“Η φενάκη της προσέγγισης με την Τουρκία, ο επεκτατισμός της Άγκυρας και ο Μπλίνκεν…” / γράφει ο Δημήτρης Μηλάκας
Η ελληνική κυβέρνηση, υποβοηθούμενη από μεγάλα media, τη γενικότερη άγνοια και αδιαφορία αλλά και την απουσία αντίπαλου (πολιτικού) δέους στο σκηνικό της χώρας έχει καλλιεργήσει (και «πουλήσει») την ψευδαίσθηση της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, μέσα από την οποία αποκαθίστανται οι σχέσεις των δύο χωρών και εξασφαλίζεται η ηρεμία και η τάξη στην περιοχή.
Οι πυκνές ελληνοτουρκικές επαφές (με τελευταίο αποκορύφωμα την επίσκεψη του Ερντογάν στην Αθήνα και τη διακήρυξη φιλίας) προβάλλονται ως μια διαδικασία διαλόγου ο οποίος από τη μία (εμφανή) πλευρά προωθεί τη «θετική ατζέντα» με την εμβάθυνση των οικονομικών σχέσεων των δύο χωρών και από την άλλη (μυστική διπλωματία) διευθετεί τις πολιτικές εκκρεμότητες, δηλαδή τις τουρκικές απαιτήσεις που συνθέτουν τις ελληνοτουρκικές διαφορές (γκρίζες ζώνες, αποστρατιωτικοποίηση, νησιά χωρίς δικαιώματα σε ΑΟΖ κ.λπ.) και οι οποίες βρίσκονται στο τραπέζι των συνομιλιών.
Σταθερές απαιτήσεις
Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι επίμονη και παρά τις διαχειριστικές / επικοινωνιακές αρετές της ελληνικής κυβέρνησης, δεν κρύβεται: Η Τουρκία, εν μέσω της διαδικασίας προσέγγισης, όχι μόνο δεν έχει δείξει διάθεση εγκατάλειψης πάγιων επεκτατικών θέσεων σε βάρος της Ελλάδας αλλά, αντίθετα, φροντίζει να τις υπενθυμίζει με ιδιαίτερη ένταση και συστηματικό τρόπο. Ας δούμε πώς:
-
Την ημέρα άφιξης του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στα Χανιά (Θεοφάνεια) και ενόσω διαρκούσε η επίδειξη των άριστων ελληνοαμερικανικών σχέσεων η Ελλάδα προχώρησε στην ενεργοποίηση επιχείρησης Έρευνας και Διάσωσης ανατολικά της πόλης της Ρόδου (10 μίλια περίπου από τις ακτές) για ανθρώπους (μετανάστες και πρόσφυγες) στη θάλασσα. Η Τουρκία έσπευσε άμεσα να υπενθυμίσει τις θέσεις της, που έμπρακτα είχε υποστηρίξει το καλοκαίρι του 2020 με τις έρευνες του «Ορούτς Ρέις» μέχρι και 6,5 μίλια από τις ακτές της Ρόδου, εκδίδοντας NAVTEX στην οποία προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η εν λόγω περιοχή είναι τουρκικής δικαιοδοσίας.
-
Πρόκειται με άλλα λόγια για την υπογράμμιση του τουρκικού επιχειρήματος ότι τα νησιά στο ανατολικό Αιγαίο δεν έχουν δικαιώματα στη θαλάσσια περιοχή που τα περιβάλλει πέραν τον 6 μιλίων των χωρικών τους υδάτων, καθώς (σύμφωνα με την άποψη της Άγκυρας, την οποία συζητά η ελληνική κυβέρνηση στο πλαίσιο της διαδικασίας προσέγγισης) επικάθονται στην τουρκική υφαλοκρηπίδα.
-
Λίγες μέρες νωρίτερα και ενώ η ελληνική κυβέρνηση και τα φίλια παπαγαλάκια στα ΜΜΕ διατυμπάνιζαν το νέο και καλό κλίμα στα ελληνοτουρκικά η Τουρκία προχώρησε με παράνομες NAVTEX στη δέσμευση θαλάσσιων περιοχών για πραγματοποίηση ασκήσεων με πυρά κατά μήκος ολόκληρου του Αιγαίου από τη Ζουράφα (στον Βορρά) μέχρι την περιοχή μεταξύ Ρόδου και Καστελλόριζου. Μάλιστα η δέσμευση (κατά παράβαση των όποιων ΜΟΕ είχαν συμφωνηθεί στο παρελθόν) είναι μακροχρόνια, αφού ξεκινά από 1 Ιανουαρίου έως 14 Ιουνίου και από 16 Σεπτεμβρίου έως 31 Δεκεμβρίου του 2024!
