Χρήστος Κούτρας. Αφοσιωμένος με ήθος και συνέπεια στην Ιατρική και στο Νοσοκομείο της Βέροιας / συνέντευξη στη Δήμητρα Σμυρνή

Ήρθε πριν από περίπου σαράντα χρόνια στη Βέροια και στο Νοσοκομείο της και από τότε το υπηρετεί αυτό και την Ιατρική, στην οποία αφιερώθηκε, με ήθος και συνέπεια.

Πατρίδα του ο Έβρος. Αλλά τα χρόνια που έζησε και δούλεψε εδώ τον εντάσσουν αβίαστα στους πολίτες της Βέροιας και μάλιστα σ’ αυτούς, που ανήσυχοι και  εμμονικά εργατικοί, έγιναν παράδειγμα και για τα  δύο και για το ρόλο τους ως υπηρέτες της Ιατρικής αλλά και ως ενεργοί πολίτες, αφού ασχολήθηκαν και με τα κοινά.

Ο Χρήστος Κούτρας, διαγράφοντας μια μεγάλη πορεία από το μικρό χωριό του στον Έβρο, παιδί φτωχής αγροτοκτηνοτροφικής οικογένειας, αριστεύοντας πάντα, με υποτροφία στη συνέχεια, σπουδάζει δουλεύοντας παράλληλα στις οικοδομές και αλλού, μελετώντας σκληρά.

Με ειδικότητα στην Παθολογία και τη Λοιμωξιολογία εργάζεται στο Νοσοκομείο της Βέροιας, όπου έμεινε τελικά και του αφοσιώθηκε, κερδίζοντας τη γενική εκτίμηση.

Η Παθολογική Κλινική της Βέροιας και η οργάνωσή της είναι δικό του έργο. Στην εποχή της Πανδημίας το Νοσοκομείο της Βέροιας δέχτηκε αφάνταστη πίεση. Ο Διευθυντής της  Κλινικής αποδείχτηκε στρατηγός, που έδωσε μάχες νικηφόρες με συστράτευση όλων των δυνάμεων, γιατρών και νοσηλευτών.

Γι’ αυτήν μιλά, σ’ αυτήν θα συνεχίσει να διδάσκει, όπως δηλώνει, και αφού φύγει από το Νοσοκομείο, εθελοντικά πια, τους ειδικευόμενους συναδέλφους του.

Η γνώση, η εργατικότητα και προπαντός το αληθινό ενδιαφέρον για τον άρρωστο αποτελούν γι’ αυτόν τα τρία στοιχεία, που συναπαρτίζουν την προσωπικότητα του γιατρού, αν θέλει να φέρει αυτόν τον τίτλο, αληθινό τίτλο τιμής.

……………………

 Από τον μακρινό Έβρο στη  Βέροια. Με ποιες προσλαμβάνουσες παραστάσεις σας από τον γενέθλιο τόπο ξεκινά αυτό το  μεγάλο και μακρινό ταξίδι;

Πραγματικά, όλη μου η ζωή είναι ένα μεγάλο ταξίδι που το απόλαυσα, παρά τις μεγάλες δυσκολίες του. Γιατί, όταν είσαι νέος, βλέπεις μόνο μπροστά.

Γεννήθηκα σ’ ένα μικρό χωριό του Έβρου, την  Ιτέα, κοντά στο Σουφλί. Τελείωσα το Γυμνάσιο των Φερών, εξατάξιο Γυμνάσιο μιας κωμόπολης του Έβρου και μετά ήρθε στη ζωή μου η Ιατρική, όπου πέρασα με υποτροφία.

Δεν είναι εύκολο να αντιμετωπίσεις τις δυσκολίες που προκύπτουν, όταν προέρχεσαι από μία φτωχή οικογένεια, αγροτοκτηνοτροφική. Κατάφερα να κρατήσω την υποτροφία και τα έξι χρόνια των σπουδών μου και, επειδή οι οικονομικές δυσκολίες ήταν τεράστιες, δούλευα και τα έξι χρόνια των σπουδών. Δούλευα στις οικοδομές κουβαλώντας στον ώμο το πηλοφόρι, πλακάκια και ανεβοκατεβαίνοντας συνέχεια μέχρι και έξι ορόφους

Η οικογένεια δεν άντεχε να με βοηθήσει. Ήταν τεράστιες οι δυσκολίες μας, καθώς και η αδελφή μου σπούδαζε στην Αθήνα. Αυτό, βέβαια,  δείχνει το ποιος ήταν ο πατέρας μου και πόσο εκτιμούσε τη μόρφωση… Είχα εξαιρετικό πατέρα…

Γιατί επιλέξατε την Ιατρική;

Στην αρχή, με τις λίγες παραστάσεις που είχα, σκεφτόμουν τη γεωπονική και ίσως την κτηνιατρική. Το αγροτοκτηνοτροφικό περιβάλλον εκεί οδηγούσε. Ο γιατρός, όμως, της περιοχής, που τον θαύμαζα, με επηρέασε να επιλέξω τελικά την Ιατρική.

