Παρουσιάστηκε στη Βέροια το βιβλίο του Μιχάλη Τρεμόπουλου “Τα τρία Ε (ΕΕΕ) και ο εμπρησμός του Κάμπελ”
Με την παρουσίαση του βιβλίου του Μιχάλη Τρεμόπουλου «Τα τρία Ε (ΕΕΕ) και ο εμπρησμός του Κάμπελ», μια εκτενή μελέτη της απαρχής του φασισμού στη Θεσσαλονίκη του Μεσοπολέμου, με αποτέλεσμα τις διώξεις του εβραϊκού στοιχείου στην πόλη, δόθηκε η ευκαιρία να φωτιστεί, για όσους την παρακολούθησαν, μια σελίδα της Τοπικής Ιστορίας της Θεσσαλονίκης όχι γνωστή, που συνδέεται όμως και με την Τοπική Ιστορία της Βέροιας.
Το βιβλίο παρουσιάστηκε στην αίθουσα του Δικηγορικού Συλλόγου Βέροιας από τον φιλόλογο Δρ. Χρήστο Σκούπρα και τον δικηγόρο και συγγραφέα Γιώργο Λιόλιο. Συντονίστρια η φιλόλογος Χαρά Αξούριστου.
Αφού έγινε ένα σύντομο πορτρέτο του Μιχάλη Τρεμόπουλου από τη Χαρά Αξούριστου, προβλήθηκαν από τον συγγραφέα διαφάνειες, που με φωτογραφίες και αποσπάσματα εφημερίδων της εποχής φάνηκε ο τρόπος ζωής της εβραϊκής κοινότητας στη Θεσσαλονίκη αλλά και οι συνθήκες και οι παράγοντες που ευνόησαν τη δημιουργία της φασιστικής οργάνωση ΕΕΕ. Παράλληλα με την προβολή των διαφανειών τα σχόλια του Μιχάλη Τρεμόπουλου ήταν άκρως κατατοπιστικά για την ατμόσφαιρα της εποχής.
Ξεκινώντας ο Μιχάλης Τρεμόπουλος είπε:
«Η Τοπική Ιστορία έχει σχέση με την Οικολογία. Σήμερα ειδικά υπάρχει η ανάγκη της ταυτότητας. Αυτό βοηθά να αντιμετωπιστεί ο εθνικισμός. Η Τοπική Ιστορία προσφέρεται για αυτογνωσία. Για μένα η ασχολία με την Τοπική Ιστορία ήταν απελευθερωτική.»
Αιτιολογώντας τον ορισμό της Βέροιας ως τόπου διεξαγωγής της δίκης για τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης με την ύπαρξη εβραϊκής κοινότητας και ύπαρξη και εδώ παραρτήματος της ΕΕΕ, έδωσε τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης, φωτίζοντας παράλληλα τις σχέσεις της εβραϊκής κοινότητας με τους άλλους πληθυσμούς με τους οποίους συμβίωνε, τους λόγους γέννησης της οργάνωσης ΕΕΕ και το ρόλο που έπαιξαν οι εφημερίδες της εποχής και τα κόμματα που εκπροσωπούσαν.
Ο συγγραφέας κατέληξε με τη φράση «Ο φασισμός φυτρώνει στη δυστυχία, καλλιεργείται από την αμάθεια και ποτίζεται με το νερό της ιστορικής λήθης.»
Ο Χρήστος Σκούπρας ξεκίνησε τη δική του εισήγηση με δύο ερωτήματα:
Έχει η εποχή μας κοινά χαρακτηριστικά με τον Μεσοπόλεμο;
Είναι ο Έλληνας αντισημίτης;
Η ΕΕΕ εντάσσοντας στα μέλη της μέλη και των δύο κομμάτων, Φιλελευθέρων και Λαϊκών, αποκτά μεγάλο έρεισμα, καθώς στηρίζεται και από τις αντίστοιχες εφημερίδες, Μακεδονία και Φως.
Στη Βέροια ειδικά υπάρχει ένα έντονο εθνικιστικό κλίμα, που μετά τα γεγονότα του ’31 στη Θεσσαλονίκη, διώξεις των Εβραίων και πυρκαγιά της συνοικίας τους Κάμπελ ( σήμερα Βότση), δικαιολογεί την επιλογή της πόλης ως χώρου της δίκης των πρωταιτίων το 1932.
Ο εισηγητής έδωσε μέσα από δημοσιεύματα του τοπικού τύπου τον αντίκτυπο που είχε στην πόλη η δίκη, καθώς όλοι αισθάνθηκαν πως η Βέροια έγινε ξαφνικά πρωταγωνίστρια όχι μόνο στον πανελλαδικό τύπο αλλά και στον διεθνή, αφού βρέθηκε στο κέντρο του γενικού ενδιαφέροντος.
Για το αν η απόφαση της δίκης ήταν δίκαια ή άδικη, η άποψη του εισηγητή καθώς και του συγγραφέα ήταν πως σαφώς ήταν άδικη, αφού πρόεδρος και ένορκοι ήταν επηρεασμένοι από την ΕΕΕ.
Ο Χρήστος Σκούπρας έκλεισε με παραλληλισμούς της εποχής και των γεγονότων της με ανάλογες της εποχής μας, όπου αλλάζουν πρωταγωνιστές, θύτες και θύματα, αλλά το πρόσωπο του φασισμού παραμένει το ίδιο.
Ο Γιώργος Λιόλιος ξεκινώντας με τη φράση του Φώκνερ «Το παρελθόν δεν είναι νεκρό, το παρελθόν δεν είναι καν παρελθόν» είπε «Τα γεγονότα εκείνα είναι σημερινά γεγονότα, ο Μεσαίωνας είναι εδώ, είναι παρών».
«Η οργάνωση ΕΕΕ είναι ακραίο φασιστικό κίνημα, με ακραία σωβινιστική πολιτική. Πάντα εχθρός είναι η ετερότητα. Τότε οι Εβραίοι, τώρα πρόσφυγες και μετανάστες. Ο φασισμός στον Μεσοπόλεμο γεννήθηκε μέσα από τις συνθήκες που γεννήθηκε και η Χρυσή Αυγή.
Η κρίση δεν ήταν η αιτία, ήταν η αφορμή για να αποχαλινωθεί ο φασισμός. Η ΕΕΕ δεν ήταν μόνο μια παρακρατική οργάνωση, στηρίχθηκε κι από τα τότε υπάρχοντα κόμματα κι όταν διαλύθηκε από τον Μεταξά μεταλλάχθηκε σε κάτι άλλο» πρόσθεσε, καταγγέλλοντας πως η δίκη στη Βέροια ήταν στημένη.
Ακολούθησε συζήτηση, στην οποία προστέθηκαν κι άλλες πληροφορίες που φώτισαν περισσότερο το πολιτικό τοπίο με την ανάλογη ατμόσφαιρα της εποχής.
Στο τέλος ο συγγραφέας υπέγραψε τα βιβλία του.
Φωτογραφίες: faretra.info
