Είναι γεγονός ότι η ζέα (ή σιτάρι ζέας) είναι μια ανερχόμενη τροφή, η οποία κερδίζει όλο και περισσότερους υποστηρικτές τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Το δίκοκκο σιτάρι, όπως καλείται εναλλακτικά η ζέα, είναι από τα αρχαιότερα δημητριακά, το οποίο είναι αποδεδειγμένα ιδιαίτερα ωφέλιμο για τον οργανισμό, καθώς περιλαμβάνει μια σειρά θρεπτικών ουσιών. Το αλεύρι ζέας, έχει μεγάλη ζήτηση στις μέρες και πολλοί φούρνοι παρασκευάζουν το περίφημο ψωμί.
Το δίκοκκο σιτάρι ( Triticum dicoccum) ή ζέα (Zea mais) ή ζειά είναι ένα είδος δημητριακού που καλλιεργείται από τον 2ο αι. μ.Χ. και το χρησιμοποιούσαν ως ζωοτροφή. Στη συνέχεια, άρχισε να πλαισιώνει την διατροφή της εποχής και ξεκίνησε να χρησιμοποιείται και για την παρασκευή ψωμιού. Αποτελούσε το κυριότερο δημητριακό στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αμερικής και εναλλακτικά καλούταν Aja ή Emmer.
Ζέα: Ένα όνομα, μια ιστορία
Το όνομα ζέα ή ζειά προήλθε από τη λέξη «Ζείδωρος», δηλαδή αυτός που δωρίζει ζωή. Από αυτή προέκυψε και η ομώνυμη περιοχή της Αθήνας Ζείδωρος, η οποία ονομάστηκε έτσι λόγω της καλλιέργειας του δημητριακού στα εδάφη της. Το ίδιο συνέβη και στην περίπτωση της περιοχής της μαρίνας της Ζέας, στον Πειραιά, εφόσον εκεί γινόταν η διακίνηση της ζέας από και προς άλλα λιμάνια.
Πράγματι, η καλλιέργεια ζέας έχει τις ρίζες της αιώνες πριν, με αναφορές γι’ αυτήν από το βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης. Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία, το αλεύρι ζέας χρησιμοποιήθηκε κατά την εποχή του Μ. Αλεξάνδρου για την παρασκευή ψωμιού στα στρατόπεδα. Στη συνέχεια, η καλλιέργειά στην Ελλάδα κατοχυρώθηκε μέσα από τα ομηρικά αποσπάσματα, όπου γίνεται συγκεκριμένη αναφορά στην περιοχή της Λακωνίας. Κατά την πάροδο των αιώνων, ο Διοσκουρίδης, ο Θεόφραστος, ο Γαληνός και ο Ηρόδοτος, ανέφεραν την κατανάλωση του δημητριακού από Έλληνες, Αιγύπτιους και Ρωμαίους, αλλά και την χρήση της ως ζωοτροφή.
Στα τέλη του 19ου αι. η καλλιέργεια ζέας είχε γνωρίσει μεγάλη άνθηση, όμως σε ελάχιστα χρόνια εξαφανίστηκε μυστηριωδώς από την διατροφή μας. Αρχές του 2ου αιώνα και λίγο πριν την δεκαετία του 1930, άρχισε να περιορίζεται σημαντικά, ενώ σταδιακά, άρχισαν να καλλιεργούνται ποικιλίες με μεγαλύτερη στρεμματική απόδοση και ευκολότερες συνθήκες ανάπτυξης και συγκομιδής, με σκοπό την παραγωγή αλεύρου. Παράλληλα, η αναστολή της παραγωγής συνοδεύτηκε με μια σειρά από εικασίες, όπως την απαγόρευση της καλλιέργειας ζέας και ακόμα και την κατάργηση της λέξης από τα λεξικά της εποχής. Όμως, κάτι τέτοιο δεν έχει διαπιστωθεί επίσημα, καθώς δεν υπάρχει καμία σχετική αναφορά στα ΦΕΚ (Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως) της εποχής.
Θρεπτικά Αξία
Είναι αλήθεια ότι η θρεπτική αξία από το αλεύρι ζέας, δεν διαφέρει σημαντικά από τα υπόλοιπα είδη αλευριών, όπως το σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη ή βρώμη. Η διαφορά τους εντοπίζεται μόνο στην περιεκτικότητά σε γλουτένη και λυσίνη. Έτσι, το αλεύρι ζέας είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, οι οποίες συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία του πεπτικού και γαστρεντερικού συστήματος και ταυτόχρονα, περιέχει υψηλά ποσοστά μαγνησίου και βιταμινών.
Πιο συγκεκριμένα, περιέχει βιταμίνες Α, Ε, Κ και βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β2, Β3, Β5, Β6).
Γλουτένη
Η γλουτένη είναι μια ειδική πρωτεΐνη που συναντάμε σε αρτοσκευάσματα. Στις ημέρες μας, το 10% του πληθυσμού παρουσιάζει ευαισθησία ή αλλεργία σε αυτή, ενώ αρκετοί υποφέρουν από κοιλιοκάκη, μια αυτοάνοση κληρονομική ασθένεια που επηρεάζεται από την κατανάλωση γλουτένης. Ωστόσο, αν και παραμένει ακίνδυνη για τους υπολοίπους, η ύπαρξή της δεν συνιστάται στη διατροφή μας και μάλιστα λέγεται πως «αδρανοποιεί» τον εγκέφαλό και μας κρατά σε διαρκή «υπνηλία». Γι’ αυτό το λόγο, ο περιορισμός των ποσοτήτων γλουτένης στη διατροφή μας, μας επιτρέπει μεγαλύτερη διαύγεια. Η ζέα λοιπόν, παρ’ όλο που περιέχει πολύ μικρή ποσότητα γλουτένης, δεν συνίσταται για τα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες.
