Πανευρωπαϊκό τσουνάμι αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ακόμη και στα 74 έτη ετοιμάζεται αμέσως μετά τις ευρωεκλογές / γράφει ο Νότης Μαριάς
Αυτό έχει συμβεί ήδη από το 2021 οπότε οι ηγέτες της ΕΕ με τη σύμφωνη γνώμη Ελλάδας και Κύπρου αποφάσισαν στο Πόρτο στις 8 Μαΐου 2021 την επέκταση του εργασιακού βίου μέχρι τα 74 έτη
Του Νότη Μαριά, καθηγητή Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην ευρωβουλευτή
Πανευρωπαϊκό τσουνάμι αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 74 έτη ετοιμάζεται αμέσως μετά τις ευρωεκλογές. Και μπορεί μεν οι πρώτες τροχιοδεικτικές βολές να άρχισαν από το 2021 εντούτοις με την ψήφιση των νέων δημοσιονομικών κανόνων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 23 Απριλίου 2024 το μόνο βέβαιο είναι ότι ο κύβος ερρίφθη.
Και όλα αυτά ελάχιστες ημέρες πριν από τη γιορτή της Εργατικής Πρωτομαγιάς.
Και αυτό γιατί στα «ψιλά γράμματα» των νέων δημοσιονομικών κανόνων προβλέπεται αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης μέχρι και τα 74 έτη. Μάλιστα το άκρον άωτον της κοινωνικής πρόκλησης είναι ότι η δουλειά μέχρι τα 74 έτη επιβάλλεται μέσα από τον περίφημο Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων που τα κράτη μέλη της Ένωσης οφείλουν να εφαρμόσουν μέσω των εθνικών σχεδίων τους έως τις 20 Σεπτεμβρίου 2024.
Σύμφωνο Σταθερότητας λιτότητας και φτώχειας για μείωση δημοσίου χρέους που όμως εξαιρεί τις στρατιωτικές δαπάνες για χρηματοδότηση του Πολέμου στην Ουκρανία
Ως γνωστόν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη συνεδρίαση της τελευταίας Ολομέλειάς του στο Στρασβούργο πριν τις Ευρωεκλογές ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία το πακέτο των νέων δημοσιονομικών κανόνων. Πρόκειται για τρία νομοθετικά κείμενα, δύο Κανονισμούς και μία Οδηγία.
Στη συνέχεια το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ «αναμένεται να εγκρίνει και αυτό με τη σειρά του επίσημα τους παραπάνω κανόνες, οι οποίοι μόλις εγκριθούν, θα τεθούν σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της ΕΕ. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν τα πρώτα εθνικά τους σχέδια έως τις 20 Σεπτεμβρίου 2024» (www.europarl.europa.eu 23/4/2024).
Με την έγκριση των παραπάνω νέων δημοσιονομικών κανόνων με τους οποίους αναθεωρείται επί τα χείρω το δρακόντειο Σύμφωνο Σταθερότητας, το μέλλον για τους ευρωπαϊκούς λαούς αναμένεται ακόμη πιο ζοφερό καθώς η ηγεσία της ΕΕ ρίχνει το σύνθημα για λιτότητα και βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή και απαιτεί από τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ όχι μόνο να μειώσουν τα ελλείμματα και τα χρέη στα όρια που ορίζει το Μάαστριχτ (ήτοι δημόσιο χρέος 60% του ΑΕΠ και δημοσιονομικό έλλειμμα 3% του ΑΕΠ) αλλά και να πετύχουν νέα «ματωμένα πρωτογενή πλεονάσματα» γεγονός που πέραν των άλλων θα οδηγήσει σε νέα φτώχεια και ανεργία.
Ταυτόχρονα με τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες εξαιρούνται από τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας οι στρατιωτικές δαπάνες των κρατών-μελών της Ένωσης, όχι όμως και οι δαπάνες για την Υγεία, την Παιδεία και για μισθούς και συντάξεις.
Και όλα αυτά ενώ η ευρωπαϊκή ολιγαρχία συνεχίζει να ρίχνει λάδι στη φωτιά του Πολέμου με ευρωπαϊκά κονδύλια ύψους 98,5 δισ. ευρώ για την Ουκρανία και αυτά μόνο την τελευταία διετία 2022-2024, σύμφωνα με δήλωση της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (https://ec.europa.eu 24/4/2024).
Στο ποσό αυτό θα πρέπει να προστεθούν και τα υπόλοιπα 44 δισ. ευρώ από το πρόσφατο ευρωπαϊκό πακέτο των 50 δισ. ευρώ για το Κίεβο, οπότε η συνολική ευρωπαϊκή χρηματοδότηση προς την Ουκρανία από την ΕΕ για το διάστημα 2022-2027 θα ανέλθει στο δυσθεώρητο ποσό των 142,5 δισ. ευρώ!!!
