“Χίλιες μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο” / γράφει ο Γιώργος Τσιάρας

Την ερχόμενη Τετάρτη συμπληρώνονται χίλιες μέρες παράλογης ανθρωποσφαγής στις κατεξοχήν ρωσόφωνες επαρχίες της πρώην ανατολικής και νότιας Ουκρανίας, που μετά την εισβολή του ρωσικού στρατού ξανάγιναν «Νοβαροσίγια». Ο δήθεν «απρόκλητος» πόλεμος βέβαια είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα, το καλοκαίρι του 2014, όταν (μετά την απόσχιση της Κριμαίας και τη σφαγή στην Οδησσό) οι διορισμένοι από τους Αμερικανούς ακροδεξιοί πραξικοπηματίες του Κιέβου έστειλαν τον στρατό και τα νεοναζιστικά τάγματα εφόδου τους σαν το «Αζόφ» για να ανακαταλάβουν τα εξεγερμένα ανατολικά «ομπλάστ». Η «αντιτρομοκρατική επιχείρηση», όπως βαφτίστηκε η εισβολή, απέτυχε παταγωδώς, αλλά πυροδότησε μια εξαιρετικά αιματηρή αδελφοκτόνο σύρραξη: ένα μακελειό που «πάγωσε» για σχεδόν οχτώ χρόνια με τις θνησιγενείς συνθήκες του Μινσκ, αλλά τελικά οδήγησε -νομοτελειακά σχεδόν- στον από κάθε άποψη μεγαλύτερο και φονικότερο πόλεμο του 21ου αιώνα.

Έχω γράψει εκτεταμένα για τη συστηματική προετοιμασία αυτού του πολέμου από τους «ρωσοφάγους» δυτικούς αποικιοκράτες, που βασικά ξεκινά με τον Κριμαϊκό πόλεμο του 1850-53, συνεχίζεται στον ρωσικό «εμφύλιο» του 1917-22 και στα παράλληλα πολωνο-βρετανικά σχέδια Intermarium και «Προμηθέας», κορυφώνεται με την Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα και την αποφασιστική ήττα των ορίτζιναλ ναζί και επανέρχονται νεκραναστημένα στη «Μεγάλη Σκακιέρα» του Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, ένα «προφητικό» βιβλίο του 1997 που λέει ότι όποιος στρέψει την Ουκρανία ενάντια στη Ρωσία θα ελέγξει ολόκληρη την Ευρασία. Αλλά σήμερα δεν έχουμε χώρο για… αρχαία Ιστορία.

Καταρχήν κανείς δεν ξέρει πόσοι έχουν ώς τώρα σκοτωθεί –και οι δύο πλευρές αποκρύπτουν συστηματικά τις δικές τους απώλειες και φουσκώνουν τις απώλειες των αντιπάλων. Ομως είναι βέβαιο ότι μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, με την αναλογία στον πόλεμο φθοράς να βαραίνει σαφώς υπέρ της Ρωσίας που διαθέτει τεράστια υπεροπλία στο πυροβολικό και την αεροπορία. Και βέβαια ξέρουμε το αποτέλεσμα –η Ρωσία έχει καταλάβει/απελευθερώσει (ανάλογα με την οπτική γωνία που προτιμάτε) περίπου το εν τέταρτον της Ουκρανίας, κάπου 120.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή περίπου μια Ελλάδα. Και μάλιστα μια έκταση εξαιρετικά πλούσια σε φυσικούς πόρους, από κάρβουνο και υδρογονάνθρακες μέχρι σπάνιες γαίες και πολύτιμα βιομηχανικά μέταλλα όπως λίθιο και τιτάνιο, που συν τοις άλλοις κατοικείται από ένα εξαιρετικά εξειδικευμένο βιομηχανικό εργατικό δυναμικό: σύμφωνα με ένα παλαιότερο δημοσίευμα του Bloomberg, ο «Θησαυρός» του Ντονμπάς εκτιμάται πως έχει αξία μεγαλύτερη από 12 τρισεκατομμύρια δολάρια!

Από καθαρά στρατιωτική άποψη ο πόλεμος μπορεί να συνοψιστεί σε τρεις ξεκάθαρες «φάσεις»: αρχικά, την άνοιξη του ‘22, οι Ρώσοι εφάρμοσαν ένα μοντέρνο σχέδιο «πολέμου ελιγμών» –μιας ταχύτατης διείσδυσης με μηχανοκίνητες και αερομεταφερόμενες μονάδες και συντονισμένη δράση πεζικού, ναυτικού και αεροπορίας, καταλαμβάνοντας μέσα σε λιγότερες από δέκα μέρες το μεγαλύτερο μέρος της «χερσαίας γέφυρας» της Κριμαίας κατά μήκος της Θάλασσας του Αζόφ και περικυκλώνοντας τα ουκρανικά στρατεύματα σε πόλεις-κλειδιά όπως η Μαριούπολη και η Βολνοβάκα.

