«Η χαρτοπαιξία για το καλό του χρόνου και… το κακό συναπάντημα!» / γράφει η Ειρήνη Δασκιωτάκη

Όλη η χώρα ένα απέραντο «κυβείον*», στο οποίο άλλοι «ξύνουν», άλλοι αγοράζουν λαχεία, άλλοι γίνονται ειδικοί στα «συστήματα» και συμπληρώνουν «στήλες”». Και όλοι αγοράζουν… ελπίδα

–

Παραμονές της Πρωτοχρονιάς τα καφενεία στο χωριό γέμιζαν από σταθερούς, αλλά και από περιστασιακούς  θαμώνες, γιατί έτσι ήταν το έθιμο !

Όποιος κέρδιζε θα ήταν ο τυχερός της καινούργιας χρονιάς.

Κυρίως γινόταν αυτό για διασκέδαση του ανδρικού πληθυσμού.

Δεν είχε τόση σημασία να έχανες, όσο να έπαιζες έξυπνα και σωστά!
Ήταν και θέμα κύρους…

Τα παιχνίδια που ήταν  πιο δημοφιλή, ήταν η Ξερή και η Εικοσιμία…
Τουλάχιστον αυτά θυμάμαι εγώ, γιατί αυτά έπαιζαν στα σπίτια οι οικογένειες παραμονή Πρωτοχρονιάς, έτσι για το καλό !
Άντρες και γυναίκες…

Πόσο καλό έμοιαζε, αυτό το καλό, σε περιπτώσεις τελικής πτώσεως του χαρτοπαίκτη, αυτό είναι μια άλλη πονεμένη ιστορία!

Παίζαμε και μεις τα παιδιά….

Παραμονή Πρωτοχρονιάς, μαζευόμασταν στο σπίτι μας, στο σπίτι της γιαγιάς ή της θείας για να γιορτάσουμε την έλευση του καινούργιου χρόνου.

Παίζαμε με φασόλια, αλλά και κάποιες  φορές με τα μισόδραχμα και τις δραχμές που περίσσευαν από τα κάλαντα, που μοιραζόμασταν για το παιχνίδι.

Η συμφωνία ήταν όμως, μετά το παιχνίδι, όλα να επιστραφούν στο …μπολάκι.
Αυτός ήταν ο όρος των μεγάλων για να μας τα δώσουν.

Για να κερδίσεις εκτός από την προσήλωση, έπρεπε  να έχεις και πολύ καλή μνήμη.

Πόσες φορές πέρασε το πεντάρι, πόσες φορές ο άσσος, πόσες φορές το δεκάρι, πόσες ο Βαλές , η Ντάμα και ο Ρήγας…

4 ήτανε κάθε φορά τα χαρτιά της τράπουλας με τον ίδιο αριθμό, την ίδια εικόνα.

Από τα 52 χαρτιά της τράπουλας αποσύρονταν  το 2 το 3 και το 4, αφού ο Βαλές έπιανε 2, η Ντάμα 3 και ο Ρήγας 4.

Καιγόταν ο παίκτης που το άθροισμα των φύλλων του ήταν από 22 και πάνω.

Αν ο παίκτης έκανε  21, κέρδιζε  δίχως να παίξει η μάνα.

Εμείς παίζαμε κυρίως Ξερή.
Ήταν ένα πιο ήρεμο και διασκεδαστικό παιχνίδι…

Για λίγο έπαιζα και μετά βαριόμουν.
Προτιμούσα να παρατηρώ το παιχνίδι…

Εμείς τα  παιδιά,  κρατούσαμε χαρτιά στα χέρια μας, μόνο εκείνη τη μέρα!

Από εκεί κι έπειτα η τράπουλα  ήτανε εξαφανισμένη… Δε φαινόταν πουθενά στο σπίτι …

Ο  πατέρας μου πήγαινε κάποιες χρονιές και στο καφενείο μαζί με τους θείους μου για καμία, μιάμιση ώρα πριν τη βραδινή σύναξη.

