«Σφάζουν, κλέβουν κι ατιμάζουν και μας καίνε τα χωριά…» / γράφει ο Νίκος Αλεξάτος
Aπό τη συλλογή του Βύρωνα Μήτου. Φωτογραφία που τράβηξαν Γερμανοί στρατιώτες.
Το ένα είναι η υπεράσπιση της ιστορίας από τους επίδοξους αναθεωρητές της και το άλλο η απόδοση Δικαιοσύνης, ζήτημα που εκφράζεται με τον μακρόχρονο και επίπονο αγώνα για τη διεκδίκηση των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα.
Στο πεδίο της διαχείρισης της ιστορικής μνήμης ευοδώθηκε τις προηγούμενες μέρες η προσπάθεια της κοινωνίας της Κρήτης και του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα να ματαιωθεί η προγραμματισμένη δράση της γερμανικής πρεσβείας σε συνεργασία με το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας για κοινή συνάντηση εκπαιδευτικών από τις δύο χώρες και από κοινού επίσκεψη στο μνημείο των αλεξιπτωτιστών της Βέρμαχτ, στο «Κακό Πουλί» όπως το αποκαλούν οι Χανιώτες. Ενδεικτικό των σκοπών των οργανωτών ήταν ότι στο πρόγραμμα της επίσκεψης η Μάχη της Κρήτης αναφερόταν «Επιχείρηση Ερμής» (“UnternehmenMerkur”), δηλαδή με την κωδική ναζιστική ονομασία που δόθηκε από την Ανώτατη Διοίκηση της ναζιστικής Βέρμαχτ, το ΟΚW (OberkommandoWehrmacht)!
Η αντίδραση των φορέων της εκπαιδευτικής κοινότητας της Κρήτης υπήρξε άμεση. Με ανακοινώσεις τους τόσο η ΕΛΜΕ Χανίων όσο και η ΕΛΜΕ Ηρακλείου άσκησαν δριμεία κριτική στον σχεδιασμό και το περιεχόμενο της προγραμματισμένης δράσης και κάλεσαν τους λειτουργούς της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να μη συμμετάσχουν. Ταυτόχρονα ανοιχτή επιστολή προς τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα εξέδωσαν και οι πολιτιστικοί σύλλογοι των χωριών των Φλωρίων, της Κάντανου και του Κακοδίκιου, όλα στο Δήμο Καντάνου. Τα χωριά αυτά στις μέρες της Μάχης της Κρήτης έδωσαν μεγάλη και ηρωική μάχη ανακόπτοντας την προέλαση των Γερμανών προς την Παλαιόχωρα και προξενώντας στον εχθρό σημαντικές απώλειες. Οι πιέσεις έδωσαν καρπούς με αποτέλεσμα το πρόγραμμα να τροποποιηθεί, να υποχωρήσει το υπουργείο και να μην συμμετέχουν σε αυτό Ελληνίδες και Έλληνες εκπαιδευτικοί.
Ταυτόχρονα, σε εξέλιξη βρίσκεται και μια άλλη δράση με σκοπό αφενός την ανάδειξη του ζητήματος της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα και αφετέρου την ένταξη στα σχολικά προγράμματα της διδασκαλίας και ενασχόλησης των μαθητριών και μαθητών με την ιστορία της Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης με πιο συστηματικό και ευρύ τρόπο. Ο γιατρός του ΕΣΥ και σπαρταθλητής Στέργιος Αράπογλου έχει ξεκινήσει από τις 3 του Απρίλη ένα δρομικό εγχείρημα που θα διατρέξει σχεδόν όλη την ηπειρωτική χώρα και την Κρήτη. Ένα σπάνιο εγχείρημα, που έχει τεθεί υπό την αιγίδα του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα. Ο δρομέας θα περάσει από 62 μαρτυρικούς τόπους όπως το Δίστομο, τα Καλάβρυτα το Κομμένο, τη Μουσιωτίτσα και τους Λιγκιάδες στην Ήπειρο, την Κάνδανο, τα Ανώγεια και τα χωριά της μαρτυρικής Βιάννου στην Κρήτη. Συνολικά θα τρέξει 3.000 χιλιόμετρα, εκ των οποίων 2.300 στην ηπειρωτική χώρα και 700 στην Κρήτη. Σε δήλωσή του, ο Στέργιος Αράπογλου αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«Οι θηριωδίες που υπέστησαν οι Ελληνίδες και οι Έλληνες, ο λιμός, οι εκτελέσεις αθώων αμάχων, η ολοκληρωτική καταστροφή των υποδομών της χώρας, η λεηλασία του εθνικού μας πλούτου, η υφαρπαγή των θησαυρών της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, η κλοπή των αρχαιοτήτων που κοσμούν τις ιδιωτικές συλλογές και τα μουσεία της Γερμανίας, η επιβολή του αναγκαστικού κατοχικού δανείου και όλα τα δεινά που υπέστη η πατρίδα μας από το Γ΄ Ράιχ, είναι εγκλήματα απαράγραπτα, ιστορικά, νομικά και ηθικά. Την ιστορία, αλλά κυρίως τις επιπτώσεις των Ολοκαυτωμάτων, πρέπει να τις διδάσκονται, βάσει προγράμματος από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, όλοι οι μαθητές που φοιτούν στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η εκπαιδευτική εκδρομή στα μνημεία και τα μουσεία των Ολοκαυτωμάτων πρέπει να είναι υποχρεωτική ώστε να διατηρείται η μνήμη τους στη νέα γενιά, που αποτελεί και τον ισχυρότερο αποτρεπτικό παράγοντα για την επανάληψή τους στο μέλλον.
