Γράμματα & Τέχνες Πολιτισμός Ρεπορτάζ Τοπικά

Δημοσιογράφοι της ΕΣΗΕΜ-Θ στο “Εθνογραφικό Κέντρο Γιώργη Μελίκη” / Μια συνάντηση με πολλά συναισθήματα και πολλές εντυπώσεις

16/03/2025, 22:22

Πάνω από 80 δημοσιογράφοι της ΕΣΗΕΜ-Θ, της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας – Θράκης, έφτασαν σήμερα το μεσημέρι στη Μελίκη Ημαθίας, για να γνωρίσουν το “Εθνογραφικό Κέντρο Γιώργη Μελίκη”.

Οι δημοσιογράφοι, αφού επισκέφθηκαν το Πολυκεντρικό Μουσείο των Αιγών και το Ανάκτορο του Φιλίππου, όπου ξεναγήθηκαν από την αν. Προϊσταμένη της Εφ.Α Γεωργία Στρατούλη, έφτασαν στο Εθνογραφικό, όπου τους υποδέχτηκε ο Γιώργης Μελίκης.

Ο Μελίκης, από τους παλιότερους Έλληνες δημοσιογράφους, με παρουσία όχι μόνο στον Τύπο αλλά και στο Ραδιόφωνο και στην Τηλεόραση, είναι σε όλους γνωστός, παλιούς και νέους δημοσιογράφους κι από ό,τι φάνηκε από την υποδοχή στην υπέροχη αυλή του Εθνογραφικού, οι κοινές αναμνήσεις με κάποιους είναι και δυνατές και ακόμα νωπές.

Στην αυλή περίμενε τους ταξιδιώτες μπουφές, που τους έδωσε μια ανάσα, για να προχωρήσουν μετά στην ξενάγηση του Εθνογραφικού από τον ίδιο τον Μελίκη.

Σχηματίζοντας έναν ζεστό κύκλο γύρω του στην αυλή, με τις μηχανές να απαθανατίζουν τις στιγμές, ο οικοδεσπότης ενημέρωσε σύντομα για τη σημασία και τη λειτουργία του Εθνογραφικού, ξεκινώντας έτσι:

“Με πολλούς από τους παλιότερους συναδέλφους περάσαμε πολλά. Και μην ξεχνάτε ότι είμαι από τα ιδρυτικά μέλη της ΕΣΗΕΜΘ.

Εδώ κάνουμε μια εναλλακτική προσέγγιση της Λαογραφίας και της Παράδοσης. Δεν είμαστε ακριβώς ένα μουσείο. Με βάση τα πράγματα που έχουμε στον τόπο μας και με βάση την πολύχρονη έρευνα που έχω κάνει, στήσαμε αυτό το Κέντρο, γιατί λειτουργεί σαν κέντρο πολλαπλών εκδηλώσεων. Προσπαθούμε να δείξουμε τα πράγματα όχι ακαδημαϊκά αλλά εναλλακτικά.

Στο πλαίσιο αυτής της αντίληψης, σε συνεργασία με φίλους, προσπαθούμε να δείξουμε την άυλη πολιτιστική κληρονομιά. Φυσικά τα έχει καταγράψει η παγκόσμια Λαογραφία. Ξεκινούν αυτά τα έθιμα τα Χριστούγεννα και καταλήγουν μέσα στον κύκλο του χρόνου πάλι στα Χριστούγεννα. Στο ισόγειο του Κέντρου υπάρχει αναφορά στα έθιμα αυτά.

Στους άλλους ορόφους έχουμε δύο συλλογές, οι οποίες είναι μοναδικές, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη. Με αφορμή ένα γνωστό σε όλους έθιμο, τα Αναστενάρια, έχουμε μια συλλογή που ξεπερνά τα 3.000 τάματα. Η άλλη πολύ σημαντική συλλογή μας είναι αυτή με τις μάσκες. Μάσκες απ’ όλη την Ελλάδα και μάσκες από τα Βαλκάνια. Αυτό μας έκανε να έχουμε συνεργασία με Πανεπιστήμιο της Σόφιας αλλά και με Πανεπιστήμιο της Ρώμης.

Στο ισόγειο έχουμε ένα project με τρεις μορφές, τον Αλέξανδρο, τον Ρήγα και τον Καβάφη, που μας εκφράζουν και οι τρεις.

Στην αυλή μας έχουμε και την αίθουσα των “Φίλων του Εθνογραφικού”, όπου πραγματοποιούνται πολλαπλές εκδηλώσεις και μια μικρή γκαλερί, όπου με παλιές φωτογραφίες προσπαθούμε να φέρουμε τα ήθη και τα έθιμά μας σε μια απόλυτη τεκμηρίωση.

Σήμερα έχουμε εδώ και τον Πρόεδρο των Φίλων του Εθνογραφικού, το δικηγόρο, ιστορικό ερευνητή και συγγραφέα Γιάννη Μοσχόπουλο, αλλά και τον αντιδήμαρχο Νίκο Γιαννάκη, εκπρόσωπο του Δημάρχου μας. Δίπλα μας πάντα, όπως και σήμερα, ο Αχιλλέας ο Τσιάρας, η Ζωή η Βεσυροπούλου και ο Γιώργος ο Κaτσίκας.”