Έτσι την ώρα που ο πόλεμος στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή θεριεύει, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παραμονές της Πρωτομαγιάς ενέκρινε το τριπλό νομοθετικό πακέτο αναθεώρησης των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ με τις ψήφους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, των φιλελεύθερων του RenewEurope, αλλά και του ECR της Μελόνι, προετοιμάζοντας έτσι την επόμενη ημέρα η οποία θα συνοδεύεται με σκληρά μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής καθώς ο πληθωρισμός και η υπερχρέωση κρατών και επιχειρήσεων έχουν χτυπήσει κόκκινο.
Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, πολυμερής εποπτεία και εφαρμογή του αντεργατικού Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων
Με το «Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Απριλίου 2024 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τον αποτελεσματικό συντονισμό των οικονομικών πολιτικών και την πολυμερή δημοσιονομική εποπτεία καθώς και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου [COM(2023)0240 – C9-0150/2023 – 2023/0138(COD)]» εγκρίθηκε η Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 23 Απριλίου 2024 ενόψει της ψήφισης του εν λόγω Κανονισμού που αποτελεί την πεμπτουσία του περίφημου Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Τον Κανονισμό αυτόν όπως και τα άλλα δύο νομοθετήματα σε σχέση με τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ καταψήφισε το ΚΚΕ, ενώ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ τους υπερψήφισαν μετά βαΐων και κλάδων.
Το περίφημο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο αποτελεί βασικό θεσμικό εργαλείο που επιβάλλει τον πολυμερή συντονισμό και την εποπτεία των οικονομικών πολιτικών και των πολιτικών απασχόλησης των κρατών-μελών της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό η ΕΕ εφαρμόζει μηχανισμούς συντονισμού οικονομικών πολιτικών και πολιτικών απασχόλησης και εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών-μελών η εφαρμογή των οποίων αποτελούν ορόσημα και προϋποθέσεις για την εκταμίευση κονδυλίων της ΕΕ και ιδίως των κονδυλίων του περίφημου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης σύμφωνα με τον οικείο Κανονισμό του εν λόγω Ταμείου.
Έτσι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να μπορέσει να εκταμιεύσει τα υπόλοιπα κονδύλια, εκ των συνολικών 36 δισ. Ευρώ, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης προκειμένου να πάνε στις τσέπες των διάφορων πολυεθνικών ομίλων εάν δεν εφαρμόσει τις αντικοινωνικές μεταρρυθμίσεις που έχουν αποφασιστεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να τηρηθούν όχι μόνο οι σκληροί οικονομικοί όροι περί μείωσης δημοσίων χρεών και δημοσίων ελλειμμάτων και επίτευξης «ματωμένων πρωτογενών πλεονασμάτων» που εμπεριέχονται στα παραπάνω νομοθετήματα, αλλά και θέματα που έχουν να κάνουν και με τον περίφημο Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων.
Παρά το δήθεν φιλεργατικό και κοινωνικό περιτύλιγμά του ο Ευρωπαϊκός Πυλώνας Κοινωνικών Δικαιωμάτων δεν είναι τίποτε άλλο παρά νέες σπονδές στην κινεζοποίηση των μισθών, στη διάλυση των εργασιακών σχέσεων, στην αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης και στη διάλυση του Ασφαλιστικού.
Έλαβε δε πανηγυρικά «τη βούλα» της ευρωπαϊκής ηγεσίας στην περίφημη Διάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο Πόρτο στις 8 Μαΐου 2021.
Επρόκειτο για μια πολιτική συμφωνία για την επιβολή μιας νέας αντικοινωνικής ατζέντας που βρίθει αντεργατικών μεταρρυθμίσεων προκειμένου η πολιτική ηγεσία της ΕΕ να επιτύχει τη μείωση του κόστους εργασίας εις βάρος των εργαζομένων ούτως ώστε οι επενδύσεις του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης να αυξήσουν τα υπερκέρδη των ευρωπαϊκών πολυεθνικών ομίλων στον ανταγωνισμό τους με ΗΠΑ και Κίνα.
Η συμμόρφωση των κρατών μελών της ΕΕ με τις επιταγές του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων επιβάλλεται από τις παραγράφους 3,10 και 33 του Προοιμίου καθώς και το άρθρο 13 της παραπάνω Θέσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αλλά και από την παράγραφο 8 του Προοιμίου και το άρθρο 3 της εν λόγω Θέσης του ΕΚ, όπου γίνεται ρητή αναφορά τόσο στον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων όσο και στις αρχές του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, αντιστοίχως.
