“Intervision: Συνδυασμός παράδοσης και ελευθεριακότητας” / γράφει ο Διονύσιος Σκλήρης

Το νικητήριο τραγούδι του Βιετνάμ έχει ως θέμα του μία παραδοσιακή αφήγηση για έναν βασιλιά που απώθησε τον εχθρικό στρατό. Οι φιναλίστ από την Κιργιζία παρουσίασαν μια λυρική μπαλάντα, η οποία συνδύαζε οργανικώς ποπ στοιχεία και μελωδίες από το Κιργιστάν με έμφαση στα συναισθήματα της αγάπης και της αφοσίωσης. Ο τίτλος «Jalgyz saga» σημαίνει «για σένα μόνο» ή «για σένα μόνος». Τα παραδοσιακά στοιχεία του εθνοπόπ άσματος υπαινίσσονται έναν συνδυασμό του ρομαντικού έρωτα με βαθύτερες αξίες κληρονομιάς, ταυτότητας και ειλικρινούς αφιέρωσης. To τραγούδι της Ντάνα Αλ Μέερ «Huwa Dha Anta» από το Κατάρ, που σημαίνει «είσαι πραγματικά εσύ», αφορά στην πίστη στον εαυτό και στην αναζήτηση της γνήσιας ταυτότητας, καθώς ενθαρρύνει τους ακροατές να ακολουθούν τα όνειρά τους με γενναιότητα και επιμονή, χωρίς να χάνουν την ελπίδα τους. Πρόκειται για ένα έργο που τονίζει την αυτοπραγμάτωση και την επίτευξη της καλύτερης εκδοχής του εαυτού, ενώ ταυτόχρονα εμβαθύνει στις αραβικές ρίζες και τις γέφυρες μεταξύ των πολιτισμών.

Τη Ρωσία εκπροσώπησε ο καλλιτέχνης Σαμάνος (Yaroslav Dronov), o οποίος ζήτησε από την κριτική επιτροπή να μην ψηφιστεί λόγω του ότι αντιπροσώπευε τη διοργανώτρια χώρα.  O Σαμάνος είναι διάσημος για το τραγούδι «Ya Russkiy» («Είμαι Ρώσος»), που τονίζει τη ρωσική αυτοσυνειδησία. Στο τραγούδι με το οποίο διαγωνίστηκε «Pryamo po serdtsu» («Κατ’ ευθείαν στην καρδιά»), σε στίχους και μουσική του Maxim Fadeev, επικρατεί το ερωτικό συναίσθημα, αλλά με έμφαση στη βαθύτητα και την ειλικρίνεια. Για την Intervision, o Σαμάνος δεν διάλεξε ένα τραγούδι με πατριωτική θεματική και με έμφαση στην εθνική περηφάνια, προκειμένου να απευθυνθεί στο διεθνές κοινό με περισσότερο πανανθρώπινα συναισθήματα. Στο εν λόγω τραγούδι, ο Σαμάνος επιμένει περισσότερο στη συναισθηματική γνησιότητα ως χαρακτηριστικό της ρωσικής ψυχής με πανανθρώπινη εμβέλεια.

Το όνομα «Intervision»

Το όνομα «Intervision» παραπέμπει σε διαγωνισμό που είχε διοργανωθεί στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 υπό τον ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Λεονίντ Μπρέζνιεφ στην Τσεχοσλοβακία (1965-1968) και την Πολωνία (1977-1980), με τη διακοπή του να συμβαίνει το 1981 λόγω των τότε γεγονότων στην Πολωνία. Σημειωτέον ότι τον τελευταίο διαγωνισμό του 1980 είχε κερδίσει τότε η ουδέτερη Φινλανδία, ενώ είχαν συμμετάσχει σποραδικά και δυτικές χώρες, όπως η Ισπανία και η Ολλανδία. Στη φετινή Intervision, αντιστοίχως, είναι αξιοσημείωτη η συμμετοχή των ΗΠΑ, των οποίων, όμως, η συμμετοχή αποσύρθηκε. Η Vassy, μια τραγουδίστρια με αμερικανικό διαβατήριο και καταγωγή από την Αυστραλία ακύρωσε τη συμμετοχή της την τελευταία στιγμή λόγω πολιτικών πιέσεων από την κυβέρνηση της Αυστραλίας. Προηγουμένως είχε επίσης αποσυρθεί ο R&B καλλιτέχνης Brandon Howard, επικαλούμενος οικογενειακούς λόγους. Μεταξύ των χωρών που συμμετείχαν βλέπουμε τη Νότια Αφρική, την Αιθιοπία, το Ουζμπεκιστάν, το Τατζικιστάν, τη Σαουδική Αραβία, τη Μαδαγασκάρη, το Κιργιστάν, την Κούβα, την Κολομβία, την Κίνα, την Κένυα, το Κατάρ, το Καζακστάν, την Ινδία, την Αίγυπτο, το Βιετνάμ, τη Βενεζουέλα και τη Λευκορωσία. Η Σερβία είναι η μοναδική χώρα, η οποία συμμετέχει ταυτοχρόνως και στην Intervision και στην Eurovision, φέρνοντας θύμησες από την αδέσμευτη πολιτική της τιτοϊκής Γιουγκοσλαβίας.

