“Ο νεαρός Μανόλης Ανδρόνικος και ο Αη Δημήτρης των Παλατιτσίων” γράφει η Αγγελική Κοτταρίδη
Ο νεαρός φοιτητής με τα γιαλάκια που ακούει με μεγάλη προσοχή τον δάσκαλό του Κωνσταντίνο Ρωμαίο είναι ο Μανόλης Ανδρόνικος. Ο τοίχος πίσω τους είναι η εκκλησία του Αη Δημήτρη στα Παλατίτσια, τον βυζαντινό κληρονόμο των Αιγών, της βασιλικής Μητρόπολης των Μακεδόνων, την ταυτότητα της οποίας τότε αγνοούν… Ο νεαρός φοιτητής θα κάνει το 1940 την παρθενική του εμφάνιση στην έρευνα με ένα μικρό άρθρο για μια από τις πολλές επιγραφές του μνημείου.
Στα χρόνια που θα ακολουθήσουν θα φύγει για να εκπληρώσει το χρέος του στην πατρίδα και τις ιδέες του στην Μέση Ανατολή. Θα βρεθεί στα “Σύρματα”, (Στρατόπεδα συγκέντρωσης των Άγγλων στην Μέση Ανατολή, όπου βρέθηκαν οι Έλληνες αγωνιστές που διαφωνούσαν με τις πολιτικές επιβολής των “συμμάχων), αλλά θα γυρίσει με το πάθος για την αρχαιολογία και την έρευνα πιο ζωντανό από ποτέ και θα έρθει ξανά στον τόπο όπου θα συναντήσει την μοίρα του και θα γράψει με την σκαπάνη του την ιστορία του!…
Ο Μανόλης Ανδρόνικος ήταν κλασικός αρχαιολόγος και δεν μπορούσε να κάνει και πολλά για τον Αη Δημήτρη, θυμάμαι όμως την στεναχώρια του που έβλεπε την εκκλησία να ερειπώνεται…
Τα τελευταία χρόνια βρέθηκα να έχω την ευθύνη και των βυζαντινών αρχαιοτήτων και μπορούσα πια να φροντίσω να κάνουμε κάτι για αυτό το συναρπαστικό (δεν υπερβάλλω) μνημείο του 16ου αιώνα που ενσωματώνει απροσδόκητες αρχαίες μνήμες…
Οι απαραίτητες μελέτες έγιναν, τα χρήματα βρέθηκαν και τα τελευταία τρία χρόνια ο Αη -Δημήτρης στερεώθηκε και αποκαταστάθηκε, οι τοιχογραφίες και το τέμπλο συντηρήθηκαν και σε λίγες μέρες η εκκλησία με μια λαμπρή τελετή θα ανοίξει να υποδεχτεί τους πιστούς του Μυροβλήτη και τους λάτρεις της τέχνης!..
Αυτό θα είναι το μνημόσυνό μας για τον Δάσκαλο που αυτές τις μέρες συμπληρώνεται ένας ολόκληρος αιώνας από την γέννηση του στην Προύσα της Μικράς Ασίας…
Σημείωση Φαρέτρας: Για τα Θυρανοίξια του Αη Δημήτρη που έγιναν το Σάββατο 2 Νοεμβρίου, μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ
