Η Δημοσιογραφία χθες και σήμερα: Γιώργος Καλογήρου – Γιώργης Μελίκης
Σαφώς η εμπειρία και των δυο στο χώρο είναι μεγάλη.
Ο Γιώργος Καλογήρου, μεγαλύτερος στην ηλικία από τον Γιώργη Μελίκη, υπήρξε εκδότης της εφημερίδας “Βέροια”από το 1970 και ταυτόχρονα υπεύθυνος για την ύλη της γράφοντας πολλές φορές ο ίδιος, διανύοντας έτσι με την εφημερίδα του, που διακρινόταν για τη σοβαρότητά της, μια μεγάλη εποχή γεγονότων και καταστάσεων, που διαμόρφωσαν την νεοελληνική και την τοπική πραγματικότητα.
Ο Γιώργης Μελίκης, αφιερωμένος στην παράδοση, που τον έκανε έναν από τους θερμότερους ερευνητές της, χαρίζοντας στο Νομό μας το “Εθνογραφικό Κέντρο Γιώργη Μελίκη”, υπήρξε όχι απλά δημοσιογράφος, αρχισυντάκτης, διευθυντής σύνταξης σε μεγάλες μακεδονικές εφημερίδες χρόνια ολόκληρα, αλλά έκανε και εξακολουθεί να κάνει τηλεόραση, αναδεικνύοντας τον μουσικό πλούτο της ελληνικής παράδοσης.
Αυτά τα ελάχιστα λέγονται και για τους δύο, όχι με την έννοια της παρουσίασής τους, (άλλωστε η Φαρέτρα έχει κάνει συνεντεύξεις και με τον Γιώργο Καλογήρου και με τον Γιώργη Μελίκη, εκτιμώντας την προσφορά τους), αλλά γιατί θεωρεί πως η εμπειρία τους στη Δημοσιογραφία θα φωτίσει το τοπίο ευκρινέστερα, με τη μορφή μιας μικρής έρευνας. Άλλωστε το θέμα είναι τεράστιο και δεν εξαντλείται.
Τους ευχαριστούμε για την προθυμία με την οποία αποδέχθηκαν τη συμμετοχή τους στο ρεπορτάζ της εφημερίδας μας.
………………………………………
Τι σημαίνει για σας ο όρος Δημοσιογραφία;
Γιώργος Καλογήρου: Η ανάλυση της σημασίας του όρου «Δημοσιογραφία» αποτελεί, κατά την γνώμη μου, πραγματεία και δεν χωράει εδώ. Θα απαντήσω όμως πυκνά με την έννοια του ορισμού.
Δημοσιογραφία είναι η συλλογή πληροφοριών και στοιχείων για γεγονότα και συμβάντα κοινωνικού, ή άλλου ενδιαφέροντος και η ακριβής μετάδοσή τους στο Κοινό με διάφορα μέσα.
Γιώργης Μελίκης: Οι όροι νομίζω αποτελούσαν και φυσικά συνεχίζουν να αποτελούν πλαίσια-ιδεολογήματα και γραμματικές δομές, για να αποδομούν και όχι να οικοδομούν!!! Και στο Σύνταγμα ακόμη υπάρχουν ανοχές και περιθώρια που τους όρους τους μετατρέπουν σε Ορούς!!! Και μάλιστα ερμηνευμένους κατά το δοκούν.
Στα χρόνια μου, το 1970, η Δημοσιογραφία είχε μια δεοντολογία, η οποία επιβαλλόταν μέσα από την καθημερινή επαγγελματική πρακτική και ενασχόληση και η οποία ξεκινούσε από το τι είναι είδηση! Σήμερα πώς να ορίσω- ορίσουμε τι είναι δημοσιογραφία και τι αποτελεί είδηση… Η φτήνια και η ιδιοτέλεια άλλαξε ακόμη και την χρωματική κλίμακα. Το κίτρινο είναι πλέον ώχρα και το γκρι έγινε καραμπογιά! Δεν εξιδανικεύω! Με 5 δεκαετίες στην πλάτη μου ενεργούς- επαγγελματικής δημοσιογραφίας μία άποψη εκφράζω!
