“Διπλασιασμός κατασχέσεων” γράφει η Αντριάνα Βασιλά
Σε τσουνάμι έχουν μετατραπεί οι κατασχέσεις φορολογουμένων από τις τράπεζες για λογαριασμό του Δημοσίου… Η εξοντωτική υπερφορολόγηση που υποχρεούνται να καταβάλλουν τα νοικοκυριά, οι επιχειρήσεις και οι ιδιοκτήτες ακινήτων τους τελευταίους μήνες του έτους είναι πλέον δυσβάσταχτη, με αποτέλεσμα ένας απίστευτος αριθμός φορολογούμενων, πάνω από τέσσερα εκατομμύρια, να έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση.
Εξαιτίας αυτού, δυστυχώς, ο αριθμός φορολογούμενων που τους έχει ήδη επιβληθεί αναγκαστική είσπραξη ή, αλλιώς, κατάσχεση τραπεζικών λογαριασμών και άλλων εισοδημάτων στα χέρια τρίτων έχει τουλάχιστόν διπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία:
1. Ο αριθμός των φορολογουμένων, φυσικών και νομικών προσώπων, που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση ανήλθε τον Σεπτέμβριο στους 4.312.395, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με τον Αύγουστο κατά περίπου μισό εκατομμύριο. Αυτό μεταφράζεται σε αδυναμία πολλών να πληρώσουν εμπρόθεσμα τη δεύτερη δόση του φόρου εισοδήματος ή την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ.
2. Ο αριθμός των οφειλετών εναντίον των οποίων η φορολογική διοίκηση έχει το δικαίωμα να επιβάλει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης ανήλθε τον Σεπτέμβριο σε 1.797.492, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 64.630 φορολογούμενους. Με βάση αυτό το δεδομένο, ότι δηλαδή έχουν ήδη επιβληθεί κατασχέσεις σε 1.148.583 φορολογούμενους, προκύπτει ότι η φορολογική διοίκηση έχει το δικαίωμα να προχωρήσει το επόμενο διάστημα στην επιβολή κατασχέσεων σε άλλους 648.909 φορολογούμενους.
3. Ο αριθμός των φορολογουμένων που έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση και έχουν ήδη επιβληθεί εναντίον τους μέτρα αναγκαστικής είσπραξης, όπως είναι οι κατασχέσεις, διαμορφώθηκαν τον Σεπτέμβριο σε 1.148.583, παρουσιάζοντας αύξηση κατά περίπου 5.000.
4. Οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση, δηλαδή αυτές που δημιουργήθηκαν από την αρχή του έτους, διαμορφώθηκαν στο τέλος Σεπτεμβρίου στα 7,83 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,42 δισ. ευρώ σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
5. Οι καθαρά φορολογικές οφειλές που έμειναν απλήρωτες διαμορφώθηκαν τον Σεπτέμβριο σε 6,165 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά περίπου μισό δισ. ευρώ σε σχέση με τον Αύγουστο.
Μέτρα αναγκαστικής είσπραξης
Η φορολογική διοίκηση επιβάλλει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης που περιλαμβάνουν:
● Την κατάσχεση του υπολοίπου των τραπεζικών λογαριασμών του οφειλέτη, με ακατάσχετο ποσό 1.250 ευρώ για έναν λογαριασμό που δηλώνεται στο taxisnet.
● Την κατάσχεση μισθών και συντάξεων. Ισχύει ακατάσχετο 1.000 ευρώ μηνιαίως. Για ποσό από 1.000 έως 1.500 ευρώ κατάσχεται το 50% και για ποσό πάνω από 1.500 ευρώ κατάσχεται το σύνολο.
● Τη δέσμευση και πώληση με πλειστηριασμό ακινήτων του οφειλέτη.
● Την κατάσχεση εισοδημάτων του οφειλέτη στα χέρια τρίτων, όπως είναι τα ενοίκια και οι απαιτήσεις από πελάτες.
Αυτόματες κατασχέσεις
Η εφορία κάθε μέρα «αγριεύει» όλο και περισσότερο καθώς είναι στην τελική ευθεία και το σύστημα των αυτόματων κατασχέσεων, που θα παρακολουθεί χρέη και καταθέσεις των οφειλετών.
Ειδικότερα στο νομοσχέδιο με τον τίτλο «Κατάργηση των διατάξεων περί μείωσης των συντάξεων, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2016/97 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιανουαρίου 2016 σχετικά με τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων και άλλες διατάξεις» περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων πολλές διατάξεις που αφορούν κεφάλαια διαχείρισης της ΑΑΔΕ σε ό,τι αφορά την είσπραξη δημοσίων εσόδων.