Έπαιζε ελάχιστα χρήματα.
Έβαζε ένα όριο, ίσα-ίσα για το αντέτι που έλεγε…

Γύριζε γελώντας είτε έχανε είτε κέρδιζε.

Τα ρούχα του βρωμούσαν καπνό.
Με το που άνοιγε η πόρτα, μας έπιανε βήχας, αλλά και ο ίδιος το επεσήμαινε πάντοτε λέγοντας εκείνο το: «Ποπο! κάπνα στο καφενείο!

Δεν αντέχεται!»

Άντε και του χρόνου ευχόταν, άλλαζε ρούχα κι έτοιμος για την υποδοχή της καινούργιας χρονιάς .

Ο μπαμπάς τον χειμώνα, κάπου κάπου πήγαινε στο καφενείο, για να δει συγγενείς και φίλους και να παίξει καμία Ξερή  !

Ο χαμένος κερνούσε ελληνικό καφέ!

Δεν κάπνιζε όμως και δεν άντεχε το τσιγάρο!

Δεν του άρεσε και η όλη κατάσταση και γύριζε σπίτι σε καμιά ώρα.

Άκουγα όμως που μιλούσε με τη μαμά μου επικριτικά για κάποιους που παίζανε κουμάρι (τυχερό παιχνίδι, τζόγος).

Το να είσαι κουμαρτζής ήταν επιλήψιμο.

Ο κουμαρτζής μπορεί να έπαιζε χρήματα από το δάνειο που έπαιρνε για την καλλιέργεια της γης του, ή τις πληρωμές  από  τις παραγωγές…

Δυστυχώς πάντα υπήρχαν άνθρωποι που η χαρτοπαιξία ήταν κομμάτι της καθημερινότητας τους…

Ένας δαίμονας ένα πάθος φοβερό που στοίχιζε πολύ και στους ίδιους, αλλά και στην οικογένειά τους…

Θεωρούσαν δε μεγάλη δυστυχία να παντρευτεί  μία γυναίκα έναν άντρα χαρτοπαίκτη!

Με τους κουμαρτζήδες μπλέκανε άνθρωποι με αδύναμο χαρακτήρα, άνθρωποι που για δικούς τους λόγους, πιστεύανε πολύ στην τύχη και στο εύκολο κέρδος και σιγά-σιγά εθίζονταν στον τζόγο, που εξελικτικά γινόταν ο εθισμός αυτός, μη αναστρέψιμος και καταστροφικός.

Διότι συχνά οι  μαιτρ αυτού του είδους, γνωρίζουν τον τρόπο να γίνονται ληστές και κλέφτες, χρησιμοποιώντας τη σημαδεμένη  τράπουλα ταχυδακτυλουργικά…

Στη Βέροια επίσης έχουμε διάφορους βωμούς της τύχης, όπου ο χρόνος φεύγει κυνηγώντας το εύκολο χρήμα κι αν δεν είναι αυτή η φορά , θα είναι η επόμενη , η μεθεπόμενη  και… βάλε! Πότε θα κερδίσει ο πιστός;

Από το 2010 παρατήρησα, καθώς έχουμε στη γειτονιά μου ένα κατάστημα  ΟΠΑΠ, την αύξηση των θαμώνων και των διαφόρων τυχερών παιγνίων…

Στον «τζίρο» αυτόν δε, περιλαμβάνονταν τα κρατικά τυχερά παιχνίδια, όπως το «Λόττο», «Πρώτο», «ΠΡΟΠΟ», «Ξυστό», Λαχεία και δεν ξέρω ποια άλλα κυκλοφορούσαν. Όλη η χώρα ένα απέραντο «κυβείον*», στο οποίο άλλοι «ξύνουν», άλλοι αγοράζουν λαχεία, άλλοι γίνονται ειδικοί στα «συστήματα» και συμπληρώνουν «στήλες”». Και όλοι αγοράζουν… ελπίδα.

