Κ.Π. Καβάφης “Ο Δαρείος”

Ο διαχρονικός πάντοτε Καβάφης σχολιάζει την εξουσία και τα όριά της, που μπορούν να φτάσουν στα άκρα. Χαρακτηριστικοί οι στίχοι “Υπεροψίαν και μέθην θα είχεν ο Δαρείος” και “Είναι να μετρηθούμε τώρα με τες λεγεώνες;”… Διαχρονικός και ανεπανάληπτος!

“Ο Δαρείος”

Ο ποιητής Φερνάζης το σπουδαίον μέρος

του επικού ποιήματός του κάμνει.

Το πώς την βασιλεία των Περσών

παρέλαβε ο Δαρείος Υστάσπου. (Aπό αυτόν

κατάγεται ο ένδοξός μας βασιλεύς,

ο Μιθριδάτης, Διόνυσος κ’ Ευπάτωρ). Aλλ’ εδώ

χρειάζεται φιλοσοφία· πρέπει ν’ αναλύσει

τα αισθήματα που θα είχεν ο Δαρείος:

ίσως υπεροψίαν και μέθην· όχι όμως — μάλλον

σαν κατανόησι της ματαιότητος των μεγαλείων.

Βαθέως σκέπτεται το πράγμα ο ποιητής.

Aλλά τον διακόπτει ο υπηρέτης του που μπαίνει

τρέχοντας, και την βαρυσήμαντην είδησι αγγέλλει.

Άρχισε ο πόλεμος με τους Pωμαίους.

Το πλείστον του στρατού μας πέρασε τα σύνορα.

Ο ποιητής μένει ενεός. Τι συμφορά!

Πού τώρα ο ένδοξός μας βασιλεύς,

ο Μιθριδάτης, Διόνυσος κ’ Ευπάτωρ,

μ’ ελληνικά ποιήματα ν’ ασχοληθεί.

Μέσα σε πόλεμο — φαντάσου, ελληνικά ποιήματα.

Aδημονεί ο Φερνάζης. Aτυχία!

Εκεί που το είχε θετικό με τον «Δαρείο»

ν’ αναδειχθεί, και τους επικριτάς του,

τους φθονερούς, τελειωτικά ν’ αποστομώσει.

Τι αναβολή, τι αναβολή στα σχέδιά του.

Και νάταν μόνο αναβολή, πάλι καλά.

Aλλά να δούμε αν έχουμε κι ασφάλεια

στην Aμισό. Δεν είναι πολιτεία εκτάκτως οχυρή.

Είναι φρικτότατοι εχθροί οι Pωμαίοι.

Μπορούμε να τα βγάλουμε μ’ αυτούς,

οι Καππαδόκες; Γένεται ποτέ;

Είναι να μετρηθούμε τώρα με τες λεγεώνες;

Θεοί μεγάλοι, της Aσίας προστάται, βοηθήστε μας.—

Όμως μες σ’ όλη του την ταραχή και το κακό,

επίμονα κ’ η ποιητική ιδέα πάει κι έρχεται —

το πιθανότερο είναι, βέβαια, υπεροψίαν και μέθην·

υπεροψίαν και μέθην θα είχεν ο Δαρείος.