Πιο συγκεκριμένα, ρυθμίζεται νομοθετικά η δυνατότητα της ΑΑΔΕ για μαζική συλλογή στοιχείων – με μαζικό και αυτοματοποιημένο – που αφορούν τραπεζικούς λογαριασμούς, λογαριασμούς πληρωμών, επενδυτικών προϊόντων και δανειακές συμβάσεις ελεγχόμενων από την ΑΑΔΕ φυσικών ή νομικών προσώπων και οντοτήτων από τα πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των υποκαταστημάτων των αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων, των υπό εκκαθάριση πιστωτικών ιδρυμάτων, των ιδρυμάτων πληρωμών και των ιδρυμάτων έκδοσης ηλεκτρονικού χρήματος που παρέχουν και εκτελούν υπηρεσίες πληρωμών στην Ελλάδα, καθώς και από τις εποπτευόμενες από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επενδυτικές εταιρείες.
Τα στοιχεία και οι πληροφορίες που διαβιβάζουν τα υπόχρεα πρόσωπα τηρούνται σε βάση δεδομένων της ΑΑΔΕ μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης να βεβαιώσει φόρο στη βάση των σχετικών προς έλεγχο υποθέσεων και προωθούνται κατόπιν επεξεργασίας στις ελεγκτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ με ασφάλεια και ταχύτητα μέσω ειδικής μηχανογραφικής εφαρμογής.
Στόχο της διάταξης αποτελεί η ταχεία λήψη και επεξεργασία στοιχείων και πληροφοριών που αφορούν ελεγχόμενα πρόσωπα, κατά τρόπο τυποποιημένο και ενιαίο, προκειμένου να καθίσταται ευχερέστερος ο εντοπισμός των «στρατηγικών κακοπληρωτών».
Μέτρα προστασίας
Όπως όμως και να κινηθεί η Ανεξάρτητη Αρχή , υπάρχουν όρια και ποσά στους τραπεζικούς λογαριασμούς που δεν μπορεί να κατάσχει η εφορία.
Το αποτελεσματικότερο μέτρο προστασίας από τις κατασχέσεις είναι η πληρωμή ή η ρύθμιση σε 12 ή 24 δόσεις των ποσών που έχουν βεβαιωθεί. Πέραν αυτών, στις περιπτώσεις που υπάρχει αδυναμία πληρωμής ακόμη και των δόσεων, οι οφειλέτες πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν κατάσχονται τα πάντα από τους τραπεζικούς λογαριασμούς.
Κατ’ αρχάς, πρέπει να δηλώσουν έναν λογαριασμό ο οποίος θα είναι ακατάσχετος. Από αυτόν η εφορία δεν θα μπορεί να κατασχέσει ποσά, αν το υπόλοιπό τους είναι μέχρι 1.250 ευρώ. Κανείς δεν σας απαγορεύει να δηλώσετε ως ακατάσχετο τον κοινό τραπεζικό λογαριασμό της οικογένειας και κανείς δεν σας απαγορεύει να ζητήσετε να κατατίθεται σε αυτόν τον λογαριασμό ο μισθός σας.
Σε μια τέτοια περίπτωση, το υπόλοιπο της κατάθεσής σας θα μπορεί να φτάνει στα 2.500 ευρώ ή και στα 5.000 ευρώ (ανάλογα με τον αριθμό των δικαιούχων) χωρίς η εφορία να μπορεί να τον ακουμπήσει. Αναλυτικά:
● Καταθέσεις σε έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1.250 ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο, αλλά σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα. Πρέπει να έχει υποβληθεί ηλεκτρονική δήλωση στο Taxis.
● Κατά προτεραιότητα πρέπει να δηλώνεται ως ακατάσχετος ο λογαριασμός της μισθοδοσίας.
● Στους κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς το υπόλοιπο διαιρείται ανάλογα με τον αριθμό των συνδικαιούχων. Τεκμαίρεται επομένως ότι στον συνδικαιούχο αναλογεί το υπάρχον χρηματικό ποσό διαιρεμένο με το σύνολο των συνδικαιούχων.
● Έτσι, σε λογαριασμό με υπόλοιπο 2.500 ευρώ και δύο συνδικαιούχους δεν μπορεί να επιβληθεί κατάσχεση (αν ο λογαριασμός έχει δηλωθεί ως ακατάσχετος) καθώς υπάρχει το όριο προστασίας των 1.250 ευρώ.
Γενικώς σε κοινούς λογαριασμούς:
● Κατάσχεται το ένα δεύτερο αν οι δικαιούχοι είναι δύο.
● Κατάσχεται το ένα τρίτο αν οι δικαιούχοι είναι τρεις.
