Άρθρα Κόσμος

“Περιμένοντας το Ιράν” / γράφει ο Θέμης Τζήμας

Οι εικόνες με τους άδειους δρόμους του Τελ Αβίβ είναι εικόνες του παρόντος και εν δυνάμει του μέλλοντος του Ισραήλ
Το άρθρο αυτό γράφεται καθώς ο πλανήτης και ακόμα περισσότερο το Ισραήλ, περιμένει την απάντηση της αντίστασης γενικότερα και του Ιράν ειδικότερα. Όλα δείχνουν ότι η απάντηση θα είναι σημαντική σε στρατιωτικό και πολιτικό επίπεδο, λιγότερο δε προβλέψιμη από εκείνη του Απριλίου οπότε και το Ιράν είχε φροντίσει να στείλει ένα ηχηρό μεν, συμβολικό δε μήνυμα.

Τα σενάρια ως προς το πώς θα εξελιχθεί η ιρανική αυτοάμυνα έναντι της συνεχιζόμενης Ισραηλινής επιθετικότητας είναι περίπου τρία: το πρώτο και μάλλον πιθανότερο συνίσταται σε μια πυραυλική επίθεση με χρήση και drones τόσο από το Ιράν όσο και από τους συμμάχους του, μόνο που αυτήν τη φορά τα μέσα που θα αξιοποιηθούν θα είναι πιο σύγχρονα και το πλήγμα πιο καίριο, βαθιά στην Ισραηλινή επικράτεια.

Η λογική ενός τέτοιου χτυπήματος είναι η εμπέδωση της ευαλωτότητας του αντιπάλου, η καταστροφή κάποιων στόχων υψηλής συμβολικής και πραγματικής σημασίας, η πρόκληση εσωτερικής αναταραχής, ίσως η εξόντωση κάποιων σημαντικών προσώπων (αν και στην περίπτωση του Ισραήλ φαίνεται ότι κάτι τέτοιο είναι πολύ δύσκολο) και η δυσχέρανση της πολεμικής προσπάθειας του Ισραήλ. Τέτοια χτυπήματα ήταν από τα αγαπημένα των ΗΠΑ και της «Δύσης» ιδίως κατά τη δεκαετία του ’90 και εντεύθεν στο πλαίσιο εκστρατειών «σοκ και δέους», στις οποίες δέσποζαν η αεροπορία και οι ειδικές δυνάμεις.

Ωστόσο γνωρίζουμε από τις εκστρατείες των ΗΠΑ αλλά και από τον εξελισσόμενο πόλεμο στην Ουκρανία ότι όσο εντυπωσιακοί και να είναι οι υπερσύγχρονοι πύραυλοι δεν κερδίζουν πολέμους από μόνοι τους, ακόμα και αν η διαφορά ισχύος των εμπολέμων είναι τεράστια όπως στην περίπτωση των ΗΠΑ με αρκετούς εκ των αντιπάλων τους. Επομένως, το Ιράν μπορεί να ταρακουνήσει το Ισραήλ με μόνη τη χρήση πυραύλων και drones αλλά δύσκολα μπορεί να το κάμψει.

Το δεύτερο σενάριο είναι ένα συνδυαστικό πυραυλικό χτύπημα, το οποίο όμως θα κρύβει πολύ σοβαρότερες εκπλήξεις. Τέτοιες θα μπορούσαν να είναι η χρήση όπλων ηλεκτρομαγνητικού παλμού από το Ιράν και τη Χεζμπολά, σύγχρονων αντιπλοϊκών πυραύλων ή άλλων «βρώμικων όπλων» τα οποία θα αποδειχτούν ικανά να καταστρέψουν ζωτικής σημασίας στρατιωτικά και πολιτικά συστήματα του Ισραήλ, όπως και τμήμα των ναυτικών δυνάμεων που έχουν αναλάβει την προστασία του. Ένα τέτοιο πλήγμα θα προκαλέσει πιθανότατα μια ακόμα μεγαλύτερη αν όχι πλήρη, εμπλοκή από τις νατοϊκές δυνάμεις, ωστόσο και τα δικά τους όρια είναι συγκεκριμένα.

