“Greece INC: Εισαγωγές (εργαζομένων) – εξαγωγές (ανέργων)” / γράφει ο Δημήτρης Κωστάκος
Σε σταθερά υψηλά επίπεδα παραμένουν οι… εισαγωγές εργαζομένων από τρίτες χώρες στην Ελλάδα, σύμφωνα με κοινή υπουργική απόφαση.
Μπορεί η κυβέρνηση να μην έκανε δεκτό το μαξιμαλιστικό αίτημα των εργοδοτών στο σύνολό του, ωστόσο τους έδωσε μια διέξοδο προ του διαφαινόμενου αδιεξόδου από την άρνηση Ελλήνων εργαζομένων (κυρίως στην εστίαση και τον τουρισμό) να απασχοληθούν για άλλη μια χρονιά υπό τραγικές συνθήκες.
Τουλάχιστον τριπλάσιος είναι ο αριθμός των εργαζομένων από τρίτες χώρες, οι οποίοι θα απασχοληθούν στον τομέα του τουρισμού, καθώς αναμένεται να υπερβούν τις 9.000 από 2.800 την προηγούμενη διετία.
Ωστόσο, οι ανάγκες παραμένουν αυξημένες δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις είχαν αιτηθεί την ένταξη αλλοδαπών εργαζομένων για την κάλυψη τουλάχιστον 80.000 θέσεων εργασίας σε καταλύματα και εστίαση, ενώ συνολικά τα αιτήματα που υπεβλήθησαν μέσω των Περιφερειών προσέγγισαν τις 380.000!
Οι πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι τελικά θα λάβουν άδεια διαμονής για εργασία στην Ελλάδα φέτος και το 2024 θα αγγίξουν τις 168.000.
Στις κατασκευές και τη βιομηχανία θα κατευθυνθεί το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων από τρίτες χώρες.
Παράλληλα, προβλέπεται «πρόσθετη ευελιξία» στην κατανομή των θέσεων με την ομαδοποίηση των ειδικοτήτων στον πρωτογενή τομέα (εργάτες γης, εργάτες κτηνοτροφίας, εργάτες ιχθυοκαλλιέργειας, εργάτες δασοκομίας κλπ.), ώστε ένας εργαζόμενος κατά την διάρκεια της παραμονής του να μπορεί να απασχοληθεί σε περισσότερες από μία ειδικότητες…
Μάλιστα, το υπουργείο Εργασίας με ανακοίνωσή του διαβεβαιώνει ότι οι εισαγόμενοι εργαζόμενοι θα έχουν αντίστοιχα δικαιώματα με τους Έλληνες συναδέλφους τους.
Το παράδοξο της αγοράς εργασίας και η στόχευση της κυβερνητικής πολιτικής, είναι πλέον οφθαλμοφανή:
Με τον τρόπο αυτό, οι εργοδότες καλύπτουν μέρος των αναγκών τους σε προσωπικό και παράλληλα διατηρούν τις αμοιβές σε χαμηλά για την εποχή και τις εργασιακές απαιτήσεις τους επίπεδα.
Κι αυτό όταν -σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα – μόλις τρεις στους δέκα εργοδότες εκφράζουν την πρόθεση να καταβάλλουν αυξημένη αμοιβή προκειμένου να αντιμετωπίσουν την έλλειψη ταλέντων ακόμα και για θέσεις υψηλής ειδίκευσης.
Οξύμωρο σχήμα αποτελεί το γεγονός ότι ενώ οι άνεργοι -σύμφωνα με στοιχεία της ΔΥΠΑ – υπερβαίνουν το ένα εκατομμύριο, με το 50% να είναι μακροχρονίως άνεργοι, δημιουργείται η ανάγκη απασχόλησης εργαζομένων από τρίτες χώρες.
Κι αν δεχθούμε ως αξίωμα το γεγονός ότι κάποιες ειδικότητες δεν καλύπτονται από Έλληνες εργαζόμενους, κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τον τουρισμό.
Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στον τουρισμό και τον επισιτισμό, με ανακοίνωσή τους εμφανίζουν την έλλειψη προσωπικού ως φυσική συνέπεια, καθώς -όπως καταγγέλλουν- ήδη τέσσερις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στη Ρόδο με προσφυγή στην αρμόδια επιθεώρηση εργασίας ζητούν να εγκριθούν άρθρα και διατάξεις εσωτερικών κανονισμών λειτουργίας, επιχειρώντας να αντικαταστήσουν τις συλλογικές συμβάσεις, ενώ η κλαδική σύμβαση με ευθύνη του υπουργείου Εργασίας δεν έχει κηρυχθεί εδώ και μήνες ως γενικώς υποχρεωτική.
Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων έχουν προειδοποιήσει για κινητοποιήσεις ακόμη και εντός της τουριστικής περιόδου, υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση έχει δώσει στους εργοδότες το δικαίωμα να «δέσουν χειροπόδαρα» τους εργαζόμενους.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι εσωτερικοί κανονισμοί των εν λόγω ξενοδοχειακών μονάδων προβλέπουν, μεταξύ άλλων:
· Δοκιμαστική περίοδο ενός μηνός, χωρίς αμοιβή.
· Πρόστιμα, άρα μείωση μισθού, για τυχόν παραβάσεις, χωρίς να αποσαφηνίζεται ποιες είναι αυτές (πχ σπάσιμο ενός ποτηριού, ή καθυστέρηση προσέλευσης).
· Περισσότερες ώρες απασχόλησης, πέραν του προβλεπόμενου 8άωρου, με συναίνεση και υπογραφή του ίδιου του εργαζόμενου, κατ’ εφαρμογή του σχετικού νόμου Χατζηδάκη.
Κι όλα αυτά όταν βάσει έρευνας του ΙΝΕ/ ΓΣΕΕ για την παραβατικότητα στην αγορά εργασίας, ο επισιτισμός κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των 10 κλάδων με τα υψηλότερα ποσοστά αδήλωτης εργασίας.
Όσο για τις διαβεβαιώσεις περί αντίστοιχων εργασιακών δικαιωμάτων, σύμφωνα με τους επιστημονικούς συνεργάτες της ΓΣΕΕ «μεγάλη απόκλιση» παρατηρείται μεταξύ ημεδαπών και αλλοδαπών αδήλωτων εργαζομένων, όπως αυτό αποτυπώνεται στα αντίστοιχα ποσοστά, τα οποία ανέρχονται σε 4,16% για τους ημεδαπούς και 13,27% για τους αλλοδαπούς.
Μια άλλη έκφανση της μεγάλης αυτής διαφοράς αναδεικνύει το γεγονός ότι οι αλλοδαποί εργαζόμενοι που ελέγχθηκαν ανέρχονται στο 17,43% του συνόλου των ελεγχόμενων, ενώ οι αδήλωτοι αλλοδαποί εργαζόμενοι ανέρχονται στο 40,12% του συνόλου των αδήλωτων εργαζομένων.
Η σημαντική αυτή διαφορά (υπερ-τριπλάσιο ποσοστό αδήλωτης εργασίας αλλοδαπών απ’ ό,τι ημεδαπών) καταδεικνύει το ολοκληρωτικά δυσκολότερο πλαίσιο που αντιμετωπίζουν οι αλλοδαποί εργαζόμενοι στον χώρο εργασίας τους. Το γεγονός δε ότι το ΣΕΠΕ αναφέρει πως υπάρχει δυσκολία στον έλεγχο αλλοδαπών εργαζομένων, καθώς πολλές φορές δεν έχουν κανένα πιστοποιητικό αναγνώρισης ή άδεια εργασίας, σημαίνει ότι το ποσοστό αδήλωτης εργασίας για τους αλλοδαπούς μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερο
Όσο για το τι μπορεί να συμβαίνει στον κλάδο του εμπορίου στις τουριστικές περιοχές, όπου η εξαίρεση τείνει να γίνει ο κανόνας , αρκεί μια ματιά στα στοιχεία της Επιθεώρησης Εργασίας κατά την περίοδο εφαρμογής του εορταστικού ωραρίου των Χριστουγέννων και του ανοίγματος των καταστημάτων τις αντίστοιχες Κυριακές:
Οι υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας διενήργησαν 901 ελέγχους σε εμπορικά καταστήματα. Σε 162 περιπτώσεις διαπιστώθηκε παράβαση των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας.
Οι έλεγχοι (και οι παραβάσεις) αφορούσαν στα χρονικά όρια εργασίας, την εβδομαδιαία ανάπαυση, την αδήλωτη εργασία, την υπερωριακή απασχόληση, τη μη υποβολή δήλωσης οργάνωσης χρόνου εργασίας και τη μη υποβολή συμπληρωματικού πίνακα.
