Παρουσιάστηκε στη Βέροια το βιβλίο της Ελισάβετ Σατσόγλου«Παραμύθια από την Πόλη» / Χρώματα, αρώματα κι ακούσματα μιας άλλης εποχής

Με την αίθουσα του Φουαγιέ της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών Βέροιας γεμάτη από κόσμο κάθε ηλικίας, παρουσιάστηκε, το απόγευμα της Πέμπτης 16 Μαρτίου 2023, το βιβλίο της Ελισάβετ Σατσόγλου «Παραμύθια από την Πόλη» – αφηγήσεις του πατέρα μου – από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη «Θ. Ζωγιοπούλου» της ΚΕΠΑ του Δήμου Βέροιας και τις Εκδόσεις «Αποστακτήριο», με ανάγνωση αποσπασμάτων υπό τη συνοδεία ζωντανής μουσικής.

Εκτός από τη συγγραφέα, για το βιβλίο μίλησαν, ο Λευτέρης Κορυφίδης, φιλόλογος – λογοτέχνης και ηθοποιός, ο Αλέξανδρος Ακριτίδης, συγγραφέας και εκπρόσωπος των Εκδόσεων, ενώ την κ. Σατσόγλου προλόγισε η Βούλα Κοτσάλου, βιβλιοθηκονόμος και Υπεύθυνη της Δημοτικής Βιβλιοθήκης.

Στο σύντομο χαιρετισμό – πρόλογό του ο Αλέξανδρος Ακριτίδης εστίασε στη δύναμη της αφήγησης που καθιστά τα παραμύθια της Πόλης, μέσα από ένα σπάνιο υλικό, μέρος της προφορικής παράδοσης του ελληνικού πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης, ενώ χαρακτήρισε ειδικότερα το βιβλίο της Ελισάβετ Σατσόγλου ως έναν πραγματικό θησαυρό που έπρεπε οπωσδήποτε να κυκλοφορήσει.

Κατόπιν αναφέρθηκε στην μέχρι εξάντλησης επιτυχή πορεία παρουσίασης του σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, παρατηρώντας: «Ο κόσμος του παραμυθιού, μέσα από το συγκεκριμένο βιβλίο είναι μονοδιάστατος, οι ήρωες λειτουργούν αυτόνομα, χωρίς να έχουμε πολλά στοιχεία για τον εσωτερικό τους κόσμο, ενώ υπάρχει μια αφηγηματική λιτότητα, ώστε να δίνει τη δυνατότητα στον ακροατή ή στο παιδί, να φαντάζεται τα μέρη και τους χώρους, όπως τα επιθυμεί. Υπάρχει ακόμη μια επίπλαστη και εξιδανικευμένη πραγματικότητα, η αλληλουχία των σκηνών είναι γρήγορη, ενώ κάθε φορά κάθε πρόβλημα που φαντάζει απροσπέλαστο λύνεται στο τέλος χάρη σε μια μαγική λύση».

Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο Λευτέρης Κορυφίδης, διαβάζοντας ένα απόσπασμα μέσα από το οποίο μιλάει η συγγραφέας προλογικά και στον επίλογο,  για το πρόσωπο του πατέρα της, αλλά και απευθυνόμενη σε πρώτο πρόσωπο στον ίδιο τον πατέρα της, εν είδει μονολόγου.

Ο κ. Κορυφίδης μίλησε για το έντονο λαογραφικό στοιχείο που κυριαρχεί στο βιβλίο και αποτελεί για τον ίδιο αναντίρρητο σημείο έλξης, και παρατήρησε, όπως είπε, πως η συγγραφέας στην απόπειρα μεταφοράς προφορικών παραδόσεων του παραμυθιού είχε να επιλέξει ανάμεσα σε δύο αφηγηματικούς δρόμους: Τη διατήρηση, αφενός,  της προφορικής διάστασης των παραμυθιών, ή την προσέγγιση, αφετέρου, της λογοτεχνικής απόδοσης, την οποία,  κατά την κρίση του, η ίδια επέλεξε τελικά. «Τα κείμενά της συνδυάζουν τη γνώριμη γλώσσα των λαϊκών αφηγήσεων με μια… λογιοσύνη που μαρτυρά τη φροντίδα να πάνε οι ιστορίες ένα βήμα παραπέρα. Το αποτέλεσμα είναι ένα βιβλίο καλογραμμένο κι ευχάριστο, όπου ο αναγνώστης βρίσκει το γνώριμο κόσμο των παραμυθιών. Πεντάμορφες βασιλοπούλες, χρυσοκέρατα φτερωτά ελάφια, διαμαντένιες πόρτες, μεγαλόπρεπα παλάτια, γενναίους κι ευγενικούς πρίγκηπες κλπ…», περιέγραψε μεταξύ άλλων και διάβασε δύο μικρά αποσπάσματα από το βιβλίο.

