“ΣΥΡΙΖΑ: Το μπρα ντε φερ με ΠΑΣΟΚ και οι 3+1 γραμμές για την Κεντροαριστερά στο εσωτερικό του” / γράφει η Μαρία Μητσοπούλου

Μετά την ταφόπλακα στη στρατηγική των συνεργασιών ελέω απλής αναλογικής (και η στρατηγική απέτυχε και το εκλογικό σύστημα άλλαξε πλέον σε ενισχυμένη αναλογική), άλλοι θεωρούν ότι πρέπει να υπάρξουν συγκλίσεις με το ΠΑΣΟΚ και άλλοι πως ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ηγεμονεύσει ξανά στον προοδευτικό χώρο – το δεύτερο δείχνει όλο και πιο δύσκολο πλέον.

Με το ξεκίνημα της νέας χρονιάς καταγράφηκαν δύο πρωτοβουλίες – αυτή των μελών της Πολιτικής Γραμματείας Ζαχαριάδη – Θεοχαρόπουλου – Ραγκούση και αυτή του, επίσης μέλους Π.Γ., Διονύση Τεμπονέρα και του Δικτύου Αριστερά –, ξεκαθαρίστηκε η θέση του προέδρου Στέφανου Κασσελάκη, ενώ είναι κατατεθειμένη από μήνες και η θέση του Χρήστου Σπίρτζη. Κοινώς, έχουμε ένα πανόραμα 3+1 απόψεων για το ποια πρέπει να είναι η σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με την Κεντροαριστερά και πώς θα την οικοδομήσει.

Αυτόνομα και αριστερά

Ο Στέφανος Κασσελάκης παρουσιάζει αντιφάσεις καθώς, αν και όλη του η ρητορική και κατεύθυνση παραπέμπει σε στροφή προς το Κέντρο, εν τούτοις χρησιμοποιεί τον όρο «σύγχρονη Αριστερά» (σε εναλλαγή με τον όρο «πατριωτική Αριστερά»), και ανακοίνωσε, έπειτα από σχετικό ταξίδι στις Βρυξέλλες, πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα παραμείνει στην ευρωομάδα της Αριστεράς (European Left).

Το σκεπτικό του ίδιου, όπως εξήγησαν αναλυτικότερα τις τελευταίες μέρες συνεργάτες του, με αφορμή την πρόταση των τριών στελεχών της Π.Γ. για μετακίνηση στους ευρωσοσιαλιστές, είναι ότι προτιμότερο είναι ο ΣΥΡΙΖΑ να προσπαθεί να κρατά ανοιχτές τις γέφυρες με τους ευρωσοσιαλιστές όντας ο ίδιος ηγετική δύναμη της ευρωπαϊκής Αριστεράς. Στον αντίποδα, αν ενταχθεί στους ευρωσοσιαλιστές, με τους οποίους σήμερα ούτως ή άλλως διατηρεί προνομιακές θέσεις ως «παρατηρητής», δεν θα είναι υπολογίσιμη δύναμη.

Πρέπει να σημειωθεί άλλωστε πως ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει χαράξει στρατηγική «αυτονομίας», η οποία αποτυπώνεται στις επιθέσεις προς τον Νίκο Ανδρουλάκη και τη διακήρυξη ότι «ο προοδευτικός χώρος θα εκφραστεί μέσα από τον ΣΥΡΙΖΑ». Την περασμένη εβδομάδα δε, ανέβηκαν κατακόρυφα οι τόνοι με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, καθώς ο Στέφανος Κασσελάκης κατά τη συνέντευξή του στο Star τον αποκάλεσε «καιροσκόπο» (με αφορμή την περίφημη φράση «δεν θα δέσω τα κορδόνια της κυβέρνησης» για τον γάμο των ομοφύλων) αλλά και «εκβιαζόμενο» από τον πρωθυπουργό στο θέμα των υποκλοπών.

Κάτι που προκάλεσε αμηχανία και δυσαρέσκεια στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Κι αυτό διότι ναι μεν ο ανταγωνισμός θεωρείται δεδομένος, αλλά όχι σε σημείο να κόβονται γέφυρες και οποιαδήποτε μελλοντική προοπτική συγκλίσεων. Στην ίδια συνέντευξη ο Στέφανος Κασσελάκης επισήμανε πως ο ΣΥΡΙΖΑ «θα κατέβει στις επόμενες εθνικές εκλογές ως ένα ανανεωμένο, αυτόνομο κόμμα για αυτοδύναμη κυβέρνηση» και πρόσθεσε πως «ο προοδευτικός χώρος θα εκφραστεί μέσω του ΣΥΡΙΖΑ».

