“Στον Καιάδα (και) τα παιδιά προσφύγων και μεταναστών” γράφει ο Μιχάλης Λαγάνης
Παραμένουν τα προσκόμματα στην πρόσβαση των αιτούντων άσυλο στην υγεία, ενώ πλέον αποκλείονται και παιδιά, με τη νέα εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων.
Με νέα εγκύκλιό του τη Δευτέρα 1η Οκτωβρίου σχετικά με τη διαδικασία απόδοσης ΑΜΚΑ και τους δικαιούχους αυτού, το υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων αναβάλλει εκ νέου τη ρύθμιση της πρόσβασης των αιτούντων άσυλο στην απαραίτητη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Παράλληλα, αποκλείει από την πρόσβαση στην υγεία και παιδιά που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα από γονείς, πολίτες τρίτων χωρών, των οποίων το καθεστώς διαμονής δεν έχει ακόμη ρυθμιστεί.
Υπενθυμίζεται πως πριν από δυο και πλέον μήνες (11.07.2019), με έγγραφο του αρμόδιου υπουργού, «πάγωσε» η ήδη προβληματική διαδικασία απόδοσης ΑΜΚΑ, ιδίως για τους αιτούντες διεθνούς προστασίας.
Τόσο η Υ.Α. του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, όσο και ο Συνήγορος του Πολίτη, έχουν επισημάνει ότι έκτοτε ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός αιτούντων / δικαιούχων άσυλο αδυνατούν να έχουν πρόσβαση στην απαραίτητη φροντίδα. Πολλοί δε εξ’ αυτών είναι χρόνιοι πάσχοντες, με ανάγκες τακτικής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, οι οποίες διογκώνονται έτι περαιτέρω λόγω του εγκλωβισμού τους στα ελληνικά νησιά.
Γραφειοκρατική απανθρωπιά
Το ΕΣΠ λαμβάνει τέτοια αιτήματα για συνδρομή, με πλέον πρόσφατο αυτό εξαμελούς οικογένειας προσφύγων από το Ιράκ, δυο εκ των ανήλικων τέκνων της οποίας χρίζουν άμεσης φροντίδας. Η οικογένεια είχε μεταφερθεί στην ενδοχώρα λόγω της υψηλής ευαλωτότητάς της, ωστόσο τα παιδιά δεν μπορούν να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις λόγω έλλειψης ΑΜΚΑ.
Επισημαίνεται πως βάσει εθνικού (Ν. 4368/2016) και ενωσιακού Δικαίου (Οδηγία Υποδοχής), η πολιτεία οφείλει να μεριμνά για την πρόσβαση των προσφύγων και αιτούντων άσυλο στην υγεία, ενώ, ιδίως για τα παιδιά, η απρόσκοπτη πρόσβαση στην υγεία και την κατάλληλη φροντίδα, ανεξαρτήτως καθεστώτος διαμονής, διασφαλίζεται τόσο από τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, όσο και από τον αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη.
«Καλούμε την ελληνική πολιτεία, κατ’ εφαρμογή της νομιμότητας, να προβεί στην άμεση επίλυση του ζητήματος για τις χιλιάδες ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και παιδιά, που εξακολουθούν να στερούνται το θεμελιώδες δικαίωμα στην υγεία. Η έκδοση ΑΜΚΑ και η πρόσβαση στην υγεία διασφαλίζει τη δημόσια υγεία, είναι θεμελιώδες δικαίωμα και αποτελεί υποχρέωση της πολιτείας» αναφέρει στην ανακοίνωσή του το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες.
Τραγικές συνθήκες
Τον κώδωνα του κινδύνου για την τραγική κατάσταση στην οποία ζουν περισσότεροι από 28.000 πρόσφυγες και μετανάστες στα hotspot των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου κρούουν και οι Γιατροί Χωρις Σύνορα.
Στο «Ποντίκι» μίλησε ο ιατρός διευθυντής Προγραμμάτων της ΜΚΟ Απόστολος Βεΐζης.
