Στέφανος Κορκολής: “Το μυστικό της επιτυχίας μιας παράστασης είναι η αλήθεια της” / συνέντευξη στη Δήμητρα Σμυρνή

Ο Στέφανος Κορκολής και η Άλκηστη Πρωτοψάλτη την ερχόμενη Κυριακή, 23 Απριλίου, θα είναι στη Βέροια, με μια παράσταση που άντεξε στο χρόνο και ταξίδεψε πολύ. Συναυλία αναπόλησης ή καλύτερα συναυλία «της αλήθειας», όπως τη χαρακτηρίζει ο ίδιος, είναι  η Reunion παράσταση «πιάνο και φωνή».

Ο Στέφανος Κορκολής μιλά στη  faretra για το χτίσιμο της παράστασης, για την ουσία της και την απήχησή της στον κόσμο, για τη χημεία που τον δένει με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη ως καλλιτέχνη και ως άνθρωπο, για τη μαγική σχέση καλλιτέχνη και κοινού, που ο δυνατότερος κρίκος της είναι η αλήθεια.

Η συνέντευξη είναι τηλεφωνική. Παρόλο που μεσολαβούν τα χιλιόμετρα, η φωνή του έχει τη ζεστασιά και την αμεσότητα μιας επικοινωνίας πρόσωπο με πρόσωπο και κυλάει αβίαστα, αφήνοντας στο συνομιλητή του την αίσθηση της ειλικρίνειας και του καθαρού λόγου.

‘Έρχεστε με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη την επόμενη Κυριακή στη Βέροια, στο Χώρο Τεχνών, με μια μουσική παράσταση που άφησε εποχή στην Αθήνα αλλά και στο Εξωτερικό, αφού έκανε έναν μεγάλο κύκλο παρουσιάσεων και εκεί. Πότε και πώς ξεκίνησε η ιδέας αυτής της παράστασης, πώς πραγματώθηκε και ποια ήταν η πορεία της;

Η ιδέα ξεκίνησε αρκετά χρόνια πίσω, όταν η Άλκηστη  Πρωτοψάλτη θέλησε να ηχογραφήσουμε ένα κομμάτι του Σταμάτη Κραουνάκη, τη «Ροζ γραβάτα». Εκεί, στο στούντιο, ανακαλύψαμε μέσα από τη λιτότητα του κομματιού πως θα μπορούσαμε να κάνουμε κι άλλα κομμάτια μόνο με πιάνο – φωνή.

Αρχίσαμε, λοιπόν, να κάνουμε πρόβες πάνω σε κομμάτια διαφόρων συνθετών που τα αγαπάμε και οι δύο, και δικά μου, διασκευάζοντάς τα, ώστε να πάρουν μια πιο κλασική μορφή. Προχωρώντας η διαδικασία αυτή μας άρεσε πάρα πολύ και επιλέξαμε το Gazarte, έναν χώρο ατμοσφαιρικό με βιβλιοθήκες στους τοίχους του, που θύμιζε ένα μεγάλο σαλόνι. Κλείσαμε το χώρο για δυο-τρεις παραστάσεις και καταλήξαμε να είμαστε εκεί για δυο ολόκληρα χρόνια!

Αυτά συνέβαιναν σε μια εποχή που δεν ήταν τόσο έντονη η κρίση και δεν είχε επικρατήσει το πνεύμα της λιτότητας, που μετά, κατ’ ανάγκην, οδηγούσε σε πολύ μικρά σχήματα. Εμείς το κάναμε, γιατί το θέλαμε. Πρέπει να γίνονται τα όσα λέμε στη διετία 2009-’11.

Η παράσταση ταξίδεψε μετά την πρώτη εκείνη διετία σε πολλά μέρη. Την πήγαμε από Αμερική σ’ όλη την Ευρώπη, σε μια τεράστια περιοδεία, έτσι απλά, ένα πιάνο – μια φωνή, και παντού εισπράξαμε την αγάπη του κόσμου.