Ποια η μεγαλύτερη δυσκολία στο έργο του δημοσιογράφου σ’ όλες τις εποχές, χθες και σήμερα;
Γ.Κ: Θα έλεγα πως η μεγαλύτερη δυσκολία στο έργο του δημοσιογράφου είναι η κατά το δυνατόν ταχύτερη προσέγγιση στο νέο γεγονός, στην είδηση και η ταχύτερη επίσης και αντικειμενική μετάδοσή τους στο Κοινό.
Ο βαθμός δυσκολίας στο έργο του δημοσιογράφου έχει να κάνει, τότε και τώρα, με την ικανότητα του ιδίου και τα μέσα διακίνησης της είδησης που έχει στη διάθεσή του.
Γ.Μ: Αν βασικό και κυρίαρχο έργο διαχρονικά του δημοσιογράφου είναι η είδηση και η πληροφορία και ο τρόπος άγρας της, και φυσικά η μετάδοσή της, τότε το χθες με το σήμερα είναι τεχνικά αγεφύρωτο. Η κυκλοφορία μιας «είδησης» γίνεται σχεδόν την ώρα που συμβαίνει. Δηλαδή άμεσα! Η τεχνολογία της «επαναστατικής» κάποτε τυπογραφίας με την τεχνολογία του σήμερα δεν θα μπορούσε να υπάρχει ούτε και στα πλέον φανταστικά μας όνειρα. Η ταχύτητα της κυκλοφορίας μιας είδησης ήταν εξοντωτική για μας που δουλεύαμε σε εφημερίδες καθημερινές. Τα στάδια που έχουν καταλυθεί, δηλαδή από το ζωντανό ρεπορτάζ που κατέγραφε ο δημοσιογράφος μέχρι την ώρα που θα έφτανε στην εφημερίδα η είδηση και στη συνέχεια η κυκλοφορία της είναι τόσα, όσα μας χωρίζουν από την εποχή των παγετώνων!
Ποιο το μεγαλύτερο κέρδος από την ενασχόληση μ’ αυτήν;
Γ.Κ: Αν πρόκειται για υλικό κέρδος, εξαρτάται από τον τρόπο άσκησης του δημοσιογραφικού λειτουργήματος. Υπάρχουν δημοσιογράφοι που απέκτησαν «υλικό πλούτο», ο οποίος δεν δικαιολογείται σε σύγκριση με τις αποζημιώσεις ή τις αποδοχές που νόμιμα λαμβάνουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορούμε να υποθέσουμε πολλά, που είναι μάλλον αυτονόητα και δεν είναι απαραίτητο να τα σημειώσουμε.
Αν δεν πρόκειται για μεγαλύτερο υλικό κέρδος, τότε, κατά την άποψή μου, η επιτυχία του δημοσιογράφου στο δύσκολο και επίπονο έργο του είναι η ηθική ικανοποίηση που εισπράττει, από διάφορες πλευρές, αλλά και η ψυχολογική ανάταση που βιώνει ο ίδιος και η οποία είναι πάνω από οποιοδήποτε άλλο κέρδος.
Γ.Μ: Πολλοί και σημαντικοί παλιοί δημοσιογράφοι παραινετικά μας λέγανε. «Η δημοσιογραφία οδηγεί παντού αρκεί να την εγκαταλείψεις πρόωρα!» Όμως, όσοι παλιοί βρεθήκαμε στη δουλειά αυτή βρεθήκαμε από επιλογή και αγάπη για το «λειτούργημα» αυτό, όπως το λέγαμε και το πιστεύαμε!