Μόνο που αυτή η ελπίδα η ακριβή, γινόταν απογοήτευση συχνά πυκνά και πάλι με το σκεπτικό της επόμενης τυχερής φοράς… ξανά το ίδιο βιολί …

Η οικονομική κρίση θρέφει τους δαίμονες!

Σχεδόν κάθε μέρα, περίμεναν προσηλωμένοι στις μεγάλες οθόνες τα νούμερα που επέλεξαν παίζοντας, να βγούνε επιτέλους…

Μισό ευρώ , ένα ευρώ, σχεδόν κάθε μέρα για κάποιους…

ΚΙΝΟ!

Ένα παιχνίδι που έφαγε πολλά χρήματα…

Η φθήνια τρώει τον παρά!

Σήμερα θλιβερό είναι να βλέπεις παιδιά της πρώιμης εφηβικής ηλικίας, να περνάνε το Πρασκευοσαββατοκύριακο, τα απογεύματα τους, μπροστά στις οθόνες των βωμών της τύχης, κυνηγώντας νούμερα και αυταπάτες ολέθριες…

Το πάθος αυτό διαφθείρει συνειδήσεις, εξανεμίζει περιουσίες, κάνει τους ανθρώπους εξαρτώμενους δούλους, όσο καμιά άλλη τυραννία.

Μην αγνοήσουμε και τα καζίνα!

Για πολλά χρόνια στην Ελλάδα όταν λέγαμε καζίνο, εννοούσαμε το κρατικό καζίνο της Πάρνηθας. Όμως από την δεκαετία του 1990 δόθηκαν οι άδειες και λειτούργησαν τα πρώτα ιδιωτικά καζίνο στην Ελλάδα, με τα γνωστά επακόλουθα.

Ψάχνοντας στο διαδίκτυο για τα καζίνο διάβασα και το παρακάτω:
«Στο χώρο των τυχερών παιχνιδιών και μέσω διαδικτύου εισέρχεται το ελληνικό δημόσιο, δια μέσω του συνεταιρισμού που έχει στο Καζίνο της Πάρνηθας με τον όμιλο των αδελφών Λασκαρίδη και εσχάτως (τα τελευταία χρόνια) με τον επιχειρηματία Σωκράτη Κόκκαλη. 9 Απρ 2024»

«Στον παθολογικό τζόγο, όλα ξεκινούν σαν διασκέδαση. Ακόμη και στο στοίχημα το οποίο τυπικά είναι ένα παιχνίδι, ο παίκτης αισθάνεται ότι απλώς διασκεδάζει, παρόλο που χάνει ώρες ολόκληρες στημένος μπροστά στην τηλεόραση ή στην οθόνη του υπολογιστή του για να δει τα αποτελέσματα των αγώνων.

Κάπως έτσι ξεκινούν όλα. Μετά ο παίκτης κερδίζει και χάνει, χάνει και κερδίζει εξακολουθώντας να πιστεύει ότι πρόκειται απλώς για ένα παιχνίδι. Δεν αντιλαμβάνεται την κατάπτωση και την ξεφτίλα. Έπειτα φτάνει στην οικονομική εξαθλίωση και μετά έχει την έντονη επιθυμία να ξανακερδίσει με μιας ότι μέχρι τότε, έχει χάσει.

Νομίζει ότι μόνο με ένα ποντάρισμα θα πάρει όλα τα λεφτά του πίσω. Και εξακολουθεί να παίζει, να ποντάρει με τον ίδιο εγωισμό, την ίδια αφοσίωση. Εξακολουθεί εθελοτυφλώντας να πιστεύει, ότι αυτός είναι πλέον ο κυρίαρχος του παιχνιδιού. Δεν είναι όμως.

Παθολογικός παίκτης λογίζεται αυτός που χάνει σε παιχνίδια ένα ευρώ παραπάνω από αυτό που έχει διαθέσιμο.