Ταυτόχρονα, και παρά τις σχετικά μικρές χερσαίες δυνάμεις τους, οι ρωσικές τεθωρακισμένες φάλαγγες έφτασαν στα περίχωρα μεγάλων ουκρανικών πόλεων όπως το Κίεβο, το Χάρκοβο και το Σούμι σε μια εμφανή προσπάθεια να υποχρεώσουν τον Ζελένσκι να συνθηκολογήσει. Αιφνιδιασμένοι και ουσιαστικά νικημένοι, οι Ουκρανοί πράγματι προχώρησαν σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, αρχικά στη Λευκορωσία και κατόπιν στη Κωνσταντινούπολη, και έφτασαν κοντά σε συμφωνία που θα εξασφάλιζε την ουδετερότητα της Ουκρανίας και τα δικαιώματα των εκατομμυρίων ρωσόφωνων, ενώ θα άφηνε ανοιχτό για το μέλλον το «στάτους» του Ντονμπάς. Πόσες εκατοντάδες χιλιάδες σκοτωμένοι θα ζούσαν ακόμα; Πόσα χωριά και πόλεις θα είχαν σωθεί και πόσα εκατομμύρια πρόσφυγες θα είχαν επιστρέψει στα σπίτια τους; Δεν θα το μάθουμε ποτέ.

Όπως γνωρίζουμε πλέον από πλήθος πηγών, περιλαμβανομένου και του Ουκρανού αρχιδιαπραγματευτή Νταβίντ Αρακχάμια, την κρίσιμη στιγμή ο τότε Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον ταξίδεψε εσπευσμένα στο Κίεβο μεταφέροντας στον Ζελένσκι την ξεκάθαρη εντολή του Τζο Μπάιντεν για κλιμάκωση του πολέμου μέχρι την τελική νίκη, υποσχόμενος στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη από ΗΠΑ και Ευρώπη χωρίς προηγούμενο. Η εγκληματική αυτή παρέμβαση πέτυχε, οι συνομιλίες κατέρρευσαν και ο Πούτιν με το επιτελείο του αναγκάστηκαν να αλλάξουν στρατηγική, υποχωρώντας από το Κίεβο και περνώντας στη δεύτερη φάση –αυτή του παρατεταμένου πολέμου φθοράς στο κύριο μέτωπο του πολέμου, το Ανατολικό.

Λίγους μήνες αργότερα οι ενισχυμένοι με πάσης φύσεως «θαυματουργά» δυτικά οπλικά συστήματα Ουκρανοί πέρασαν στη αντεπίθεση και ανακατέλαβαν τα εδάφη της Χερσώνας στην δεξιά (δυτική) όχθη του Δνείπερου και τα ανατολικά του Χαρκόβου: απέτυχαν ωστόσο να καταστρέψουν ή να αιχμαλωτίσουν τις ρωσικές δυνάμεις, που υποχώρησαν συντεταγμένα και -το κυριότερο- βρήκαν χρόνο να ανασυνταχθούν κατασκευάζοντας ισχυρές αμυντικές οχυρώσεις και προσλαμβάνοντας δεκάδες χιλιάδες επαγγελματίες στρατιώτες. Αντίθετα, οι Ουκρανοί -που είχαν ήδη χάσει μεγάλο μέρος του προπολεμικού τους στρατεύματος- προχώρησαν στις αρχές του ‘23 σε εκτεταμένη υποχρεωτική στρατολόγηση και σχημάτισαν τουλάχιστον δώδεκα νέες μηχανοκίνητες ταξιαρχίες με ΝΑΤΟϊκή εκπαίδευση και εξοπλισμό: έναν υπερσύγχρονο υποτίθεται «δεύτερο στρατό» που φτιάχτηκε για να ανακαταλάβει τη «χερσαία γέφυρα» και την Κριμαία, αλλά τελικά συνετρίβη άδοξα πέρσι το καλοκαίρι πάνω στη ρωσική «γραμμή Σουροβίκιν» με μηδαμινά οφέλη και τρομακτικές απώλειες σε άντρες και πολεμικό υλικό.

Και έτσι φτάνουμε στη σημερινή, την τρίτη και όπως όλα δείχνουν τελική φάση του πολέμου –αυτή της αργής, μεθοδικής και ασταμάτητης ρωσικής προέλασης κατά μήκος ενός αχανούς μετώπου 1.200 χιλιομέτρων, με τις ουκρανικές δυνάμεις να καταρρέουν και τους προστάτες και σπόνσορές τους να ετοιμάζονται να τους εγκαταλείψουν οριστικά στη μοίρα τους, ιδίως μετά τον εκλογικό θρίαμβο του Τραμπ που έχει υποσχεθεί να τερματίσει άμεσα τον πόλεμο. Αλλά το πραγματικό ερώτημα είναι ποιον λόγο έχουν σήμερα οι Ρώσοι να διαπραγματευτούν με τη Δύση και ποιος μπορεί να σταματήσει τον ρωσικό οδοστρωτήρα; Οι επόμενοι μήνες θα μας δώσουν λογικά τις απαντήσεις.

 efsyn.gr