Γιώργης Έξαρχος / απαντητική επιστολή: “Το ότι είναι Βλάχος ο Ρήγας το διακηρύσσουν «ιερά τέρατα» της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας”
Εικόνα του Ρήγα με βάση –μάλλον – την προσωπογραφία του του 1794, του «ανακριτικού υλικού» (1797), δημοσιευμένη το 1825. Πρωτοδημοσιεύεται στο δίτομο έργο μου, ως εξώφυλλο στον α’ τόμο, μα και μέσα… – Θεωρεί ο επιστολογράφος τούτη την εικόνα όμοια με αυτήν που δημοσιεύτηκε το 1997 στο εξώφυλλο του βιβλίου που αναφέρει; Ας το κρίνουν οι αναγνώστες! Μα να ιδούν οι αναγνώστες τις εικόνες του Ρήγα χρονολογικά και πού δημοσιεύτηκαν, για να σταματήσουν οι επικλήσεις… ανυπόστατων ισχυρισμών
————-
Από τον συνεργάτη της Φαρέτρας Γιώργη Έξαρχο πήραμε την επιστολή που ακολουθεί, σε απάντηση επιστολής του Βασίλη Τσαπράζη που αναρτήθηκε στη Φαρέτρα με τίτλο: “Ο Ρήγας όπως λέμε στο χωριό μου, το Βελεστίνο, ήταν “γκρέκος” και όχι βλάχος”.
Η επιστολή του Βασίλη Τσαπράζη στάλθηκε με αφορμή προηγούμενο δημοσίευμα του Γιώργη Έξαρχου στη Φαρέτρα για τον Ρήγα Φεραίο με τίτλο: Νέο βιβλίο: Γιώργης Έξαρχος “Ο Ρήγας, ο οικουμενικός Ελληνοβλάχος”
Η απαντητική επιστολή έχει ως εξής:
1η Μάρτη 2022.
Αγαπητή Φαρέτρα,
Ευχαριστώ που θέσατε στη διάθεσή μου (καθότι συνεργάτης σας) την υπό δημοσίευση επιστολή αναγνώστη σας, ώστε να υπάρξει και η από μέρους μου τοποθέτηση στο θέμα που θίγει, απ’ αφορμή παλαιότερο δημοσίευμά μου στη Φαρέτρα (7.1.2022).
Ο επιστολογράφος δεν είναι απλά «Συνταξιούχος Εκπαιδευτικός», όπως υπογράφει στο κείμενό του, αλλά συνταξιούχος «Θεολόγος Μουσικού Σχολείου», όπως υπέγραφε σε παρόμοια επιστολή του που δημοσιεύτηκε σε εφημερίδα της Βέροιας στις 10 Μαρτίου 2021, γράφοντας για το ίδιο θέμα, για το αν ο Ρήγας ήταν «γκρέκος» ή «βλάχος», και λοιδορώντας-με και αποδίδοντάς-μου τα ερεβώδη του. Απέστειλα απαντητική επιστολή στον Διευθυντή της εν λόγω εφημερίδας, η οποία ουδέποτε δημοσιεύτηκε! Δεν σχολιάζω εδώ τα της «δημοσιογραφικής δεοντολογίας» κ.λπ.
