Κοινωνία Οικονομία
Σύλλογος Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου: “Διπλό χτύπημα σε τράπεζες με δύο νέες αποφάσεις του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών”
ΔΙΠΛΟ ΧΤΥΠΗΜΑ ΣΕ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΑΠΟ ΣΥΔΑΝΕΦ & ΙΝΚΑ
Διπλό χτύπημα επέφεραν χιλιάδες μέλη του πανελλήνιου Συλλόγου Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου (ΣΥΔΑΝΕΦ) με τις δύο νέες πολύ σημαντικές αποφάσεις υπέρ τους που εξέδωσε το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Πρόκειται για τις υπ’αρ. 799 και 800/2017 αποφάσεις επί συλλογικών αγωγών κατά της Εθνικής Τράπεζας και της Alpha Bank για τα δάνεια σε CHF.
Οι δικαστές με ενισχυτικό μάλιστα χαρακτήρα επιβεβαιώνουν το σκεπτικό της δημοσιευμένης Πρωτόδικης απόφαση υπ’ αριθμ.334/2016, επί συλλογικής αγωγής κατά της Eurobank που προηγήθηκε και ήδη εκδικάστηκε σε β’ στάδιο αναμένοντας πλέον την έκδοση απόφασης από το Εφετείο Αθηνών.
Συγκεκριμένα οι αποφάσεις υπ’ αριθ 799/2017 και 800/2017 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών δέχονται ότι:
– Η παρεχόμενη προστασία στον καταναλωτή ήταν ανεπαρκής και βλαπτική.– Οι συμβάσεις δανείων σε CHF δεν αποτελούν απλές συμβάσεις δανείων αλλά πολυσύνθετα χρηματοοικονομικά προϊόντα αφού αυτό που λάμβανε στα χέρια του ο δανειολήπτης ήταν το προϊόν της “μετατροπής” του δανείου από CHF σε ευρώ.– Δεδομένου λοιπόν ότι η σύμβαση δανείου σε ελβετικό φράγκο δεν αποτελεί απλή σύμβαση στεγαστικού δανείου, αλλά στην ουσία είναι ένα πολυσύνθετο χρηματοοικονομικό προϊόν ( καθόσον ο δανειολήπτης φέρεται να «λαμβάνει» το δάνειο σε ευρώ με «μετατροπή» του ελβετικού φράγκου σε ευρώ με την ισοτιμία που θα ίσχυε κατά τον χρόνο της εκταμίευσης ενώ οι δόσεις του δανείου θα υπολογίζονται σε ελβετικά φράγκα με βάση το εκάστοτε ισχύον επιτόκιο), η τράπεζα όφειλε να αναθέσει την ενημέρωση των καταναλωτών σε υπαλλήλους της (ή ειδικούς συμβούλους), που να διέθεταν ειδική πιστοποίηση σύμφωνα με τα ισχύοντα άρθρα του νόμου.– Δεν παρασχέθηκε επαρκής, σαφής και πλήρης ενημέρωση των καταναλωτών για τους απορρέοντες από αυτού του είδους τις συμβάσεις κινδύνους και δεν προκύπτει αφενός ότι η ενημέρωση για τον συναλλαγματικό κίνδυνο που αναλάμβαναν οι καταναλωτές με την σύμβαση δανείου σε ελβετικό φράγκο, θα ήταν έγγραφη ή προφορική και αφετέρου δεν αναφέρεται ο τρόπος με τον οποίο οι αρμόδιοι υπάλληλοι της ενάγουσας θα ενημέρωναν τους δανειολήπτες ώστε να εξασφαλιζόταν, με βεβαιότητα, ότι οι τελευταίοι θα είχαν κατανοήσει την επικινδυνότητα του εν λόγω προϊόντος. – Ο προσδιορισμός της συναλλαγματικής ισοτιμίας δεν προέρχεται από αυστηρά θεσπισμένους και «εκ των προτέρων διαμορφωμένους διεθνείς μηχανισμούς», αλλά, αντιθέτως, εξαρτάται από αναρίθμητους και απροσδιόριστους παράγοντες που είναι αδύνατο να προβλεφθούν τόσο από τον μέσο καταναλωτή – δανειολήπτη, όσο και από ειδικούς και έμπειρους οικονομολόγους και β) όφειλε λοιπόν η εναγόμενη να φροντίσει για την προσήκουσα ενημέρωση των δυνητικών δανειοληπτών Ως εκ τούτου οι καταναλωτές που σύναψαν αυτού του είδους τις δανειακές συμβάσεις δεν είχαν εξειδικευμένες γνώσεις στα προϊόντα επενδυτικού χαρτοφυλακίου.
