Καζανλούκ. Δυο μέρες στην Κοιλάδα των Ρόδων, στην αδελφοποιημένη πόλη της Βέροιας

Το 2001 έγινε η αδελφοποίηση της Βέροιας με την πόλη της Βουλγαρίας Καζανλούκ ή Καζανλίκ, όπως το προφέραμε εμείς οι Βεροιώτες πάντα.

Καζανλούκ και τριαντάφυλλα, ρόδα, είναι έννοιες ταυτόσημες, αφού η πόλη ταυτίζεται με την παραγωγή τους και προπαντός με το παγκόσμια γνωστό Φεστιβάλ των Ρόδων, που πραγματοποιείται στο τέλος της Άνοιξης, με συμμετοχή χιλιάδων επισκεπτών.

Ξεκινώντας από τη Βέροια και συνεχίζοντας από Κομοτηνή προς τα βόρεια, το Καζανλούκ σε υποδέχεται μετά από έξι περίπου ώρες ταξίδι, στην εύφορη  κοιλάδα του, την Κοιλάδα των Ρόδων, στους πρόποδες του Αίμου.

Είναι η πρώτη βραδιά εκεί και θα ακολουθήσουν δυο γεμάτες μέρες με πολλές εικόνες και εντυπώσεις. Βέβαια, ο χρόνος είναι λίγος και κάποια από τα αξιοθέατα μένουν για μια δεύτερη επίσκεψη με σημαντικότερο και κυρίαρχο το Φεστιβάλ των Ρόδων, που εξελίσσεται σε πραγματική τελετουργία και εκρηκτική γιορτή, όπως λέγεται.

Η πρώτη εντύπωση, καθώς βραδιάζει, δεν είναι απλά θετική, είναι εντυπωσιακή. Γιατί; Επειδή οι κάτοικοι της μικρής αυτής πόλης χαίρονται μια πολύ μεγάλη πλατεία που την ακολουθεί ένας μεγάλο καταπράσινο πάρκο.

Παγκάκια, πολλά. Μικρά γλυπτά να τα κοσμούν το γύρω χώρο. Άρπες, βιολοντσέλα, σαξόφωνα σκιάζονται από πυκνά δέντρα, όπου όλες οι ηλικίες, και πολλοί νέοι, κουβεντιάζουν, γελούν, σε μια ατμόσφαιρα άνεσης και ηρεμίας! Σπάνια βλέπεις ανοιχτά κινητά μέσα στο μισοσκόταδο να φωτίζουν και να αποδυναμώνουν τις ανθρώπινες σχέσεις.

Οι μάνες λικνίζουν τα μικρά τους στα καρότσια τους και οι ρυθμικοί έντονοι ήχοι, τους οποίος συνηθίσαμε στην Ελλάδα, εδώ δεν είναι παρόντες.

Δυο γλυπτά, μιας κυρίας με παρασόλι και μιας άλλης πανύψηλης, που κρατά σαν θεά ένα τριαντάφυλλο προσφέροντάς το, συμπληρώνουν την εικόνα της πλατείας, μαζί με τις σημαίες των χωρών που αδελφοποιήθηκε με πόλεις τους το Καζανλούκ. Κίνα, Ισπανία, Γαλλία, Αίγυπτος, Ιαπωνία, Ουγγαρία, Ελλάδα, Ρωσία, Ρουμανία… Όχι λίγες…

Γιρλάντες από μεγάλα ψεύτικα λουλούδια προσθέτουν μια ακόμη ευφρόσυνη πινελιά.

Σε μικρή απόσταση από κει απλώνεται το τεράστιο πάρκο της πόλης, δυσανάλογο με το μέγεθός της. Δέντρα, παγκάκια, μοντέρνα γλυπτά, κόσμος να απολαμβάνει το οξυγόνο του, άπλα… Σε απόσταση ούτε 200 μέτρα από την κεντρική πλατεία. Μια εξέδρα για υπαίθριες εκδηλώσεις κάτω από τα δέντρα, συντριβάνι και το ηρώον του με δίπλα το Μουσείο των Ρόδων. Το τελευταίο χρήζει ειδικής επίσκεψης, αφού είναι το σήμα κατατεθέν της πόλης.

Το πρωινό της άλλης μέρας ξεκινά μ’ αυτό. Σ’ ένα κτήριο που συνάδει με το ύφος του τεράστιου πάρκου, που έχει κι αυτό σχετικό όνομα με τα ρόδα, (“Πάρκο Ροζάριουμ”), το Μουσείο υποδέχεται τους επισκέπτες του με έκθεση των εργαλείων που χρησιμοποιήθηκαν από τη σπορά μέχρι το μάζεμα και τελικά την επεξεργασία των ρόδων που μετατράπηκαν σε αρώματα ή άλλα καλλυντικά προϊόντα.