Ίσως ο επιστολογράφος σας να νόμισε ότι οι ισχυρισμοί του, όπως και οι ισχυρισμοί «ακτιβιστών» ισόβιων προέδρων και γραμματέων λεγόμενων «επιστημονικών εταιρειών» έχουν και επιστημονικό κύρος, κάτι που στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει. Οι κινούμενοι στο δόγμα «πίστευε και μη ερεύνα», εκλαμβάνουν για ιστορική αλήθεια τα όσα οι ίδιοι πιστεύουν! Δικαίωμά τους…
Για να μη σας κλέψω πολύ χώρο, έχω να πω εν τάχει τα εξής, αφού πρώτα δηλώσω ότι ο επιστολογράφος σας μπορεί να πιστεύει ό,τι θέλει, χωρίς κανείς να του αμφισβητήσει ίχνος της «πίστης» του, καθότι αυτό πιστεύει! Ας το πιστεύει…
1) Το γιατί οι ιδρυτές και οι κάτοικοι του Βελεστίνου ήταν Βλάχοι υπάρχουν δεκάδες πρωτογενείς πηγές που το μαρτυρούν (από τα χρόνια της Ειρήνης της Αθηναίας: 752-803, βασ. μετά το 775, και επί Ακαμήρου) και καταχωρίζονται σε δεκάδες σελίδες του α’ τόμου του εκδοθέντος έργου μου. Δεν τις επαναλαμβάνω κι εδώ. Ας μελετήσει το έργο μου ο επιστολογράφος και ας πιστεύει τα… δικά του.
2) Για τους «γκρέκους» του Βελεστίνου, που σήμερα αυτοπροσδιορίζονται σαν «Καραγκούνηδες», ο περιηγητής Ληκ γράφει ότι ονομάζονταν «Καρακούνιδες» και ότι ήταν Βλάχοι εξ Αλβανίας, και το 1809 τους συνάντησε στα πέριξ του Βελεστίνου. Να διαβάσει ο επιστολογράφος πάνω από 20 σελίδες του Ληκ για την περιοχή του Βελεστίνου, ώστε να δει και τη σύνθεση του πληθυσμού, και όχι μόνο τις «δύο αράδες» που επιλεκτικά αναπαράγουν όσοι θέλουν να διαστρέφουν την αλήθεια.
3) Το ότι ο Ρήγας ανήκει στους Βλάχους του Βελεστίνου προκύπτει και από το Μητρώον Αρρένων του Βελεστίνου (του οποίου την ύπαρξη αμφισβητεί ο επιστολογράφος στη δημοσιευμένη επιστολή του στις 10 Μαρτίου 2021 σε εφημερίδα της Βέροιας!). Με βάση αυτό το Μητρώο δημοσιεύτηκε μελέτη ήδη καταχωρισμένη στα Πρακτικά Συνεδρίου της ΕΕΜΦΒΡ, ΥΠΕΡΕΙΑ τόμος Β’, 1994. Φαίνεται ο επιστολογράφος να την αγνοεί, αλλά το Μητρώον αυτό καταρρίπτει τη δογματική του άποψη περί «καραγκούνη» ή «γκρέκου» Ρήγα και άλλα παρόμοια.
4) Για το «πορτραίτο του Ρήγα», σας αποστέλλω «δείγματα εικόνων» του Ρήγα, που διαψεύδουν οφθαλμοφανώς τον «πίστευε και μη ερεύνα» επιστολογράφο σας. Αυτό το πράττω, για τους αναγνώστες της Φαρέτρας, και την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα, καθότι στο δίτομο έργο μου περιέχονται περί τα 40 πορτρέτα του Ρήγα, κάποια εκ των οποίων για πρώτη φορά δημοσιοποιούνται επί των ημερών μας, αντλημένα από αθησαύριστες και άγνωστες πηγές.
