Η Ρίτα Αντωνοπούλου στη Βέροια μ’ ένα συναρπαστικό ταξίδι στην ποίηση του Μάνου Ελευθερίου
Η Ρίτα Αντωνοπούλου στη Βέροια, προσκεκλημένη του Συνδέσμου Φιλολόγων Ημαθίας και της ΚΕΠΑ του Δήμου, γεμίζει τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών της πόλης μ’ έναν κόσμο που περιμένει τη βραδιά την αφιερωμένη στον Μάνο Ελευθερίου με τις καλύτερες προσδοκίες.
Η Αντωνοπούλου, ξεκινώντας από την ομάδα του Κραουνάκη και κάνοντας μια θεαματική πορεία μετά τη συνεργασία της με τον Θάνο Μικρούτσικο, εξακολουθεί εδώ και χρόνια να είναι στην κορυφή χωρίς συμβιβασμούς και υποχωρήσεις, ταυτίζοντας το όνομά της με την ποιότητα.
Τα τραγούδια της βραδιάς είναι αφιερωμένα στον Μάνο Ελευθερίου, τον ποιητή και στιχουργό, που ανέβασε το στιχούργημα στο επίπεδο της ποίησης ή καλύτερα που κατέβασε τη δική του ποίηση στο λαό, που τον έκανε να την τραγουδήσει.
Την περιμένουμε να φανεί στη σκηνή. Αυτήν τη φορά η φωνή της θ’ ακουστεί μόνο με μια κιθάρα. Θα μπορέσει η κιθάρα μόνη της να καλύψει όλο το ερμηνευτικό εύρος φωνής και μελωδίας; Μια μικρή επιφύλαξη, όσο κι αν γνωρίζουμε το καλλιτεχνικό μέγεθος του Μανόλη Ανδρουλιδάκη που τη συνοδεύει, είναι δικαιολογημένη.
Μπαίνει πρώτος. Παίρνει στα χέρια του την κιθάρα. Οι πρώτες νότες γεμίζουν υποβλητικά το χώρο. Σταματά. Εκείνη αναδύεται μέσα από το σκοτάδι. Με γυμνή φωνή, χωρίς μουσική, τραγουδά τα «Μαλαματένια λόγια», έτσι σαν ιέρεια σε ναό, με απόλυτη λιτότητα, καταθέτει στον Ελευθερίου που έφυγε τους πιο εμβληματικούς του στίχους.
πώς το ‘φεραν η μοίρα και τα χρόνια
να μην ακούσεις έναν ποιητή
Όμως ο ποιητής είναι εδώ, είναι παρών στην αίθουσα και η φωνή του γίνεται ένα με τη δική της, και μαζί τους ξεκινά και το δικό μας ταξίδι, ταξίδι στην Ποίηση και τη Μουσική.
Τα «Μαλαματένια λόγια» από τη «Θητεία» του Γιάννη Μαρκόπουλου τα διαδέχονται τα «Τραγούδια του Αγώνα» του Μίκη Θεοδωράκη.
Ποιος τη ζωή μου ποιος την κυνηγά
να την ξεμοναχιάσει μες στη νύχτα
ουρλιάζουν και σφυρίζουν φορτηγά
σαν ψάρι μ’ έχουν πιάσει μες στα δίχτυα
Η κιθάρα του Ανδρουλιδάκη γεμίζει το χώρο εντυπωσιακά. Όχι απλά συνοδεύει τη φωνή, γίνεται ένα μαζί της, αναπόσπαστο κομμάτι της και ισοδύναμο.
Ο κόσμος αφήνεται μαζί της στο τραγούδι. Δεν είναι που το ζητά εκείνη και το ζητά από την πρώτη στιγμή, όχι τυπικά, όπως γίνεται σ’ όλες τις συναυλίες. Ο κόσμος τραγουδά γιατί το θέλει, γιατί είναι μια ανάγκη έκφρασης που βγαίνει αβίαστα από μέσα του. 
Τραγουδά τους καημούς του, τα αδιέξοδά του, τους πόθους του… Οι μεγαλύτεροι θυμούνται τη Δικτατορία, τους αγώνες, τις ελπίδες, τη διάψευση…
Οι μεγαλύτεροι συνθέτες ντύνουν με τις νότες τους στίχους του Ελευθερίου. Μια ατέλειωτη ποικιλία μουσικών χρωμάτων από τα πιο λαϊκά, όπως το «Η σούστα πήγαινε μπροστά» του Δήμου Μούτση μέχρι τον άκρως αφαιρετικό «Άμλετ της Σελήνης» του Μικρούτσικου, γιορτάζουν τη μνήμη του ποιητή. Ηλίας Ανδριόπουλος με τον Μακρυγιάννη του, «Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες», Σταύρος Κουγιουμτζής «Οι ελεύθεροι κι ωραίοι», Λουκιανός Κηλαηδόνης «Μη χτυπάς», ατέλειωτη σειρά… Ο κόσμος τραγουδά…
Εκείνη, ντυμένη στα μαύρα, άλλοτε εκρηκτική, άλλοτε τρυφερή και αέρινη, βαθιά λαϊκή και συνάμα διανοούμενη, η απόλυτη γυναίκα στη μορφή και την κίνηση, θυμίζει κάποιες φορές με τις πρωτεϊκές της μεταμορφώσεις τις παλιές ντίβες, που χάθηκαν πια, αφήνοντας το άρωμά τους στο χθες.
Η φωνή της ερμηνεύει τα πάντα με την ίδια ευκολία, αφήνοντας όχι απλά γοητευμένο το κοινό της, το ταξιδεύει. Τραγουδά και διαβάζει ανάμεσα στα τραγούδια σκέψεις του Ελευθερίου σε ποιητική μορφή. Η θεατρική διάσταση που δίνει στο λόγο της και στην ερμηνευτική παρουσία της είναι δυσεύρετα στη μουσική σκηνή. Αν έπρεπε να χρησιμοποιήσει κάποιος γι’ αυτήν μόνο μια λέξη, θα διάλεγε τη λέξη «πάθος». Αυτή είναι, είναι μια κινούμενη φλόγα.
Σκηνή και πλατεία είναι πια ένα. Οι μελωδίες και οι στίχοι εναλλάσσονται σε μια αρμονική σύζευξη. Τραγουδάμε μαζί της. Κάπου-κάπου σκέψεις του Ελευθερίου μάς επαναφέρουν στο σήμερα
Πώς να μιλήσει ένας ποιητής σε μια εποχή ατιμίας, σε μια εποχή, όπου ευεργετούν τον πλούτο και ελεούν το ασήμαντο…
Πώς όμως να φανταστεί κανείς και μια εποχή, όπου θα σωπάσουν για πάντα οι ποιητές;
Κλείνει σχηματίζοντας ένα νοητό κύκλο με τα «Μαλαματένια Λόγια».
Ο κόσμος την αποθεώνει. Εκείνη συγκινείται. Μας αποχαιρετά. Τα μάτια μας λάμπουν. Η απόλυτη μέθεξη…
Σήμερα, που
στα υπόγεια ζάρια τους αιώνες
παιχνίδι παίζουν οι αργυραμοιβοί
πώς να μην ακουμπήσει κανείς στην Τέχνη, πώς να μην ακουμπήσει στη Μουσική και την Ποίηση; Είναι μια τουλάχιστον παρηγοριά…
Φωτογραφίες: faretra.info
