που εκφράζει την ίδια περισσότερο, στο τραγούδι, αγγίζοντας καίρια τον συναισθηματικό κόσμο του κοινού. Με δυο τραγούδια, που τραγούδησε στο πιάνο της η Ελένη πάνω σε στίχους της Γιώτας ξεδίπλωσε τις ευαισθησίες και των δύο…
Η ίδια η Γιώτα Φωτιάδου – Μπαλαφούτη είπε στο τέλος της εκδήλωσης και μέσα σε συγκινησιακή φόρτιση:
“Εκείνη τη δύσκολη εποχή προσπαθήσαμε να ζήσουμε και τα καταφέραμε. Τράπεζά μας τότε ήταν οι κότες και το κοτέτσι μας. Ζήσαμε με τ’ αυγά. Ο Λευτέρης, ο αδελφός μας, πούλησε τότε κουλούρια και μας έφερε περήφανος ‘έξι δραχμές. Δεν τον αφήσαμε να συνεχίσει να το κάνει… Έτσι επιβιώσαμε. Προσπαθήσαμε και τα καταφέραμε!”
Η συγγραφέας με κλεισμένα τώρα τα 90 της χρόνια, δεν παραιτείται. Σχεδιάζει τα επόμενα βήματα. Παράδειγμα ανθρώπου…
Βραδιά ανθρώπινη και ζεστή, όπως τη φαντάστηκε και την έστησε η Βιβλιοθήκη και οι άνθρωποι που συγκεντρώθηκαν απόψε για να τιμήσουν μια Βεροιώτισσα λογοτέχνιδα, έναν ιδιαίτερο άνθρωπο.
……………………….
Φωτογραφίες: faretra.info
……………………………………………………………..