Αν και εδώ πρέπει να προσθέσω πως τελειώνοντας το εξατάξιο Γυμνάσιο ο Λυκειάρχης μου, που αποτέλεσε κι αυτός ένα πρότυπο για μένα,  καταπληκτικός δάσκαλος και άνθρωπος με ελεύθερο πνεύμα, (ανακάλυψα πως ήταν στην τριανδρία αντιστασιακής οργάνωσης επί Χούντας,  μαζί με τον Μουστακλή), επέμενε να γίνω… φιλόλογος!

Η Επιστήμη της Ιατρικής σίγουρα θέλει μελέτη. Η δική μου μελέτη δεν ήταν ποσοτική, αλλά ήταν ουσιαστική. Διάβαζα με αυτοσυγκέντρωση και αφοσίωση στο αντικείμενο, παράλληλα με τις χειρωνακτικές δουλειές που έκανα

Η φοιτητική ζωή, από τη στιγμή που υπάρχουν οικονομικές δυσκολίες, δεν έχει σίγουρα για εσάς χαρές. Επειδή, όμως, μέσα στην επταετία το φοιτητικό κίνημα είναι φιμωμένο, κι εσείς θαυμάζετε την πνευματική ελευθερία, πώς ζείτε εκείνα τα φοιτητικά χρόνια μέσα σ’ αυτήν την ατμόσφαιρα;

Έζησα τον απόηχο των γεγονότων του Πολυτεχνείου της Θεσσαλονίκης. Εμείς, τα παιδιά του χωριού, που παλεύαμε να επιβιώσουμε, δεν είχαμε αναμιχθεί, δεν είχαμε και την ανάλογη ενημέρωση. Όταν όμως στη Μεταπολίτευση άρχισαν οι ελεύθερες γενικές συνελεύσεις, με διέκρινε ο δυναμισμός και συχνά με επέλεγαν ως πρόεδρο των συνελεύσεων. Είχα τη γενική αποδοχή κι αυτό για μένα ήταν σημαντικό.

Αποφοιτώντας επιλέγετε ως ειδικότητα την Παθολογία. Γιατί;

Δεν είχα κατασταλάξει από την αρχή. Ήθελα  να κάνω Μαιευτική – Γυναικολογία, αλλά οι θέσεις ήταν λίγες και είχε τεράστια αναμονή.  Πεθαίνοντας ο πατέρας και με το σπίτι που μόλις χτίσαμε στις Φέρες, αφήνοντας πια το χωριό, οι δυσκολίες έγιναν ανυπέρβλητες. Δεν μπορούσα να περιμένω. Έτσι κατέληξα στην Παθολογία, όπου θα μπορούσα και να πληρώνομαι.

Απόπειρά μου να κάνω και Ενδοκρινολογία δεν ευοδώθηκε κι έτσι η Παθολογία ήταν εκείνη στην οποία οδηγήθηκα, χωρίς αυτήν τη στιγμή, μετά από τόσα χρόνια που βλέπω πίσω, να νιώθω πως έχω μετανιώσει γι’ αυτήν.

Τελειώνοντας με άριστα τις εξετάσεις ειδικότητας, μου πρότειναν να γίνω πανεπιστημιακός, για κάποια χρόνια άμισθος. Πήγα  στην Αλεξανδρούπολη, στην Πανεπιστημιακή Κλινική άμισθος κι ενώ ήμουν πραγματικά πολύ διαβασμένος πάνω στο αντικείμενο, εκεί αντιμετώπισα όλη την αναξιοκρατία του Πανεπιστημίου. Για δύο θέσεις που υπήρχαν, υπέβαλαν δύο συγγενείς καθηγητών. Εγώ, μόλις το είδα, δεν υπέβαλα καν τα χαρτιά μου και λέω στον καθηγητή μου “Εγώ φεύγω. Δεν μπορώ να δουλεύω μέσα σ’ ένα αναξιοκρατικό κλίμα”.