Εδώ πρέπει να τονίσω ότι δεν απευθυνθήκαμε στη Ομογένεια, παίξαμε μπροστά σε ξένους, οι οποίοι δεν καταλαβαίνανε το λόγο, μπορούσαν όμως να τον αισθανθούνε. Αυτό είναι και πολύ δύσκολο και συγκινητικό. Το να μπορείς μόνο από τις νότες και την εκφραστικότητα των μουσικών φθόγγων που βγαίνουν από το στόμα της Άλκηστης να συγκινείς είναι εξαιρετικά σημαντικό. Να νιώθεις σε βάθος αυτό που ακούς χωρίς να καταλαβαίνεις τη γλώσσα του! Και βέβαια είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις καλλιτεχνών που δεν τραγουδούνε στη γλώσσα σου κι όμως σε συγκινούν σα να τραγουδούν σ’ αυτήν.

Κάναμε πάρα πολλές συναυλίες έξω, όπου, όπως σας είπα, δεν υπάρχει Ελληνισμός, όπως στην Ελβετία ή στην Ολλανδία και παντού εισπράξαμε την αγάπη, το χειροκρότημα και τη ζεστασιά του κόσμου.

Το περασμένο καλοκαίρι κάναμε μια παράσταση με την Άλκηστη στο Ηρώδειο, όπου μαζί με τα δεκάχρονα γενέθλια του Gazarte, γεννήθηκε η ιδέα να κάνουμε ένα Reunion.  Το ξεκινήσαμε πάλι για τρεις- τέσσερις παραστάσεις και ακολούθησαν δε θυμάμαι πόσες!

Έτσι, αποφασίσαμε να το ταξιδέψουμε σε κάποιες πόλεις, ανεξάρτητα από τα δεκάχρονα του Gazarte. Πήγαμε στη Θεσσαλονίκη, στην Κύπρο, προχθές στην Πάτρα και την Κυριακή θα είμαστε στη Βέροια.

Τι  χαρακτηρίζει, λοιπόν, τη συναυλία σας, πέρα από την ουσία της, που είναι «πιάνο και φωνή»; Πώς θα την ορίζατε με δυο λόγια;

Θα χρησιμοποιούσα μόνο μια λέξη. Τη λέξη αλήθεια. Πέρα απ’ αυτήν τη λέξη, αναλυτικότερα υπάρχουν σπουδαίοι συνθέτες, υπάρχουν και δικά μου τραγούδια, υπάρχει πολύς Κραουνάκης, υπάρχει η αύρα του Μητροπάνου, με τον οποίο είμαι πολύ δεμένος… Όμως, πιστεύω ότι την κάνει ιδιαίτερη το πώς όλα αυτά είναι δεμένα μεταξύ τους. Και είναι πραγματικά πολύ όμορφα δεμένα!

Θεωρώ ότι αυτό το δέσιμο δημιουργεί μια αλληλουχία και λόγου και μουσικών φθόγγων, η οποία κυλάει αρμονικά σαν ποτάμι. Είναι ένα περίπου δίωρο πρόγραμμα. Λόγος και μουσική, επομένως, σε αρμονική συμπόρευση.

Τι είναι εκείνο που πιστεύετε πως σας δένει με την Άλκηστη, μετατρέποντας την παράσταση σε μια εκρηκτική χημική ένωση;

Εδώ πρόκειται για μια… οικογενειακή πια υπόθεση! Γιατί δε μετράει μόνο το αν δύο καλλιτέχνες ταιριάζουνε καλλιτεχνικά, πρέπει να ταιριάζουν και ως άνθρωποι.

Σ’ όλες τις συνεργασίες που έκανα το πρώτο μου κριτήριο ήταν ο άνθρωπος και μετά το όργανο, όποιο κι αν είναι, φωνή ή οτιδήποτε άλλο.

Με την Άλκηστη, λοιπόν, μας συνδέει μια σχέση πραγματικής φιλίας, είναι μια σχέση που, όταν ο ένας χρειαστεί κάτι, ο άλλος σηκώνει αμέσως το τηλέφωνο χωρίς να κοιτάει το ρολόι του. Και αυτό είναι εκείνο που φαίνεται στη σκηνή και δημιουργεί την εκρηκτικότητα ή τη χημεία που είπατε. Το δέσιμό μας το ψυχικό, πέρα από το καλλιτεχνικό, δημιουργεί αυτήν τη χημεία.