Η πρόταση για ένταξη στους ευρωσοσιαλιστές

Τα τρία στελέχη της Πολιτικής Γραμματείας Κώστας Ζαχαριάδης, Θανάσης Θεοχαρόπουλος και Γιάννης Ραγκούσης παρουσίασαν την πρότασή τους δημόσια, αμέσως μετά τις γιορτές στις 8 Ιανουαρίου, με κοινή τους δήλωση. Στην Κεντρική Επιτροπή το περασμένο Σαββατοκύριακο έκαναν κι ένα βήμα ακόμη, καθώς ο Γιάννης Ραγκούσης και ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος πρότειναν εσωκομματικό δημοψήφισμα για το θέμα.

Το σκεπτικό τους είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προχωρήσει, ειδικά μετά την κυβερνητική θητεία, και δεν είναι αυτό που ήταν το 2004, όταν ξεκίνησε. Αντιθέτως σήμερα διακηρύσσει ότι θέλει να είναι το κόμμα – εκφραστής της μεγάλης προοδευτικής παράταξης. Επομένως, λένε, για να σηματοδοτήσει καθαρά αυτή τη φυσιογνωμία, η οποία ενυπάρχει στον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ, θα πρέπει να κάνει το μεγάλο βήμα και να ενταχθεί «στην Πολιτική Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωκοινοβουλίου, στην οποία όλα τα τελευταία χρόνια προσκαλείται και αποδέχεται να συμμετέχει ως παρατηρητής». Κάτι που θεωρούν ότι είναι καταλυτικής σημασίας και σε συμβολικό και σε ουσιαστικό επίπεδο.

Μάλιστα στην Κεντρική Επιτροπή ο Γιάννης Ραγκούσης διερωτήθηκε γιατί σήμερα δεν στηρίζεται αυτή η κατεύθυνση όταν καθ’ όλη την προηγούμενη φάση, και επί Τσίπρα, ο προσανατολισμός ήταν η διεύρυνση και ο μετασχηματισμός. «Όλες αυτές οι αρνητικές αντιδράσεις που ακούστηκαν στην πρότασή μας, σε τι διαφέρουν από όσα απολύτως σεβαστά θα έλεγε η Ομπρέλα εάν δεν είχε αποχωρήσει;» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Θεωρούν δε πως έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορέσει να ξαναγίνει πλειοψηφικός, καθώς η κατεύθυνση που υιοθετούν οι ίδιοι, όπως και ο πρόεδρος, είναι αυτή της ηγεμονίας του κόμματος στον προοδευτικό χώρο, παρά το ότι μιλούν και για συνεργασίες κατά το παράδειγμα του Δήμου της Αθήνας και της κοινής στήριξης ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ στον Χάρη Δούκα.

Παρά τις αντιρρήσεις ότι θα αλλοιωθεί η ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ ή ότι δεν γίνεται λίγο πριν από τις ευρωεκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ να αλλάξει ευρωπαϊκή οικογένεια, θα βάλει «βέτο» το ΠΑΣΟΚ κ.λπ., οι ίδιοι εμφανίζονται ικανοποιημένοι για το ότι:

• Εισακούστηκαν από τον πρόεδρο, ο οποίος στη δευτερολογία του στην Κεντρική Επιτροπή είπε πως ο ίδιος έχει διατυπώσει καθαρά την άποψή του, αλλά και η πρόταση των τριών «δεν είναι πυροτέχνημα», κάλεσε δε να συζητηθεί στο συνέδριο.

• Είδαν «δικαίωση» στην τοποθέτηση της προέδρου των Ευρωσοσιαλιστών Γκαρθία-Πέρεθ, η οποία μεταξύ άλλων δήλωσε ότι προέχει «ο ΣΥΡΙΖΑ να αποφασίσει πού βρίσκεται και πού θέλει να ανήκει», επομένως δεν τίθεται θέμα πασοκικού «βέτο».

Στο μεταξύ παραπέμπουν σε πρόσφατη έρευνα, σύμφωνα με την οποία «το 62% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία τοποθετούν το κόμμα στην Κεντροαριστερά και αν αθροίσουμε και όσους το τοποθετούν στο Κέντρο φτάνουν μαζί το 72%».

Με την πρόταση αυτή συντάσσονται μέλη της Κ.Ε., όπως οι Γιάννης Μαντζουράνης, Μαρία Ρεπούση, Παναγιώτης Παναγιώτου, Σπύρος Δανέλλης, Τάκης Κορμάς, Θανάσης Οικονόμου, Θάνος Μωραΐτης, Στέργιος Καλπάκης κ.ά.

Τεμπονέρας: Κοινωνικό Μέτωπο Δημοκρατίας

Έναν άλλο δρόμο για την Κεντροαριστερά, με ενότητα δράσης προοδευτικών δυνάμεων που ξεκινά από τα κάτω και όχι από την κορυφή, προτείνει ο Διονύσης Τεμπονέρας. Δείχνει να απορρίπτει την πρόταση των «τριών» θεωρώντας ότι θα σηματοδοτούσε επάνοδο στην «προβληματική» και «φθαρμένη» σοσιαλδημοκρατία (μοιάζει να υπονοείται εδώ πως η πρόταση αυτή δίνει ένα συστημικό στίγμα). Από την άλλη, δηλώνει και την αντίθεσή του στη διατήρηση μιας «περιχαρακωμένης» Αριστεράς.