5) Το ότι ήταν/είναι Βλάχος/Ελληνόβλαχος ο Ρήγας το αναφέρουν και το διακηρύσσουν «ιερά τέρατα» της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας των Ιστορικών, καθηγητών της Ελληνικής Ιστορίας, στα μέγιστα διεθνώς Πανεπιστήμια. Είναι καιρός οι… όψιμοι «ρηγολόγοι» να αποστείλουν επιστολές προς αυτούς για να τους… διαψεύσουν, και μήπως αλλάξουν έτσι αυτή την αποδεδειγμένα επιστημονική παραδοχή και αλήθεια. Δίνω ελάχιστα δείγματα – αποσπάσματα γραφής Ιστορικών διεθνούς κύρους:
α) «Greek influence and Christian solidarity within the Orthodox millet reached its peak in the Greek uprising of 1821 and the subsequent War of Independence. This was preceded and prepared by the revolutionary activites of Rigas Velestinlis (1757-1798), who was, incidentally, an ethnic Vlach. (…)» (Entangled Histories of the Balkans – Volume One: National Ideologies and Language Policies, Edited by Roymen Daskalov and Tchavdar Marinov, Brill, Leiden-Boston, 2013, σ. 159). Ήτοι: «Η ελληνική επίδραση και η χριστιανική αλληλεγγύη στο ορθόδοξο μιλέτι έφτασαν στο αποκορύφωμά τους με την ελληνική εξέγερση του 1821 και τον επακόλουθο πόλεμο της ανεξαρτησίας. Προετοιμάστηκε η εξέγερση από τους επαναστάτες ακτιβιστές-συντρόφους του Ρήγα Βελεστινλή (1757-1798), ο οποίος, παρεμπιπτόντως, ήταν στην εθνικότητα Βλάχος. (…)»
β) «(…) 1757 in Velestino, near the ancient Ferai, later assuming the name of Rigas Velestinlis … a hellenised Vlach of distinguished family (…)» (Douglas Dakin, The Unification of Greece, 1770-1923, Benn 1972). Ήτοι: «(…) 1757 στο Βελεστίνο, κοντά στις αρχαίες Φερές, αργότερα πήρε το όνομα Ρήγας Βελεστινλής … ένας εξελληνισμένος Βλάχος διακεκριμένης οικογένειας (…)»
γ) «Vlachs: portrait of a Vlach man in Voskopje, eastern Albania. With the collapse of the Byzantine empire at the end of the … notably Rigas Velestinlis, a visionary poet and patriot, author of the Greek national anthem, but a Vlach from Velestino…» (Graham Speake, Encyclopedia of Greece and the Hellenic Tradition, 2021). Ήτοι: «Βλάχοι: πορτραίτο ενός Βλάχου άνδρα στη Βοσκόπολη/Μοσχόπολη της Ανατολικής Αλβανίας Με την κατάρρευση της βυζαντινής αυτοκρατορίας στο τέλος του… ιδίως ο Ρήγας Βελεστινλής, οραματιστής ποιητής και πατριώτης, συγγραφέας του ελληνικού εθνικού ύμνου, που ήταν ένας Βλάχος από το Βελεστίνο…»
δ) «…Velestinlis (Pheraios), Rrigas (1757–98) Proto-martyr of Greek independence. Born Velestino, Thessaly. A Hellenised Vlach, he was forced, in obscure circumstances, to emigrate. Popular mythology has it …» (Richard Clogg, A Concise History of Greece,2021, σ. 306) – Ήτοι: «Βελεστινλής (Φεραίος), Ρήγας (1757–98) Πρωτομάρτυρας της ελληνικής ανεξαρτησίας. Γεννήθηκε στο Βελεστίνο, Θεσσαλία. Ήταν ένας εξελληνισμένος Βλάχος, αναγκάστηκε, σε σκοτεινές συνθήκες, να μεταναστεύσει. Η δημοφιλής μυθολογία το έχει …»
Φαίνεται να το γνωρίζουν καλύτερα οι ξένοι ιστορικοί ερευνητές, όταν γράφουν «Rigas was probably descended from a Perivoliat family which overwintered in Velestino», ήτοι «Ο Ρήγας κατάγεται πιθανώς από μια οικογένεια Περιβολιωτών που ξεχείμαζε στο Βελεστίνο», παρά οι απόγονοι κάποιων επήλυδων – νυν μόνιμων κατοίκων του Βελεστίνου, που δηλώνουν «γκρέκοι» ή «καραγκούνηδες»