Πρόκειται ουσιαστικά δηλαδή για δάνεια με ρήτρα αξίας ξένου νομίσματος κι όχι δάνεια αυτούσιου συναλλάγματος.
Τέλος, σημαντική αναφορά στις δικαστικές αποφάσεις επί συλλογικών αγωγών για τα δάνεια σε CHF, είναι πως η Τράπεζα είχε πληροφορηθεί ήδη από το 2007 σχετικά με τον συναλλαγματικό κίνδυνο υποτίμησης του ευρώ κατά ποσοστό έως και 30%.
Ως εκ τούτου, ο ισχυρισμός της εναγόμενης περί καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος των δανειοληπτών να ζητήσουν την ακύρωση του επίμαχου όρου (ΓΟΣ), μετά την πάροδο πολλών ετών, απορρίφτηκε ως ουσία αβάσιμη αφού, σύμφωνα και με τα ανωτέρω, κατόπιν μετασυμβατικής εξωτερικής βοήθειας και μετά το πέρασμα πολλών ετών, διαπιστώθηκε από τους δανειολήπτες τόσο το μέγεθος της επιβάρυνσής τους όσο και η μονιμότητα της. Πρόκειται, δηλαδή, για την περίπτωση κατά την οποία ή ανισορροπία την οποία ενείχε η επίδικη συμβατική ρήτρα κατά το χρόνο σύναψης της σύμβασης εκδηλώθηκε μόνο κατά την εκτέλεση αυτής (της σύμβασης) και μάλιστα μετά το πέρασμα ετών…
Οι δικαστές με ενισχυτικό μάλιστα χαρακτήρα επιβεβαιώνουν το σκεπτικό της δημοσιευμένης Πρωτόδικης απόφαση υπ’ αριθμ.334/2016, επί συλλογικής αγωγής κατά της Eurobank που προηγήθηκε και ήδη εκδικάστηκε σε β’ στάδιο αναμένοντας πλέον την έκδοση απόφασης από το Εφετείο Αθηνών.
Συγκεκριμένα οι αποφάσεις υπ’ αριθ 799/2017 και 800/2017 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών δέχονται ότι:
– Η παρεχόμενη προστασία στον καταναλωτή ήταν ανεπαρκής και βλαπτική.– Οι συμβάσεις δανείων σε CHF δεν αποτελούν απλές συμβάσεις δανείων αλλά πολυσύνθετα χρηματοοικονομικά προϊόντα αφού αυτό που λάμβανε στα χέρια του ο δανειολήπτης ήταν το προϊόν της “μετατροπής” του δανείου από CHF σε ευρώ.– Δεδομένου λοιπόν ότι η σύμβαση δανείου σε ελβετικό φράγκο δεν αποτελεί απλή σύμβαση στεγαστικού δανείου, αλλά στην ουσία είναι ένα πολυσύνθετο χρηματοοικονομικό προϊόν ( καθόσον ο δανειολήπτης φέρεται να «λαμβάνει» το δάνειο σε ευρώ με «μετατροπή» του ελβετικού φράγκου σε ευρώ με την ισοτιμία που θα ίσχυε κατά τον χρόνο της εκταμίευσης ενώ οι δόσεις του δανείου θα υπολογίζονται σε ελβετικά φράγκα με βάση το εκάστοτε ισχύον επιτόκιο), η τράπεζα όφειλε να αναθέσει την ενημέρωση των καταναλωτών σε υπαλλήλους της (ή ειδικούς συμβούλους), που να διέθεταν ειδική πιστοποίηση σύμφωνα με τα ισχύοντα άρθρα του νόμου.