Γιατί πιστεύετε ότι η παράσταση κράτησε για χρόνια και τώρα επαναλαμβάνεται με την ίδια επιτυχία;

Θα είμαι μονολεκτικός.  Το επαναλαμβάνω, το χρωστά στην αλήθεια της!

Πώς λειτουργεί στον ψυχισμό του ακροατή-θεατή;

Οτιδήποτε είναι αληθινό περνά στην ψυχή του κόσμου. Η αλήθεια δεν κρύβεται και ο κόσμος ανταποκρίνεται κι εκείνος με αλήθεια.

Το αποτέλεσμα είναι όλοι στο τέλος της παράστασης να γινόμαστε μια παρέα, να μην υπάρχει διαχωριστική γραμμή μεταξύ σκηνής και θεατών, πράγμα που το θεωρώ την πεμπτουσία ενός θεάματος, μιας παράστασης, μιας συναυλίας.

Αν κατορθώσεις και γίνεις ένα με τον κόσμο ή καλύτερα με τους φίλους που έχουν έρθει να σε δουν –η λέξη κόσμος είναι απρόσωπη, προτιμώ τη λέξη φίλοι-  για μένα αυτό είναι η επιτυχία μιας παράστασης. Επιτυχία δεν είναι πόσος κόσμος θα έρθει στο Θέατρο αλλά το να γίνει ο κόσμος ένα μαζί σου.

Ό,τι δεν είναι φτιαχτό, ό,τι δεν είναι «δήθεν», ο ακροατής-θεατής το πιάνει στον αέρα, το αντιλαμβάνεται. Αυτό φαινόταν ακόμη κι από τις πρόβες μας. Φαίνεται και τώρα στο Reunion. Το μυστικό είναι αυτή η αυθεντικότητα, η αλήθεια, που προσλαμβάνει ο θεατής να διαχέεται στην παράσταση.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα της συγκεκριμένης παράστασης; Θα συνεχίσει να ταξιδεύει;

Με την Άλκηστη δε σταματάει ποτέ η συνεργασία, γι αυτό και βάζουμε μια άνω τελεία. Ποτέ δεν ξέρεις τι πρόκειται να συμβεί, αν και τα προγράμματα και των δυο μας είναι ήδη καθορισμένα.

Η Άλκηστη ξεκινάει τώρα μια συνεργασία με τον πάρα πολύ σπουδαίο Σταύρο Ξαρχάκο, εγώ συνεχίζω την προσέγγιση του  συμφωνικού έργου του Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και κύκλου τραγουδιών του, που μου έχει εμπιστευθεί.

Σημαντικό γεγονός, στο οποίο πρέπει να γίνει αναφορά, είναι το άνοιγμα της Μουσικής Ακαδημίας «Μίκης Θεοδωράκης», όπου θα παίξουμε στο Ντίσελντορφ, το Μάιο, με τη Σοφία Μανουσάκη. Παράλληλα ετοιμάζω και μια δισκογραφική δουλειά απαιτήσεων, που αναφέρεται στον Καβάφη.

Και κλείνοντας, τι αποτελεί η συγκεκριμένη συναυλία για τη μουσική σας πορεία;

Είναι σίγουρα ένας σταθμός, αλλά πέρα απ’ αυτό είναι κάτι που μου αρέσει. Έτσι, το λέω πολύ απλά. Γιατί ξέρετε οι λέξεις στην εποχή μας έχασαν την πραγματική τους σημασία. Κι εγώ, επειδή βλέπω ότι χρησιμοποιώ δύσκολα τη λέξη αυτή, όταν τη χρησιμοποιήσω, την εννοώ σε βάθος. Πολλοί λένε «μου αρέσει αυτό, μου αρέσει εκείνο…», ενώ θα έπρεπε να πουν «συνηθίζω να κάνω αυτό ή εκείνο»…

Για μένα το «μου αρέσει» έχει ιδιαίτερη συναισθηματική φόρτιση, ακουμπά βαθιά στην ψυχή μου, δεν το λέω εύκολα…

Θέλω να πιστεύω πως αυτό που κάνουμε με την Άλκηστη, και που θα το δείτε στη Βέροια, θα «αρέσει» -με την ουσιαστική  σημασία της λέξης- και σε σας, στην πόλη σας. Το εύχομαι και το πιστεύω!