Θέτω το εγχείρημά μου, ανιδιοτελώς, στους σκοπούς του διπλού αγώνα που κάνει το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα: αγώνα για Δικαιοσύνη και Αποζημίωση, διεκδικώντας τις απαράγραπτες και ισχυρά τεκμηριωμένες οφειλές της Γερμανίας προς την πατρίδα μας
Θέτω το εγχείρημά μου, ανιδιοτελώς, στους σκοπούς του διπλού αγώνα που κάνει το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα: αγώνα για Δικαιοσύνη και Αποζημίωση, διεκδικώντας τις απαράγραπτες και ισχυρά τεκμηριωμένες οφειλές της Γερμανίας προς την πατρίδα μας. Και, παράλληλα, αγώνα αντίστασης απέναντι σε κάθε προσπάθεια στρέβλωσης και παραχάραξης της Ιστορίας της Κατοχής και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας που διέπραξε ο Άξονας, με πρωταίτιο το Γ’ Ράιχ, κατά την περίοδο 1940 – 1945. Ελπίζω η νέα γενιά της Ελλάδας να πάρει στα χέρια της γερά τη σκυτάλη του αγώνα για Μνήμη και Δικαιοσύνη, για Ειρήνη και Δημοκρατία.
Είναι το ελάχιστο που μπορώ να κάνω και είναι μεγάλη η συγκίνησή μου λόγω της βαρύτητας των τραγικών γεγονότων, που σημάδεψαν την Ιστορία της Ελλάδας και δεν πρέπει να ξεχαστούν ποτέ και από κανέναν μας».
Ο γιατρός έχει ξανακάνει ένα παρόμοιο, αν και μικρότερο σε διάρκεια, εγχείρημα στην προσπάθειά του να ευαισθητοποιήσει σχετικά με ένα άλλο φλέγον ζήτημα που (θα έπρεπε να) απασχολεί την ελληνική κοινωνία και πολιτεία. Έτσι το 2018 έτρεξε από τον Έβρο ως το Ταίναρο για να αναδείξει το θέμα του φόρου αίματος στους δρόμους και να συμβάλει στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τους θανάτους και τραυματισμούς στους ελληνικούς δρόμους. Το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα καλεί όλους του δήμους από τους οποίους θα περάσει ο δρομέας καθώς και τους τοπικούς κοινωνικούς, πολιτιστικούς και αθλητικούς φορείς να οργανώσουν εκδηλώσεις, ώστε, όπως μας λέει ο συγγραματέας του συμβουλίου, Αριστομένης Συγγελάκης «να ρίξουμε τα τείχη και να υποδεχθούμε τον Στέργιο Αράπογλου όπως του αξίζει! […]Σε μία εποχή που κάποιοι συνωμοτούν εναντίον της Δημοκρατίας προσπαθώντας να βάλουν το διάδοχο κόμμα της εγκληματικής συμμορίας της Χρυσής Αυγής στη Βουλή, σε μια εποχή που το γερμανικό κράτος επιχειρεί την αναθεώρηση της Ιστορίας ώστε να απαλλαγεί των απαράγραπτων υποχρεώσεών του προς την Ελλάδα, σε μια εποχή που ακροδεξιά ή και καθαρά φασιστικά μορφώματα επιχειρούν να καταλάβουν την εξουσία σε ευρωπαϊκές χώρες, το εγχείρημα του Στέργιου Αράπογλου αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα υπέρ της απόδοσης δικαιοσύνης, προϋπόθεσης για τη δημοκρατική και ειρηνική συνύπαρξη των λαών».
_______
*Ο τίτλος είναι στίχος του αντάρτικου τραγουδιού με τίτλο «Η σκλαβιά».