Οι γεωπολιτικές προκλήσεις

Οι διοργανωτές, πάντως, τόνισαν ότι δεν θα υπάρξουν αποκλεισμοί για γεωπολιτικούς λόγους, ενώ το πρόταγμα της Intervision ξεκίνησε το 2022, όταν οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς Channel One και VGTRK από τη Ρωσία σταμάτησαν να συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (EBU), ύστερα από τον αποκλεισμό της Ρωσίας από τη Eurovision. Η Intervision δεν θα διεξάγεται στο μέλλον στη Ρωσία, αλλά θα υπάρχει εναλλαγή στις χώρες που θα τη φιλοξενούν. Ως επόμενη χώρα που θα φιλοξενήσει τη διοργάνωση προβάλλεται η Σαουδική Αραβία.

Ο δρόμος προς την πραγματοποίηση του διαγωνισμού ήταν δύσκολος, καθώς ασκήθηκαν ασφυκτικές πιέσεις στους συμμετέχοντες να μη δηλώσουν υποψηφιότητα, καθώς και να διακοπεί η εκδήλωση. Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι δημοσιογράφοι από τη Δύση είναι ευπρόσδεκτοι να καλύψουν τη διοργάνωση, η οποία εκφράζει τις εξελίξεις στη διηπειρωτική τέχνη.

Το διακύβευμα της «Intervision»

O Σεργκέι Λαβρόφ επέμεινε ότι η «Intervision» φιλοδοξεί να διατηρήσει τις παραδόσεις και τους εθνικούς πολιτισμούς, καθώς και τις θρησκευτικές, ηθικές και πνευματικές οικοδομήσεις αξιών. Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν τόνισε στο δικό του μήνυμα που άνοιξε τον τελικό την ταχύτητα των διεργασιών με τις οποίες αλλάζει ο κόσμος μας.

Η διοργάνωση, η οποία άνοιξε με την Κούβα και ολοκληρώθηκε με τη συμμετοχή της Ινδίας, έκανε πρωτοποριακή χρήση τεχνητής νοημοσύνης και επαυξημένης πραγματικότητας. Το δυνητικό κοινό της «Intervision» φτάνει τους 4 δισεκατομμύρια θεατές και ακροατές, γεγονός που αποτελεί μία σημαντική πρόκληση για τους διοργανωτές της, με την ακροαματικότητα να δύναται να φτάσει το 1 δισεκατομμύριο άτομα. Το κύριο πρόταγμα της «Intervision» είναι ο συνδυασμός παράδοσης και ελευθεριακότητας, δηλαδή η δυνατότητα οι συμμετέχουσες χώρες να εκθέσουν στοιχεία του πολιτισμού τους χωρίς λογοκρισία. Βεβαίως, από πολλούς η Intervision έχει θεωρηθεί ως η Eurovision των BRICS+ και ότι κύριο ιδεολογικό της χαρακτηριστικό θα είναι η άρνηση της ΛΟΑΤΚΙ+ κουλτούρας με την προώθηση περισσότερο παραδοσιακών μορφών σχέσεων. Ωστόσο, το διακύβευμα είναι η Intervision να μην είναι απλώς μια αντι-Eurovision, αλλά να προωθήσει το δικό της θετικό όραμα για τη συμπερίληψη και τον πλουραλισμό των πολιτισμών, εκφράζοντας καλλιτεχνικά έναν νέο πολυπολικό κόσμο χωρίς αποκλεισμούς.