Τελικά, τι έγινε τη νύχτα της Παρασκευής στην Οδησσό; Λίγες ώρες μετά την υπογραφή της ρωσο-ουκρανικής συμφωνίας (ή, σωστότερα, των δύο παράλληλων συμφωνιών με την Τουρκία και τον ΟΗΕ, αφού οι δύο εμπόλεμες πλευρές δεν διαπραγματεύτηκαν ποτέ απευθείας, ούτε υπέγραψαν κανένα κοινό έγγραφο) για την «απελευθέρωση» των ουκρανικών, αλλά και των ρωσικών σιτηρών, η Ρωσία έπληξε με τουλάχιστον δύο πυραύλους «Καλίμπρ» το λιμάνι της Οδησσού.
Οι Ουκρανοί έσπευσαν αμέσως να καταγγείλουν τη Ρωσία πως επιτέθηκε στις λιμενικές εγκαταστάσεις και σε αποθήκες σιτηρών για να τινάξει στον αέρα τη συμφωνία που μόλις είχε υπογράψει, με τον πρόεδρο Ζελένσκι να κάνει λόγο στη γνωστή νυχτερινή εκπομπή-διάγγελμά του για «νέα ρωσική βαρβαρότητα» και να τονίζει ότι τα πλήγματα αυτά «καταστρέφουν κάθε ενδεχόμενο ενός διαλόγου ή συμφωνίας με τη Μόσχα».
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ουκρανίας, Ολεγκ Νικολένκο, κατηγόρησε προσωπικά τον Βλαντιμίρ Πούτιν ότι με την επίθεση «έφτυσε στο πρόσωπο τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ-Ταγίπ Ερντογάν» και προειδοποίησε τη Μόσχα ότι «θα φέρει ακέραιη την ευθύνη σε περίπτωση αποτυχίας της συμφωνίας για τις εξαγωγές των σιτηρών».
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν ανέφερε σε μια ανακοίνωση πως η επίθεση στην Οδησσό «εγείρει σοβαρές αμφιβολίες για την αξιοπιστία της δέσμευσης της Ρωσίας στη χθεσινή συμφωνία». «Η Ρωσία φέρει την ευθύνη για το βάθεμα της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης και πρέπει να σταματήσει την επιθετικότητά της», πρόσθεσε. Αλλά και η Αμερικανίδα πρεσβευτής στην Ουκρανία Μπρίτζετ Μπρινκ χαρακτήρισε «αποτρόπαιη» την επίθεση επαναλαμβάνοντας το γνωστό παραμύθι πως «το Κρεμλίνο συνεχίζει να χρησιμοποιεί την τροφή ως όπλο»… στο Twitter.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση, η Βρετανία, η Γερμανία και η Ιταλία καταδίκασαν έντονα τα πλήγματα. Και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες «καταδίκασε απερίφραστα» τα πλήγματα και πρόσθεσε πως η πλήρης εφαρμογή της συμφωνίας είναι «επιτακτική ανάγκη».
Μετά από λίγες ώρες όμως, στην καθιερωμένη πρωινή ενημέρωση από το υπουργείο Αμυνας, οι Ρώσοι απάντησαν τονίζοντας ότι η επίθεση είχε αποκλειστικά στρατιωτικούς στόχους και επαναλαμβάνοντας το προφανές, ότι δηλαδή οι συμφωνίες της Κωνσταντινούπολης δεν προβλέπουν καμιά κατάπαυση του πυρός, αλλά μόνο την εξασφάλιση της ασφαλούς μετακίνησης των φορτηγών πλοίων.
Είπαν λοιπόν συγκεκριμένα ότι οι πύραυλοί τους βύθισαν ένα πολεμικό σκάφος των Ουκρανών (αργότερα διέρρευσε πως ήταν το μικρό αμφίβιο αποβατικό εφόδου «Μαλίν») και κατέστρεψαν τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις για την επισκευή σκαφών, στο εσωτερικό των οποίων βρισκόταν το συγκεκριμένο πλοίο. Ομως ο κύριος στόχος τους ήταν αποθήκη που, σύμφωνα πάντα με τους Ρώσους, περιείχε αμερικανικούς εκτοξευτήρες και πυραύλους κατά πλοίων τύπου Harpoon, ένα από τα πιο σημαντικά οπλικά συστήματα που έχουν ώς τώρα παραχωρήσει οι ΗΠΑ στο Κίεβο.
Ποιος λέει αλήθεια και ποιος ψέματα; Και ποιος έχει συμφέρον να τινάξει στον αέρα τη συμφωνία; Οι εικόνες και τα βίντεο του επόμενου πρωινού από το φλεγόμενο λιμάνι έγιναν αμέσως αντικείμενο επεξεργασίας από ειδικούς και όλα δείχνουν πως οι εγκαταστάσεις που χτυπήθηκαν δεν είχαν σχέση με τις πολιτικές λιμενικές υποδομές ούτε με αποθήκες σιτηρών: σύμφωνα με την ανακοίνωση του ουκρανικού στρατού, που επικαλείται το δημόσιο δίκτυο Suspline, οι πύραυλοι «δεν προκάλεσαν σημαντικές ζημιές στο λιμάνι» και ο αρμόδιος υπουργός της κυβέρνησης Ζελένσκι δήλωσε την επόμενη μέρα πως οι «προετοιμασίες» για την επανάληψη των εξαγωγών σιτηρών «συνεχίζονται κανονικά».