Και στη συνέχεια; Πώς βρεθήκατε στη Βέροια;

Ξεκίνησε μια περιπέτεια. Ετοίμασα τα χαρτιά μου για Έδεσσα και για Καστοριά. Το 1986 πάω στην Καστοριά. Εκεί με τον Διευθυντή μου χτίσαμε μία αξιοζήλευτη Παθολογική Κλινική, Στεφανιαία Μονάδα, Μονάδα Εντατικής! Κάναμε φοβερά πράγματα στον ένα χρόνο της Καστοριάς! Δούλευα τόσο εξαντλητικά, σε σημείο που να λένε στην Αθήνα “Στείλανε τον Κούτρα στην Καστοριά, για να στήσει το ΕΣΥ εκεί”.

Εφτά παρά πέντε ήμουν στο Νοσοκομείο. Εφτά με εννιά έκανα επίσκεψη και εννιά με πέντε έκανα εξωτερικό ιατρείο με πενήντα άτομα. Αλλά ήμουν πολύ νέος! Δεν ένιωθα ότι κουράζομαι…

Προκηρύχθηκαν θέσεις στην Πανεπιστημιακή Παθολογική  κλινική των Ιωαννίνων, αλλά επέλεξα τελικά την ένταξη στο ΕΣΥ υποβάλλοντας τα δικαιολογητικά που απαιτούνταν στην Έδεσσα και στη Βέροια. Με διαφορά μίας εβδομάδας ήρθε πρώτα ο διορισμός στη Βέροια και έτσι την επέλεξα. Η τύχη με έφερε εδώ.

Όταν ήρθα, όχι απλά με ένιωθαν ξένο, με αποκαλούσαν και ξένο!

Μετά από τόσα χρόνια εδώ, στο Νοσοκομείο της Βέροιας, πώς βιώσατε την Παθολογία στην πράξη και  μάλιστα σε θέση ευθύνης;

Η Παθολογία είναι μια ειδικότητα τέτοια, που δεν μπορεί καμιά άλλη ειδικότητα να την συναγωνιστεί σε γνώσεις και σε εμπειρίες. Τελικά αισθάνθηκα ότι όταν θέλεις να κάνεις Ιατρική σε καλύπτει η Παθολογία. Απ’ αυτήν ξεκινούν οι άλλες ειδικότητες, είναι ειδικότητα με ευρύ φάσμα. Είναι μια ειδικότητα, που, αν διαθέτεις τη γνώση, πραγματικά την απολαμβάνεις, γιατί προσφέρεις και προσφέρεις πολλά.

Ποιες είναι οι απαιτήσεις της αλλά και η ικανοποίηση που προσφέρει;

Είναι απαιτητική. Χρειάζεται πολλές γνώσεις, με παράλληλο συνεχές διάβασμα, γιατί τα πράγματα προχωρούν κι ο γιατρός πρέπει να ανανεώνει τις γνώσεις του. Παράλληλα ασκείς μια ανθρωπιστική Ιατρική με την Παθολογία.

Τρία πράγματα είναι απαραίτητα για κάθε ειδικότητα και ιδιαίτερα για την Παθολογία. Ένα είναι η πολλή δουλειά μέσα στους θαλάμους. Από τον άρρωστο μαθαίνεις. Αν ακούς προσεκτικά τον άρρωστο και μπορείς να αντιστοιχίσεις όσα σου λέει με τις γνώσεις που ήδη έχεις, τότε φτάνεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα της διάγνωσης.

Η  Παθολογία απαιτεί πολλή δουλειά στα επείγοντα με το κέρδος της μεγάλης κλινικής εμπειρίας. Και όταν λέμε κλινική εμπειρία εννοούμε την ποιοτική ιατρική. Μέσω αυτής βελτιώνεις τις ικανότητές σου στην άσκηση της κλινικής ιατρικής

Και το τρίτο και σημαντικότερο για μένα είναι το να έχεις πραγματικό ενδιαφέρον για τον άρρωστο.

Αυτό που προσβάλλει την Ιατρική κι εμάς τους γιατρούς πολλές φορές είναι η έλλειψη ενδιαφέροντος ή το ψευτοενδιαφέρον που δείχνουν κάποιοι. Και  πάνω απ’ απ’ όλα ν’ αγαπάς τον άρρωστο, όπως λέει ο Καθηγητής της Καρδιοχειρουργικής ο κ. Πατακκός, μεγάλη ιατρική μορφή. Να τον αγαπάς σαν αδελφό σου! Τι θα ήθελες να προσφέρεις στον αδελφό σου, αυτό θα πρέπει να προσφέρεις σε κάθε άνθρωπο.

