Γράμματα & Τέχνες Παρενθέσεις Πολιτισμός

Ο Γιαννούλης Χαλεπάς και η “ιερή” τρέλα της Τέχνης

Ακόμη και όσοι δεν ξέρουν πολλά από Τέχνη γνωρίζουν την “Κοιμωμένη” του Χαλεπά, έργο που ταυτίστηκε με τον δημιουργό του.

Ο Χαλεπάς ξεκινά από το νησί του, την Τήνο, για σπουδές στο  τότε “Σχολείο Καλών Τεχνών” στην Αθήνα και  μετά από γόνιμη απουσία στο  Μόναχο, όπου πάει με υποτροφία, επιστρέφει  δίνοντας στα γλυπτά του μοναδική εκφραστικότητα που φέρνει κάτι καινούριο, όπως λένε οι τεχνοκριτικοί της εποχής, στα ελληνικά καλλιτεχνικά πράγματα.

Άλλοτε διονυσιακός  στα γλυπτά του, όπως στο  “Σάτυρος και έρωτας”, (που τον φιλοτεχνεί μόλις στα 24 χρόνια του), άλλοτε βαθιά χριστιανός, όπως στην “Κοιμωμένη”, τα έργα του αποκαλύπτουν ένα ταλέντο που  παραλληλίστηκε από πολλούς τεχνοκριτικούς μ’ αυτό του Ροντέν.

Γιατί όμως ο Χαλεπάς χαρακτηρίστηκε σε κάποια φάση της ζωής του σαλεμένος , “σαλός”, γιατί παραλληλίστηκε με τον Βαν Γκογκ και η δική του φρενοβλάβεια  με τη βαριά κατάθλιψη του μεγάλου Ολανδού ζωγράφου;

Πολλοί είπαν πως ήταν μια περίπτωση σοβαρού νευρικού κλονισμού, που θα μπορούσε να συμβεί στον καθένα. Η μητέρα του, όμως, που τον υπεραγαπούσε τον πήρε μέσα από το αυστηρό ψυχιατρείο της Κέρκυρας στο οποίο  ήταν έγκλειστος και του πρόσφερε τη δική της τρυφερότητα. Στο ίδρυμα κατέστρεφαν βίαια ό,τι καλλιτεχνικό ο ασθενής τους δημιουργούσε, με αποτέλεσμα να χειροτερεύει.

Η μητέρα του Χαλεπά πίστευε πως η αρρώστια του γιου της πήγαζε από το πάθος του για την Τέχνη κι από την τελειομανία του, που δεν τον άφηνε ποτέ να ησυχάσει. Μιλούσε για τρέλα “ιερή”, αυτήν της μεγαλοφυΐας. Βέβαια, και η ίδια δεν του επέτρεπε να δημιουργεί, αλλά η στάση της γενικά  ήταν ηπιότερη από τη σκληρή του τότε ιατρικού κατεστημένου, με καλύτερα αποτελέσματα στην αρρώστια του γιου της.

Δεν ξέρουμε αν ήταν έτσι. Πάντως μετά το θάνατο της μητέρας του ο μεγάλος γλύπτης ξανακύλησε ψυχολογικά, με μεγάλα οικονομικά προβλήματα και το στίγμα του τρελού, για να βρει αργότερα τη δύναμη να ορθοποδήσει και να ξαναασχοληθεί με τη γλυπτική του.

Τέχνη και τρέλα. “Ιερή” τρέλα;

…………………………

*Οι «Παρενθέσεις» είναι μικρά κείμενα, μικρές πινελιές σε θέματα πολιτισμού ή ζωής, που φωτίζουν γωνιές από μεγαλύτερα θέματα,  λειτουργώντας σαν παρ-εν-θέσεις.

banner-article

Ροη ειδήσεων