Του τελευταίου συγγραφέα, του Richard Clogg, κυκλοφορεί η Συνοπτική ιστορία της Ελλάδας 1770-2013, Εκδόσεις Κάτοπτρο, ήδη από το 1995, και έχει κάνει απανωτές εκδόσεις. Στις σελίδες 36, 56-57, 60. 262, 387-388 αναφέρεται στον Ρήγα Βελεστινλή, και τονίζεται ότι είναι Βλάχος: «ΡΗΓΑΣ ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΗΣ ή ΦΕΡΑΙΟΣ, 1757-1798. || Πρωτομάρτυρας της ελληνικής Ανεξαρτησίας. Γεννήθηκε στο Βελεστίνο της Θεσσαλίας. Εξελληνισμένος Βλάχος, αναγκάστηκε να μεταναστεύσει κάτω από σκοτεινές περιστάσεις. […]» (σ.387). Για να γνωρίζουμε το μέγεθος αυτού του ιστορικού συγγραφέα, αντιγράφω λίγα βιογραφικά του:
«Ο καθηγητής Richard Clogg αναγνωρίζεται διεθνώς ως αυθεντία στη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Διετέλεσε λέκτορας Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας στη Σχολή Σλαβικών και Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, υφηγητής Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας στο King’s Kollege και καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας των Βαλκανίων στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Από το 1990 μέχρι το 2005 ήταν Εταίρος στο St Antony’s College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ενώ σήμερα παραμένει Επίτιμος Εταίρος στο ίδιο κολέγιο. Είναι συγγραφέας και επιμελητής πολυάριθμων βιβλίων και άρθρων που αφορούν την ελληνική ιστορία και πολιτική. Το A Concise History of Greece (τρίτη έκδοση στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2013) έχει μεταφραστεί στα Τουρκικά, στα Ιαπωνικά, στα Γερμανικά, στα Ισπανικά, στα Σερβικά, στα Ιταλικά, στα Ρωσικά, στα Βουλγαρικά, στα Ρουμανικά, στα Πολωνικά και στα Κινεζικά.»
Καιρός είναι οι «ρηγολόγοι» επιστολογράφοι-ιστορικοί να γράψουν επιστολές και προς Τουρκία, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ισπανία, Σερβία, Ιταλία, Ρωσία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Πολωνία Κίνα, ίσως και σε άλλες χώρες που έχουν μεταφραστεί αυτά τα έργα και όπου γνωρίζουν άριστα ότι ο Ρήγας ήταν Ελληνόβλαχος, και να διαψεύσουν έτσι τους συγγραφείς αυτούς και για να… πείσουν τους ξένους αναγνώστες ότι αυτό γράφεται έτσι διότι… διέλαθε της προσοχής… των ιστορικών αυθεντιών! Το ρίχνω ως ιδέα…
Σεβόμενος τον χώρο σας, δεν επεκτείνομαι άλλο, μα για προσωπική σας χρήση σας αποστέλλω τη μη δημοσιευθείσα απαντητική επιστολή μου προς την εφημερίδα της Βέροιας, απ’ αφορμή παρόμοια επιστολή του κυρίου επιστολογράφου σας της 10 Μαρτίου 2021. Και θέλω εδώ να του θυμίσω μια δημώδη παροιμία μας σχετικά με τα «μεταξωτά βρακιά», τι ακριβώς απαιτούν… Γνωρίζει ασφαλώς ο επιστολογράφος ότι επιστήμη σημαίνει έρευνα και όχι… κόλλημα στο… 1997! Ας δει το δίτομο έργο μου, με τις δεκάδες πηγές, που δεν υπάρχουν στις εισηγήσεις των Συνεδρίων και των Πρακτικών της λεγόμενης ΕΕΜΦΒΡ (προφανώς για λόγους εμφανείς και ευεξήγητους), για να μάθει τα όσα δεν γνωρίζει για τον Βελεστίνο και τον Ρήγα.
Σας αποστέλλω και το «εικαστικό υλικό» που διαψεύδει τον επιστολογράφο σας και όσους συνεχίζουν να διασπείρουν… εκουσίως ή ακουσίως ανακρίβειες.