Ισχύουν αυτά τα τρία παραπάνω; Δεν μπλέκεσαι ποτέ με δικαστικές περιπέτειες στην Ιατρική. Ο συνοδός βλέπει το ενδιαφέρον του γιατρού για τον άρρωστο. Αυτό που εξοργίζει τον κόσμο είναι το καθόλου ενδιαφέρον, το λίγο ενδιαφέρον ή το ψευτοενδιαφέρον για τον άρρωστο.

Η χαρά, η ικανοποίηση της Παθολογίας οφείλεται στο ότι με το ευρύ φάσμα ασθενειών ο γιατρός που τις αντιμετωπίζει λύνει και πολλά προβλήματα των αρρώστων. Κάνεις ολιστική Ιατρική. Βλέπεις τον άρρωστο από κάθε πλευρά.

Σ’ αυτό με βοήθησε πάρα πολύ ο Καθηγητής μου της Ειδικότητας ο κ. Δημητριάδης στη Θεσσαλονίκη. Τον τελευταίο χρόνο μού ανέθεσε να έχω τα βαριά περιστατικά της Κλινικής και κατ’ αυτόν τον τρόπο, μέσα από τα βαριά περιστατικά να αποκτήσω μια τεράστια εμπειρία. Την εμπειρία τη μεγάλη την αποκτάς στα δύσκολα περιστατικά.

Κι εδώ στην Παθολογική του Νοσοκομείου Βέροιας είχαμε μεγάλες επιτυχίες με τους εξαιρετικούς συνεργάτες μου και επομένως μεγάλες χαρές. Μπορεί να μη φαίνεται το τεράστιο έργο που κάνουμε, αλλά μπορώ να πω με σιγουριά ότι η δική μας κλινική έχει φτάσει σε πολύ υψηλό επίπεδο, συναγωνίζεται πολλές εξαιρετικές κλινικές.

Ήσασταν από τους πρώτους που ζήσατε το Ε.Σ.Υ. στο ξεκίνημά του. Και τώρα το βλέπουμε όλοι να καταρρέει. Πώς βλέπετε αυτήν την καθοδική πορεία;

Πριν το Ε.Σ.Υ. και μετά… Έζησα όλη την πορεία. Την ειδικότητά μου την πέρασα πριν το Ε.Σ.Υ., τραγική η κατάσταση. Ξεκίνησα από την Κομοτηνή την ειδικότητά μου και τότε στην κλινική εφημερεύαμε δύο ειδικευόμενοι για τρεις κλινικές.  Παθολογική, Παιδιατρική και Καρδιολογική. Η συμμετοχή των ειδικών γιατρών ήταν ελάχιστη, γιατί είχαν τα ιατρεία τους. Η κατάσταση αυτή ανατράπηκε με το Ε.Σ.Υ., καθώς στήθηκε ένα σύστημα Υγείας, που έφερνε την  ισότητα στην αντιμετώπιση όλων των ασθενών, που είχαν προβλήματα υγείας.

Το ότι χτίστηκαν από το ΄81 και μετά τόσα νοσοκομεία, τα μεγάλα πανεπιστημιακά, τα Κέντρα Υγείας για πρωτοβάθμια περίθαλψη, το ότι η Ιατρική  δε εκμεταλλευόταν πια οικονομικά τον άρρωστο, ήταν κυριολεκτικά μια επανάσταση για την Ελλάδα.

Κι εδώ θέλω να επισημάνω ότι η  σκέψη της επέκτασης του Νοσοκομείου της Βέροιας ξεκίνησε επί Γεννηματά. Ήθελε να κάνει πρότυπα νοσοκομεία στην Επαρχία κι είχε επιλέξει τη Βέροια, για να κάνει κάτι τέτοιο. Χωρίς την επέκταση, έλεγε, δε θα μπορούσαν να υπάρξουν κι άλλες ειδικότητες. Το δικό μας, έλεγε, θα ήταν πρότυπο νοσοκομείο και για τα άλλα, με υψηλής ποιότητας υπηρεσίες.

Η διαφορά σήμερα αναμφισβήτητα είναι μεγάλη. Βέβαια, υπάρχει δυνατότητα αναβάθμισης των κλινικών των νοσοκομείων με κατάλληλη εκπαίδευση. Ίσως εκεί είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα. Στην εκπαίδευση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Χρειαζόμαστε Σώμα Εκπαιδευτών. Οι περισσότεροι γιατροί δεν μεταδίδουν τις γνώσεις τους στους νεότερους.

