“Για μια γυναίκα σύμβολο…” γράφει ο Ηλίας Τριανταφυλλίδης
Για τη Ροδάνθη Παπαδοπούλου – Τριανταφυλλίδου
Υπάρχει βέβαια ο κίνδυνος, ορατός και κατανοητός απόλυτα, αυτά που αισθάνομαι την ανάγκη να καταθέσω, μήπως εκληφθούν, κατά το σύνηθες, ως έπαινος ενός ανθρώπου προς την γυναίκα του, που την έχασε πριν λίγες μέρες. Και από την άλλη πλευρά όμως θα μπορούσε να κριθεί τελείως άδικο να στερηθούν την δημοσιότητα τουλάχιστον μερικά μόνον απ` όσα όχι απλώς αρμόζει, αλλά κατά μιαν έννοια είναι χρήσιμο και ωφέλιμο να λεχθούν.
Ήταν η πρώτη Γυμνασιάρχης στο νεοϊδρυμένο 5ο Γυμνάσιο της πόλης μας.
Και πλησίαζαν τα Χριστούγεννα. Είχε διαλέξει σε μια βιτρίνα καταστήματος ένα ωραίο παλτό και ζήλεψε να το αγοράσει. Λίγες ημέρες όμως πριν από τις διακοπές των μαθημάτων παρατήρησε ότι δύο μαθητές της, πολύ φτωχά παιδιά, δεν είχαν να ντυθούν κατά τις περιστάσεις και κρύωναν πολύ. Τελικά δεν το αγόρασε το παλτό. Υπερνίκησε μέσα της τις ανθρώπινες ματαιοδοξίες και χωρίς μικρόψυχους υπολογισμούς προτίμησε και αγόρασε δύο μπουφάν και παπούτσια για τα παιδιά, για τα οποία διαπίστωνε ότι είχαν ανάγκη μεγαλύτερην από την δική της. Κι έτσι αποφάσισε συνειδητά να ξαναφορέσει το παλιό. Και το πιο περίεργο! Την έβλεπα πως ένιωθε αυτάρκης και αληθινά ευτυχισμένη, αν και ντυμένη ξανά με το παλιό παλτό της. Παραλογισμός άραγε ή νηφάλια βίωση του ευγενέστερου ανθρώπινου ιδεώδους; Αληθινά, έχει κανείς να επιμαρτυρήσει παρόμοια συμπεριφορά ανθρώπου προς συνάνθρωπό του, ιδιαίτερα μάλιστα απ` όσους κατέχουν οιοδήποτε αξίωμα στην ποικιλώνυμη κοινωνική μας ιεραρχία;
Νεοδιόριστη στο Γυμνάσιο Αρρένων Γρεβενών (1961). Είχε μαθητές της και πολλά παιδιά του εκεί Ορφανοτροφείου. Στενοχωρήθηκε, όταν διαπίστωσε ότι πολλά απ` αυτά παρουσίαζαν σοβαρές αδυναμίες στα μαθήματά της. Ζήτησε από τον Γυμνασιάρχη της και ανέλαβε να διδάσκει τους μαθητές της αυτούς υπερωριακά τέσσερις ακόμη ώρες την εβδομάδα, χωρίς καμίαν αξίωση κι από κανένα, για όλο τον χρόνο. Αυτά τα παιδιά που είχαν μεγάλη ανάγκη από κάποιον σ` αυτήν την κρίσιμη καμπή της ζωής τους να τα βοηθήσει και που εκδηλώνουν ακόμη ασυγκράτητη την αγάπη τους, όταν τυχαίνει να την συναντούν, έγιναν αργότερα μαζί και με άλλα παιδιά του ίδιου Σχολείου επιστήμονες. Γι` αυτό και το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης έστειλε τότε εύφημη μνεία στο Γυμνάσιο αυτό.
Πόσους άραγε αυτού του συγκεκριμένου ήθους ανθρώπους ως έθνος διαθέτουμε; Που δουλεύοντας υπερωριακά και τελείως ανυστερόβουλα, που με οδηγό τους το ιλαρό φως της εθελοθυσίας τους ορίζουν ως ιερό και αμετάκλητο σκοπό της ζωής τους να γλυκαίνουν και να ενδυναμώνουν με όλες τους τις δυνάμεις τις ψυχές και τα πνεύματα των κάθε λογής καταφρονεμένων; Περιττεύει να αναφέρω ότι, κάθε φορά που πληρωνόταν τον μισθό της, έδινε κι ένα υπολογίσιμο ποσό σε μια Επιτροπή του Ορφανοτροφείου, για να αγοράσουν τα ορφανά παιδιά ό, τι θέλουν.