«Η καταστροφική κρίση που επηρεάζει την υγεία χιλιάδων ευάλωτων ανθρώπων είναι το αποτέλεσμα του προβληματικού συστήματος υποδοχής, της απουσίας μηχανισμών προστασίας και της ανεπαρκούς παροχής υπηρεσιών. Αυτό δείχνει ότι η πολιτική περιορισμού και αποτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς τη διαχείριση της μετανάστευσης έχει αποτύχει.
Εδώ και τέσσερα χρόνια, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται σε αρκετά ελληνικά νησιά, ωστόσο, σήμερα, η ανθρωπιστική και ιατρική παρέμβαση είναι κυρίως υπόθεση των εθελοντικών οργανώσεων που υποκαθιστούν τις ευθύνες του κράτους. Σήμερα, για άλλη μια φορά, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν αναγκαστεί να κλιμακώσουν τις δραστηριότητές τους: εκατοντάδες ιατρικές συνεδρίες πραγματοποιούνται καθημερινά στη Λέσβο, τη Σάμο και τη Χίο, ενώ, σε συντονισμό με άλλες εθελοντικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αυξάνουν τις εγκαταστάσεις υγιεινής για τον πληθυσμό των μεταναστών και διανέμουν βασικά είδη πρώτης ανάγκης σε τακτική βάση».
«Η κατάσταση που επικρατεί στα ελληνικά νησιά δεν είναι καινούργια. Ο μεγάλος συνωστισμός στους προσφυγικούς καταυλισμούς είναι μία κρίση που προκαλείται από τις ευρωπαϊκές πολιτικές και έχει τεράστιες αρνητικές επιπτώσεις σε άνδρες, γυναίκες και παιδιά εδώ και χρόνια» λέει ο Βασίλης Στραβαρίδης, γενικός διευθυντής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Έχουν περάσει πάνω από τρία χρόνια από τη συμφωνία Ε.E. – Τουρκίας και μήπως θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι οι ελληνικές και οι ευρωπαϊκές αρχές χρησιμοποιούν αυτή την ντροπιαστική αποτυχία υποδοχής προσφύγων ως μέσο αποτροπής των νέων αφίξεων στην Ευρώπη;».
Τα παιδιά…
Καθώς οι αφίξεις από τη θάλασσα έχουν φτάσει στο υψηλότερο σημείο τους από το 2016, οι ομάδες παιδιατρικής ψυχικής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Λέσβο είδαν τις παραπομπές παιδιών να διπλασιάζονται τον Ιούλιο συγκριτικά με τους προηγούμενους μήνες. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, 73 παιδιά παραπέμφθηκαν στις ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα: τα τρία είχαν κάνει απόπειρα αυτοκτονίας και 17 είχαν αυτοτραυματιστεί. Δέκα από τα 73 παιδιά ήταν κάτω των έξι ετών, ενώ το μικρότερο ήταν μόλις δύο ετών.
«Όλο και περισσότερα από αυτά τα παιδιά σταματούν να παίζουν, βλέπουν εφιάλτες, φοβούνται να βγουν από τη σκηνή τους και αρχίζουν να αποσύρονται από τη ζωή» λέει η Κατρίν Μπρούμπακ, υπεύθυνη ψυχικής υγείας στη Λέσβο. «Κάποια από αυτά σταματούν εντελώς να μιλάνε. Με τον συνωστισμό, τη βία και την έλλειψη ασφάλειας στον καταυλισμό να αυξάνονται, η κατάσταση για τα παιδιά επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα. Για να αποτραπούν οι μόνιμες βλάβες, τα παιδιά αυτά πρέπει να φύγουν αμέσως από τον καταυλισμό της Μόριας».
Στην παιδιατρική κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα υπάρχουν σχεδόν 100 παιδιά με σύνθετα ή χρόνια προβλήματα υγείας, μεταξύ αυτών μικρά παιδιά με σοβαρές καρδιοπάθειες, διαβήτη, επιληψία και τραύματα πολέμου. Όλα περιμένουν να μεταφερθούν στην ηπειρωτική χώρα για να έχουν πρόσβαση στην εξειδικευμένη περίθαλψη που