Ο παράδεισος των γυναικών! Φιαλίδια μικρά με την πατίνα του χρόνου πάνω τους, κι άλλα σημερινά, όλα αποπνέουν φινέτσα και καλαισθησία.

Εννοείται πως κυρίαρχα στην έκθεση του Μουσείου είναι τα καζάνια, (εξού και Καζανλίκ ή Καζανλούκ το όνομα της πόλης), αλλά και εξαιρετικά σημαντικό το πως ό,τι εκτίθεται συνοδεύεται από τεράστιες  φωτογραφίες, που ενημερώνουν για την όλη διαδικασία της επεξεργασίας των ρόδων.

Καλλιτεχνικότατο video αποτυπώνει όλη τη διαδικασία του μαζέματος και των εκδηλώσεων στο Φεστιβάλ των Ρόδων.

Στην αυλή, που στην ουσία είναι ένας όμορφος κήπος, τα καζάνια δεσπόζουν και χαμογελαστοί τουρίστες από την Ισπανία ζητούν να τους φωτογραφίσουμε. Πιο πέρα ένας Ιάπωνας… Η κοιλάδα των Ρόδων τραβά τους επισκέπτες.

Το δεύτερο σημείο που παρουσιάζει  επίσης ενδιαφέρον είναι ο ο Θρακικός  Τύμβος της πόλης, που προστατεύεται από την UNESCO ως μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.

Ο Τύμβος αποτελεί μέρος νεκρόπολης  του 4ου π.Χ. αιώνα και η αξία του δεν είναι μόνο αρχιτεκτονική αλλά και καλλιτεχνική, αφού αναπαριστά με μοναδική διαύγεια ένα ζευγάρι Θρακών που παρακολουθούν νεκρική τελετή με προσήλωση. Οι επισκέπτες κι εδώ πολλοί κι από παντού. Να, πάλι ακόμη ένας Ιάπωνας!

Στη μικρή αγορά της πόλης, χωρίς ιδιαίτερο κόσμο, και τσιγγάνοι. Χρησιμοποιούνται κυρίως ως εργατικό δυναμικό στην καθαριότητα της πόλης.

Εδώ πρέπει να επισημανθεί πως η πόλη έχει μεγάλους δρόμους δεντροφυτεμένους με υπέροχα δέντρα, κληρονομιά του προηγούμενου σοσιαλιστικού καθεστώτος, το πράσινο όμως σε μεγάλο βαθμό παραμένει απότιστο και απεριποίητο, σημάδι πως τα χέρια  που το φροντίζουν δεν επαρκούν.

Μια τσιγγάνα που βλέπει πως θαυμάζω τον μικρό της γιο, πανέμορφο και μελαψό, μου τον δίνει στην αγκαλιά για να φωτογραφηθούμε.

Εκείνο που κάνει εντύπωση είναι πως οι κάτοικοι είναι ήρεμοι. Είναι παράξενο. Δεν φαίνονται αγχωμένοι. Ενώ είναι κι αυτοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η ακρίβεια τούς έχει γονατίσει χειρότερα από μας, τους διακρίνει μια στωικότητα.

Η μεγάλη διαφορά όμως δεν είναι αυτή, είναι ο τρόπος που διασκεδάζουν. Ελάχιστος κόσμος στα καφέ τους ή στις ταβέρνες. Και μαζεύονται νωρίς. Ησυχία μετά τις 10-11, ώρα που για μας στην Ελλάδα η νεολαία ξεκινά τις εξόδους της. Άλλη νοοτροπία…

Η δεύτερη μέρα καλύπτεται από επισκέψεις στο Ναό της Γέννησης στη Σίπκα και στη Μπούζλουτζα.

Ο Ναός είναι χτισμένος από τους Ρώσους για να τιμήσουν τους πεσόντες τους σε εξέγερση που έκαναν οι Βούλγαροι με δική τους βοήθεια κατά των Τούρκων.

Με τη γνωστή ρώσικη αρχιτεκτονική που χαρακτηρίζει τη ναοδομία της οι επιχρυσωμένοι τρούλοι του Ναού λάμπουν από μακριά. Το πάθος για τη λεπτομέρεια εντυπωσιάζει. Εκείνη τη στιγμή στο Ναό τελείται βάφτιση κι εκείνο που τη χαρακτηρίζει είναι η μικρή χορωδία που συνοδεύει τον ιερέα, προσθέτοντας μια αλλιώτικη γοητευτική μελωδική γραμμή.

Οι τοιχογραφίες παλιές και στο υπόγειο το κοιμητήριο των ηρώων προκαλεί συγκίνηση.

