“Απλοί άνθρωποι” γράφει ο Παντελής Μπουκάλας
Μπορεί και να υπάρχουν τελικά οι άνθρωποι που αποκαλούνται «απλοί» στη δημοσιογραφική κοινή και στο πολιτικό ιδιόλεκτο. Ισως δεν είναι μια φανταστική ομάδα, κατασκευασμένη από όσους νιώθουν «σύνθετοι» ή «πολύπλοκοι», μέλη της ελίτ τέλος πάντων, και χρειάζονται έναν συμβατικό όρο για τις συζητήσεις τους.
Σίγουρα υπάρχει μια κατασκευαστική οίηση εδώ, αφού οι οροθέτες ή λογοθέτες αισθάνονται ανώτεροι από όσους εικάζεται πως έχουν κύριο γνώρισμά τους την «απλότητα». Απλότητα που εννοείται στην καλύτερη περίπτωση σαν αφελής αυθορμητισμός και στη συνηθέστερη σαν ευήθεια ή ανωριμότητα. Πρόκειται, πάντως, για την ίδια οίηση που κρύβεται με χίλια ζόρια στο ύφος όσων χρησιμοποιούν τη φόρμουλα «όπως λέει ο λαός», υπονοώντας ότι οι ίδιοι είναι όχι απλώς κάτι διαφορετικό αλλά κάτι ανώτερο και ευγενέστερο από τη μάζα.
Απλοί άνθρωποι είναι –θα μπορούσε να είναι– όσοι νιώθουν ότι δεν γράφουν πάνω στο νερό όταν δίνουν τον λόγο τους στη συντροφιά τους ότι θα πράξουν ετούτο και θα αποφύγουν εκείνο· νιώθουν δηλαδή να τους δεσμεύει κάθε τους λέξη, κι ας μην ορκίζονται στα θεία ή σε ό,τι άλλο κρίνουν βαρύ. Είναι όσοι ντρέπονται εκ των προτέρων, σκεπτόμενοι την πιθανότητα να μην μπορέσουν να τιμήσουν τον λόγο τους, γιατί τα πράγματα θα έρθουν ανάποδα. Είναι οι άνθρωποι που, αφόρητα απλοί, δεν μπορούν –όσο κι αν το προσπαθούν– να καταλάβουν πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν συνάνθρωποί τους ικανοί να ορκίζονται δημοσίως, μπροστά σε κάμερες και κινητά, ότι θα πράξουν το άλφα, αλλιώς να πέσει κεραυνός και να τους κάψει, και να πράττουν το αντιάλφα πριν προλάβει ο αλέκτωρ να λαλήσει. Δίχως να κοκκινίζουν. Να χρησιμοποιούν, δε, σαν αποδεικτικό της εντιμότητάς τους το ότι οι ουρανοί παρέμειναν στη συνήθη αδιαφορία τους και δεν έστειλαν τιμωρητικό κεραυνό καταπάνω τους, κι ας έδρασαν σαν ορκοπάτες.
Απλοί άνθρωποι είναι –θα μπορούσε να είναι– όσοι προσπαθούν να εξηγήσουν, έστω «με τη φτωχή γλώσσα και το μέτριο μυαλό τους», γιατί άλλαξαν άποψη και στάση για κάποιο θέμα, και οι οποίοι δεν πιστεύουν πως είχαν δίκιο και όταν κήρυσσαν το άλφα και όταν διαλαλούσαν το αντιάλφα. Είναι όσοι έχουν τις δυο-τρεις απλές, απλούστατες αρχές τους για τα βασικά του βίου και πολεμούν να τις κρατήσουν άφθαρτες ακόμα κι όταν η αρχή της πραγματικότητας τους ζορίζει άγρια. Και όταν ηττώνται και υποχωρούν, δεν βγαίνουν να καμαρώσουν τον καριερίστικο αμοραλισμό τους, όπως κάνουν οι «σύνθετοι». Αλλά δηλώνουν τίμια πως ηττήθηκαν.
