Το πραγματικό ερώτημα, λοιπόν, είναι αν το δήθεν πραξικόπημα ήταν μια προσωπική έκρηξη του φιλόδοξου Πριγκόζιν και κάποιων από τα πρωτοπαλίκαρά του με σκοπό την ανατροπή της ηγεσίας –όπως παρουσιάζεται στα επίσημα ρωσικά και δυτικά ΜΜΕ–, ή αν όλα αυτά έγιναν σε συνεννόηση με τον Πούτιν, προκειμένου ο τελευταίος να «σφίξει τα λουριά» και να επιταχύνει ένα -κατά πολλούς αναλυτές απαραίτητο- εσωτερικό ξεκαθάρισμα στην πολιτικο-στρατιωτική ελίτ της Μόσχας
Γιώργος Τσιάρας
Ήταν χωρίς αμφιβολία ο συντομότερος «εμφύλιος πόλεμος» στη ρωσική, για να μην πούμε στην παγκόσμια ιστορία. Λίγες ώρες μόνο κράτησε τελικά το δήθεν «πραξικόπημα» του επικεφαλής της μισθοφορικής ομάδας «Βάγκνερ» Γεβγκένι Πριγκόζιν και η υποτιθέμενη «πορεία για δικαιοσύνη», όπως βαφτίστηκε πομπωδώς από τον ίδιο η βόλτα μερικών εκατοντάδων οχημάτων από το Ροστόβ-ον-Ντον προς το Βορονέζ και τη Μόσχα, με σκοπό υποτίθεται την ανατροπή του διεφθαρμένου καθεστώτος, διακόπηκε πρόωρα, με τον πάλαι ποτέ «μάγειρα του Πούτιν» να ολοκληρώνει την… επανάσταση με μια εντυπωσιακή κωλοτούμπα, διατάζοντας την επιστροφή των στρατευμάτων του στις βάσεις τους και ουσιαστικά την ένταξή τους στον τακτικό ρωσικό στρατό.
Μεσολάβησε, βλέπετε, ένα διάγγελμα Πούτιν που κατήγγειλε τη «Βάγκνερ» και τον αρχηγό της για εσχάτη προδοσία, χωρίς να τους κατονομάζει, και αργότερα η υπόσχεση του «τσάρου» για άμεση αμνήστευση των ρέμπελων «μουσικών» και τη νόμιμη μεταγραφή όσων το επιθυμούν στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, αλλά και η προσωπική παρέμβαση του Λευκορώσου προέδρου Λουκασένκο, που πήρε τηλέφωνο τον… στρατηλάτη Πριγκόζιν και του έδωσε καταφύγιο στο Μινσκ. Στο μεταξύ, βέβαια, υποτίθεται ότι ο ρωσικός στρατός είχε βομβαρδίσει τις εγκαταστάσεις της «Βάγκνερ», σκοτώνοντας σύμφωνα με τον Πριγκόζιν «τεράστιο αριθμό πολεμιστών», ενώ και η «Βάγκνερ» κατέλαβε για λίγες ώρες στρατιωτικά το κέντρο του Ροστόβ και αργότερα κατέρριψε, λέει, έξι ρωσικά ελικόπτερα και ένα αεροσκάφος.
Η δύναμη της «Βάγκνερ»
Εκτός, βέβαια, αν πιστεύει κανείς -όπως προσπάθησαν να μας πείσουν δεκάδες «ειδικοί»- ότι από μόνη της η «Βάγκνερ», είναι σε θέση να κατανικήσει ολόκληρο τον ρωσικό στρατό του ενάμισι εκατομμυρίου και τους δεκάδες χιλιάδες πυραύλους, αεροσκάφη και τανκς και να ανατρέψει όχι μόνο τον πανίσχυρο Πούτιν, αλλά ολόκληρη τη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία… Και μάλιστα να πράξει αυτόν τον άθλο χωρίς καμιά πολιτική υποστήριξη, με όλο το σύστημα και την κοινή γνώμη εναντίον της, εν μέσω του μεγαλύτερου συμβατικού πολέμου εδώ και δεκαετίες. Ανοησίες! Ακόμα και στο αποκορύφωμα της μάχιμης δύναμης της μετά τη νίκη στο Μπαχμούτ/Αρτεμόφσκ, δηλαδή με μερικές δεκάδες χιλιάδες μπαρουτοκαπνισμένους πολεμιστές, αλλά με ελάχιστα δικά της βαρέα όπλα, η «Βάγκνερ» δεν μπορούσε να ανατρέψει κανέναν.