Ήρθε μια μέρα στο Σχολείο μας, το 5ο Γυμνάσιο, ένας χωροφύλακας και κατονόμασε έναν μαθητή μας… ότι κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών και ότι τις προηγούμενες νύχτες είχε διαρρήξει κάποια περίπτερα και καταστήματα της πόλης μας. Από μια σύντομη έρευνα που έγινε, προέκυψε ότι ο μαθητής μας ήταν ορφανός και η μητέρα του δεν ήταν σε θέση να τον ελέγχει όσο έπρεπε. Ο μαθητής αυτός ήταν το ίδιο βράδυ στο σπίτι μας. Εκεί, σε μια γωνιά του σαλονιού μας, η παιδαγωγός κι ο μαθητής συζήτησαν ώρες πολλές. Σε ποιο βαθμό και τίνος είδους συναισθηματική επιρροή άσκησε στην ψυχή του μαθητή μας αυτού, δεν χρειαζόταν επιστημονική τεκμηρίωση. Πρόσεξα μόνον ότι ο μαθητής μας αυτός που ήρθε κι άλλες πολλές φορές στο σπίτι μας, έφευγε πάντοτε αμίλητος και σοβαρά προβληματιζόμενος.
Την άλλη μέρα ήρθε στο σπίτι μας και η μητέρα του. Οι δύο γυναίκες ανταλλάξανε απόψεις και συμφώνησαν για όσα έπρεπε ν` ακολουθήσουν στο εξής. Ο μαθητής μας τον άλλο χρόνο πήγε στο Λύκειο. Όμως από καιρό σε καιρό μεσολαβούσαν τηλεφωνήματα και ιδιαίτερα κατά τις μεγάλες γιορτές. Εκτός από τις ευχές ακολουθούσαν και οδηγίες και νουθεσίες, ώστε να εξασφαλίζεται το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Κάποτε αυτός ο μαθητής, άντρας ολόκληρος πια, στη Βενιζέλου, όπου ανταμώσαμε, χαρούμενος πολύ έτρεξε κοντά μου και με παρακάλεσε να μεταφέρω τις ευχές και τις ευχαριστίες του στην κυρία του. «Να της πείτε, κύριε, ότι δουλεύω είμαι παντρεμένος κι έχω μια ευτυχισμένη οικογένεια. Για μένα η κυρία μου αυτή ήταν σαν η αληθινή μου μάνα».
Μπορώ να απαριθμήσω δεκάδες άξια προβολής έργα της, όμως δεν είναι του παρόντος. Αν πάλι θεωρήσουμε ότι η προικισμένη αυτή λειτουργός της Παιδείας μας διαπνεόταν μόνον από αισθήματα φιλαλληλίας και ευσπλαχνίας, θα την αδικήσουμε χωρίς κανένα λόγο. Κατείχε άριστα την μεθοδολογία της διδασκαλίας κι έδειχνε φανερή την αγάπη της όχι μόνο προς τους μαθητές της αλλά και προς τα καθήκοντά της. Ήταν τότε τρεις όλοι-όλοι στον Νομό μας που είχαν αξιολογηθεί με «ΑΡΙΣΤΑ 10» στο διδακτικό, το πιο δύσκολο απ` όλα. Γι` αυτό και με την επιστημονική της κατάρτιση αλλά και την εξαίρετη βαθμολογία της από πολύ νωρίς είχε προαχθεί στο βαθμό του Γυμνασιάρχη.
Υπήρξε άτομο απόλυτα πειθαρχημένο και ικανό για έργα που προκαλούν μονάχα θαυμασμό. Αυστηρή με τον εαυτό της ποτέ δεν πήγαινε στο Σχολείο απροετοίμαστη. Και τα έργα της τα ίδια είναι που την ανεβάζουν στα δυσανάβατα ψηλώματα του κόσμου των ευγενών ιδεωδών, εκεί όπου οι δυσκολίες για την αναρρίχηση σ` αυτόν και την πραγμάτωση άθλων θαυμαστών και θεάρεστων απαιτούν δυνατότητες ανθρώπινες πολύ πιο πάνω από τα συνήθη μέτρα.
Ζώντας σε μιαν εποχή σήμερα, όπου το κοινωνικό πρόσωπο σκληραίνει κι εξαχρειώνεται όλο και περισσότερο, αυτοί που μπορούν να βοηθήσουν τους άλλους, είτε είναι πολύ λίγοι, είτε μόνο μπορούν αλλά δεν θέλουν. Η κυρία αυτή που έφυγε λίγες ημέρες πριν από κοντά μας, έδειξε με τα έργα της τον δρόμο της ανθρώπινης αρετής.
Χρέος μας επομένως είναι να πορευθούμε προς την κατεύθυνση που αυτή έστρεψε τα βήματά της όσο καλύτερα και όσο περισσότερο ο καθένας μας μπορεί.
Ατίμητη και ευλογημένη μου γυναίκα, γυναίκα σύμβολο
‘Όπως πάντα, και τώρα που έφυγες, νιώθω περήφανος για σένα.
Γιατί τα σύμβολα δεν πεθαίνουν…
Ηλίας Τριανταφυλλίδης, φιλόλογος