Οι ΗΠΑ μπορούν βεβαίως να βομβαρδίσουν το Ιράν αλλά δεν μπορούν τουλάχιστον στο κοντινό μέλλον να αναλάβουν μια εκστρατεία αλλαγής καθεστώτος. Παρεμπιπτόντως, σε μια τέτοια περίπτωση, με δεδομένο τον διαφαινόμενο εξοπλισμό του Ιράν με αντιαεροπορικά από τη Ρωσία, δεν είναι σίγουρο ότι οι ΗΠΑ και το Ισραήλ θα αποφύγουν να έχουν τα δικά τους θύματα, τα οποία στην εξίσωση θα έχουν βαρύνουσα σημασία.

Επιπλέον και το κυριότερο όμως, μια καταστροφή στρατηγικών υποδομών στο Ισραήλ θα έχει τρομακτικό αντίκτυπο στη ζωή μέσα στο Ισραήλ. Μια οικονομία ταυτοχρόνως αναπτυγμένη και φυτεμένη σε ένα εχθρικό περιβάλλον δεν μπορεί να συνεχίσει να κινείται χωρίς σύνθετες και πανάκριβες υποδομές, τις οποίες ούτε οι ΗΠΑ μπορούν να αντικαταστήσουν τόσο γρήγορα και τόσο εύκολα.

Το τρίτο σενάριο βασίζεται στα δύο παραπάνω αλλά συμπεριλαμβάνει μια κρίσιμη επιπλέον κίνηση. Αυτή είναι η κίνηση χερσαίων δυνάμεων μάλλον της Χεζμπολά μέσα στο Ισραήλ (ή στα κατεχόμενα από το Ισραήλ εδάφη) σε συνέχεια των δύο πρώτων σεναρίων. Από στρατιωτικό- πολιτικής απόψεως δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία να κρατηθούν τα εν λόγω εδάφη, όσο να φανεί ότι η άμυνα του Ισραήλ είναι διάτρητη. Το σοκ στον πληθυσμό του θα είναι τεράστιο (ακόμα μεγαλύτερο από αυτό που έχει προκαλέσει η εσωτερική μετακίνηση 80 έως 100 χιλιάδων κατοίκων του). Επιπλέον, οι οικονομικές επιπτώσεις θα συνεχίσουν να αυξάνονται εκθετικώς δεδομένου ότι ήδη τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και το εργατικό προσωπικό υποφέρουν από τον συνεχιζόμενο πόλεμο.

Ένα επιπλέον σενάριο συνίσταται στην επιτάχυνση και στρατιωτικοποίηση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν με αλλαγή της σχετικής φετβά.

Αυτό που είναι σημαντικότερο όμως είναι αυτό το οποίο συνδέει τα τρία σενάρια ή και άλλα ενδιάμεσα τα οποία μπορεί να σκεφτεί κανείς. Η καταφανής στρατηγική αδυναμία του Ισραήλ την οποία οι αντίπαλοί του αξιοποιούν συνίσταται στα διαβατήρια των Εβραίων πολιτών του. Κάθε χτύπημα μετά την 7η Οκτωβρίου, είτε πρόκειται για επίθεση με μαχαίρι, είτε για επίθεση με υπερηχητικό πύραυλο, σε διαφορετική κλίμακα μεν με σταθερό τρόπο δε, εμπεδώνει στους κατοίκους του Ισραήλ ότι υπάρχουν πολύ πιο ασφαλείς επιλογές από το να παραμένουν γαντζωμένοι σε μια εχθρική γωνιά του πλανήτη, χάρη στα λεφτά και τα όπλα των ΗΠΑ, τα οποία μπορεί κάποτε να μην επαρκούν ή να μη φτάσουν αρκετά γρήγορα. Ίσως μάλιστα αυτό το «κάποτε» να έχει φτάσει ήδη ή έστω να βρίσκεται πιο κοντά από όσο φαντάζονται στο Ισραήλ. Αρκεί μια πολύ καλά σχεδιασμένη επίθεση κορεσμού, μια μεγάλη αναστάτωση μέσα στις ΗΠΑ μετά τον Νοέμβριο ή οτιδήποτε άλλο προκειμένου να καταρρεύσει το επίπεδο της ζωής τους εξαιτίας μιας αδυναμίας των ΗΠΑ να ανταποκριθούν, πρόσκαιρα ή μακροχρόνια.