Σε κάθε δουλειά το κέρδος είναι το πόσο την αγαπάς! Πόσους συμβιβασμούς θα πρέπει να κάνεις, προσωπικούς, οικογενειακούς, ηθικούς! Στο ρεπορτάζ υπάρχουν κόκκινες γραμμές! Λιγάκι αίμα πάντα έσταζε, αλλά σήμερα το αίμα τρέχει ποτάμι. Πέρασα απ’ όλα τα μέσα. Ραδιόφωνο 1969, τηλεόραση 1974, εφημερίδα Μακεδονία 1975, Αγγελιοφόρος 1996, και συνεχίζω ακόμα στην τηλεόραση. Ο δημοσιογράφος, αν δεν περάσει από εφημερίδα και δεν βουτήξει την πένα του καλά στην ελληνική γλώσσα, δεν καταλαβαίνει και πολλά! Η γλώσσα είναι φρόνημα!
Ποιες οι μεγαλύτερες διαφορές ανάμεσα στον τοπικό και τον πανελλαδικό τύπο; Πού εντοπίζονται μεγαλύτερες δυσκολίες;
Γ.Κ: Θα χαρακτηρίσω τεράστιες τις διαφορές που υπάρχουν. Και οι μεγαλύτερες εντοπίζονται στον αριθμό των αναγνωστών που απευθύνονται, στα μέσα που έχουν στην διάθεσή τους για να κάνουν, όσο καλύτερα γίνεται, την δουλειά τους και στο γεγονός ότι οι πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδες βρίσκονται κοντά στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, όσο κι αν η τεχνολογική ανάπτυξη στις επικοινωνίες έχει δώσει πόντους, δυνατότητες στον τοπικό τύπο.
Γ.Μ: Εκτιμούσα και φυσικά εκτιμώ και σήμερα τον τοπικό τύπο, ειδικά σήμερα! Ξεκίνησα από τον τοπικό τύπο «Φρουρός της Ημαθίας» 1964 και στη συνέχεια «Λαός». Παρακολουθώ και σήμερα τον τοπικό τύπο σε όλη την Ελλάδα. Στον τοπικό τύπο φυσικά συγκαταλέγονται και οι διάφορες πολύ ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες.
Ο ημερήσιος πανελλαδικής κυκλοφορίας τύπος, μεγάλες εφημερίδες, είναι γοητευτικά καταναλωτικές και αδηφάγες! Σε πολεμάει ο χρόνος! Τώρα προσαρμοσμένος στην νέα τεχνολογία είναι εύκολο, αλλά το παιχνίδι παίζεται στην επιλογή των ειδήσεων. Η ευκολία των ειδήσεων είναι απίστευτη, αλλά οι επιλογές που διαμορφώνουν και την ποιότητα- εγκυρότητα του εντύπου είναι δυσκολότερη από ποτέ άλλοτε!
Οι δυσκολίες μεταξύ τοπικού και πανελλήνιου τύπου, (και δεν ξέρω πλέον τι θα πει πανελλήνιος τύπος με τις ευκολίες που υπάρχουν), είναι πραγματικές αλλά και εγγενείς! Τρανό καράβι-τρανή φουρτούνα! Μικρό, μικρή! Στο βωμό της επιβίωσής τους γίνεται και η όποια εργαλειοποίηση! Αλλά εδώ, δεν έχουμε να κάνουμε με εργολαβίες και υπεργολαβίες!!!
Ποια ήταν τα θέματα που απασχολούσαν τον τύπο παλιότερα και ποια τώρα; Ποιος καθοριστικός παράγοντας τα διαφοροποίησε;
Γ.Κ: Παλιότερα, που όλα λειτουργούσαν σε αργούς ρυθμούς, τις τοπικές εφημερίδες απασχολούσαν κυρίως θέματα της πόλης και της κοντινής περιοχής της, με δεδομένο ότι το αναγνωστικό τους κοινό ήταν αριθμητικά μικρό και τα μέσα που διέθεταν πολύ φτωχά.
Σήμερα η θεματολογία αυτών των εφημερίδων, δεν έχει αλλάξει θεαματικά και ορθά δεν άλλαξε, μιας και η αποστολή τους είναι να υπηρετούν ειδησεογραφικά τον τόπο τους, με την στενή έννοια του όρου.
