Το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν δέχτηκε επισήμως τον (και 100 εκατομμύρια δολάρια προσφέροντα ως έκτακτη βοήθεια για τους σεισμούς) Μπλίνκεν και τον συνάντησε στο πόδι στην αίθουσα VIP του αεροδρομίου της Άγκυρας αποδεικνύει ότι η άβυσσος μεταξύ των δύο χωρών παραμένει. Αυτή η άβυσσος επιβεβαιώθηκε και κατά την επίσημη συνάντηση του Μπλίνκεν με τον ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου: Η Τουρκία δεν πρόσφερε διαβεβαιώσεις ότι θα δεχτεί την ένταξη Σουηδίας – Φινλανδίας που διακαώς ζητούν σε πρώτη φάση οι ΗΠΑ και ο Μπλίνκεν δεν δεσμεύτηκε ότι θα ξεκλειδώσει το θέμα του εκσυγχρονισμού της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας με την αγορά F – 16.
Με απλούστερα λόγια, παρά την τρομακτική ανάγκη αμερικανικής υποστήριξης για την ανεύρεση κεφαλαίων για την ανοικοδόμηση, ο Ερντογάν δεν «έσκυψε» ενώπιον του Μπλίνκεν…
Σε εντελώς διαφορετικό κλίμα πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ στην Ελλάδα. Έγινε δεκτός σε δείπνο από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, στο οποίο παραβρέθηκαν και οι υπουργοί Εξωτερικών (Δένδιας) και Άμυνας (Παναγιωτόπουλος). Την ίδια ώρα η Αμερικανίδα υφυπουργός Άμυνας, αρμόδια για θέματα Διεθνούς Ασφάλειας, δρ Σελέστ Ουαλάντερ (Celeste Wallander) περιόδευσε σε αμερικανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη Λάρισα και την Αλεξανδρούπολη, ενώ συζήτησε και για το ελληνικό εξοπλιστικό πρόγραμμα (F – 35) με τον υπουργό Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο.
Ενεργειακός κόμβος
Κατά την παραμονή του Μπλίνκεν στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε η τέταρτη συνάντηση των επιτροπών εμπειρογνωμόνων των δύο χωρών για τον στρατηγικό ελληνοαμερικανικό διάλογο. Κεντρικό αντικείμενο της συνάντησης ήταν η «ενεργειακή ασφάλεια» στην περιοχή και ο κρίσιμος ελληνικός ρόλος.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που υπογράφηκε μετά τη συνάντηση:
- Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογράμμισαν τον επείγοντα χαρακτήρα της συνέχισης της συνεργασίας για την ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση, ο οποίος ενισχύθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την πρόοδο της Ελλάδας σε έργα που θα ενισχύσουν την περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια, όπως η έναρξη λειτουργίας του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας – Βουλγαρίας, ο τρέχων σχεδιασμός για τον διασυνδετήριο αγωγό Βόρειας Μακεδονίας – Ελλάδας και οι προσπάθειες της Ελλάδας να διασφαλίσει ότι η Μονάδα Επαναεριοποίησης Πλωτής Αποθήκευσης στην Αλεξανδρούπολη θα τεθεί σε λειτουργία μέχρι το τέλος του έτους.
- Η Ελλάδα επεσήμανε τη σημασία των ανακαλύψεων φυσικού αερίου από το Ισραήλ, την Κύπρο και την Αίγυπτο ως δυνητικά πολύτιμες πηγές για τη διαφοροποίηση του ενεργειακού μείγματος της περιοχής και ανέδειξε τη σημασία των δικών της προγραμμάτων εξερεύνησης φυσικού αερίου στα ανοικτά των ακτών της Κρήτης για την πλήρη αξιοποίηση του δυναμικού της ανατολικής Μεσογείου.
Μαζί στον πόλεμο
Η τεκμηρίωση της κρισιμότητας του ελληνικού ρόλου για τα ενεργειακά project στην περιοχή βασίζεται στην απόλυτη σύμπλευση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ στις τρέχουσες στρατηγικές επιλογές.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της τέταρτης συνάντησης στο πλαίσιο του ελληνοαμερικανικού διαλόγου στρατηγικής συνεργασίας:
- Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες ανανέωσαν τη δέσμευσή τους για την προαγωγή της σταθερότητας, της ειρήνης και της ευημερίας στην Ευρώπη, ιδίως μετά τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
- Οι δύο κυβερνήσεις εξέφρασαν την ακλόνητη υποστήριξή τους προς την Ουκρανία και την υπεράσπιση των αρχών της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξήραν την ανθρωπιστική και αμυντική βοήθεια της Ελλάδας προς την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών της Ελλάδας να στηρίξει τις φιλοδοξίες της Ουκρανίας για ένταξη στην Ε.Ε., τη βοήθεια της Ελλάδας στη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουκρανίας και τη φιλοξενία εκτοπισθέντων από την Ουκρανία που χρειάζονται προστασία.
- Οι δύο κυβερνήσεις χαιρέτισαν την επικύρωση το 2022 και την έναρξη ισχύος της δεύτερης τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), η οποία ενίσχυσε την ασφάλεια των δύο εθνών και αντικατοπτρίζει μια μακροπρόθεσμη εμβάθυνση και επέκταση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης σε μια κρίσιμη στιγμή για την Ευρώπη.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογράμμισαν τη γεωστρατηγική σημασία του λιμένος της Αλεξανδρούπολης, ο οποίος έχει μετατραπεί σε ζωτικό κόμβο εφοδιασμού για την αμυντική στάση του ΝΑΤΟ στην ανατολική του πτέρυγα και θα παρέχει κρίσιμη ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή.
- Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογράμμισαν τον αυξανόμενο αριθμό αμερικανικών δυνάμεων που έχουν αναπτυχθεί προσωρινά στην Ελλάδα, διεξάγουν στρατιωτικές ασκήσεις σε αυτήν ή διέρχονται από αυτήν, συνεργαζόμενες σε κλίμα αλληλεγγύης με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις για την υποστήριξη της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ.
Συμπέρασμα: Οι ΗΠΑ είναι απόλυτα ικανοποιημένες από τις δύο τελευταίες ελληνικές κυβερνήσεις (ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ.) καθώς οι επιλογές / αποφάσεις τους εξυπηρέτησαν μείζονα συμφέροντα της Ουάσιγκτον στην περιοχή. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τη Συμφωνία των Πρεσπών βοήθησε στη απόκρουση της ρωσικής διείσδυσης στα Δυτικά Βαλκάνια και η συμφωνία για την ελληνοαμερικανική στρατηγική συνεργασία (τις βάσεις) που διαπραγματεύτηκε ο ΣΥΡΙΖΑ και υπέγραψε (και ανανέωσε) η Ν.Δ. πρόσφερε στους Αμερικανούς τα απαραίτητα στρατιωτικά προγεφυρώματα για την προώθηση αμερικανοΝΑΤΟϊκής βοήθειας στην Ουκρανία.
Έχοντας αποδεχτεί η Αθήνα ότι οι μείζονες αμερικανικές επιλογές συμπίπτουν με την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της χώρας, θεωρεί ότι έχει εξασφαλίσει την προστασία των ΗΠΑ έναντι της τουρκικής απειλής. Για την ώρα, ωστόσο, καθώς η Τουρκία σ’ αυτήν τη φάση δεν είναι ικανή να απειλήσει, αυτό που μένει είναι οι «δωρεάν» διευκολύνσεις που προσφέρει η ελληνική κυβέρνηση στην Ουάσιγκτον…
