Μεγάλη απήχηση φαίνεται να έχουν τα σουπερμάρκετ με ληγμένα τρόφιμα, που πωλούνται σε τιμές από 30% έως και 50% χαμηλότερες.
Στην Δανία άνοιξε προ ημερών και δεύτερο κατάστημα, μετά την επιτυχία του πρώτου σουπερμάρκετ για ληγμένα τρόφιμα στην Κοπεγχάγη.
Στη Δανία είναι νόμιμη η πώληση ληγμένων τροφίμων, εφόσον τα εμπορεύματα δεν είναι επικίνδυνα και διαφημίζονται ανοιχτά.
Πρόκειται για τα καταστήματα Wefood, τα οποία προμηθεύονται τα ληγμένα προϊόντα τους από τις δωρεές των τοπικών σουπερμάρκετ και τους παραγωγούς τροφίμων.
Τα χρήματα που συγκεντρώνονται από την πώληση τροφίμων καταλήγουν στη DanChurchAid για τη χρηματοδότηση «επείγουσας βοήθειας και συστημάτων κοινωνικής προστασίας, καθώς και σχεδίων για την προώθηση οικολογικής αγροτικής παραγωγής», σύμφωνα με την οργάνωση.
Να σημειωθεί ότι στη Γαλλία από τις αρχές Φεβρουαρίου με νόμο απαγορεύει στα σούπερ μάρκετ να πετούν τα απούλητα τρόφιμα. Σύμφωνα με τον νόμο, τα καταστήματα υποχρεούνται πλέον να δωρίζουν τα είδη διατροφής σε φιλανθρωπικά ιδρύματα και τράπεζες τροφίμων, αντί να τα καταστρέφουν ρίχνοντας πάνω τους χλωρίνη και να τα μεταφέρουν σε χωματερές, όπως έκαναν στο παρελθόν.
Στο χορό των ληγμένων τροφίμων έχει μπει και η Μεγάλη Βρετανία η οποία προσφάτως απέκτησε το δικό της σουπερμάρκετ. Πρόκειται για τρόφιμα που βρίσκονται κοντά στην ημερομηνία λήξης τους, έχουν λήξει πολύ πρόσφατα ή είναι χτυπημένα τα ίδια ή οι συσκευασίες τους και δεν μπορούν να μπουν στα ράφια των «κανονικών» μαγαζιών.
Πρόκειται για το «Real Junk Food Project» βρίσκεται στο Πάντσεϋ, κοντά στο Λιντς και διαθέτει τα πάντα. Φρούτα, λαχανικά, ζυμαρικά, χυμούς, γλυκά. Και η τιμή τους; Ο καθένας δίνει ότι μπορεί. Το νέο κατάστημα λειτουργεί επτά ημέρες την εβδομάδα, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα, ώστε να διατίθενται τα περισσότερα δυνατά τρόφιμα στην τοπική κοινότητα και η ανταπόκριση είναι μέχρι στιγμής μεγάλη.
Η περίπτωση της Ελλάδας
Στην Ελλάδα, μεσούσης της κρίσης, το 2013, ένας αντίστοιχος νόμος ήρθε να ταράξει τα ελληνικά καταναλωτικά νερά. Ο σχετικός νόμος, ο οποίος βρίσκεται ακόμη σε ισχύ προβλέπει την πώληση προϊόντων από τα καταστήματα σούπερ μάρκετ και μετά την τυπική ημερομηνία λήξης τους.
Η πιθανή εφαρμογή του νόμου προκάλεσε ένα πρωτόγνωρο κύμα αντιδράσεων από τους Έλληνες καταναλωτές αλλά και τους επιχειρηματίες που τελικά έκλεισαν κάθε παράθυρο για τη δημιουργία μιας τέτοιας αγοράς στην Ελλάδα.
Στην Ελλάδα αν και δεν εφαρμόζεται από τα καταστήματα τροφίμων, επιτρέπεται να πωλούν «προϊόντα περασμένης διατηρησιμότητας» σε ειδικά ράφια με ανάλογη ένδειξη. Τα προϊόντα περασμένης διατηρησιμότητας είναι αυτά που φέρουν ημερομηνία ανάλωσης κατά προτίμηση και όχι ημερομηνία λήξης. Η ένδειξη αυτή αναγράφεται σε μια ευρεία ποικιλία τροφίμων, τα οποία είναι διατηρημένα σε ψύξη, κατάψυξη, αποξηραμένα, είτε πρόκειται για ζυμαρικά και ρύζι, για προϊόντα σε κονσέρβα, καθώς και άλλα τρόφιμα, όπως φυτικά έλαια. Εξαιρούνται όσα προσδιορίζονται από τη νομοθεσία ως ευαλλοίωτα.
Πάντως ο χρόνος διάθεσης των προϊόντων περασμένης διατηρησιμότητας δεν μπορεί να υπερβαίνει κατά περίπτωση:
– Τη μία εβδομάδα στην περίπτωση προϊόντων των οποίων η ελάχιστη διατηρησιμότητα δηλώνεται με την αναγραφή ημέρας και μήνα.
– Τον ένα μήνα στην περίπτωση προϊόντων των οποίων η ελάχιστη διατηρησιμότητα δηλώνεται με την αναγραφή μήνα και έτους.
– Τους τρεις μήνες στην περίπτωση προϊόντων των οποίων η ελάχιστη διατηρησιμότητα δηλώνεται με την αναγραφή μόνο του έτους.
Την αποκλειστική ευθύνη για την καλή υγιεινή κατάσταση των προϊόντων φέρει ο πωλητής ενώ προϊόντα περασμένης διατηρησιμότητας απαγορεύεται να διατίθενται σε χώρους ομαδικής εστίασης.
Μάλιστα προβλέπεται και η επιβολή προστίμων σε περίπτωση παραβάσεων. Αυτά έχουν ως εξής:
Ελλειψη πινακίδας με την ένδειξη «ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ», 1.000 ευρώ ανά κωδικό προϊόντος.
Μη διακριτός διαχωρισμός τροφίμων περασμένης διατηρησιμότητας από τα υπόλοιπα τρόφιμα, 1.000 ευρώ ανά κωδικό προϊόντος.
Παραποίηση (αντικατάσταση ή τροποποίηση) της χρονολογίας ελάχιστης διατηρησιμότητας, 2.000 ευρώ ανά κωδικό προϊόντος.
Διάθεση τροφίμων περασμένης διατηρησιμότητας σε χώρους ομαδικής εστίασης, 5.000 ευρώ ανά κωδικό προϊόντος.
Μη τήρηση υποχρέωσης πώλησης τροφίμων με την ένδειξη «ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ» σε χαμηλότερη τιμή, 2.000 ευρώ ανά κωδικό προϊόντος.