Να συμπληρώσω ότι οι ίδιες εφημερίδες τώρα έχουν απέναντί τους τον ηλεκτρονικό τύπο και αυτό είναι ένα πρόβλημα, όσο και αν ο αναγνώστης έχει άλλη αίσθηση “κρατώντας” την είδηση στα χέρια του, Θα μου πείτε ότι ο ίδιος αναγνώστης μπορεί να «κρατήσει» την είδηση στα χέρια του και μέσα από τo κινητό του τηλέφωνο. Δεν είναι το ίδιο για πολλούς λόγους. Ακόμη και για τους νεαρούς.
Στο δεύτερο σκέλος της ερώτησης ήδη απάντησα.
Γ.Μ: Πρωτίστως τα πολιτικά με ό,τι αυτό συνεπάγεται και εργαλειοποιείται: Οικονομία, έθνος, έγκλημα, και στα μικρά ο Πολιτισμός! Εγώ στα 50 τόσα χρόνια μου παρέμεινα στα μικρά. Τα Πολιτιστικά! Παράγοντας διαφοροποίησής τους είναι η κιμαδοποίηση!
Όσο εύκολα παράγονται οι ειδήσεις, τόσο ξεθυμαίνουν! Το κακό όμως το κάνουν!!! Οι εντυπώσεις δημιουργούνται και έτσι δημιουργείται μια αδηφάγα καταναλωτικότητα στο κοινό, που δεν έχει σταματημό. Δημοσιογραφικό αλλά και «αναγνωστικό» κοινό.
Μοιραία, από τη στιγμή που μπαίνει η τηλεόραση στη ζωή του Έλληνα, ο τύπος αποκτά έναν συνδιαχειριστή ή ανταγωνιστή της πληροφόρησης. Πώς ήταν η τηλεόραση ως προς αυτό ( την πληροφόρηση), όταν ήταν κρατική και πώς διαμορφώθηκε μετά την είσοδο της ιδιωτικής;
Γ.Κ: Υπάρχει διάχυτη η εντύπωση ότι η τηλεόραση, κρατική και ιδιωτική, είναι, σε ένα μεγάλο βαθμό, κατευθυνόμενη, κυρίως σε θέματα πολιτικής. Συντάσσομαι με αυτήν την εντύπωση που ήταν ίδια, όταν αυτό το μέσο αποτελούσε κρατικό μονοπώλιο. Όσον αφορά τη λοιπή πληροφόρηση, η ιδιωτική τηλεόραση πρόσφερε ευρύτερα στάδια λόγου και θεάματος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα συνόδευε απαραίτητα η ποιότητα. Αυτή την εξέλιξη έκανε προσπάθειες να την ακολουθήσει και η κρατική τηλεόραση.
Γ.Μ: Έκανα την πρώτη ραδιοφωνική μου εκπομπή το Νοέμβρη του 1969 στο κρατικό ραδιόφωνο ΕΙΡ και την πρώτη τηλεοπτική μου, όταν πρωτοήρθε η τηλεόραση ΕΡΤ στη Θεσσαλονίκη το 1974-75. Χιλιάδες εκπομπές σε ραδιόφωνο και τηλεόραση και συνεχίζω. Κοντεύω, μαζί με τον Γιάννη Πετρίδη να γίνουμε, αν δε γίναμε, δεινόσαυροι της ΕΡΤ. Πρωτοστάτησα στο ιδιωτικό ραδιόφωνό και υπήρξαμε με τον Μίμη Φατούρο και τον Κωστή Μοσκόφ οι δημιουργοί του πρωτοποριακού ραδιοφώνου «Ένατο κύμα». Στο Κρατικό ραδιόφωνο πολλές φορές τα γραπτά μου, (χουντα γαρ), κοκκίνησαν! Στην τηλεόραση όχι. Ενοχλούσαν τα χάλκινα και οι ζουρνάδες, αλλά σιγά σιγά υπερίσχυσε το DNA, οπότε, υποδόρια στην αρχή και τώρα σχεδόν “ξώπετσα” πέρασε!
