“ΣΥΡΙΖΑ: Σε αναζήτηση αντιπολιτευτικού παλμού – Εντείνονται οι προβληματισμοί λόγω δημοσκοπήσεων” / γράφει η Μαρία Μητσοπούλου
Οι δημοσκοπήσεις της περασμένης εβδομάδας χτύπησαν πολλές καμπάνες στο εσωτερικό και φαίνεται ότι έσπειραν αμηχανία και απογοήτευση
Τα φίδια έχουν ζώσει όλα τα κορυφαία στελέχη στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ το τελευταίο διάστημα, καθώς η πορεία του κόμματος δεν γεννά ελπίδες ανάκαμψης μέχρι στιγμής. Αντιθέτως, τέσσερις μήνες πριν από τις ευρωεκλογές οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει παγιωθεί στην τρίτη θέση κάτω από το ΠΑΣΟΚ και συνεχίζει να εμφανίζει πτωτικές τάσεις.
Το κόμμα, το οποίο απέχει λίγες εβδομάδες από το 4ο Συνέδριό του, δεν εκπέμπει εικόνα ανασυγκρότησης, ανασύνταξης και δυναμικής παρέμβασης στα πολιτικά πράγματα, ώστε να δημιουργεί ελπίδες στην κοινωνία, στους ψηφοφόρους που του έχουν απομείνει ή ακόμη και στη στενά κομματική του βάση. Ορισμένοι δε, μεταφέρουν υποτονικό ενδιαφέρον της κομματικής βάσης για τον προσυνεδριακό διάλογο και χαμηλή προσέλευση, σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, στις σχετικές εκδηλώσεις των οργανώσεων.
Αντιπολιτευτικά, ο ΣΥΡΙΖΑ ως επί το πλείστον εμφανίζεται άνευρος, μη μπορώντας να αναδείξει γωνίες ή ακόμη και να διαφοροποιηθεί πειστικά από τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες. Κι επίσης, δεν έχει μέχρι στιγμής καταφέρει να αναδείξει μια δική του διακριτή πρόταση διακυβέρνησης. Παραπέμπει, πάντως, για τις απαντήσεις σε αυτή την προσδοκία στο επικείμενο συνέδριο, αν και τα περιγράμματα έχουν δοθεί μέσω των Θέσεων.
Δημοσκοπήσεις και Κεντροαριστερά
Οι δημοσκοπήσεις της περασμένης εβδομάδας χτύπησαν πολλές καμπάνες στο εσωτερικό και φαίνεται ότι έσπειραν αμηχανία και απογοήτευση. Στέλεχος της Π.Γ. επισημαίνει ότι είδε αυτό το κύμα ερευνών με μεγάλη ανησυχία, καθώς διαψεύστηκε πρόσφατη εκτίμησή του ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει σταθεροποιηθεί γύρω στο 12%, άρα δεν χάνει άλλο.
Είναι σαφές ότι καταγράφοντας τόση μεγάλη απώλεια δύναμης στο πολιτικό σκηνικό ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον έχει χάσει το όποιο κύρος είχε στο παρελθόν κι έτσι η κοινωνία αποστρέφει την προσοχή της, δεν παρακολουθεί τι λέει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για το ένα ή για το άλλο θέμα. Αυτή την εικόνα φαίνεται να μεταφέρουν και δημοσκόποι σε όσα στελέχη συνομιλούν μαζί τους. Αυτή την άποψη διατύπωσε πρόσφατα και ο Νίκος Παππάς λέγοντας εν πολλοίς ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πρόγραμμα και θέσεις, αλλά δεν έχει την πολιτική ισχύ για να ακουστεί, πολλώ δε μάλλον να περάσει στη συνείδηση των ψηφοφόρων ως εναλλακτική δύναμη πολιτικής αλλαγής.