Αυτό που περισσότερο από αυτές τις τουρκικές κινήσεις είναι σημαντικότερο είναι πως δεν επηρέασαν / επηρεάζουν ούτε στο ελάχιστο τη διαδικασία της «προσέγγισης», καθώς η ελληνική πλευρά δεν έδειξε την παραμικρή αντίδραση, ούτε καν κάποια δυσφορία, έστω για τα μάτια του κόσμου. Το προφανές συμπέρασμα που συνάγεται από αυτήν την ελληνική αδράνεια είναι πως αυτά τα θέματα που προκύπτουν από τις τουρκικές NAVTEX (και άπτονται της κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας) βρίσκονται στο τραπέζι των εν εξελίξει (μυστικών) ελληνοτουρκικών συνομιλιών
Αποστρατιωτικοποίηση
Παρόμοια, στο τραπέζι των ελληνοτουρκικών (μυστικών) διαβουλεύσεων και μάλιστα σε προχωρημένο στάδιο φαίνεται πως βρίσκεται και η τουρκική απαίτηση για αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών στην ελληνοτουρκική μεθόριο. Πρόκειται για μια διαδικασία η οποία έχει ξεκινήσει και προχωρήσει με το πρόσχημα της ανανέωσης των αντιαεροπορικών συστημάτων των νησιών με την προσφορά του παλαιού αμυντικού υλικού στην εμπόλεμη Ουκρανία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση δεν έχει δώσει κανένα στοιχείο για την αντικατάσταση των συστημάτων που αποσύρθηκαν. Αξιοσημείωτη είναι επίσης και η σιωπή με την οποία τα κόμματα (πρώην) εξουσίας, δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, παρακολουθούν την αποδυνάμωση της αεράμυνας των νησιών, δίνοντας εξετάσεις στην αμερικανική πρεσβεία της Αθήνας που εργάζεται συστηματικά για τη μείωση του στρατιωτικού αποτυπώματος στην ελληνοτουρκική μεθόριο για χάρη της εύρυθμης λειτουργίας της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.
Είναι περιττό να σημειώσουμε ότι για χάρη της ελληνοτουρκικής προσέγγισης η ελληνική κυβέρνηση έχει συμφωνήσει στην τοποθέτηση του Κυπριακού στο ράφι έτσι ώστε να μην εμποδίζεται η διαδικασία της εξομάλυνσης των σχέσεων με την Τουρκία. Το Κυπριακό, προ πολλού αλλά ειδικά σε αυτήν τη φάση των ελληνοτουρκικών, έχει πάψει να αποτελεί ζήτημα εισβολής και κατοχής τμήματος μιας ανεξάρτητης χώρας και η διαδικασία της ελληνοτουρκικής προσέγγισης συνεχίζεται απρόσκοπτα παρά το γεγονός ότι ο Ερντογάν έχει ξεκαθαρίσει πως η χώρα του δέχεται μια και μόνη λύση: Την αναγνώριση του ψευδοκράτους.
Δεδομένων όλων αυτών, το ερώτημα που προκύπτει είναι τι ακριβώς περιλαμβάνουν οι (μυστικές) συνομιλίες Ελλάδας και Τουρκίας αυτήν την περίοδο και, το σημαντικότερο, τι ακριβώς έχει προσφέρει η ελληνική κυβέρνηση προς ικανοποίηση των τουρκικών απαιτήσεων. Ένα ακόμη συναφές ερώτημα έχει να κάνει με τη σιωπή με την οποία αντιμετωπίζουν τα κόμματα (πρώην) εξουσίας τις ελληνοτουρκικές συνομιλίες, αγνοώντας μάλιστα το περιεχόμενό τους…
ΥΓ.: Μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Μπλίνκεν στα Χανιά τα Θεοφάνεια, η ελληνική κυβέρνηση έθεσε σε κυκλοφορία το αφήγημα ότι η Ελλάδα δεν συνδέει την προμήθεια των αμερικανικών F-35 για την πολεμική αεροπορία με την ανανέωση των τουρκικών (αμερικανικής κατασκευής επίσης) F-16. Μπορούμε, λοιπόν, να υποθέσουμε βάσιμα ότι αυτό που είπε ο Μπλίνκεν στον Μητσοτάκη είναι πως οι ΗΠΑ εξακολουθούν να θεωρούν ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής τους στην περιοχή την Τουρκία και θέλουν να τη συγκρατήσουν στο άρμα τους. Όσο για την Ελλάδα; Ας βάλει το χέρι στην τσέπη για τα (ΝΑΤΟϊκής χρήσης) F-35…