Η τηλεόραση είναι παντοδύναμη! Δεν παλεύεται με τίποτα, αλλά ούτε και συγκρίνεται. Παρά τις εκατοντάδες τηλεοπτικές μου εκπομπές και την όποια αναγνωρισιμότητα, πρώτη επιλογή μου παραμένει το ραδιόφωνο και φυσικά η εφημερίδα. Σαράντα συναπτά και αδιάλειπτα χρόνια σε εφημερίδες από πολλές θέσεις, και πενήντα πέντε χρόνια στο ραδιόφωνο-τηλεόραση δεν τα λες και λίγα!
Παρέκβαση της δημοκρατικής πολυφωνίας είναι η λαϊκή οχλοκρατία. Αυτό ζούμε σήμερα! Η ελαφρότητα ρυθμιστής των πάντων. Εύκολος, ανέξοδος, πρόχειρος, κραταιός και παντοδύναμος!
Πώς αντιμετωπίζονταν τα θέματα πολιτικής τότε και πώς τώρα; Πόσο επηρεάζεται ο τύπος και η τηλεόραση από τους μεγαλοεπιχειρηματίες που είναι οι ιδιοκτήτες τους; Μπορούμε σήμερα μ’ αυτές τις συνθήκες να μιλάμε για αντικειμενικότητα;
Γ.Κ: Άποψή μου είναι πως τα βασικά στοιχεία της ψυχολογίας του ανθρώπου, με το πέρασμα του χρόνου, όσο κι αν οι κοινωνικές συνθήκες αναδιαμορφώνονται, δεν αλλάζουν ή κι αν αλλάζουν, αυτό συμβαίνει σε ελάχιστη κλίμακα. Οι συνθήκες γενικά και τα μέσα έκφρασης , βέβαια, μεταβάλλονται, ανάλογα με τις δυνατότητες που προσφέρει στους ενδιαφερόμενους η τεχνολογική πρόοδος και η επιστήμη γενικότερα.
Όσον αφορά την αντικειμενικότητα των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, και κυρίως των Μέσων πανελλήνιας εμβέλειας, ούτε λόγος να γίνεται. Το συμφέρον και το οικονομικό κέρδος είναι οι κύριοι μοχλοί που κατευθύνουν τα «πάντα» και τους «πάντες». Ίσως ακούγεται κάπως υπερβολικό και απόλυτο αυτό που λέω, όμως, ας μη ξεχνάμε τη λαϊκή ρήση «το χρήμα ανεβάζει και κατεβάζει κυβερνήσεις» Και ακόμη ας λάβουμε σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι, όποιον πολίτη κι αν ρωτήσεις, τα ίδια θα σου πει. Μερικοί μάλιστα θα σου πούνε ότι το κακό δεν έχει εξαίρεση.
Γ.Μ: Η «πολιτική» ήταν και παραμένει το όπιο του λαού! Ο πολιτικοποιημένος, επίσης, όταν δε χειραγωγείται, τότε οι «πολιτικοί» τρίβουν τα χέρια τους! Μεγάλο θέμα αυτό!
Και οι παλιοί μεγάλοι παραδοσιακοί εκδότες, όπως Βελλίδης, Λαμπράκης, Ελένη Βλάχου, με τους οποίους και συνεργάστηκα, είχαν τα εκδοτικά τους “οφέλη” και όταν άρχισε η μεγάλη πτώση της κυκλοφορίας πειθαναγκάστηκαν να βάλουν προσφορές μέχρι κουβέρτες, παπλώματα, οικιακές συσκευές και πολλά άλλα καταναλωτικά…
Η τελευταία μου δουλειά σε εφημερίδα ήταν ο ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ. Ιδιοκτήτες του οι Λαμπράκης, Μπόμπολας, Μπακατσέλος. Ο Μόνος παραδοσιακός εκδότης και υπέροχος εργοδότης και Κύριος ήταν ο Λαμπράκης. Οι άλλοι δύο, ο ένας έκανε δρόμους και ο άλλος κατσαρόλες!
Τώρα, περί αντικειμενικότητας!!! Καθότι άνθρωπος της παράδοσης, θα απαντήσω με μια μαντινάδα.