Λυσίνη
Αντίστοιχα, η λυσίνη είναι ένα πρωτεϊνικό αμινοξύ, που συμβάλλει στην αύξηση του μυϊκού συστήματος και στην απορρόφηση του ασβεστίου. Επιπλέον, επιδρά θετικά στην κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος και βελτιώνει την ικανότητα συγκέντρωσης.
Οφέλη
Αδιαμφισβήτητα, το δημητριακό ζέας έχει όσα χρειάζεται ώστε να γίνει συνώνυμο μιας υγιούς και ισορροπημένης διατροφής. Τα προϊόντα του είναι γευστικά και ωφέλιμα για τον οργανισμό και η θερμιδική του αξία είναι περίπου ίση με αυτή των υπόλοιπων ποικιλιών σιταριού. Τα πλούσια συστατικά του αποτελούν το μυστικό μας όπλο για ευεξία και πνευματική διαύγεια.
Αναλυτικότερα, το αλεύρι ζέας:
- Περιέχει χαμηλά ποσοστά γλουτένης και υψηλά ποσοστά λυσίνης.
- Χαρίζει πνευματική εγρήγορση.
- Βελτιώνει τη συγκέντρωση.
- Περιέχει μαγνήσιο, που συμβάλλει στην καλύτερη απορρόφηση των μετάλλων από τον οργανισμό.
- Διευκολύνει την λειτουργία του πεπτικού συστήματος και του παχέος εντέρου.
- Συνίσταται σε διαβητικούς.
Ας είμαστε προσεκτικοί…
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ζέα είναι ένα πολύτιμο διατροφικό στοιχείο που προσφέρει αρκετά οφέλη στον οργανισμό μας. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορεί να λύσει ως δια μαγείας τα προβλήματα υγείας που έχουμε ήδη. Γι’ αυτό και ιδιότητες που δεν τεκμηριώνονται επιστημονικά θα παραμείνουν «υποσχέσεις».
Όπως έχουμε αναφέρει και σε άλλα άρθρα, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει μαγική τροφή που υπόσχεται θαύματα, πόσο μάλλον η υπερκατανάλωση της. Για συγκεκριμένα προβλήματα υγείας, απευθυνθείτε άμεσα στο γιατρό σας.
Φτιάξτε τα δικά σας μπισκότα με αλεύρι ζέας, βρώμη και στέβια
Θέλετε να αντικαταστήσετε το κλασσικό λευκό αλεύρι σίτου και ψάχνετε εναλλακτική λύση με περισσότερες φυτικές ίνες και λιγότερη γλουτένη; Τότε μη διστάσετε να φτιάξετε τα αγαπημένα σας μπισκότα με αλεύρι ζέας και το αποτέλεσμα δε θα σας απογοητεύσει. Μπορείτε να τα συνδυάσετε με φρούτο, φρεσκοστυμμένο χυμό ή ένα ποτήρι γάλα και θα έχετε ένα ιδανικό πρωινό, γεμάτο ενέργεια.
Μερίδες: 30 (περίπου)
Χρόνος προετοιμασίας: 20’ λεπτά
Χρόνος ψησίματος: 15’ λεπτά
Υλικά
- 200 γρ. αλεύρι ζέας
- 70γρ. νιφάδες ή πίτουρο βρώμης
- 1 κ. γλ. Σόδα
- 220 γρ. βούτυρο
- 100 γρ. στέβια
- 1 πρέζα αλάτι
- 2 βανίλιες
- 2 αυγά
Προαιρετικά:
- 100 γρ. σοκολάτα
- 100 γρ. ξηροί καρποί της επιλογής σας
Εκτέλεση
Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 160 οC σε αέρα και στρώνουμε σε ένα ταψί μια λαδόκολλα. Στη συνέχεια, σε ένα μπολ κοσκινίζουμε το αλεύρι ζέας και τη σόδα και ταυτόχρονα βάζουμε το βούτυρο σε ένα τηγάνι για να λιώσει. Μόλις είναι έτοιμο, το αδειάζουμε σε μεγαλύτερο μπολ και προσθέτουμε τη στέβια, το αλάτι, τη βανίλια και χτυπάμε καλά. Έπειτα, προσθέτουμε τα αυγά και συνεχίζουμε να χτυπάμε έως ότου αρχίσει να γίνεται κρεμώδες. Αφήνουμε το μείγμα να ξεκουραστεί για 3 λεπτά και αρχίζουμε ξανά το ανακάτεμα. Σιγά σιγά προσθέτουμε στο μείγμα το αλεύρι ζέας και τη βρώμη και ομογενοποιούμε. Μόλις είναι έτοιμο, αφήνουμε μεγάλες κουταλιές αραιά στη λαδόκολλα. Ψήνουμε για 15 λεπτά στην ίδια θερμοκρασία, ώστε να τα μπισκότα να γίνουν τραγανά στην άκρη και μαλακά στο κέντρο.
Καλή σας όρεξη!