Ο συνδυασμός αλαζονείας, αποικιακής βαρβαρότητας, εκφασισμού, τυχοδιωκτισμού, προσέλκυσης εποίκων και υπερβολικής εμπιστοσύνης στην υψηλή τεχνολογία έχει φέρει το Ισραήλ στην πιο ευάλωτη θέση που βρέθηκε ποτέ.

Στην πραγματικότητα, το Ιράν και η αντίσταση δε χρειάζονται κανένα ιδιαιτέρως εντυπωσιακό χτύπημα για να συνεχίσουν να πετυχαίνουν ένα ολοένα εντυπωσιακότερο αποτέλεσμα που δεν είναι άλλο από το να γίνει σαφές στους Εβραίους πολίτες του, ότι το Ισραήλ αποτελεί τον λιγότερο ασφαλή τόπο για έναν Εβραίο. Οι εικόνες με τους άδειους δρόμους του Τελ Αβίβ είναι εικόνες του παρόντος και εν δυνάμει του μέλλοντος του Ισραήλ.

Τα αναμενόμενα εντυπωσιακά πλήγματα του Ιράν (θα δούμε αν θα αποδειχτούν και καταλυτικά) του έχουν επιβληθεί μετά τον τυχοδιωκτισμό του Ισραήλ στην Τεχεράνη. Μπορούν να επιταχύνουν μια εξέλιξη η οποία ήδη βρίσκεται σε κίνηση αλλά δεν είναι αυτά που θα την προκαλέσουν ή που θα την ολοκληρώσουν.

Τα παραπάνω μας δίνουν και μια άλλη οπτική  ως προς ένα τελευταίο ερώτημα: είναι πιθανό να αποτραπεί η απάντηση του Ιράν χάρη σε πιθανές απευθείας επαφές με τις ΗΠΑ; Σύμφωνα με φήμες που διακινούνται έλαβε χώρα μια τέτοια συνάντηση σε ιρανικό έδαφος. Σύμφωνα με τις ίδιες φήμες, το μήνυμα της Ουάσιγκτον είναι ότι δε γνώριζε για το χτύπημα στην Τεχεράνη αλλά ότι αν δεχτεί επίθεση το Ισραήλ, οι ΗΠΑ θα πρέπει να παρέμβουν.

Είναι δύσκολο έως αδύνατο να αποτραπεί η δράση του Ιράν χωρίς ένα πολύ σοβαρό αντάλλαγμα, το οποίο αυτήν τη στιγμή οι ΗΠΑ φαίνεται ότι ούτε μπορούν, ούτε θέλουν να προσφέρουν. Ο Νετανιάχου δείχνει να έχει ακόμα την ικανότητα να χειραγωγεί την Ουάσιγκτον χάρη στα λεφτά των σιωνιστικών λόμπι. Μπορούν ενδεχομένως οι ΗΠΑ να μετριάσουν τη δράση του Ιράν; Ίσως αλλά παραμένει αμφίβολο. Το πρόβλημα στην εξίσωση είναι ότι οι ΗΠΑ δε δείχνουν ούτε διατεθειμένες, ούτε ικανές να χαλιναγωγήσουν το Ισραήλ, την ίδια στιγμή κατά την οποία το ίδιο καθίσταται ολοένα πιο ευάλωτο.

Με αυτά τα δεδομένα μπορούμε να περιμένουμε ότι η αντίσταση τις επόμενες μέρες ή και ώρες θα κλιμακώσει τη δράση της στο ίδιο πλαίσιο μέσα στο οποίο πορεύεται μέχρι σήμερα. Το στρατηγικό πρόβλημα δε, του Ισραήλ είναι αξεπέραστο: οι περισσότεροι ή έστω πολλοί από τους πολίτες του έχουν την εύκολη επιλογή να εγκαταλείψουν το αποικιακό σχέδιο και να ζήσουν κάπου αλλού, με ευμάρεια και ασφάλεια.

banner-article

Δημοφιλή άρθρα

  • Εβδομάδας