Όσο υποχωρεί ο ΣΥΡΙΖΑ – χάνοντας και προς τα αριστερά του και προς το Κέντρο, παρατηρούν ορισμένοι – τόσο δυσκολότερη καθίσταται η ανάκαμψη. Ο πήχης Κασσελάκη για πρωτιά ακόμη και στις ευρωεκλογές μοιάζει όνειρο θερινής νυκτός, ενώ έχει αρχίσει να μοιάζει δύσκολη υπόθεση και ο πήχης του 18% του αποτελέσματος των πρόσφατων εκλογών ή και η διατήρηση της δεύτερης θέσης, έστω και με ένα ποσοστό κοντά στο ποσοστό των εθνικών εκλογών.
Βουλευτές και στελέχη ανησυχούν πλέον ότι η κατάσταση αυτή στην Κεντροαριστερά (δεν είναι και πολύ καλύτερα τα πράγματα στο ΠΑΣΟΚ, θεωρούν αρκετοί) θα ανοίξει στον πρωθυπουργό την όρεξη για πρόωρες, ώστε να κατακτήσει μια τρίτη θητεία πριν προχωρήσει η κυβερνητική φθορά και όσο παραμένει κυρίαρχος με διαφορά από τους δύο βασικούς πολιτικούς αντιπάλους του. Σε κάθε περίπτωση, είτε πρόωρες είτε στην ώρα τους οι εκλογές, πολλοί πλέον είναι εκείνοι που φοβούνται ότι δεν υπάρχει πιθανότητα επανεκλογής τους.
Επίσης, υπάρχει ο βάσιμος προβληματισμός πως αν στις ευρωεκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ απωλέσει τη δεύτερη θέση, στο τοπίο που θα προκύψει στην Κεντροαριστερά, η Κουμουνδούρου δεν θα έχει το πάνω χέρι στις όποιες κινήσεις ανασύνθεσης της Αριστεράς – Κεντροαριστεράς προκύψουν. Ήδη ο Νίκος Ανδρουλάκης επιχειρεί να εμφανιστεί ως αυτός που θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις στην Κεντροαριστερά μετά τις ευρωεκλογές και μάλιστα βάζει θέμα όχι γενικώς ανασύνθεσης διά συνεργασιών και συγκολλήσεων, αλλά απορρόφησης στελεχών από άλλους χώρους.
Το ερώτημα, λοιπόν, για πολλούς είναι «τι κάνουμε;» και ποιο είναι το σχέδιο για να ανατρέψουμε αυτή την κατάσταση, κι εδώ δεν φαίνεται να υπάρχει απάντηση από την ηγεσία.
Μοντέλο λειτουργίας
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να έχει ως προτεραιότητα την επιβεβαίωση της κυριαρχίας του στο εσωτερικό, απορρίπτοντας ή «τρενάροντας» μέχρι στιγμής εισηγήσεις για πιο σφικτή πολιτική διαχείριση της καθημερινότητας, με έναν «πρωινό καφέ» που θα βγάζει μια γραμμή σε ημερήσια βάση ή πιο πυκνές συνεδριάσεις της Πολιτικής Γραμματείας, την οποία ο ίδιος μετέτρεψε σε «πολιτικό κέντρο».
Διαμηνύει σε διάφορες κατευθύνσεις ότι ο ίδιος αποφασίζει, ενώ με κάθε ευκαιρία, δημόσια ή κατ’ ιδίαν, τονίζει ότι δεν έχει στενό κύκλο και συνομιλεί αδιαμεσολάβητα με τα μέλη του κόμματος και με την κοινωνία. Ταυτόχρονα δείχνει να ενδιαφέρεται για την ανάδειξη νέων στελεχών που θα έχουν τη σφραγίδα της εποχής Κασσελάκη, κάτι που όμως παίρνει χρόνο.
