Φωτογραφία & Μνήμη / Έκθεση φωτογραφίας παλιών μικράσιατικων οικογενειών της Βέροιας

Στο ισόγειο του Δημαρχείου της Βέροιας λειτουργεί από σήμερα Δευτέρα έκθεση φωτογραφίας του Γιώργου Κοτζαερίδη, συγγραφέα και συλλέκτη φωτογραφιών Μικρασιατών προσφύγων, που εγκαταστάθηκαν στη Βέροια.

Ο Γιώργος Γκοτζαερίδης, που έχει γράψει και βιβλία για τον Μικρασιατικό Ελληνισμό και την προσφυγιά, θεωρεί πως η μνήμη μέσα από τη φωτογραφία όχι απλά καλλιεργείται, αλλά γίνεται μια γόνιμη γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, δημιουργώντας την απαραίτητη συνειδητοποίηση των δεσμών εκείνων, που μόνο γόνιμοι μπορεί να είναι

Συγκινητικές οικογενειακές φωτογραφίες βγήκαν μέσα από σεντούκια και συρτάρια κι ενώ θα βρίσκονταν στο σκοτάδι και τις περίμενε η λήθη, χάρη στο πάθος του συλλέκτη να κρατήσει την επαφή με το παρελθόν, κάνοντας τους απογόνους των οικογενειών αυτών να συνειδητοποιήσουν και να κρατήσουν ζωντανές τις ρίζες τους, λειτουργεί στη Βέροια η συγκεκριμένη έκθεση.

Φωτογραφίες γάμων εκείνης της εποχής, μικρά παιδιά, που τώρα διανύουν την τρίτη ηλικία, γεγονότα της καθημερινότητας, αποτελούν τους πρωταγωνιστές της έκθεσης. Ανάμεσά τους οικογένειες γνωστές σε όλους, όπως η οικογένεια Ουσουλτζόγλου ή Σιδηροπούλου, του γιατρού Ορέστη.

Ο Γιώργος Γκοτζαερίδης είπε το πρωί στη Φαρέτρα, στο χώρο της έκθεσης:

Καταγωγή

Η μάνα μου κατάγεται από την Προύσα και ο πατέρας μου από το Ατά Παζάρ κοντά στη Νικομήδεια. Είμαι γνήσιος Μικρασιάτης.

Ιδέα της προβολής του Μικρασιατικού Ελληνισμού

Έχω γράψει 15 βιβλία για τον Μικρασιατικό Ελληνισμό και παράλληλα έκανα πάρα πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα και όχι μόνο. Έκανα αρκετές στην Τουρκία και πρόσφατα στη Γερμανία.

Όσο κι αν φαίνεται παράξενο οι εκθέσεις μου στην Τουρκία έχουν μεγάλη επισκεψιμότητα και φυσικά αυτό γίνεται πολύ περισσότερο από τους… Τούρκους! Ο τουρκικός λαός είναι φιλικός προς τους Έλληνες. Άλλο οι λαοί και άλλο η Πολιτική! Αλλά και η τουρκική κυβέρνηση δεν απαγόρευσε τις εκθέσεις μου. Μάλιστα έχω φτιάξει και εικόνες με ντεκουπάζ, τις οποίες έχω χαρίσει σε ελληνικές εκκλησίες στην Απολλωνιάδα, χωρίς να προβληθεί κανένα εμπόδιο.

100 χρόνια από την εγκατάσταση των  Μικρασιατών προσφύγων στη Βέροια

Από το 1924 που εγκαθίστανται οι πρόσφυγες από τη μικρά Ασία στη Βέροια και την ευρύτερη περιοχή της Ημαθίας έχουν περάσει 100 χρόνια.

Ξεκίνησα, λοιπόν, έναν αγώνα να συλλέγω φωτογραφίες από του πρόσφυγες αυτού του τόπου.

Στόχος

Θέλησα να ξυπνήσω μέσα τους το ενδιαφέρον για πράγματα που θα ξεχνιόντουσαν σιγά σιγά. Να μείνουν στη μνήμη των εγγονών οι μορφές των παππούδων, να μην ξεχαστούν τελείως. Επομένως αγώνας υπέρ της μνήμης, πόλεμος κατά της λήθης. Είναι αγώνας 40 ολόκληρων χρόνων.

Ειδικά η διαμόρφωση των σημερινών νέων, να τους κάνουν έτσι, ώστε να μην νοιάζονται για το παρελθόν και τις ρίζες τους, με απασχολεί πολύ. Οι νέοι, δυστυχώς αδιαφορούν για το παρελθόν.

Εγώ μεγαλώνοντας με τους Μικρασιάτες παππούδες μου μου τη δεκαετία του ’60, γιατί οι γονείς μου δούλευαν στη Γερμανία, ποτίστηκα από τις αφηγήσεις τους για την πατρίδα. Ειδικά τους παγερούς χειμώνες στη Λακιά Φλωρίνης τούς περνούσα με το να ακούω τις ιστορίες τους.

Μάλιστα κάναμε και νυχτέρια με τους γείτονες και  αφού μαγειρεύονταν εκείνα τα έξοχα μικρασιάτικα φαγητά, οι παππούδες ξεκινούσαν τις ιστορίες τους και στο τέλος τραγουδούσαν… Ειδικά ο παππούς από τη μεριά της μάνας μου είχε ένα πλούσιο αφηγηματικό υλικό, που ευτυχώς το κατέγραψα.

Ανταπόκριση

Χρειάζεται  επιμονή και υπομονή για να μεταφέρεις αυτό το πνεύμα στη σημερινή κοινωνία. Όταν ζητώ φωτογραφίες των γονιών τους από γυναίκες της όποιας γειτονιάς, ντρέπομαι και στεναχωριέμαι να μου λένε πως δεν έχουν. Επιμένω, τρέχω ψάχνω και τις περισσότερες φορές ακούω πως δεν έχουν ή τις ψάχνουν στο σεντούκι και πού να ψάχνουν τώρα…

Ό,τι, όμως, βρίσκεται στο σεντούκι είναι καταδικασμένο να πεθάνει. Αν όμως πεθάνει η μνήμη, τότε πεθαίνει και η Ιστορία. Στην Τουρκία, όπου κάνω συχνά εκθέσεις, γίνεται χαμός! Και στην Ανατολική Θράκη, όπου έκανα πρόσφατα, τεράστια η απήχηση!  Εδώ, όμως, όχι.

Γι΄αυτό έκανα και την έκθεση στο Δημαρχείο. Σκέφτηκα πως εδώ μπαίνει καθημερινά πολύς κόσμος, κάποιοι θα δούνε την έκθεση. Μπορεί να μην ευοδωθεί ο αγώνας, αλλά αλίμονο, αν παραιτηθούμε από τους αγώνες.

Οι σύλλογοι

Θα ήθελα περισσότερο ενδιαφέρον από τους τοπικούς συλλόγους. Με πονάει αυτό. Είναι μάχη 40 χρόνων. Τώρα προσπαθώ με τον Σύλλογο Γυναικών Κουβουκλίων της Προύσας να κάνουμε μια έκθεση εκεί. Και θα έχει επιτυχία, είναι προδιαγεγραμμένο. Θα ήθελα κι εδώ, στην Ελλάδα, να υπάρχει το ανάλογο ενδιαφέρον.

………

Η έκθεση στο Δημαρχείο της Βέροιας θα λειτουργεί μέχρι την Παρασκευή, 22 Νοεμβρίου 2024.

……….

Φωτογραφίες: faretra. info

………..