Ξεχνάνε μάλλον μερικοί συνάδελφοι ότι η «Βάγκνερ» δεν είναι μια εταιρεία του Πριγκόζιν, αλλά ένα κατασκεύασμα του ιδίου του Πούτιν και του ρωσικού «βαθέος κράτους», φτιαγμένη για να κάνει τη βρόμικη δουλειά και να προβάλει ισχύ εκεί που δεν φτάνει η «κανονική», νόμιμη επιρροή της Μόσχας- – κυρίως εκτός των ρωσικών συνόρων. Ποιος επέτρεψε αλήθεια στον Πριγκόζιν να στρατολογήσει χιλιάδες κατάδικους από τις ρωσικές φυλακές, για να χρησιμοποιηθούν σαν αναλώσιμο «κρέας για τα κανόνια» στο Μπαχμούτ, αν όχι ο ίδιος ο Πούτιν; Μήνες τώρα ο Πριγκόζιν, που δεν διαθέτει καμιά στρατιωτική πείρα, βρίζει πατόκορφα χωρίς καμιά επίπτωση τον υπουργό Αμυνας Σοϊγκού και τον αρχιστράτηγο Γκερασίμοφ. Και όλα αυτά, το ίδιο διάστημα που η εταιρεία του διεξήγαγε τη σκληρότατη και αποφασιστική μάχη του Μπαχμούτ, το οποίο και κατέλαβε με τα οπλικά συστήματα, τα πυρομαχικά και φυσικά την κάλυψη των πλευρών και των νώτων της από τον ίδιο τον ρωσικό στρατό…
Το καλύτερο είναι ότι ο πρώην κατάδικος και εστιάτορας κατηγορούσε συστηματικά την ηγεσία του στρατού ότι ευθύνεται για τις βαριές απώλειες της ομάδας του επειδή δεν του δίνει αρκετά πυρομαχικά και προειδοποιούσε συνεχώς ότι οι πτέρυγές του είναι εκτεθειμένες και ότι μια ουκρανική αντεπίθεση θα ήταν καταστροφική. Όταν όμως ξεκίνησε η ύστατη ουκρανική αντεπίθεση για την ανακατάληψη του Μπαχμούτ, στα τέλη Απριλίου, οι Ουκρανοί έπεσαν σε έναν τοίχο πυροβολικού και αεροπορίας– και διαπίστωσαν, με βαρύ τίμημα σε ανθρώπινες ζωές ότι ο Πριγκόζιν τούς είχε για πολλοστή φορά κοροϊδέψει
Ο Πούτιν από πίσω;
Το πραγματικό ερώτημα, λοιπόν, είναι αν το δήθεν πραξικόπημα ήταν μια προσωπική έκρηξη του φιλόδοξου Πριγκόζιν και κάποιων από τα πρωτοπαλίκαρά του με σκοπό την ανατροπή της ηγεσίας –όπως παρουσιάζεται στα επίσημα ρωσικά και δυτικά ΜΜΕ–, ή αν όλα αυτά έγιναν σε συνεννόηση με τον Πούτιν, προκειμένου ο τελευταίος να «σφίξει τα λουριά» και να επιταχύνει ένα -κατά πολλούς αναλυτές απαραίτητο- εσωτερικό ξεκαθάρισμα στην πολιτικο-στρατιωτική ελίτ της Μόσχας.
Και τα δύο σενάρια είναι πιθανά, αλλά είναι πολύ δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ο Πριγκόζιν λειτούργησε μόνος του, είτε τώρα, είτε στο παρελθόν: πιο πιθανό είναι ο Πούτιν να έσπρωξε συνειδητά τον μονίμως έξαλλο υποτακτικό του σε μια οπερετική «ηρωική έξοδο», που θα συσπειρώσει ακόμη περισσότερο τη ρωσική κοινή γνώμη αλλά και τη ρωσική ελίτ γύρω από το Κρεμλίνο και, το σπουδαιότερο, γύρω από την κοινή πολεμική προσπάθεια για αποφασιστική νίκη σε βάρος της Ουκρανίας και των υποστηρικτών της στο ΝΑΤΟ.
Μία πολεμική προσπάθεια που, φυσικά, κάθε άλλο παρά μειώθηκε στη διάρκεια της «εξέγερσης» Πριγκόζιν- το αντίθετο μάλιστα: οι Ρώσοι συνέχισαν απτόητοι να αποκρούουν τις απελπισμένες ουκρανικές αντεπιθέσεις σε όλο το μέτωπο, και ιδιαίτερα στη Ζαπορόζιε και το Μπαχμούτ, και ταυτόχρονα να πλήττουν με πυραύλους και drones στόχους-κλειδιά στα μετόπισθεν: το σπουδαιότερο από αυτά τα πλήγματα, που έγινε με υπερσύγχρονους πολυ-υπερηχητικούς πυραύλους Kinzhal αλλά και υπερηχητικούς Kh-22, κατέστρεψε τα μπούνκερ στην αεροπορική βάση «Σταροκονσταντινόφ» κοντά στην ουκρανική πόλη Χμελνίτσκι, βάση από την οποία επιχειρούσαν τις τελευταίες εβδομάδες αεροσκάφη που εκτόξευαν τους βρετανικούς πυραύλους Storm Shadow κατά ρωσικών στόχων στη Κριμαία και αλλού…