Επίσης θα μπορείτε να πληρώνετε κάτι έναντι της οφειλής περιοδικά. Τα τμήματα δικαστικού των εφοριών εκτιμούν ότι ο φορολογούμενος κάνει προσπάθεια αποπληρωμής και δεν προχωρούν σε επιβολή μέτρων αναγκαστικής είσπραξης. Αυτό πάντα βέβαια σε συνάρτηση με το ύψος της οφειλής και το ύψος των τακτικών καταβολών.
Ούτε το 2019 θα εφαρμοστεί ο φόρος υπεραξίας 15% στα ακίνητα
Παγωμένος θα παραμείνει και το 2019 ο φόρος υπεραξίας 15% που προκύπτει από τη μεταβίβαση ακινήτων… Άλλωστε, σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού, η φορολόγηση στην αγορά ακινήτων φαίνεται ήδη επιβαρυμένη, αφού οι φόροι στην περιουσία είναι αυξημένοι κατά 403% σε σχέση με το 2009.
Πάντως, εντός των ημερών αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή η τροπολογία με την οποία θα αναστέλλεται η εφαρμογή του φόρου υπεραξίας στα ακίνητα έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019. Πρόκειται για έναν φόρο ο οποίος νομοθετήθηκε το 2014 αλλά δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Από το 2015 αναβάλλεται η εφαρμογή του καθώς κρίθηκε ότι εάν επιβάλλονταν θα προκαλούσε πολύ μεγαλύτερα προβλήματα στην αγορά των ακινήτων από τα έσοδα που θα έφερνε στα κρατικά ταμεία. Ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών έχει επιλέξει να μην τον καταργήσει αλλά να παρατείνει κάθε χρόνο την εφαρμογή των διατάξεων που προβλέπουν ότι:
● Ο φόρος υπεραξίας επιβάλλεται με συντελεστή 15% στο κέρδος που προκύπτει ανάμεσα στην τιμή κτήσης και την τιμή πώλησης κάθε ακινήτου. Ο φόρος επιβαρύνει τον πωλητή του ακινήτου ενώ ο αγοραστής θα οφείλει φόρο μεταβίβασης 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
● Εφόσον ο φορολογούμενος έχει διακρατήσει το ακίνητο που πουλάει για πέντε τουλάχιστον έτη από τη στιγμή της απόκτησής του, η υπεραξία θα είναι αφορολόγητη μέχρι του ποσού των 25.000 ευρώ.
● Όσοι μεταβιβάσουν ακίνητα τα οποία έχουν στην κατοχή τους πριν από το 1995 θα απαλλάσσονται από τον φόρο υπεραξίας.
Εφόσον προκύπτει φόρος, αυτός παρακρατείται από τον συμβολαιογράφο και αποδίδεται εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την υπογραφή του συμβολαίου, η οποία κατατίθεται αποκλειστικά στην τράπεζα έκδοσης της τραπεζικής επιταγής.
Για τον υπολογισμό του φόρου οι τιμές κτήσης και μεταβίβασης είναι αυτές που αναγράφονται στα συμβόλαια, ενώ εάν πρόκειται για ακίνητο το οποίο έχει αποκτηθεί από κληρονομιά, η τιμή κτήσης υπολογίζεται με βάση τον φόρο κληρονομιάς που είχε καταβληθεί (το ίδιο και για τις δωρεές – γονικές παροχές).
Σε κάθε άλλη περίπτωση που η τιμή κτήσης δεν μπορεί να προκύψει με βάση δημόσια έγγραφα (όπως, π.χ., αυτεπιστασία ή αντιπαροχή), υπολογίζεται με βάση έναν μαθηματικό τύπο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον πληθωρισμό των ετών που έχουν μεσολαβήσει ανάμεσα στην απόκτηση και την πώληση.
Για την επιβολή του φόρου, ο φορολογούμενος που μεταβιβάζει ακίνητη περιουσία υποχρεούται, πριν από τη σύνταξη του συμβολαίου, να δηλώνει το σύνολο των στοιχείων που αφορούν τον προσδιορισμό του φόρου υπεραξίας στον συμβολαιογράφο.
Η δήλωση περιλαμβάνει τα στοιχεία του πωλητή, του συμβολαιογράφου που καταρτίζει τη συμβολαιογραφική πράξη και θα διενεργήσει την παρακράτηση και την απόδοση του φόρου, τα στοιχεία του αγοραστή ή των αγοραστών, τον χρόνο και την αξία κτήσης και μεταβίβασης, το είδος της ακίνητης περιουσίας ή των ιδανικών μεριδίων αυτής ή του εμπράγματου δικαιώματος, τα έτη διακράτησης, τους συντελεστές και τον υπολογισμό του φόρου.
Στελέχη της αγοράς αλλά και των ιδιοκτητών θεωρούν ότι, εφόσον εφαρμοστεί ο φόρος υπεραξίας, θα δώσει το τελειωτικό χτύπημα στην αγορά που για πολλά χρόνια ήταν«παγωμένη».