Και καθώς όταν κανείς ψηφίζει διάφορα κείμενα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου οφείλει να ψάχνει «τα ψιλά γράμματα», η αναφορά στον περίφημο Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων παρότι πλασάρεται από τα διάφορα κόμματα του ευρωμονόδρομου ως δήθεν προοδευτική ρύθμιση εντούτοις περιέχει διατάξεις που οδηγούν στην απορρύθμιση των εργασιακών δικαιωμάτων και δη στη νομιμοποίηση ρυθμίσεων για αύξηση του εργασιακού βίου μέχρι και τα 74 έτη.
Η αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 74 έτη επιβάλλεται από τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων
Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του Προοιμίου της παραπάνω Θέσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «το πλαίσιο δημοσιονομικής διακυβέρνησης αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, το οποίο επίσης περιλαμβάνει τον συντονισμό και την εποπτεία ευρύτερων οικονομικών πολιτικών και πολιτικών απασχόλησης των κρατών-μελών, σύμφωνα με τα άρθρα 121 και 148 ΣΛΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, καθώς και τις σχετικές ειδικές ανά χώρα συστάσεις».
Πώς συνδέεται όμως ο Ευρωπαϊκός Πυλώνας Κοινωνικών Δικαιωμάτων με την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στα 74 έτη;
Αυτό έχει συμβεί ήδη από το 2021 οπότε οι ηγέτες της ΕΕ με τη σύμφωνη γνώμη Ελλάδας και Κύπρου αποφάσισαν στο Πόρτο στις 8 Μαΐου 2021 την επέκταση του εργασιακού βίου μέχρι τα 74 έτη.
Ειδικότερα στη Διακήρυξη του Πόρτο τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μεταξύ άλλων δήλωσαν: «Χαιρετίζουμε τη διάσκεψη υψηλού επιπέδου που διοργάνωσε η πορτογαλική Προεδρία στο πλαίσιο της κοινωνικής συνόδου κορυφής του Πόρτο και λαμβάνουμε υπό σημείωση τα αποτελέσματά της, συμπληρώνοντας ότι το σχέδιο δράσης που παρουσίασε η Επιτροπή στις 4 Μαρτίου 2021 παρέχει χρήσιμη καθοδήγηση για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων στους τομείς της απασχόλησης, των δεξιοτήτων, της υγείας και της κοινωνικής προστασίας».
Πρόκειται για δύο κείμενα τα οποία αναφέρουν ρητά και υιοθετούν τη δουλειά μέχρι τα 74 έτη!!! Πλην όμως οι ηγέτες της ΕΕ για να μην καρφωθούν δεν τόλμησαν να μιλήσουν ευθέως για δουλειά μέχρι τα 74 έτη και για τον λόγο αυτόν παρέπεμψαν στα δύο αυτά κείμενα θεωρώντας ότι οι λαοί τρώνε κουτόχορτο.
Το πρώτο κείμενο, δηλαδή η Κοινωνική Δέσμευση του Πόρτο, την οποία υιοθέτησε στις 7/5/2021 η Κοινωνική Διάσκεψη του Πόρτο, αναφέρει επί λέξει ότι «στηρίζει την προώθηση της πρόσβασης σε βασικές ψηφιακές δεξιότητες για τουλάχιστον το 80% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών, ενισχύοντας έτσι τις δεξιότητες, την εκ νέου απόκτηση δεξιοτήτων, την απασχολησιμότητα και την καινοτομία».
Το δεύτερο κείμενο, δηλαδή το Σχέδιο δράσης της Επιτροπής για τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, είχε ήδη προηγηθεί καθώς υιοθετήθηκε στις 4/3/2021 και το οποίο επίσης καθορίζει ότι «τουλάχιστον το 80% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών θα πρέπει να έχουν βασικές ψηφιακές δεξιότητες, απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη και συμμετοχή στην αγορά εργασίας και την κοινωνία σε μια ψηφιακά μετασχηματισμένη Ευρώπη».
Όπως προκύπτει λοιπόν από τα παραπάνω, οι ηγέτες της ΕΕ ζητούν μέχρι το 2030 οι 74άρηδες να αποκτήσουν ψηφιακές δεξιότητες προκειμένου να είναι απασχολήσιμοι, μιας και οι ψηφιακές δεξιότητες θα είναι πλέον απαραίτητες για την ένταξή τους στην αγορά εργασίας. Και όλα αυτά στα πλαίσια της στρατηγικής της ΕΕ για την ενεργό γήρανση.