Αναφερόμενη, τέλος  η συγγραφέας στο βιβλίο, τα ερεθίσματα, τα κίνητρα συγγραφής και έκδοσης αλλά και τα δυνατά συναισθήματα που δορυφορούν την εκδοτική του πορεία και απήχηση, σημείωσε πως τα «Παραμύθια από την Πόλη» είναι στην πραγματικότητα ο ίδιος ο πατέρας της που έγινε παραμύθι, δια της μαγικής του αφηγηματικής τέχνης. Μιας τέχνης που, όπως αποκάλυψε, επένδυσε ποικιλόμορφα την προσωπικότητα και την ψυχοσύνθεσή της με πλούσια και ζωντανά χρώματα, αρώματα αλλά κι ακούσματα της Πόλης, στο παιχνίδι μιας προφορικής, παραδοσιακής σκυτάλης από τη γιαγιά, στον πατέρα της και στην ίδια, μέσα από το βιβλίο.

Όσον αφορά δε τα κίνητρα συγγραφής μίλησε περισσότερο για την επιρροή που άσκησαν δύο φιλόλογοι καθηγητές της που συνδέονται άμεσα με τη Βέροια, (από όπου έχει και η ίδια καταγωγή από τη μητέρα της), Χρήστος Τσολάκης και Κούλα Αδαλόγλου. Έκαναν εμφατικά λόγο για έναν πραγματικό θησαυρό που έπρεπε να εκδοθεί και, όπως η ίδια τόνισε, της δόθηκε έτσι η πρώτη σπίθα ως ερέθισμα, ώστε να υλοποιήσει την παρότρυνση των δύο φέρνοντας στον κόσμο της λογοτεχνίας το βιβλίο της, Παράλληλα το έκανε και ως μια υπόσχεση στο πρόσωπο του πατέρα της.

Στον πυρήνα της έμπνευσης της η μαγική και απόλυτη δύναμη της Αγάπης.

«…Ο κυρ Βασίλης, ο πατέρας μου, κιμπάρης, αυτοδημιούργητος, γεννήθηκε το 1922 στον προσφυγικό καταυλισμό της Νεάπολης Θεσσαλονίκης. Εκεί φιλοξενήθηκε η οικογένειά του όταν ήρθαν διωγμένοι από την Κωνσταντινούπολη. Μέσα στην σκηνή πρωτοάκουσε ο πατέρας μου από την Πολίττσσα μητέρα του τα παραμύθια που καταγράφηκαν στο βιβλίο μου. Στη συνέχεια τους δόθηκε από την Πρόνοια σπίτι στο Τσινάρ. Ο πατέρας μου ήταν πάντα ευρηματικός και κατάφερε να ορθοποδήσει στις σκληρότερες συνθήκες. Όταν μου διηγιότανε τα παραμύθια γινότανε ο ίδιος παραμύθι. Οι γκριμάτσες του, οι χειρονομίες, η φωνή του, όλο το σώμα του καταγράφηκαν μαζί με τα παραμύθια ανεξίτηλα στην καρδιά μου. Γλαφυρή αφήγηση με λυρισμό…! ίσως δεν έχω ακούσει ποτέ με αυτόν τον τρόπο παραμύθι στα σύγχρονα χρόνια. Μοναδική αφήγηση…», διάβασε η κ. Σατσόγλου, μέσα από το προλογικό σημείωμα του βιβλίου.

Στο  δεύτερο μέρος της εκδήλωσης κείμενα διάβασε η Βούλα Κοτσάλου, βιβλιοθηκονόμος και Υπεύθυνη της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, υπό τη μουσική συνοδεία των Κώστα Σαμαρτζίδη, στο τραγούδι και την κιθάρα, Γιάννη Βαΐδη, επίσης στο τραγούδι και την κιθάρα, Φανή Δούκα στα κρουστά και Κώστα Γεωργίου στο βιολί.

Φωτογραφίες: faretra.info