Στην Παθολογική μας υπάρχει λίστα που περιμένουν για ειδικότητα, γιατί με γνωρίζουν από τη συμμετοχή μου στα συνέδρια και στις εκπαιδευτικές ημερίδες. Η εκπαίδευση είναι ακρογωνιαίος λίθος μιας κλινικής νοσοκομείου.

Μέσα στην εβδομάδα πηγαίνω στο Νοσοκομείο της Νάουσας, για να εκπαιδεύσω τους καινούριους γιατρούς της Παθολογίας. Για μένα το σημαντικότερο πράγμα είναι η μεταφορά της γνώσης από τους παλιούς στους νέους γιατρούς.

Υπερασπίστηκα με φανατισμό την ιδέα της μη ιδιωτικοποίησης της Υγείας. Τώρα βλέπω ότι μπορεί να συμβεί  μία πρόσληψη ιδιωτικού προσωπικού, μέχρι αυτό να αντικατασταθεί από πρόσληψη μόνιμου προσωπικού. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να καταρρεύσει ο δημόσιος χαρακτήρας της Υγείας.

Όταν πρωτοξεκίνησε το Ε.Σ.Υ., υπήρξαν αρχικά ιδιώτες, για να καλύψουν τις ανάγκες, και στη συνέχεια διορίστηκαν οι δημόσιοι λειτουργοί, αποχωρώντας οι ιδιώτες.

Το σύστημα Υγείας μπορεί να προσφέρει, όταν αυτοί που θα είναι στις υψηλότερες θέσεις του είναι οι πραγματικά άξιοι.

Στο Νοσοκομείο της Βέροιας η επέκτασή του από κτηριακή άποψη κυριολεκτικά εντυπωσιάζει. Στελεχώνεται, όμως, επαρκώς;

Η επέκταση είναι ένα σημαντικότατο έργο, 95% με χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 5% με χρήματα του Ελληνικού Κράτους. Παρ ολίγον να χαθεί η ευκαιρία της επέκτασης, γιατί δε δόθηκε η απαραίτητη προσοχή, ώστε να τελειώσει νωρίτερα. Ευτυχώς τελείωσε. Τώρα διαθέτει μια Μ.Ε.Θ.  780 τ.μ., έναν όροφο με 10 κρεβάτια! Δεν υπάρχει τέτοια Μονάδα Εντατικής Θεραπείας κτηριακά, αλλά, δυστυχώς, με λίγο προσωπικό. Έχουμε 4 εντατικολόγους, αλλά δεν μπορούν να λειτουργήσουν όλα τα κρεβάτια.

Διαθέτει εξαιρετικά χειρουργεία! Η Χειρουργική Κλινική είναι στην επέκταση, η Παιδιατρική, όπως και τα επείγοντα, είναι στο καινούριο κτήριο.

Χρειάζεται, όμως, στελέχωση, κυρίως από ιατρικό προσωπικό. Στο νοσηλευτικό προσωπικό είναι λιγότερες οι ελλείψεις. Βέβαια, αν είχαμε προσωπικό, θα θέλαμε να μπορούσαμε να κάνουμε μια Ογκολογική μονάδα Χημειοθεραπείας, για να μην ταλαιπωρείται ο κόσμος στη Θεσσαλονίκη. Περιμένουμε τώρα να έρθουν ειδικοί γιατροί, ώστε να στελεχωθεί καλύτερα η κλινική.

Βρίσκομαι τώρα στην παράταση. Η σειρά μου έφυγε το 2016. Μόλις στελεχωθεί το Νοσοκομείο, φαντάζομαι μέσα στο 2025, θα αποχωρήσω. Την Παθολογική Κλινική την νιώθω πια σαν σπίτι μου , καθώς κλείνω 37 χρόνια σ’ αυτήν, σε λίγο θα ΄ναι 38. Έτσι έχω άλλα δυο – τρία πράγματα κατά νου, μήπως μπορέσω να τα τελειώσω, Αλλά και να φύγω θα φροντίσω να τελειώσουν. Δίπλα είναι η αίθουσα εκπαίδευσης. Ευτυχώς γι’ αυτήν εγκρίθηκε το κονδύλιο, ώστε να γίνει μια πρότυπη αίθουσα εκπαίδευσης.