Αγαπητή Φαρέτρα,
Αν ο επιστολογράφος σας αμφισβητεί ή… διαψεύδει κάποια από τις πρωτογενείς πηγές που χρησιμοποίησα κατά τη συγγραφή της δίτομης μελέτης μου που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Σταμούλη της Θεσσαλονιίκης (είναι γνωστό ότι οι πρωτογενείς πηγές ούτε ψεύδονται ούτε διαψεύδονται), εκ των οποίων πάνω από 50 πηγές για πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας στη χώρα μας, ας το πει ξεκάθαρα, ποια πηγή αμφισβητεί ή ποια πηγή στρεβλώνω, και πώς;… Αλλιώς, η διά επιστολών δημόσια έκφραση απόψεων και ισχυρισμών σε ΜΜΕ είναι μεν θεμιτή, αλλά δεν αποτελεί τεκμήριο απόδειξης επιστημονικής αλήθειας.
Υπ’ αυτή την έννοια, ας σκεφτούμε και την αρχαιοελληνική ρήση «Κρείττον του λαλείν το σιγάν…» ή το Πυθαγόρειο «Χρη σιγάν ή κρείσσονα σιγής λέγειν»… Δεν είναι η ιστορική αλήθεια ό,τι πιστεύει το μυαλό του καθενός… Εκτός και αν ισχύει το «Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε…», όπως θα έλεγε ο Λουΐτζι Πιραντέλλο…
Ευχαριστώ
Με τη δέουσα τιμή
ΓΙΩΡΓΗΣ ΕΞΑΡΧΟΣ
Συγγραφέας-Ερευνητής
Υ.Γ. Και δυο λόγια για την ταμπακιέρα. Γράφει ο επιστολογράφος: «…διάβασα στην αξιόλογη ιστοσελίδα σας την δημοσίευση στις 7 Ιανουαρίου 2022, για το βιβλίο του Γιώργη΄Εξαρχου, που αναφέρεται στον βάρδο και πρωτεργάτη της μεγάλης ελληνικής επανάστασης του 1821, Ρήγα Βελεστινλή. Όσον αφορά το περιεχόμενο και τις απόψεις του συγγραφέα, ειδικά στην δήθεν βλάχικη καταγωγή του Ρήγα δεν θα αναφερθώ, διότι είναι γνωστές οι ατεκμηρίωτες απόψεις ορισμένων βλάχων κυρίως ερευνητών…»
Κάνει πως δεν κατάλαβε ο επιστολογράφος ότι το κείμενο αυτό δεν είναι δικό μου, αλλά του σπουδαίου Γάλλου μελετητή JEAN-HENRI-ABDOLONYME UBICINI (1818-1884) – έτους 1881, και περιέχεται στη μελέτη μου για τον Ρήγα, και δημοσιεύτηκε στην Φαρέτρα (7.1.2022) αυτούσιο, και ο οποίος UBICINI γράφει για τον Ρήγα ότι «ήταν καταγωγής Tsintsare1» [= Αρμάνος/Ελληνόβλαχος]. Οπότε, προς τι η στρέβλωση αυτή και αποδίδει με την επιστολή του σε μένα τα όσα γράφει ο γάλλος UBICINI; Ποιεί την νήσσαν ο επιστολογράφος, μιας και είναι γνωστό τοις πάσι ότι αυτό που έχει γράψει ο συγκεκριμένος γάλλος συγγραφέας, ότι ο Ρήγας ήταν Τσιντσάρος/Βλάχος, το γράφουν όλοι οι σύγχρονοι μεγάλοι ιστορικοί.
Ας ανατρέψει, λοιπόν, με τις επιστολές του, τα του Ουμπιτσίνι και των άλλων ιστορικών που γράφουν ότι ο Ρήγας είναι Βλαχος, και ας αφήσει κατά μέρος τα «ατεκμηρίωτες απόψεις ορισμένων βλάχων κυρίως ερευνητών». Και κάτι ακόμα: Ε, μην παριστάνουν τους «ντόπιους» οι Βελεστινιώτες που αποδεδειγμένα είναι επήλυδες, με βάση το Μητρώον Αρρένων Δήμου Βελεστίνου. Θα γελάει και το παρδαλό κατσίκι…