Στελέχη με εμπειρία φαίνεται να μην εισακούγονται όταν αποφασίζουν να δώσουν τα φώτα τους, ενώ μυστήριο υπάρχει για το ποια είναι πλέον η σχέση Κασσελάκη με τον υπερσυντονιστή των ΕΠΕΚΕ Παύλο Πολάκη, καθώς κυριαρχούν σενάρια κι εκτιμήσεις ότι ο πρόεδρος τον έχει απομακρύνει, δεν τον συμβουλεύεται πλέον κ.λπ., υπάρχουν όμως και κάποιοι που διατηρούν επιφυλάξεις για το αν η εικόνα που βγαίνει το τελευταίο διάστημα είναι ακριβής.
Άνευρη αντιπολίτευση
Με δεδομένη αυτή την κατάσταση ο ΣΥΡΙΖΑ κεντρικά εμφανίζεται να έχει «αρρυθμίες» και άνευρη αντιπολιτευτική παρουσία, με τους βουλευτές και τα στελέχη συχνά, ελλείψει κεντρικής καθοδήγησης, να σηκώνουν μόνοι τους το βάρος στη Βουλή και στα τηλεπαράθυρα, με τα εφόδια και την «κεκτημένη ταχύτητα» της εποχής Τσίπρα. Είναι λογικό τα στελέχη να αυτοσχεδιάζουν ή και να αυτονομούνται, παρατηρεί στέλεχος του κόμματος.
Ο τρόπος που λειτουργεί ο πρόεδρος είναι ένα βασικό στοιχείο της κατάστασης του ΣΥΡΙΖΑ, που προβληματίζει όλα τα κορυφαία στελέχη, τα οποία δεν βλέπουν κάποιο σχέδιο ανάταξης και συχνά δεν γνωρίζουν τον άμεσο σχεδιασμό της ηγεσίας, ο αιφνιδιασμός τους άλλωστε καταγράφηκε ουκ ολίγες φορές το τελευταίο διάστημα.
Κορυφαία στελέχη, όπως ο Νίκος Παππάς, φτάνουν να προειδοποιούν δημόσια για το τι πρέπει να γίνει, με τον ίδιο να σημειώνει ενδεικτικά πως χρειάζεται «οργανωμένη εξωστρέφεια», «πρωτοβουλίες με αρχή, μέση και τέλος», αξιοποίηση όλων των στελεχών, καλύτερη ιεράρχηση της ατζέντας και των μετώπων που επιλέγει να ανοίξει το κόμμα.
Σε ό,τι αφορά την αντιπολιτευτική τακτική, στελέχη που προέρχονται από διαφορετικές ομαδοποιήσεις του ΣΥΡΙΖΑ συμπίπτουν στην εκτίμηση ότι ο Στέφανος Κασσελάκης σπεύδει να τοποθετηθεί στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης με βιασύνη, ρισκάροντας να εκπέμψει κλίμα συναίνεσης. Από το νομοσχέδιο για τα ομόφυλα ζευγάρια που έσπευσε να ανακοινώσει την υπερψήφιση πριν το νομοσχέδιο εμφανιστεί ως κείμενο, και μάλιστα βάζοντας κομματική πειθαρχία, έως την επιστολική ψήφο και την αγορά των F-35.
Ειδικότερα, στελέχη από διάφορες πλευρές σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες μεταφέρουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ στην επιστολική ψήφο έδωσε την εικόνα ότι «την πάτησε» από τον Μητσοτάκη, δίνοντας τη συναίνεση επί της αρχής, ενώ όλες οι παρατηρήσεις του επί του νομοσχεδίου στην ουσία εξέφραζαν επιφύλαξη. Τα ίδια πρόσωπα θεωρούν ότι αυτή έπρεπε να ήταν και η στάση του ΣΥΡΙΖΑ στις Επιτροπές και όχι το «ναι» επί της αρχής.