Στη δική μας κλινική θα γίνει και μια βιβλιοθήκη με δυο υπολογιστές, ώστε να μπορούν και οι ειδικευόμενοι και οι ειδικοί να μελετούν. Το τρίτο και σημαντικότερο για μένα είναι το ότι, ( επειδή ήμασταν  γνωστοί με τον Μωυσή Ελισάφ, τον Δήμαρχο Ιωαννίνων, που ήταν και Καθηγητής Παθολογίας, εκπληκτικός άνθρωπος, δεν υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι πια, και ο οποίος με είχε βοηθήσει να το σχεδιάσω), θέλω να κάνω μια μονάδα Βαρέων Περιστατικών Παθολογικής. Πιστεύω να πραγματοποιηθεί, παίρνοντας την έγκριση από το Κ.Ε.Σ.Υ. Αυτά, τα βαριά  περιστατικά, θέλουν άλλου είδους παρακολούθηση.

Στην Παθολογική Κλινική έχουμε 41 κλίνες και πιστεύω ότι με βάση τις υποσχέσεις που μας έχουν δοθεί θα προστεθούν και 19 κλίνες από την παλιά χειρουργική κλινική του Νοσοκομείου μας και θα γίνουν 60 . Ελπίζω πως θα αυξήσουμε και το προσωπικό. Είναι τρία τέσσερα πράγματα, που θα αναβαθμίσουν την Κλινική. Θα είναι μια αξιοζήλευτη κλινική!

Εγώ, ακόμη και να φύγω, θα έρχομαι μία με  δύο φορές τη βδομάδα για τους ειδικευόμενους.  Έχω σκοπό να γράψω και δύο βιβλία, που τα οφείλω στους συναδέλφους μου, αλλά και στον εαυτό μου. Δε νιώθω ότι είμαι στο τέλος της καριέρας μου. Νιώθω ότι είμαι στην καλύτερη εποχή, για να προσθέσω κάποια πράγματα.

Επομένως, τι είναι εκείνο που καθορίζει την ποιότητα των υπηρεσιών σ’ ένα νοσοκομείο;

Η εκπαίδευση! Δίνω τεράστια σημασία στην εκπαίδευση. Χωρίς αυτήν δεν μπορούν να υπάρξουν ποιοτικές υπηρεσίες.

Καθώς κοιτάζετε πίσω, αυτά τα 40 χρόνια ζωής αφιερωμένα στην Ιατρική, νιώθετε ποτέ πως μετανιώσατε για την πορεία που διανύσατε;

Κοιμάμαι ήσυχος και νιώθω πλήρης, γιατί χάραξα την πορεία που ήθελα. Δε μετάνιωσα ποτέ, που δεν ακολούθησα πανεπιστημιακή καριέρα, γιατί δεν μου πήγαινε με βάση τις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα. Είμαι ευθύς, δεν μπορώ να σκύβω το κεφάλι μου. Και σε συγκρούσεις που είχα, εξαιτίας αυτής μου της ευθύτητας, τελικά δικαιώθηκα. Είμαι περήφανος, γιατί σε αυτά τα σαράντα χρόνια ήμουν κοντά στον άρρωστο, υποστήριξα ανθρώπους ανεξαρτήτως κοινωνικής θέσης, οικονομικής κατάστασης , ανθρώπους που δεν είχαν στον ήλιο μοίρα.

Είστε και λοιμωξιολόγος. Γιατί πήρατε κι αυτήν την ειδικότητα;

Έχω κάνει δύο υποειδικότητες της Εσωτερικής Παθολογίας. Στη Θεσσαλονίκη, στο Ιπποκράτειο (1990-1991) έκανα κλινική Ηπατολογία και οι φάκελοι των μεταμοσχευθέντων στο ήπαρ τότε είναι όλοι γραμμένοι στο χέρι από εμένα. Ο Καθηγητής μου στο Ιπποκράτειο  ήθελε να μείνω και να γίνω στέλεχος της κλινικής. Πηγαίνοντας σε πανευρωπαϊκά συνέδρια διαπίστωσα πως οι καλύτεροι Καθηγητές Παθολογίας ήταν εκείνοι που είχαν κάνει Λοιμωξιολογία.

Έτσι έκανα και Λοιμωξιολογία στο ΑΧΕΠΑ, πλάι στον Καθηγητή Νικολαΐδη. Κι επειδή είχα ήδη εργαστεί ως Παθολόγος, ήξερα τις ανάγκες μου από την εμπειρία μου και έκανα μια πραγματική Λοιμωξιολογία. Παίρνοντας κι αυτήν την υποειδικότητα, ένιωσα πως ολοκληρώθηκα ως Παθολόγος.