Ποιες «προετοιμασίες» απαιτούνται; Μία και μόνη: η αποναρκοθέτηση τμήματος του λιμανιού, που έχει φυσικά ναρκοθετηθεί από τους ίδιους τους Ουκρανούς, και η δημιουργία ενός «πράσινου διαδρόμου» για την είσοδο και έξοδο των φορτηγών πλοίων! Τόσο απλό, κι όμως τόσο δύσκολο… Την Παρασκευή, αμέσως μετά την υπογραφή, αξιωματούχοι του ΟΗΕ είχαν εκφράσει την ελπίδα πως η συμφωνία θα καταστεί επιχειρησιακή «σε μερικές εβδομάδες» το νωρίτερο.
Μάλλον πρόκειται για ευσεβή πόθο: η ναρκοθέτηση είναι εξαιρετικά πυκνή, οι Ουκρανοί δεν διαθέτουν αρκετά ναρκαλιευτικά σκάφη, καθώς τα περισσότερα καταστράφηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν στην Μπερντιάνσκ και τη Μαριούπολη, και η Μαύρη Θάλασσα είναι κλειστή στα πολεμικά πλοία όλων των άλλων χωρών! Δημοσιεύματα κάνουν λόγο για εμπλοκή τουρκικών σκαφών, ακόμη και για προσπάθειες αποστολής δύο ειδικών σκαφών ναρκαλίευσης του Βρετανικού Ναυτικού ως «δώρων» στους Ουκρανούς, αλλά ακόμη και σε αυτή την περίπτωση η διαδικασία για τη δημιουργία ασφαλούς διαδρόμου είναι πιθανόν να κρατήσει 2-3 μήνες…
Διάστημα στο οποίο τα ουκρανικά σιτηρά θα παραμείνουν «παγιδευμένα» στις αποθήκες, ενώ τα ρωσικά σιτηρά και λιπάσματα –με βάση τη συμφωνία της Πόλης– θα εξάγονται κανονικά, και μάλιστα με την εγγύηση και την προστασία της Τουρκίας και του ΟΗΕ!
Ο έλεγχος του Σεβέρσκ
Ολα αυτά συμβαίνουν ενώ στο κύριο θέατρο των μαχών μαίνονται οι πολύνεκρες μάχες για τον έλεγχο του Σεβέρσκ, του Σολεντάρ και του Μπαχμούτ, με τους Ουκρανούς να υποχωρούν με βαριές απώλειες προς τα δυτικά και την ύστατη γραμμή αντίστασης στο Ντονμπάς, τη Σλαβιάνσκ και το Κραματόρσκ.
Σε μια προσπάθεια ανάκτησης της στρατηγικής πρωτοβουλίας, αλλά και ψυχολογικής «ανάτασης» στην επιεικώς… μαγκωμένη από τις απανωτές ήττες ουκρανική αλλά και δυτική κοινή γνώμη, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε –όλως τυχαίως, κατά τη διάρκεια συνάντησης με αντιπροσωπεία Αμερικανών βουλευτών– για πολλοστή φορά άλλη μια «αντεπίθεση» στο μέτωπο της κατεχόμενης από τους Ρώσους Χερσώνας, ενώ ο στενός συνεργάτης του και επαγγελματίας προπαγανδιστής Ολεκσι Αρέστοβιτς διέδιδε τη δήθεν περικύκλωση 2.000 (που αργότερα έμειναν χίλιοι) Ρώσων στρατιωτών βορείως της Χερσώνας.
Τελικά μέχρι το απόγευμα της Κυριακής αποδείχτηκε ότι (και) αυτή η αντεπίθεση δεν έγινε ποτέ και η μόνη επιτυχία των Ουκρανών ήταν ο συνεχιζόμενος βομβαρδισμός με αμερικανικές ρουκέτες του συστήματος HIMARS δύο γεφυρών και ενός υδροηλεκτρικού εργοστασίου στην ελεγχόμενη από τους Ρώσους επαρχία της Ταυρίδας, με μερική μόνο επιτυχία.
Ο σκοπός, όμως, είχε επιτευχθεί: αναθαρρημένοι από την… αντεπίθεση-φάντασμα, οι Αμερικανοί υποσχέθηκαν και άλλα όπλα. Ο Ανταμ Σμιθ, επικεφαλής της Επιτροπής Ενόπλων Υπηρεσιών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, δήλωσε πως η Ουάσινγκτον θα στείλει περισσότερα συστήματα πολλαπλών εκτοξευτών ρουκετών, ενώ ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι ανέφερε ότι το Πεντάγωνο εξετάζει την αποστολή μαχητικών αεροσκαφών F-16 και βομβαρδιστικών Α-10 στο Κίεβο και υποσχέθηκε άλλα 100 εκατομμύρια δολάρια για την προμήθεια επιθετικών drones! Business as usual…