Ο Θ. είναι 45 χρονών και πατέρας δύο παιδιών. Ξεκίνησε το παίξιμο με το αθώο ΠΡΟ-ΠΟ. Ακολούθησαν χαρτιά, ρουλέτα, στοίχημα. «Το κακό είναι ότι το οικογενειακό και φιλικό σου περιβάλλον δεν μπορούν να αντιληφθούν τι συμβαίνει». Το ναρκομανή τον καταλαβαίνεις, τον αλκοολικό επίσης. Τον τζογαδόρο όμως, δύσκολα. Είναι συνήθως κύριοι με κοστούμια, καλοντυμένοι και σοβαροί. Ο τζόγος είναι μία εξάρτηση πολυτέλειας. Στον τζόγο ο πάτος είναι απύθμενος. Ακόμη και να τελειώνουν τα χρήματά σου υπάρχει η πίστωση και οι πιστωτικές. Χρεώνεσαι κι άλλο… κι άλλο!» («Παθολογική χαρτοπαιξία και προσωπική κατάρρευση», άρθρο της οασις, κέντρου απεξάρτισης)

Παραμονή Πρωτοχρονιάς και κάποιοι που εξακολουθούνε να τηρούν το έθιμο της χαρτοπαιξίας, μόνο για το καλό, την προσωπική διασκέδαση και τίποτα παραπέρα, θα πιάσουν στα χέρια τους την τράπουλα …

Η λέξη «τράπουλα», που σημαίνει τη «δεσμίδα των παιγνιοχάρτων», προέρχεται από την ιταλική λέξη «trappola», που σημαίνει «παγίδα» και «δόλος»(Βικιπαίδεια)

Τέσσερις λαοί ερίζουν για την πατρότητά της τράπουλας.


Οι Άραβες, η Αίγυπτος, Ινδία και η Κίνα…

Οι Άραβες  διέδωσαν κάποιες μορφές τράπουλας.

Οι Αιγύπτιοι έφτιαξαν παιγνιόχαρτα που επάνω είχαν θρησκευτικές απεικονίσεις…

Στην Ινδία μεταξύ του 9ου και 10ου αιώνα επινοήθηκαν τραπουλόχαρτα που είχαν πολεμικές αναπαραστάσεις.

Όμως οι περισσότεροι συμφωνούν ότι οι πρώτοι που εφηύραν την τράπουλα ήταν οι Κινέζοι, αφού εκεί εφευρέθηκε και το χαρτί…

Πρωτοεμφανίστηκαν τα παιγνιόχαρτα στην Κίνα μεταξύ του 7ου και 9ου αιώνα.
Στην αρχή μάλιστα χρησιμοποιούνταν και ως χαρτονομίσματα, όπως πιστεύουν κάποιοι ιστορικοί.

Το σίγουρο είναι ότι στην Ευρώπη έφτασαν από την Ασία.
Δεν ήταν ευρωπαϊκή εφεύρεση η τράπουλα…

Θα τελειώσω με κάποια γνωμικά που διάβασα και μου άρεσαν!

Ρίξε μια ματιά τριγύρω στο τραπέζι. Αν δεν βλέπεις κανένα κορόιδο, εσύ είσαι το κορόιδο. Amarillo Slim Αμερικανός χαρτοπαίκτης  (1928-2012)

Τυχερά παιχνίδια: Ο πιο σίγουρος τρόπος για να πάρεις τίποτα δίνοντας κάτι. Wilson Mizner Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας  (1876-1913)

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα στη χαρτοπαιξία το έχεις όταν δεν παίζεις καθόλου. Geralmo Cardano Ιταλός μαθηματικός  (1501-1576)

Μολόγα τα μολόγα τα
Τα φράγκα μοιρολόγα τα
Τι γίνανε μολόγα τα
Χορτάρι για τ’ αλόγατα.

Άκης Πάνου

Έλληνας λαϊκός συνθέτης & στιχουργός  (1933-2000)

καλή εβδομάδα με υγεία!
ευτυχισμένο και ειρηνικό το 2025!!

* οίκος που παίζονται ζάρια.

Ει. Δα.

–