Θυμάμαι πόσο με βοήθησε αυτή η γνώση, όταν ένας συμπαθέστατος ασθενής, αγρότης, είχε σοβαρό πρόβλημα με το ήπαρ του. Ετοίμαζα το φάκελο για να φύγει, να πάει στο Ιπποκράτειο για μεταμόσχευση και σκοτώνεται ένας νεαρός. Παίρνει το μόσχευμα, (100% ιστοσυμβατός με τον νεκρό) και κερδίζει τη ζωή, με τον τραγικό θάνατο του νέου. Το ότι είχα ετοιμάσει με τέτοια ταχύτητα τον φάκελο  βοήθησε στο να γίνει άμεσα και η μεταμόσχευση. Παιχνίδια της ζωής, αλλά και θαύματα της Ιατρικής! Η Θεσσαλονίκη ήταν πιο προχωρημένη τότε στις μεταμοσχεύσεις ήπατος από την Αθήνα και το Ιπποκράτειο ήταν το κέντρο των μεταμοσχεύσεων.

Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή σας στη ζωή σας ως γιατρού;

Η εποχή της Πανδημίας, φυσικά! Όταν εμφανίστηκε ο covid 19, δεν ήξερες από πού  να πιαστείς. Άνοιξα αμέσως ένα βιβλίο που είχα αγοράσει το 1987 για κορωνοϊούς και είχε μόνο μια αναφορά στο 1/4 της σελίδας! Ήμασταν στο σκοτάδι… Μιλούσα με Καθηγητή στην Αθήνα, επικοινωνούσαμε, αλλά η πανδημία προχωρούσε και ήμασταν άοπλοι. Φτάσαμε να νοσηλεύουμε μέχρι 119 ασθενείς με covid 19. Γέμισε το Νοσοκομείο μας!

Συνθήκες εξαιρετικά δύσκολες. Εξαντλητική δουλειά, τεράστια προσοχή. Η Παθολογική είχε όλο το βάρος, αλλά στήσαμε έναν πολύ καλό μηχανισμό υποδοχής αρρώστων, που τον οφείλουμε και στον Διοικητή του Νοσοκομείου, τον κ. Πλιόγκα. Μέσα σε 24 – 48 ώρες αλλάζαμε το ένα, το άλλο, πώς θα υποδεχόμαστε τους ασθενείς κτηριακά και σε συνεργασία και με τον υπεύθυνο του Νοσηλευτικού τον κ. Κουτσούκη, τα καταφέραμε!

Εφαρμόζαμε θεραπευτική αγωγή για κάποιους μήνες και μετά άλλαζαν τα πράγματα, πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες που μας δίνονταν.

Ήρθαν τρεις πνευμονολόγοι από την Αθήνα να μας βοηθήσουν και κλαίγανε, όταν δόθηκαν είκοσι ασθενείς  σε  κάθε πνευμονολόγο. Ήταν αδιανόητο να αντιμετωπίζει κανείς τέτοιες συνθήκες.  Ήταν η δυσκολότερη στιγμή της καριέρας μου. Όλο το βάρος το κράτησε η Παθολογική Κλινική, (ειδικοί , ειδικευόμενοι, νοσηλευτικό προσωπικό, σε συνεργασία με τη μονάδα εντατικής θεραπείας και τους αναισθησιολόγους που διασωλήνωναν. Φυσικά συμμετείχαν και οι ειδικευόμενοι όλων των άλλων κλινικών.  Πνευμονολόγοι, παθολόγοι, αναισθησιολόγοι και εντατικολόγοι στην πρώτη γραμμή! Πόλεμος για όλο το Νοσοκομείο! Τα καταφέραμε όμως!

Εδώ, πρέπει να προσθέσω την τεράστια σημασία των εμβολίων. Αν και υπήρξαν εκείνοι που τα αμφισβήτησαν, πιστεύω πως η σημασία τους υπήρξε καθοριστική στην Πανδημία. Μειώθηκαν και οι νοσηλείες και δεν οδηγούσαν τα περιστατικά covid 19 στο θάνατο πια τις περισσότερες φορές.

Όσο κι αν υπήρξαν βολές κατά του Υπουργείου ή και κατά του κ. Τσιόδρα, εγώ έχω να πω γι’ αυτόν ότι είναι ένας καταπληκτικός Καθηγητής Παθολογίας – Λοιμωξιολογίας, όσο και άνθρωπος. Τον γνωρίζω. Κατηγορήθηκε άδικα αυτός ο άνθρωπος και επιστήμονας! Άνθρωπος με Α κεφαλαίο! Για μένα είναι το πρότυπο της Παθολογίας.