Στις δύο αυτές «συνταγές» αντιπροτείνει ένα κοινωνικό «Μέτωπο Δημοκρατίας» υπογραμμίζοντας πως ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να είναι εκείνος που θα αναλάβει πολιτικές πρωτοβουλίες, στην κατεύθυνση της ανασύνθεσης και ανασύνταξης του προοδευτικού χώρου. Δεν πρόκειται, λέει, για μια «συγκόλληση» με αποφάσεις κορυφής, ενώ θεωρεί ότι αν ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανιστεί «επισπεύδων» σε μια τέτοια υπόθεση, είναι αυτός που θα βγει κερδισμένος.

Στις τοποθετήσεις του στην Πολιτική Γραμματεία και στην Κεντρική Επιτροπή σημείωσε χαρακτηριστικά πως «οφείλουμε με διεργασίες βάσης ως επισπεύδοντες να διευκολύνουμε τον συντονισμό των προοδευτικών δυνάμεων, στη βάση συγκεκριμένων αρχών και αξιών, με ορίζοντα την ανατροπή των πολιτικών της Δεξιάς και τη στοίχιση πίσω από ένα προοδευτικό κυβερνητικό σχέδιο που θα υπερασπίζεται τη δημοκρατία, την κοινωνία και τους θεσμούς. Τώρα είναι η ώρα των μεγάλων ιστορικών υπερβάσεων. Δεν υπάρχει χρόνος για ηγεμονισμούς και κομματική περιχαράκωση, παρακολουθώντας τη μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία να καταστρέφεται».

Τώρα, συμπλήρωσε, είναι η ώρα ο ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. σαν επισπεύδων να λειτουργήσει ενοποιητικά και προωθητικά, για όλες τις δημοκρατικές δυνάμεις, στηριζόμενος στην ιστορική του παράδοση και στις γενετικές του καταβολές. Το «Μέτωπο Δημοκρατίας» απευθύνεται σε όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από την κομματική τους ένταξη, στους κοινωνικούς φορείς, σε συλλογικότητες αλλά και στους υφιστάμενους, πολιτικούς σχηματισμούς του προοδευτικού χώρου, που συνεργάζονται με ενότητα στη δράση, σεβόμενοι την πολιτική αυτοτέλεια και αυτονομία των υπολοίπων.

Υποστήριξε, επίσης, ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. «προσφέρει άπλετο πεδίο, προκειμένου να υπάρξει μια minimum πολιτική συμφωνία που αφορά είτε ζητήματα κεντρικά (μέτωπο ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια) είτε τοπικού χαρακτήρα (αποτροπή κλεισίματος ενός σχολείου ή ενός νοσοκομείου)».

«Η δυναμική του εγχειρήματος», καταλήγει, «θα προσδιορίσει τις εξελίξεις σε επίπεδο κορυφής αλλά και τα πρόσωπα που μπορούν να υπηρετήσουν ένα τέτοιο ριζοσπαστικό πολιτικό σχέδιο».

Σπίρτζης υπέρ κοινής καθόδου

Ο Χρήστος Σπίρτζης, ο οποίος χρονικά έχει προηγηθεί όλων στη συζήτηση αυτή, μιλά από το καλοκαίρι («μαζί» ίσως με τον Κώστα Ζαχαριάδη, ο οποίος επίσης το καλοκαίρι μίλησε πρώτη φορά για αλλαγή ευρωπαϊκής πολιτικής οικογένειας) για την ενοποίηση ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, και για κοινή κάθοδο, ως ένα κόμμα, στις ευρωεκλογές και τις επόμενες εθνικές εκλογές. Το σκεπτικό του, όπως το έχει εκφράσει σε μία από τις συνεντεύξεις του το περασμένο φθινόπωρο:

«Δεν μπορεί να αναλώνονται τα δύο κόμματα στο ποιος θα απορροφήσει τον άλλον αφήνοντας τη συντηρητική παράταξη να αλωνίζει. Δεν γίνεται να συνεχίζουμε να έχουμε τέτοιες μικροκομματικές λογικές». Θέση που διατυπώθηκε με δεδομένη τη θέση των δύο κομμάτων στο πολιτικό σκηνικό μετά τις εκλογές του 2023, όπου κανένα από τα δύο κόμματα δεν μπορεί μόνο του να έχει ρόλο αντίπαλου δέους στην «παντοκρατορία» Μητσοτάκη.

Η θέση αυτή «σοκάρει» πολλούς εντός του κόμματος και ουσιαστικά απορρίπτεται (και από το ΠΑΣΟΚ άλλωστε), αν και ο Χρήστος Σπίρτζης υποστήριξε πρόσφατα ότι θα γίνει σύντομα πράξη και δεν θα μείνει απλώς όνειρο, υπονοώντας ότι θα τα φέρει έτσι η ζωή.

 topontiki.gr