Έρευνα: Η πανδημία και τα lockdown έκαναν τους παιδικούς εγκεφάλους να γεράσουν πρόωρα
Η ανατομία και η κατάσταση των εγκεφάλων των εφήβων στις ΗΠΑ σημείωσαν μεταβολές στη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, γερνώντας πιο γρήγορα από το κανονικό, υποστηρίζει μια νέα μελέτη που εξέτασε τους εγκεφάλους εκατοντάδων παιδιών στην εφηβεία πριν και μετά τα lockdown.
Οι νεαροί συμμετέχοντες στη μελέτη εμφάνισαν επίσης σοβαρότερα συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης και εσωτερικευμένης δυσφορίας, δηλαδή συναισθήματα θλίψης, χαμηλής αυτοεκτίμησης, φόβου και δυσκολίας διαχείρισης των συναισθημάτων τους, μετά τον πρώτο χρόνο της πανδημίας.
Δεκάδες μελέτες έχουν μέχρι στιγμής συμπεράνει ότι η ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων επιδεινώθηκε αισθητά κατά τη διάρκεια της πανδημίας με επίμονα συμπτώματα μέχρι και σήμερα, που έχει παρέλθει η περίοδος των σκληρών περιοριστικών μέτρων κατά του κορονοϊού (πχ. lockdown). Όπως διαπιστώνουν οι επιστήμονες τα παιδιά και οι έφηβοι αποκλείστηκαν για παρατεταμένες περιόδους από το σχολείο, τους φίλους τους και τις οικείες δομές και υπηρεσίες υποστήριξης και δραστηριοτήτων τους και χρειάστηκε να ζήσουν με την αβεβαιότητα και τον φόβο που έφερε η πανδημία. Την ίδια στιγμή, πολλοί γονείς έχασαν τις δουλειές και το εισόδημά τους και εκατομμύρια παιδιά έχασαν γονείς και παππούδες από την Covid-19.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη στο επιστημονικό περιοδικό Biological Psychiatry: Global Open Science, είναι μία από τις πρώτες που εξέτασαν τις φυσικές αλλαγές που προκαλούνται στον εγκέφαλο ως αποτέλεσμα του στρες και του άγχους.
Η έρευνα προέκυψε από μια ευρύτερη μελέτη στην οποία οι επιστήμονες προσπαθούσαν να κατανοήσουν τις διαφορές των φύλων στην κατάθλιψη μεταξύ των εφήβων.
Πριν από οκτώ χρόνια, η επιστημονική ομάδα που συνέταξε την έκθεση με τα αποτελέσματα της έρευνας ξεκίνησε μία διαδικασία πραγματοποίησης μαγνητικών τομογραφιών σε 220 παιδιά ηλικίας 9 έως 13 ετών κάθε δύο χρόνια. Η ομάδα είχε ολοκληρώσει δύο γύρους τομογραφιών όταν η πανδημία διέκοψε την έρευνά της μέχρι το τέλος του 2020, οπότε και ξαναξεκίνησε
Όταν η έρευνά της διακόπηκε, η ομάδα αποφάσισε ότι θα ήταν ενδιαφέρον να μελετήσει την επίδραση της στρεσογόνας συνιστώσας της πανδημίας και των lockdown στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο των παιδιών. Οι προ-πανδημικές τομογραφίες των εγκεφάλων τους θα τους βοηθούσαν να κάνουν αυτή τη σύγκριση.
Οι ερευνητές κατηγοριοποίησαν τα παιδιά με βάση τα δημογραφικά στοιχεία –συμπεριλαμβανομένου του φύλου, της ηλικίας, του βαθμού έκθεσης στο στρες και της κοινωνικοοικονομικής τους κατάστασης.
Για να βρουν τη μέση ηλικία του εγκεφάλου, συνέκριναν τις μαγνητικές τομογραφίες με τη χρήση ενός μοντέλου που συγκεντρώνει δεδομένα από άλλες σαρώσεις.
Οι ερευνητές συνέκριναν τις μαγνητικές τομογραφίες 128 παιδιών. Οι μισές σαρώσεις έγιναν πριν από την πανδημία και οι άλλες μισές στα τέλη του 2020.
Διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που είχαν βιώσει τον πρώτο χρόνο της πανδημίας εμφάνιζαν πρόωρη γήρανση του εγκεφάλου, αναντίστοιχη του φυσιολογικού της ηλικίας τους.
Οι εγκέφαλοι που βίωσαν την ευαίσθητη περίοδο ανάπτυξης την περίοδο της πανδημίας σημείωσαν μεταβολές στην εγκεφαλική περιοχή που είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση του φόβου και του στρες, τη λεγόμενη αμυγδαλή, καθώς και στον ιππόκαμπο, την περιοχή του εγκεφάλου που ευθύνεται για την πρόσβαση στις αναμνήσεις μας. Οι ιστοί είχαν αραιωθεί στο τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει την εκτελεστική λειτουργία του, τον φλοιό.
Ο εγκέφαλος ενός παιδιού αλλάζει φυσικά με την πάροδο του χρόνου, αλλά η έρευνα έχει βρει ότι οι φυσικές αυτές αλλαγές μπορούν να επιταχυνθούν όταν ένα άτομο βιώνει σοβαρές αντιξοότητες στην παιδική του ηλικία.
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που εκτίθενται στη βία, την παραμέληση, τη φτώχεια και τα οικογενειακά προβλήματα νωρίς στη ζωή τους εμφανίζουν ταχύτερη γήρανση του εγκεφάλου και μπορεί να αντιμετωπίσουν προβλήματα ψυχικής υγείας αργότερα στη ζωή τους.
Αυτό που δεν είναι ξεκάθαρο, σημειώνουν οι επιστήμονες, είναι το αν οι μεταβολές αυτές στον εγκέφαλο των παιδιών θα έχουν αντίκτυπο αργότερα στη ζωή τους.
Η ερευνητική ομάδα που συνέταξε την έκθεση σχεδιάζει να κάνει μαγνητικές τομογραφίες των εγκεφάλων των ίδιων παιδιών σε μερικά χρόνια για να παρακολουθήσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους.
Η ομάδα σχεδιάζει επίσης να εξετάσει τα 10 παιδιά της μελέτης που είχαν Covid-19 για να δει εάν η λοίμωξη έχει προκαλέσει διαφορετική επίδραση στην ανάπτυξη του εγκεφάλου τους.
