Ημαθία: Η Μονή της Παναγίας Δοβρά εντυπωσιακή μέσα στα χρώματα της άνοιξης
Ήταν Μεγάλη Παρασκευή και ήταν η μέρα που πιο πολύ απ’ όλες η άνοιξη και η κατάνυξη συναντιόντουσαν αρμονικά, καθώς οι καμπάνες της Παναγίας Δοβρά χτυπούσαν πένθιμα και υποβλητικά.
Η φύση στις υπώρειες του Βερμίου οργιαστική και το ιστορικό παρελθόν της Μονής σε απόλυτη ταύτιση με το θρησκευτικό της πρόσωπο.
Η Μονή πρωτοχτίστηκε τον 12ο αιώνα και έζησε μέχρι το 1822, που τόλμησε να αντισταθεί στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Αρχηγός των τοπικών επαναστατικών δυνάμεων ο Καρατάσος, που πήρε το χρίσμα από τους επαναστατημένους Μακεδόνες, ώστε να κατευθύνει τους 5.000 άντρες του κατά της Βέροιας. Δίπλα του ο Ζαφειράκης και ο Γάτσος. Οι δυνάμεις του Καρατάσου, μετά την αποτυχημένη επίθεση, οχυρώνονται υποχωρώντας στη Μονή της Παναγίας Δοβρά, πετυχαίνοντας αντίσταση συγκινητική.
Οι απώλειες των επαναστατημένων μόνο δεκατρείς νεκροί και σαράντα τραυματίες, ενώ οι απώλειες του οθωμανικού αυτοκρατορικού στρατού φτάνουν τους χίλιους τριακόσιους νεκρούς και δεκάδες τραυματίες!
Η μοίρα της Μονής την επόμενη μέρα είναι να καταστραφεί. Απαγχονισμοί των μοναχών, λεηλασίες και πυρπόληση ακολουθούν μετά την κατάληψη.
Το 1844 η Μονή ξαναχτίζεται και μάλλον το όνομά της το πήρε ήδη από παλιά από το γειτονικό χωριό Δοβρά, που τώρα δεν υπάρχει πια.
Η παιδούπολη που λειτούργησε εκεί μετά τον Εμφύλιο, αργότερα φιλοξένησε και άλλα παιδιά, με οικογενειακά και κοινωνικά προβλήματα, μέχρι το 1986.
Σήμερα η Μονή φιλοξενεί 18 μοναχούς και ανήκει στη Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας.
Η ιστορία της Μονής είναι παρούσα για τον επισκέπτη με το που βλέπει, μπαίνοντας σχεδόν, τον Καρατάσο με το γιαταγάνι του υψωμένο να απειλεί περήφανα τους εχθρούς του. Και συνεχίζοντας τον υποδέχεται πρώτα η άνοιξη και στη συνέχεια η Μονή.
Ένα γιγάντιο πλατάνι ρίχνει τη σκιά του στο καθολικό, στον μικρό ναό, που κατεβαίνοντας τα σκαλοπάτια του βρίσκεσαι στο μισοσκόταδο της κατάνυξης που αποπνέει.
Στη μέση ο Επιτάφιος στολισμένος και γύρω τοιχογραφίες υψηλής τέχνης. Τίποτα το κραυγαλέο. Το φως που μπαίνει από τα μικρά παράθυρα είναι τόσο, όσο χρειάζεται για να κυριαρχεί η υποβολή.
Βγαίνοντας, πέρα από τα αναρίθμητα κεριά που καίνε αναμμένα από τους επισκέπτες της Μεγάλης Παρασκευής και το μεγάλο σήμαντρο δίπλα στις ασύμμετρες καμπάνες που κρέμονται στο υπόστεγο του ναού και χτυπούν κάθε τόσο πένθιμα, η άνοιξη και τα χρώματα που πλημμυρίζουν τα μάτια θυμίζουν του στίχους του Σολωμού “Μάγεμα η φύση κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη”…
Έξω, τα κελιά των μοναχών και το αρχονταρίκι, χτισμένα γύρω από μια μεγάλη και περιποιημένη αυλή μ’ ένα πανέμορφο δέντρο στη μέση της, έχουν απέναντί τους την πηγή του νερού του αγιασμένου, όπως λένε οι μοναχοί.
Παγκάκια και μεγάλες γλάστρες με γεράνια κατακόκκινα σού αλλάζουν τη διάθεση και σε γεμίζουν αισιοδοξία για την επόμενη μέρα, αυτήν της Ανάστασης.
Ένα εκθετήριο κειμηλίων συμπληρώνει την εικόνα, στο οποίο εκτίθενται σημαντικά κειμήλια,όπως το πετραχήλι και η ζώνη του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης. Στο κτήριο η αρχιτεκτονική αλλά και οι αντιθέσεις των χρωμάτων του αιχμαλωτίζουν το μάτι.
Πληροφορηθήκαμε πως ο αρχιτέκτονας που υπογράφει την αρμονία όλου αυτού του συνόλου της Μονής είναι ο καλλιτέχνης Δημήτρης Κουκούδης.
Ο Μητροπολίτης Παντελεήμων, που σ’ αυτόν οφείλεται το τωρινό πρόσωπο της Μονής, που εντυπωσιάζει, αποκαλύπτει για την κατάστασή της, όταν ενθρονίστηκε:
“Στον ναό της Παναγίας υπήρχαν προβατάκια, κατσικάκια… Όταν την πρωτοεπισκέφθηκα, τρεις ημέρες μετά την ενθρόνισή μου, είπα μέσα μου: «Αξίωσέ με, Παναγία μου, να τον φτιάξω κάποτε αυτόν τον τόπο, να τον αναστήσω».
Για να μπορέσουν οι πατέρες να μπουν μέσα σε δύο εγκαταλελειμμένα ξυλόσπιτα που είχαν μείνει από την Παιδούπολη, χρειαζόταν για τα απολύτως απαραίτητα ενάμιση εκατομμύριο δραχμές.” Και τα κατάφεραν να ξεκινήσουν αρχικά με προσωπικές δωρεές…
Βγαίνοντας από το χώρο της Μονής, στα αριστερά μας υψώνεται επιβλητικός ο ναός του Αγίου Λουκά Συμφερουπόλεως, του Αγίου Λουκά του Ιατρού, όπως είναι γνωστός στον πολύ κόσμο. Ο ναός δεν έχει ολοκληρωθεί, οι τρούλοι του, όμως, που θαρρείς πως έχουν επενδυθεί από ατόφιο χρυσάφι, εντυπωσιάζουν και φαίνονται από πολύ μακριά στον κάμπο της Ημαθίας.
Σε λίγα χιλιόμετρα η Βέροια σε περιμένει κατηφορίζοντας και η εικόνα της, καθώς της κάνει κορνίζα το πράσινο της άνοιξης, μοιάζει με πόλη πολλά υποσχόμενη για τον επισκέπτη.
Φωτογραφίες: faretra.info
………………………………….
……………………