– Δεν παρασχέθηκε επαρκής, σαφής και πλήρης ενημέρωση των καταναλωτών για τους απορρέοντες από αυτού του είδους τις συμβάσεις κινδύνους και δεν προκύπτει αφενός ότι η ενημέρωση για τον συναλλαγματικό κίνδυνο που αναλάμβαναν οι καταναλωτές με την σύμβαση δανείου σε ελβετικό φράγκο, θα ήταν έγγραφη ή προφορική και αφετέρου δεν αναφέρεται ο τρόπος με τον οποίο οι αρμόδιοι υπάλληλοι της ενάγουσας θα ενημέρωναν τους δανειολήπτες ώστε να εξασφαλιζόταν, με βεβαιότητα, ότι οι τελευταίοι θα είχαν κατανοήσει την επικινδυνότητα του εν λόγω προϊόντος. – Ο προσδιορισμός της συναλλαγματικής ισοτιμίας δεν προέρχεται από αυστηρά θεσπισμένους και «εκ των προτέρων διαμορφωμένους διεθνείς μηχανισμούς», αλλά, αντιθέτως, εξαρτάται από αναρίθμητους και απροσδιόριστους παράγοντες που είναι αδύνατο να προβλεφθούν τόσο από τον μέσο καταναλωτή – δανειολήπτη, όσο και από ειδικούς και έμπειρους οικονομολόγους και β) όφειλε λοιπόν η εναγόμενη να φροντίσει για την προσήκουσα ενημέρωση των δυνητικών δανειοληπτών Ως εκ τούτου οι καταναλωτές που σύναψαν αυτού του είδους τις δανειακές συμβάσεις δεν είχαν εξειδικευμένες γνώσεις στα προϊόντα επενδυτικού χαρτοφυλακίου.
Πρόκειται ουσιαστικά δηλαδή για δάνεια με ρήτρα αξίας ξένου νομίσματος κι όχι δάνεια αυτούσιου συναλλάγματος.
Τέλος, σημαντική αναφορά στις δικαστικές αποφάσεις επί συλλογικών αγωγών για τα δάνεια σε CHF, είναι πως η Τράπεζα είχε πληροφορηθεί ήδη από το 2007 σχετικά με τον συναλλαγματικό κίνδυνο υποτίμησης του ευρώ κατά ποσοστό έως και 30%.
Ως εκ τούτου, ο ισχυρισμός της εναγόμενης περί καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος των δανειοληπτών να ζητήσουν την ακύρωση του επίμαχου όρου (ΓΟΣ), μετά την πάροδο πολλών ετών, απορρίφτηκε ως ουσία αβάσιμη αφού, σύμφωνα και με τα ανωτέρω, κατόπιν μετασυμβατικής εξωτερικής βοήθειας και μετά το πέρασμα πολλών ετών, διαπιστώθηκε από τους δανειολήπτες τόσο το μέγεθος της επιβάρυνσής τους όσο και η μονιμότητα της. Πρόκειται, δηλαδή, για την περίπτωση κατά την οποία ή ανισορροπία την οποία ενείχε η επίδικη συμβατική ρήτρα κατά το χρόνο σύναψης της σύμβασης εκδηλώθηκε μόνο κατά την εκτέλεση αυτής (της σύμβασης) και μάλιστα μετά το πέρασμα ετών…
Με βάση τα ανωτέρω το δικαστήριο απαγορεύει στην τράπεζα, στο μέλλον να διατυπώνε, να επικαλείται κα να χρησιμοποιεί, στις συναλλαγές της με καταναλωτές, στο πλαίσιο συμβάσεων δανείων σε ελβετικό φράγκο ή με ρήτρα ελβετικού φράγκου Γενικούς όρους συναλλαγών (ΓΟΣ) που εμπεριέχονται σε κάθε ρύθμιση οφειλής ή μείωση δόσης δανείου, τους επίδικους γενικούς ή ειδικούς όρους συναλλαγών.