«Μην το θωρείς αυτό που αγαπώ με τα δικά σου μάτια,
με τα δικά μου να το δεις και να γίνεις κομμάτια»
Ποιον άνθρωπο λανσάρει σήμερα η τηλεόραση, ο έντυπος αλλά και ο ηλεκτρονικός τύπος, που μπήκε κι αυτός στο παιχνίδι; Πού οφείλεται αυτός ο επίμονος, έως εμμονικός, προσανατολισμός;
Γ.Κ: Ιδίως η τηλεόραση, εδώ και καιρό, προωθεί όλο και περισσότερο, ανθρώπους οι οποίοι έχουν διαφοροποιηθεί, στον τομέα της «ηθικής», από τους ισχύοντες κοινωνικούς κανόνες. Το θέμα είναι πολύπλευρο και δεν μπορεί να αναλυθεί εδώ.
Για να απαντήσω όμως πιο ολοκληρωμένα στην ερώτηση, θα σημειώσω ότι ο προσανατολισμός αυτός και γενικότερα το φαινόμενο αυτό οφείλεται στην απελευθέρωση των ιδεών και αντιλήψεων και στη δημιουργία ενός νέου πλαισίου κοινωνικών αρχών.
Γ.Μ: Τον «πονεμένο» άνθρωπο!!! Δώσε πόνο! Όταν οι 9 στις δέκα ειδήσεις περιέχουν πόνο, λοιμούς, λιμούς και καταποντισμούς και με αυτές τις ειδήσεις η τηλεθέαση είναι υψηλή, δεν χρειάζεται και κόπος πολύς για να στείλεις το «μήνυμα». Το μήνυμα είναι το μέσον! Η προσανατολισμένη- στοχευμένη εμμονική επιμονη έχει ακροατήριο!!!
Πώς βλέπετε το αναμάσημα της ίδιας πρώτης είδησης με απίστευτες λεπτομέρειες, κενές περιεχομένου; Θέμα αναγνωσιμότητας, ή θεαματικότητας , όταν αναφερόμαστε στην τηλεόραση, ή μήπως αποπροσανατολισμός από τα πραγματικά προβλήματα που βασανίζουν τον τόπο;
Γ.Κ: Διαβαίνουμε μια εποχή μεγάλων ανακατατάξεων, σε όλους σχεδόν τους τομείς της κοινωνικής μας ζωής. Τα θετικά αυτών των ανακατατάξεων θεωρώ ότι είναι πολύ λιγότερα από τα αρνητικά. Έτσι, αναπόφευκτα, επηρεάζονται αρνητικά όλες οι ανθρώπινες δραστηριότητες, με αποτελέσματα από δυσάρεστα μέχρι καταστροφικά. Ταυτόχρονα, και πάλι αναπόφευκτα, αλλάζουν προς το χείρον οι ανθρώπινες συμπεριφορές και είναι άγνωστο που θα οδηγηθεί η Χώρα μας και γενικότερα η ανθρωπότητα και τι της επιφυλάσσει το εγγύτερο η το απώτερο μέλλον.
Ύστερα από τα παραπάνω ας μη περιμένουμε καλύτερη λειτουργία της τηλεόρασης, στην οποία κυρίως αναφέρεται η ερώτηση.
Γ.Μ: Μα τα “τηλεδικεία” πουλάνε, τα φτηνά σίριαλ επίσης. Πόσοι δεν κτίσανε καριέρες πάνω στο κυπριακό και στο ελληνοτουρκικό!!! Τα πραγματικά προβλήματα στην εποχή μας είχαν όνομα. Ψωμί, παιδεία, ελευθερία! Σήμερα;
Θα αντέξει ο έντυπος τύπος την επίθεση του ηλεκτρονικού; Ποια τα όπλα του καθενός και ποια η “αχίλλεια πτέρνα” τους;
Γ.Κ: Με κατηγορηματικότητα απαντάω πως ο έντυπος τύπος θα αντέξει σε οποιαδήποτε επίθεση άλλου μέσου ενημέρωσης, άρα και του ηλεκτρονικού.