Πέρα, όμως, από τον επιστημονικό στίβο, ασχοληθήκατε και με τα κοινά, με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Γιατί;

Η συμμετοχή μου στα κοινά ξεκίνησε με την υποψηφιότητά μου στον Ιατρικό Σύλλογο. Το έκανα, γιατί πίστευα πως έπρεπε οι γιατροί να διεκδικήσουμε.

Την τελευταία 20ετία ασχολήθηκα με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ξεκίνησα ως Νομαρχιακός Σύμβουλος, μετά εκλέχτηκα Δημοτικός Σύμβουλος και στο τέλος Περιφερειακός Σύμβουλος.

Παρόλο που δούλεψα πολύ, δεν μπορούσα να πάρω θέση ευθύνης, εξαιτίας της ευθύνης που είχα στην Κλινική. Συμμετείχα, όμως, σε πολλές επιτροπές, ήμουν ενεργοποιημένος, πιστεύοντας πάντα ότι ο πολίτης πρέπει να είναι ενεργός, να προσπαθεί να αλλάξει τη μοίρα αυτού του τόπου.

Και τώρα ακόμα πιστεύω πως μπορούν να γίνουν αρκετά πράγματα, ώστε να πάρει το δρόμο της ανάπτυξης ο Νομός. Για να γίνει αυτό χρειάζονται άνθρωποι, που θα αφιερωθούν σε συγκεκριμένους τομείς.

Είναι δυνατόν να έχεις τη Σχολή του Αριστοτέλη, τα Λευκάδια, τον Τάφο του Φιλίππου, τις Αιγές και να μην έχεις μια Πανεπιστημιακή Σχολή,  που να αναφέρεται σε όλα αυτά; Και τα βυζαντινά μας μνημεία; Άλλος θησαυρός! Aκόμη και με την Οινοποιία, τη Γεωπονία… Όλα αυτά, που μας τα προσφέρει ο τόπος, είναι κρίμα να μην μπορούμε να τα εκμεταλλευτούμε.

Και ο Πολιτισμός μας να πάρει ευρύτερο χαρακτήρα. Έχουμε τον Χώρο Τεχνών, πόλο έλξης και για τους γύρω νομούς. Να μη μείνουμε στον τοπικό χαρακτήρα μόνο.

Οι σύλλογοι, o ιατρικός, o δικηγορικός και οι άλλοι επιστημονικοί σύλλογοι να διοργανώσουν συνέδρια, (που άρχισαν να γίνονται), να έρθει κόσμος, να ωφεληθεί και η τοπική αγορά. Ο Νομός μας έχει δυνατότητες. Μπορεί να αναπτυχθεί περισσότερο.

Αισθάνεστε ξένος στη Βέροια μετά από τόσα χρόνια;

Όπου προσφέρεις, ούτε εσύ αισθάνεσαι ξένος, ούτε οι άλλοι σε νιώθουν έτσι. Ακόμη κι όταν πήγαινα για κάποιες εφημερίες στα νοσοκομεία Γιαννιτσών ή Πτολεμαΐδας, δεν ένιωθα ξένος. Να νιώθω ξένος εδώ, στη Βέροια, με τόσους δεσμούς με την πόλη και με τόσους ασθενείς που πέρασαν από τα χέρια μου;

Τι θα λέγατε μετά από 40 χρόνια Ιατρικής στους νέους γιατρούς που ξεκινούν τώρα;

Το πρώτιστο για μένα, και θέλω και γι’ αυτούς, είναι να ενδιαφέρονται πραγματικά για τον άρρωστο. Να τον αγαπούν. Να μην είναι το ενδιαφέρον τους ψεύτικο και να λειτουργούν σεμνά και αθόρυβα.

Με όποια ειδικότητα και να ασχοληθούν να γνωρίζουν πολύ καλά το αντικείμενο. Και όσο δουλεύουν, είτε ως ειδικευόμενοι, είτε ως ειδικοί, να δουλεύουν πολλές ώρες στους θαλάμους και στα επείγοντα, ώστε η εμπειρία τους να παγιώνεται συνεχώς.

Γνώση, δουλειά και αληθινό ενδιαφέρον για τον άρρωστο.

………….

Φωτογραφίες: faretra.info – Αρχείο Χρήστου Κούτρα

……………………………..