Κι όμως, όταν η τηλεόραση θέλει, μπορεί! Το “10” του Καραγάτση, ένα διαχρονικό ζωντανό παράδειγμα

Η σειρά “Μεγάλη Χίμαιρα” του Καραγάτση μεταφέρεται στη μικρή οθόνη και λέγεται πως είναι η ακριβότερη παραγωγή που έγινε ποτέ για την ελληνική τηλεόραση.

Το να έχει πίσω της μια σειρά μια μεγάλη οικονομική άνεση τις περισσότερες φορές οδηγεί και σ’ ένα καλό αποτέλεσμα. Πάντα; Όχι. Το θέμα δεν είναι να γυριστούν εντυπωσιακές σκηνές στο Εξωτερικό ή να κλειστούν σπουδαίοι ηθοποιοί. Το θέμα πάντα είναι η σκηνοθετική ματιά, που θα αποδειχτεί στην τηλεόραση ως απτή καταγραφή της συμπόρευσης του δημιουργού σκηνοθέτη με τον δημιουργό συγγραφέα. Τα άλλα έρχονται δεύτερα.

Είδαμε στην τηλεόραση σειρές που κράτησαν στην αρχή στις μέρες μας το ενδιαφέρον του κοινού, έδειξαν πως πάνε καλά και στη συνέχεια η θυσία στην εμπορευματοποίηση οδήγησε στην επιμήκυνσή τους και μοιραία στην αυτοκαταστροφή τους.

Βέβαια, όταν μια σειρά βασίζεται σε μεταφορά λογοτεχνικού κειμένου στη μικρή οθόνη, εκεί μπαίνουν  χρονικά όρια και σώζεται έτσι από το “λαστιχάρισμα”. Προκύπτει, όμως,  το ουσιαστικότερο πρόβλημα, πώς θα μεταφερθεί το πνεύμα του συγγραφέα, πώς δεν θα προδοθεί. Κι αυτό είναι το Α και το Ω μιας μεταφοράς, ιδιαίτερα, όταν το κοινό έχει διαβάσει το λογοτεχνικό κείμενο.

Μπορεί η τηλεόραση να ταΐζει συνήθως με τροφή κακής ποιότητας το κοινό της, μπορεί να το αποευαισθητοποιεί για πολλούς λόγους, αλλά όταν θέλει  να ανεβάσει την αισθητική του και τη σκέψη του, μπορεί και μπορεί να το κάνει πολύ καλά.

Παράδειγμα  οι σειρές του Κώστα Κουτσομύτη, που δεν πρόδωσαν ποτέ τον συγγραφέα τους και η πριν  από 28 χρόνια σειρά της Πηγής Δημητρακοπούλου, που μετέφερε “Το 10” του Καραγάτση στη μικρή οθόνη.

Πώς ξαναγυρίζει κανείς μετά από 28 ολόκληρα χρόνια εκεί, για να δει μια τόσο παλιά σειρά; Πρώτον οι χλιαρές τηλεοπτικές προσφορές του σήμερα, δεύτερον η γοητεία του Καραγάτση, που έχει γράψει το βιβλίο, (πέθανε πάνω στο χειρόγραφο με την πένα στο χέρι, χωρίς να προλάβει να το ολοκληρώσει), είναι απαράμιλλη, και τρίτον και σημαντικότερο, η σκηνοθέτιδα όχι απλά δεν τον πρόδωσε, αλλά έκανε τις λέξεις του τέτοιες εικόνες, που αν ζούσε ο Καραγάτσης θα ένιωθε ευτυχής γι’ αυτήν τη μεταφορά.

Τη σειρά  του ALFA τη βρίσκει κανείς στο You Tube, σε αρκετά καλή κόπια, σε 18 επεισόδια.

Μια καταπληκτική τοιχογραφία της δεκαετίας του ’50 σε  λαϊκή φτωχογειτονιά του Πειραιά. Οι δρόμοι, τα αυτοκίνητα, το παλιό εργοστάσιο οινοποιίας, (χρησιμοποιήθηκε παλιό εργοστάσιο της ΧΡΩΠΕΙ στο γύρισμα), οι άνθρωποι που το κατοικούν σαν σε πολυκατοικία του σήμερα, σε τρισάθλιες, όμως, συνθήκες διαβίωσης.

Οι άνθρωποι… Όνειρα σπασμένα, πόθοι και πάθη, μικρά πορτρέτα, (απόλυτα ολοκληρωμένα), μια κοινωνική χοάνη που αναδεικνύει τη γραφή του μεγάλου πεζογράφου, του Καραγάτση, ως μια από τις σημαντικότερες της γενιάς του ’30 αλλά και της εποχής μας.

Αυτό το κείμενο η Πηγή Δημητρακοπούλου το έντυσε με πρόσωπα ηθοποιών, (που πέρα από τον Δημήτρη Καταλειφό και την Ρένη Πιττακή, που και τότε ήταν γνωστοί και σπουδαίοι), με πρόσωπα ηθοποιών που τότε ήταν άγνωστοι και τώρα μεσουρανούν  καλλιτεχνικά. Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Γιάννης Τσορτέκης, Μαρία Πρωτόπαππα, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Σωτήρης Χατζάκης, Δημήτρης Ήμελλος και άλλοι και άλλοι…

Μια δουλειά ανεπανάληπτη, που τιμήθηκε τότε με πλήθος βραβείων με σημαντικότερη ίσως παρουσία την παρουσία της Ελένης Καραΐνδρου που έγραψε την εξαιρετική μουσική για το “10”,  μουσική με πλήθος ηχοχρωμάτων. Η σειρά δεν θα ήταν ίδια χωρίς τη μουσική της!

Κι αναρωτιέται κανείς, γιατί, αφού η τηλεόραση μπορεί να δώσει μια τέτοια αισθητική και πνευματική απόλαυση, τέτοιον προβληματισμό στους θεατές της, δεν το κάνει; Ρητορικό το ερώτημα. Όσο λιγότερο σκέφτονται οι τηλεθεατές κι όσο περισσότερο μειώνεται η αισθητική τους, τόσο πιο άβουλοι και διαχειρίσιμοι γίνονται…

“Ποιος τη ζωή μας, ποιος την κυβερνά;” ( Μάνος Ελευθερίου)

………………….

*Οι «Παρενθέσεις» είναι μικρά κείμενα, μικρές πινελιές, σε θέματα πολιτισμού ή ζωής, που φωτίζουν γωνιές από μεγαλύτερα θέματα, λειτουργώντας σαν παρ-εν-θέσεις.

………………………