Τα όπλα του πρώτου: Ο αναγνώστης έχει την είδηση στα χέρια του, μπορεί να την διαβάσει, όποτε θέλει και όσες φορές θέλει. Ακόμα, μεταξύ εφημερίδας και αναγνώστη, σε πολλές περιπτώσεις, αναπτύσσεται μια ιδιαίτερη, προσωπική θα έλεγα, σχέση που δύσκολα διαρρηγνύεται
Ο ηλεκτρονικός τύπος έχει το πλεονέκτημα της ταχύτητας στην μετάδοση της είδησης, η οποία προσφέρεται με τρόπο πληρέστερο και συχνά εντυπωσιακό.
Όσον αφορά την «αχίλλεια» πτέρνα του κάθε Μέσου, ο ηλεκτρονικός τύπος, κυνηγώντας την ταχύτητα, κινδυνεύει να μεταδώσει ψευδείς η ανολοκλήρωτες ειδήσεις, ενώ ο έντυπος αναπόφευκτα μεταφέρει με καθυστέρηση τα γεγονότα και γενικά τις ειδήσεις.
Γ.Μ: Ναι, θα αντέξει! Με άλλους τρόπους προσπέλασης και επιβίωσης, αλλά ο γραπτός λόγος είναι αξεπέραστος! Είναι ο καταστατικός χάρτης του κάθε σκεπτόμενου! Με τρομάζουν οι διορισμένοι λαϊκιστές του επιστητού, του κάθε επιστητού! Η λέξη καημένος, λέγεται μόνο από καημένους!!!
Ποια είναι η θέση του σημερινού δημοσιογράφου μέσα στο καινούριο περιβάλλον που αναγκάζεται να ζητήσει δουλειά; Βρίσκει δουλειά; Αναγκάζεται να κάνει υποχωρήσεις; Ήταν καλύτερα τα πράγματα για τους συναδέλφους παλιότερα;
Γ.Κ: Ένας φίλος μου είχε πει, πριν από μερικά χρόνια, με αφορμή κάποιο σχετικό γεγονός : « Ο ικανός άνθρωπος είναι σε όλα ικανός…» Έτσι, λοιπόν, και στην περίπτωσή μας ο ικανός δημοσιογράφος θα βρει δουλειά. Και δύσκολα θα κάνει υποχωρήσεις. Κι αν κάνει, θα είναι στα όρια που του επιτρέπει η συνείδησή του.
Η δημοσιογραφία ήταν και είναι ένα επάγγελμα με κύρος. Βέβαια, ένας, μεγάλος ίσως, αριθμός από αυτούς που την υπηρετούν, λησμονούν ή κάνουν πως λησμονούν ότι ασκούν λειτούργημα, Και την «κακοποιούν» για προσωπικό τους όφελος. Παρ’ όλα αυτά διατηρεί το κύρος της. Όσο είναι δυνατόν, βέβαια, να το διατηρήσει μέσα στο γενικότερο κλίμα μιας εποχής που παρακμάζει.
Αν ήταν καλύτερα τα πράγματα για τους δημοσιογράφους παλιότερα, θα σημειώσω ότι στον τομέα της ειδησεογραφίας, όσον αφορά το σεβασμό της είδησης, ναι ήταν καλύτερα.
Γ.Μ: Υποκλίνομαι στα σημερινά παιδιά! Η επάρκεια των γνώσεων και πρακτικών τους άρτια και αποδεδειγμένα είναι εντυπωσιακή! Όχι, και στα χρόνια μου τα πράγματα ήταν δύσκολα! Σήμερα, όμως, η εύκολη πληροφορία είναι αδαπάνητη ! Με κόστος όμως εργασιακό τεράστιο! Η καθημερινή βιωτή έχει και αυτή τις κόκκινες γραμμές της! «Ο καθείς και τα όπλα του, είπα» γράφει ο ποιητής! Τα απραγματοποίητα όνειρα με τρομάζουν!