Έτσι η ψήφιση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο των νέων δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ με τη θετική ψήφο ΝΔ και ΠΑΣΟΚ εξελίχθηκε σε νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου για τους Έλληνες και τους λοιπούς Ευρωπαίους εργαζόμενους επεκτείνοντας τον εργασιακό βίο μέχρι τα 74 έτη ανοίγοντας ταυτόχρονα τον δρόμο για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ήδη ξεκίνησε με απόφαση του Συμβουλίου της ΕΕ που ψήφισε η κυβέρνηση
Ήδη στις 21 Νοεμβρίου 2022 το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ εξέδωσε την υπ΄ αριθμ. 2022/2296 Απόφασή του «σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών-μελών» η οποία δημοσιεύθηκε στις 24/11/2022 στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ (L 304/67) δίνοντας τη χαριστική βολή στα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των εργαζομένων καθώς απαιτεί πλέον από το 2023 και εντεύθεν τη σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Η Απόφαση στο Άρθρο 1 καθορίζει ότι «εγκρίνονται οι κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών-μελών (στο εξής: κατευθυντήριες γραμμές) που παρατίθενται στο παράρτημα. Οι κατευθυντήριες γραμμές αποτελούν μέρος των ολοκληρωμένων κατευθυντήριων γραμμών».
Στη συνέχεια στο Άρθρο 2 καθορίζει ότι «τα κράτη-μέλη λαμβάνουν υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές στις πολιτικές τους για την απασχόληση και στα προγράμματα μεταρρυθμίσεών τους, επί των οποίων θα υποβληθεί έκθεση σύμφωνα με το άρθρο 148 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ».
Στο πλαίσιο των κατευθυντήριων γραμμών της παραπάνω Απόφασης 2022/2296 του Συμβουλίου της ΕΕ σημαντικό ρόλο παίζει και η Κατευθυντήρια γραμμή 8 η οποία πέραν των άλλων προβλέπει ότι «λόγω της αύξησης της μακροζωίας και των δημογραφικών αλλαγών, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να κατοχυρώσουν την επάρκεια και τη βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων για τους εργαζόμενους και τους αυτοαπασχολούμενους, παρέχοντας ίσες ευκαιρίες σε γυναίκες και άνδρες να αποκτήσουν και να κατοχυρώσουν συνταξιοδοτικά δικαιώματα, μεταξύ άλλων μέσω συμπληρωματικών συστημάτων για τη διασφάλιση επαρκούς εισοδήματος στην τρίτη ηλικία.
Οι μεταρρυθμίσεις των συνταξιοδοτικών συστημάτων θα πρέπει να στηρίζονται από πολιτικές που αποσκοπούν στη μείωση του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων καθώς και μέτρα παράτασης του επαγγελματικού βίου, όπως με την αύξηση της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης, ιδίως με τη διευκόλυνση της συμμετοχής των ηλικιωμένων στην αγορά εργασίας και να πλαισιώνονται από στρατηγικές ενεργού γήρανσης».
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι δυνάμει του άρθρου 4 παρ. 2. της παραπάνω ψηφισθείσας Θέσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «τα κράτη-μέλη λαμβάνουν δεόντως υπόψη τους γενικούς προσανατολισμούς για τις οικονομικές πολιτικές τους και τις συστάσεις και κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση όπως αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 3 στοιχεία α) και β), αντίστοιχα, προτού λάβουν κρίσιμες αποφάσεις κατά την κατάρτιση της οικονομικής, κοινωνικής, διαρθρωτικής και δημοσιονομικής πολιτικής τους και της πολιτικής απασχόλησης».
Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα καλείται να εφαρμόσει την παραπάνω υπ΄ αριθμ. 2022/2296 Απόφαση του Συμβουλίου της ΕΕ σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών-μελών από το 2023 και εντεύθεν, συμπεριλαμβανομένης βεβαίως και της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης προκειμένου να μπορέσει να εκταμιεύσει τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και του ΕΣΠΑ.
Και αυτό πρέπει να γίνει άμεσα με το νέο εθνικό σχέδιο το οποίο η Αθήνα σύμφωνα και με την παραπάνω σχετική ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου οφείλει να καταθέσει έως τις 20 Σεπτεμβρίου 2024.
Δηλαδή μόλις τρεις μήνες μετά τις ευρωεκλογές.
Για τον λόγο αυτόν οι Έλληνες πολίτες οφείλουν με την ψήφο τους στις Ευρωεκλογές του Ιουνίου να μαυρίσουν τα κόμματα του ευρωμονόδρομου και να στηρίξουν το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ.
Γιατί μόνο έτσι μπορεί να ενισχυθεί ακόμη πιο πολύ το μέτωπο αντίστασης κατά των αντεργατικών και αντικοινωνικών μέτρων που δρομολογεί το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας.
Σε διαφορετική περίπτωση δεν θα υπάρχει καμία δικαιολογία για τους εκλογείς μιας και είναι γνωστό ότι «ουδέν λάθος αναγνωρίζεται μετά από την απομάκρυνση … εκ της κάλπης».