Στο θέμα των εξοπλισμών ορισμένοι παρατηρούν ότι η εικόνα που εξέπεμψε ο Στέφανος Κασσελάκης στις δηλώσεις του από το υπουργείο Άμυνας, τη Δευτέρα, ήταν σε γενικές γραμμές συναινετική. Εξέπεμψε θερμό κλίμα μιλώντας για ειλικρινή συζήτηση με τον Νίκο Δένδια, κατέθεσε τη διάθεση του ΣΥΡΙΖΑ να είναι παραγωγικός στη συζήτηση για τα εθνικά και για τους εξοπλισμούς, περιορίστηκε να πει πως «είμαστε στην αρχή μιας μακράς διαδικασίας για να κατανοήσουμε τη συμφωνία που έκανε η Ελλάδα», χωρίς να διατυπώνονται πιο συγκεκριμένες επιφυλάξεις για τα κενά της συμφωνίας, για το πραγματικό κόστος (υπάρχουν ζητήματα συντήρησης σε βάθος χρόνου, για παράδειγμα, κ.λπ.). Στις δικές του δηλώσεις ο τομεάρχης Άμυνας Βαγγέλης Αποστολάκης είπε κάπως πιο καθαρά πως «τα θέματα των εξοπλιστικών είναι σε μια διαδικασία που είναι στην αρχή της», επομένως «δεν έχουμε ακόμα εικόνα του τι θα γίνει. Περιμένουμε ενημέρωση».
Συνεδριάζει η Πολιτική Γραμματεία, με την προετοιμασία του συνεδρίου στην ατζέντα – Ανεβαίνουν οι στροφές για αγρότες
Μέσα σε αυτή την περιρρέουσα ατμόσφαιρα συνεδριάζει σήμερα η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ με ατζέντα ζητήματα προετοιμασίας του συνεδρίου, και μένει να φανεί αν θα διατυπωθούν και εντός του οργάνου οι προβληματισμοί που κυριαρχούν.
Με δύο κρίσιμα μέτωπα να κυριαρχούν στην επικαιρότητα, αυτό των αγροτικών κινητοποιήσεων και του φοιτητικού μετώπου έναντι των μη κρατικών πανεπιστημίων, ο ΣΥΡΙΖΑ ύστερα από «αφωνία» αρκετών εικοσιτετραώρων ανεβάζει στροφές στο θέμα των αγροτών.
Έτσι, σε ένα συμβολικό επίπεδο, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται το Σάββατο να επισκεφθεί την έκθεση Agrotica στη Θεσσαλονίκη, ενώ αύριο Παρασκευή κοινή συνέντευξη Τύπου στους χώρους της Έκθεσης παραχωρούν ο πρόεδρος της Κ.Ο. Σωκράτης Φάμελλος, ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Βασίλης Κόκκαλης και η υπεύθυνη της Π.Γ. για τον αγροτικό τομέα Ολυμπία Τελιγιορίδου.
Χθες ο ΣΥΡΙΖΑ απαντώντας και στον κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη προχώρησε σε αναφορές για το κόστος των μέτρων για τους αγρότες που παρουσίασε την Τρίτη με ανάρτησή του ο Στέφανος Κασσελάκης. Ειδικότερα, σύμφωνα με την Κουμουνδούρου, η μη καταβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο και η μείωση του ΦΠΑ από το 24% στο 6% κοστολογούνται 188 εκατ. ευρώ. Οι πόροι θα βρεθούν, κατά τον ΣΥΡΙΖΑ πάντα, από τη φορολόγηση των κερδών επτά εταιρειών (ενέργειας και διύλισης πετρελαίου) «που ξεπερνούν ώς σήμερα τα 8 δισ. ευρώ για να στηρίξουμε 700.000 αγρότες να παραμείνουν στον τόπο τους, να συνεχίσουν να εργάζονται και να παράγουν βοηθώντας την εθνική οικονομία». Επίσης, το κόστος της επιδότησης αγροεφοδίων και ζωοτροφών ανέρχεται, σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, σε 210 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί από εθνικούς πόρους.