Μας συνοδεύει τη δεύτερη μέρα μια Σαρακατσάνα, που γνωρίσαμε τυχαία στη Βουλγαρία. Μιλάει πολύ καλά τα ελληνικά και αγαπάει την Ελλάδα, αφού εργάστηκε για κάποια χρόνια στη χώρα μας.

Η Μαρία μάς οδηγεί στη Μπούζλουτζα που, όπως θυμάται από τα παιδικά της χρόνια, ήταν τόπος επίσκεψης πολλών ανθρώπων, που θαύμαζαν το γιγάντιο μνημείο εκεί.

Ο δρόμος είναι φιδωτός με πολλές στροφές πάνω στο βουνό μέχρι να φτάσουμε. Πανύψηλα δέντρα, ανάμεσά τους πεύκα που δεν τα συναντάς στην Ελλάδα, με ψηλούς και γυμνούς κορμούς, σκιάζουν την ανηφόρα. Αγέλη περήφανων αλόγων, καθώς ανεβαίνουμε, μας κόβει το δρόμο.

Στην κορυφή, λίγο πριν φτάσουμε στο μνημείο, ένα γιγάντιο σύμπλεγμα. Δυο χέρια κρατούν από μια δάδα και τις ενώνουν σε ένδειξη φιλίας

Ανηφορίζουμε. Το κυρίως μνημείο μοιάζει με διαστημικό δίσκο και στην είσοδό του η επιγραφή λέει πως όταν οι εργατικές τάξεις των λαών είναι ενωμένες δεν έχουν να φοβούνται τίποτα.

Μετά την πτώση του Σοσιαλισμού στη Βουλγαρία το μνημείο όχι μόνο εγκαταλείφθηκε αλλά και δυο πέτρινα συμπλέγματα που προϋπαντούσαν τους επισκέπτες βανδαλίστηκαν. Η είσοδος είναι κλειστή. Το… UFO είναι σφραγισμένο…

Η θέα όμως σε αποζημιώνει για την ταλαιπωρία. Η κοιλάδα των Ρόδων απλώνεται γόνιμη στην αγκαλιά του Αίμου και τα απογευματινά χρώματα τη βάφουν με κόκκινες και πορτοκαλί αποχρώσεις.

Το κατέβασμα είναι πιο εύκολο. Βραδιάζει και το  ωραιότατο διαμέρισμα που νοικιάσαμε σε πολύ λογική τιμή πέντε λεπτά από την Πλατεία, προσφέρει τα πάντα για ξεκούραση και φιλοξενία.

Η τελευταία βραδιά είναι αφιερωμένη στο Πάρκο Ροζάριουμ για ξεκούραση. Απέραντο, αποτελεί ανάσα για τους κατοίκους του Καζανλούκ, που το χαίρονται όλες τις ώρες. Μανάδες με τα καρότσια τους ή τα παιδιά τους απ’ το χέρι ηρεμούν με απόλυτη ασφάλεια, βολτάροντας. Τα μεγαλύτερα παιδιά κάνουν ποδήλατο ή πατίνι ή παίζουν μεταξύ τους. Και προπαντός… “βάρβαροι” ήχοι δεν ανατρέπουν τη διάχυτη ηρεμία που καλύπτει τα πάντα.

Τα είδαμε όλα; Όχι φυσικά. Θα μπορούσαμε να ζήσουμε εκεί; Μα δεν είναι παράδεισος… Κι εμείς είμαστε τόσο φασαρτζήδες ως λαός, που δεν θα συνηθίζαμε εύκολα.

Όπως και να έχει το πράγμα, ήταν ένα ευχάριστο διάλειμμα μέσα στον καλοκαιρινό καύσωνα.

Επιστροφή την επόμενη μέρα μέσω Σόφιας.  Λίγα χιλιόμετρα μετά την αναχώρηση από την πόλη, στάση στην Κοπρίνκα και την τεχνητή της λίμνης. Χρειάστηκαν δύο χρόνια, 1947-1949, για να γίνει, ηλεκτροδοτώντας όλη την περιοχή της Στάρα Ζαγόρα, όπου ανήκει και το Καζανλούκ. Τεράστιο έργο. Σκηνές και ψαράδες στις όχθες της λίμνης, που την απολαμβάνουν.

Διασχίζουμε οριζόντια τη Βουλγαρία. Πολλοί Βούλγαροι μάς ακολουθούν για Χαλκιδική και Πιερία. Είναι οι αγαπημένοι τους προορισμοί για τις καλοκαιρινές τους διακοπές.

Μπορεί το Καζανλούκ να μην έχει τη γοητεία της Φιλιππούπολης ή την επιβλητικότητα της Σόφιας, είναι όμως ένας συμπαθητικός προορισμός. Και επιπλέον είναι αδελφή πόλη της Βέροιας!

Φωτογραφίες: faretra.info

……………………..

………………………………………..