Υπενθυμίζεται πως το εν λόγω θέμα αποτελεί θηλιά στο λαιμό για πολλές δεκάδες χιλιάδες οικογένειες δανειοληπτών τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη. Γι’ αυτό και ως θείο δώρο χαρακτηρίστηκε από τον ΣΥΔΑΝΕΦ η μόλις πρόσφατα εκδοθείσα απόφαση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ΔΕΕ) λίγες μέρες μάλιστα πριν την εκδίκαση επί συλλογικής ασκηθείσας αγωγής στο Εφετείο Αθηνών. Η απόφαση (ΔΕΕ) ήταν αποτέλεσμα προδικαστικού ερωτήματος από την Ρουμανία, όπου και κατακεραύνωνε τις όποιες παραλείψεις σε καταναλωτές. Αφού συγκεκριμένα με την απόφαση τονίστηκε πως, ο δανειολήπτης πρέπει να ενημερώνεται σαφώς για το ότι συνάπτοντας σύμβαση δανείου σε ξένο νόμισμα, εκτίθεται σε ορισμένο συναλλαγματικό κίνδυνο στον οποίο ενδέχεται να δυσκολευτεί οικονομικά να αντεπεξέλθει σε περίπτωση υποτιμήσεως του νομίσματος στο οποίο λαμβάνει τα εισοδήματά του. Αφετέρου, η τράπεζα πρέπει να εκθέτει τις δυνητικές διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών και τους κινδύνους που ενέχει η σύναψη δανείου σε ξένο νόμισμα, ιδίως στην περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν λαμβάνει τα εισοδήματά του στο εν λόγω ξένο νόμισμα. Για τους ΣΥΔΑΝΕΦ και ΙΝΚΑ παραστάθηκαν οι δικηγόροι Μάριος Μαρινάκος, Ιωάννης Μυταλούλης, Αριάδνη Νούκα και Σανδαλάκης Αναστάσιος
Υπενθυμίζεται πως το εν λόγω θέμα αποτελεί θηλιά στο λαιμό για πολλές δεκάδες χιλιάδες οικογένειες δανειοληπτών τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη. Γι’ αυτό και ως θείο δώρο χαρακτηρίστηκε από τον ΣΥΔΑΝΕΦ η μόλις πρόσφατα εκδοθείσα απόφαση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ΔΕΕ) λίγες μέρες μάλιστα πριν την εκδίκαση επί συλλογικής ασκηθείσας αγωγής στο Εφετείο Αθηνών. Η απόφαση (ΔΕΕ) ήταν αποτέλεσμα προδικαστικού ερωτήματος από την Ρουμανία, όπου και κατακεραύνωνε τις όποιες παραλείψεις σε καταναλωτές. Αφού συγκεκριμένα με την απόφαση τονίστηκε πως, ο δανειολήπτης πρέπει να ενημερώνεται σαφώς για το ότι συνάπτοντας σύμβαση δανείου σε ξένο νόμισμα, εκτίθεται σε ορισμένο συναλλαγματικό κίνδυνο στον οποίο ενδέχεται να δυσκολευτεί οικονομικά να αντεπεξέλθει σε περίπτωση υποτιμήσεως του νομίσματος στο οποίο λαμβάνει τα εισοδήματά του. Αφετέρου, η τράπεζα πρέπει να εκθέτει τις δυνητικές διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών και τους κινδύνους που ενέχει η σύναψη δανείου σε ξένο νόμισμα, ιδίως στην περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν λαμβάνει τα εισοδήματά του στο εν λόγω ξένο νόμισμα. Για τους ΣΥΔΑΝΕΦ και ΙΝΚΑ παραστάθηκαν οι δικηγόροι Μάριος Μαρινάκος, Ιωάννης Μυταλούλης, Αριάδνη Νούκα και Σανδαλάκης Αναστάσιος