Πώς είναι δυνατόν, ενώ πολλοί δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν ακόμη και πρόβλημα επιβίωσης, αμύθητος πλούτος να συσσωρεύεται για κάποιους άλλους; Έχουμε πρόσφατο παράδειγμα, που μετά τον εκκωφαντικό θόρυβο που έκανε η αποκάλυψή του, το σκέπασε η σιωπή.
Γ.Κ: Θα υπάρχουν πάντα επίορκοι δημοσιογράφοι και όχι μόνο. Και ιδίως σε εποχές παρακμής σαν αυτή που περνάμε.
Γ.Μ: Είναι ίσως η πιο ρομαντική και δημοκρατική ερώτηση της συνέντευξης αυτής, αλλά και η πλέον «νομοκανονική»! Στις μέρες μας το κάθε «θαύμα» τρεις μέρες κρατάει! Κάποτε… Τώρα; Γρήγορα μεγαλώνουν οι τσουκνίδες και σκεπάζουν την κοπριά!
Ποιοι ωφελούνται από τη καινούρια μορφή της Δημοσιογραφίας; Ποιοι είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι και ποιοι οι χαμένοι;
Γ.Κ: Όπως συνήθως συμβαίνει, από την καινούργια μορφή της δημοσιογραφίας ωφελούνται οι επιτήδειοι, αυτοί που δεν έχουν φραγμούς στη συνείδησή τους, οι επίορκοι του λειτουργήματός τους.
Χαμένο είναι το κοινό, οι δέκτες των ειδήσεων και πληροφοριών, το κοινωνικό σύνολο.
Γ.Μ:«Καινούρια» δημοσιογραφία; Καινοφανής δημοσιογραφία! Κάποτε τα πολλά κεφάλια της Λερναίας θα κοπούν! Βλέπεις παραμένω και παραδοσιακός και ρομαντικός και Δον Κιχώτης! Θέλω να κρατήσω το όραμα και τις αξίες μου κι ας είμαι για τους άλλους ο χαμένος!
Ποια Δημοσιογραφία θα οραματιζόσασταν για την Ελλάδα του σήμερα; Αισιοδοξείτε πως κάποτε μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτή η επιθυμητή εικόνα της, έστω και με εκπτώσεις; Κι αν ναι, πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί;
Γ.Κ: Μέσα στις γκρίζες συνθήκες που ζούμε, μέσα σε έναν διαρρηγμένο κοινωνικό ιστό που βιώνουμε, μέσα σε ένα γενικότερο εκφυλιστικό κλίμα που εκτείνεται όλο και σε περισσότερους τομείς, δεν μπορώ να είμαι αισιόδοξος, για το εγγύς ή και το κάπως απώτερο μέλλον, οπότε μου είναι αδύνατο να κάνω οποιοδήποτε οραματισμό.
Ένα μόνο πράγμα μού φέρνει κάποιες αέρινες ριπές αισιοδοξίας, ότι οι Έλληνες έχουν ισχυρά γονίδια επιβίωσης, Δεν θα χαθούμε, λοιπόν. Το βεβαιώνει αυτό το μακρύτατο ιστορικό παρελθόν μας. Τις συνθήκες στις οποίες θα διαβιούν τα εγγόνια μας, δεν μπορώ να τις προβλέψω.
Γ.Μ: Αυτή είναι μια ερώτηση πολυσήμαντη και ανατρεπτική! Το όραμα δεν είναι κοινοτικό, είναι πρωτίστως προσωπικό! Τα πολλά προσωπικά “εγώ”, όταν γίνονται “εμείς” συγκροτούν ένα «κοινωφελές» όραμα! Η ευκολία είναι μία καταλυτική κατάκτηση.
Οι εμπειρίες θέλουν χρόνο να αποδώσουν, όταν δεν κακοφορμίσουν στην μακρά εργαλειοποίηση και στον λαϊκισμό! Η συντήρηση της καθημερινότητας είναι μια αξιακή επίτευξη! Οι μικρές, μικρές ειδήσεις μπορεί και να μας σώσουν!