Ο Γιάννης Βαϊτσίδης, Πρόεδρος της ΕΣΗΕΜΘ, χάρισε στη συνέχεια έναν τόμο του Μορφωτικού Ιδρύματος της Ένωσης για τα 100 χρόνια της στον Γιώργη Μελίκη, λέγοντας:

“Θέλουμε να ευχαριστήσουμε για τη φιλοξενία και την επικείμενη ξενάγηση σ’ έναν τόσο ενδιαφέροντα χώρο. Τιμά την Ένωσή μας να την κοσμούν τέτοια μέλη σαν τον Γιώργη Μελίκη με τέτοια προσφορά στον Πολιτισμό!”

Η ξενάγηση που ακολούθησε ήταν φυσικό να εντυπωσιάσει. Ο Μελίκης οδήγησε αρχικά τους επισκέπτες, πέρα από το ισόγειο, στον όροφο με τα τάματα, όροφο πραγματικά εντυπωσιακό, με εκθέματα πολύ παλιά κι από διάφορους τόπους, για να περάσει στον ακόμη πιο εντυπωσιακό, τον όροφο με τις μάσκες.

“Οι μάσκες δεν είναι καρναβαλίστικες. Ξεκινούν από την Κύπρο και την Κρήτη και φτάνουν μέχρι πάνω , μέχρι τα Βαλκάνια. Τα πρόσωπα που απεικονίζονται είναι μέλη ενός θιάσου από ένα λαϊκό δρώμενο. Είναι γύρω στις 150 μάσκες και είναι όλες αυθεντικές, που έχουν γίνει από ανθρώπους στα χωριά.

Παράλληλα, όμως, συγκροτήσαμε και μάσκες από βαλκανικές χώρες γιατί υπάρχουν συγγένειες στα έθιμα των λαών των Βαλκανίων. Εδώ έχουμε τις 150 και έχουμε άλλες τόσες στις αποθήκες, γιατί δεν μας παίρνει και ο χώρος.”

Οι εντυπώσεις όλων πολλές και κάποιες καταγράφηκαν με ενθουσιασμό για το χώρο του Εθνογραφικού Κέντρου στη Φαρέτρα.

Ο Πρόεδρος της ΕΣΗΕΜΘ Γιάννης Βοϊτσίδης μίλησε με θαυμασμό και για το Εθνογραφικό και για τον Μελίκη λέγοντας πόσο εντυπωσιάστηκαν όλοι από το χώρο και από τη φιλοξενία του οικοδεσπότη.

“Για πολλούς ο χώρος του Κέντρου ήταν άγνωστος με αποτέλεσμα η επίσκεψη, καθώς θα πάρει την ανάλογη δημοσιογραφική παρέμβαση, να αποκτήσει και ακόμη μεγαλύτερη προβολή με θετικές επιπτώσεις και για το Εθνογραφικό αλλά και για τον τόπο, τη Μελίκη.

Μπορεί να γνωρίζαμε τον Γιώργη Μελίκη, όλοι τον αγαπάμε, όλοι τον σεβόμαστε, αλλά δεν μπορούσαμε να φανταστούμε αυτό που είδαμε. Ελπίζουμε να συνεχίσει έτσι με το ίδιο πάθος, την ίδια δημιουργικότητα, προς όφελος της κοινωνίας και του πολιτισμού.”

Ο ταμίας της ΕΣΗΕΜΘ Αντώνης Ρεπανάς από το Human’s stories. gr είπε: “Αν και έχω ξανάρθει η δεύτερη αυτή επίσκεψη με εντυπωσίασε. Είναι ένα άρτια οργανωμένο μουσείο, με πληθώρα εκθεμάτων. Εγώ ειδικά έχω κάνει ήδη ένα βιντεάκι στο site μου για το μουσείο, πιστεύοντας πως βοηθά στην επισκεψιμότητά του.”

Και η Γραμματέας του Μορφωτικού Βιβή Ανδρίτσου πρόσθεσε: “Η Λαογραφία στα καλύτερά της. Το Κέντρο είναι πραγματικά μια ανάσα, μια επιστροφή στο χθες. Ο επισκέπτης έχει να θαυμάσει πολλά. Έχει να θαυμάσει τον ζήλο του Γιώργη Μελίκη, του δημοσιογράφου και λαογράφου, που όλα αυτά τα χρόνια συγκέντρωνε ό,τι του έκανε εντύπωση, δημιουργώντας ένα αληθινό μουσείο, που αξίζει να το δει κανείς. Προβάλλει τόσο τον τόπο του όσο και την παράδοση της πατρίδας μας.

Η συλλογή με τις μάσκες του μας γυρνά στον τρόπο που ζούσαν παλιά, τη γεωργία, την κτηνοτροφία του χθες, την αποτύπωσή τους σε μάσκες. Αλλά και η συλλογή με τα τάματα παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Αξίζει να τα βλέπουν οι παλιοί για να θυμούνται, αλλά κυρίως τα παιδιά, για να ξέρουν πώς ήταν η ζωή παλιά.